کلیه یکی از اعضای مهم بدن است که وظیفه تصفیه خون و دفع سموم آن را به عهده دارد. اگر این عضو مهم با مشکل مواجه شود و نتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد، در کارکرد بدن اختلال جدی ایجاد می شود. گاهی از اوقات مشکل در کلیه ها آنقدر پیشرفت می کنند که نمی توان این عضو را نجات داد و بیمار به پیوند کلیه نیاز دارد. اما قبل از پیدا شدن کلیه مناسب برای پیوند، بیمار می تواند از خدمات دیالیز و دارو استفاده کند که تا مدتی جوابگوی نیاز او است. در این مقاله راجع به پرستاری از سالمند دیالیزی بیشتر صحبت می کنیم.
دیالیز کلیه چیست؟
دیالیز به دو دسته همودیالیز و دیالیز صفاتی تقسیم بندی می شود.
همودیالیز چیست؟
این دستگاه خود را تصفیه می کند و مواد مازاد بدن را از بدن بیمار خارج می کند. بیمارانی که مجبور به استفاده از دستگاه دیالیز هستند مجبورند که این کار را سه بار در هفته انجام دهند. مدت زمان فرایند دیالیز کلیه به عوامل زیر وابسته است:
- میزان تحت تاثیر قرار گرفتن عملکرد کلیه در دیالیز
- میران مواد مضر و سموم جمع شده در بدن
نوع دستگاه همو دیالیز
عوامل گفته شده در بالا در کارکرد بهتر کلیه ها موثر هستند. البته این موارد برای پرستاری از سالمند دیالیزی هم بسیار مهم است زیرا می تواند در جهت بهبود بیمار گام موثری بردارد. برای راهنمایی بیشتر و دریافت خدمات پرستاری می توان با موسسه پرستاری در ارتباط بود.
دیالیز صفاتی
در این روش شکم بیمار را با یک مایع تصفیه کننده پر می کنند و به وسیله آن مایع، خون بیمار تمیز می شود. در این روس مواد زاید توسط یک ابزار پلاستیکی درون شکم تخلیه می شود. برای انجام این روش یک شیار ریز کوچک روی شکم ایجاد می کنند و لوله پلاستیکی را درون آن می گذارند تا مواد زائد خون از طریق این لوله خارج شود.
پرستاری از سالمند دیالیزی در منزل
از آنجایی که امروزه تکنولوژی پیشرفت بسیار زیادی کرده است، می توان سالمندان دیالیزی را در خانه تحت مراقبت قرار داد و این امکان وجود دارد که به دلیل حساسیت بالا. وشرایط خاص سالمند، از یک پرستار بیمار در منزل با تجربه و مهربان و کار بلد کمک بگیرید.
پرستاری از سالمند دیالیزی در منزل مزایای زیادی دارد که می توان از جمله آن ها موارد زیر را برشمرد:
- پایین آمدن هزینه ها از جمله هزینه بستری شدن در بیمارستان
- کم شدن رفت و آمد به مطب پزشک
- داشتن حس آرامش بیمار
- تسریع در درمان و بهبودی حال بیمار
- مدت زمان رسیدگی بیشتر به وضعیت بیمار توسط پزشک در منزل
- در کنار خانواده بودن بیمار در طول درمان
- قرارگرفتن در فضای پاکیزه
- دریافت موادغذایی مناسب
اهداف پرستاری از سالمند دیالیزی در منزل
مراقبت کردن از سالمندان دیالیزی در منزل تکنیک ها و روش های خاصی را دارد که پرستار باید آن ها را رعایت کند. از جمله این تکنیک ها به موارد زیر اشاره می کنیم:
مطمئن شدن از انجام موفقیت آمیز فرایند دیالیز به اندازه کافی
مصرف مواد غذایی مناسب
بررسی هورمون های بدن در صورت کم شدن آن در بدن
تمیز و پاک نگه داشتن محل ورود کانتر
مراقبت از بیماران دیالیزی در منزل به منظور کاهش بستری شدن فرد سالمند در بیمارستان
بالا بردن سطح کیفی زندگی در فرد مبتلا به ناراحتی کلیوی
نکات مهم پرستاری از سالمند دیالیزی در منزل
یکی از مواد مهم پرستاری از اینگونه سالمندان در منزل این است که دوز مصرفی دیالیز برای دیالیز شونده طبق دستور پزشک انجام شود. اگر دوز این ماده کم مصرف شود ژول عمر فرد بیمار کوتاه می شود و سالمند دچار سوتغذیه و کم خونی خواهد شد. در نتیجه ممکن است پس از چند روز بیمار به دلیل مشکلات بیشتر به بیمارستان منتقل شود.
مورد مهم دیگر این است که باید محل ورود و رگ ها برای فرایند دیالیز را کاملا تمیز کرد و دقت کرد هیچ عفونتی نداشته باشند.اگر عفونت به بدن فرد بیمار وارد شود خطرات جدی ای او را تهدید خواهد کرد. مصرف آنتی بیوتیک برای این افراد نیز ممنوع است.
همچنین مصرف آب در این سالمندان باید کنترل شود. زیرا اینگونه بیماران در خصوص میزان مایعات بدنشان معمولا دچار مشکل می شوند. دقت کنید به فرد دیالیز شونده نباید هندوانه بدهید زیرا بسیار برای او مضر است. همچنین میزان پتاسیم غذا هم باید کنترل شود. یکی دیگر از موارد مهم که باید به آن توجه کنید مصرف نمک است. میزان نمک مصرفی باید کاملا با وضعیت فرد بیمار متناسب باشد.