فشار روانی در همه ی سنین افراد را تحت تاثیر قرار می دهد و در کودکان به دلیل نداشتن مهارت های زندگی و تاثیری که بر روند روشد کودک و آینده او دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است. در سنین کودکی والدین و پرستار کودک وظیفه آموزش مهارت های زندگی و چگونگی مقابله با فشارهای روانی به کودک را برعهده دارند.
اضطراب در کودکان از جمله هیجاناتی است که به دنبال فشارهای روانی و شرایط نامساعد زندگی و یا اختلالات ژنتیکی در کودکان ظاهر می شوند.
اضطراب در کودکان زمینه بروز افسردگی و عدم کسب مهارت های اجتماعی آن ها را در سنین بالاتر را فراهم می آورد.
اضطراب در کودکان به دلایل مختلفی ایجاد می شود و انواع مختلفی از اضطراب را در کودک ایجاد می کنند.
اختلال اضطراب فراگیر
در این نوع از اختلال کودکان در طول روز درمورد هر اتفاقی نگران می شوند، انجام تکالیف مدرسه، احتمال اشتباه کردن، حضور در جمع و … از جمله موضوعاتی است که باعث ایجاد اضطراب در کودک می شود. این کودکان همچنین درمورد زمان ترک کردن والدین در زمان مدرسه، سوار شدن به سرویس مدرسه، شرکت در جشن تولد و کارهایی که والدین از انها در خواست کرده اند احساس اضطراب می کنند. شدت این احساس در کودکان دارای اختلال اضطراب فراگیر، نسبت به سایرین بیشتر است.
خستگی، تحریک پذیری، تنش عضلانی اختلال در زمان خواب و تغذیه از جمله نشانه های اختلال اضطراب فراگیر در کودک است.
این کودکان حتی با توضیحاتی که والدین و مراقبینشان در زمینه نگرانی آنها ارائه می دهند، نمی توانند بر اضطراب خود کنترل داشته باشند و حتما باید با مشاوران متخصص در این زمینه کمک بخواهید.
اختلال اضطراب جدایی:
تمامی والدین این نوع از اختلال را کم یا بیش تجربه کرده اند. این نوع از اضطراب از سال سوم زندگی شایع تر می شود. این امر که در زمان جدایی کودک از والدین به ویژه برای اولین بار احساس نگرانی و اضطراب داشته باشد بسیار طبیعی است. اما پس از گذشت مدت زمان اندکی کودکان به بودن در کنار مراقب و یا پرستار کودک و یا پدرو مادر بزرگ عادت می کنند. اما اگر فرآیند جدایی با بی توجهی و سختگیری والدین همراه باشد و به صورت اصولی صورت نپذیرد، قطعا این فرآیند در کودک مدت زمان بیشتری طول می کشد و عوارض روحی و روانی جبران ناپذیری را برای کودک به همراه خواهد داشت.
اضطراب در کودکانی که ترس از جدایی را با موفقیت پشت سر نگذارند در دوران بزرگسالی نیز ادامه خواهد داشت. این کودکان روزهای زیادی را به بهانه بیماری از رفتن به مدرسه اجتناب می کنند، آن ها مدام به پدرمادر خود می چسبند و در فعالیت هایی که والدینشان حضور ندارند مشارکت نمی کنند.
اختلال اضطراب اجتماعی و یا هراس اجتماعی
در این نوع اختلال بچه ها نسبت به حرف های دیگران بیش از حد احساس ترس می کنند. آن ها از انجام هر کاری ویا زدن هر حرفی می ترسند که مبادا باعث خجالت آنها شود. برخلاف سایر کودکان آنها دوست ندارند که مورد توجه سایرین قرار بگیرند. زمانی که باید در کلاس صحبت کنند واکنش هایی مانند لرزیدن، وحشت زدگی و یخ زدن نشان می دهند.
اختلال خاموشی انتخابی:
در این نوع اختلال، کودکی که از نظرگفتاری فاقد مشکل است در موقعیت های خاص به دلیل ترس از شرایط قادر به صحبت کردن نیست. این کودکان فقط با والدین و نزدیکان خود صحبت می کنند و از صحبت با هم کلاسی و سایر افراد اجتناب می کنند.
فوبیای خاص
طبیعی است که کودکان از تاریکی، هیولا، صدای رعدوبرق و … بترسند. دراین شرایط کودکان، توسط والدین آرامش خود را دوباره بدست می کند. اما در فوبیای خاص کودکان زمانی که از چیزی بترسند به سختی آرام می شوند و بسیار وحشت زده خواهند شد.
والدین و پرستار کودک برای غلبه بر اضطراب کودک چه اقداماتی انجام دهند؟
در اینجا چند راهکار برای کمک به اضطراب در کودک وجود دارد:
- از یک رواندرمانگر تخصصی برای کودک خود کمک بخواهید.
- از درمانگر بپرسید که شما برای کمک به کودک خود چه اقداماتی باید انجام دهید.
- برای مواجه با ترس و غلبه به آن به کودک کمک کنید.
- کودک را برای تلاش هایی که در این زمینه انجام میدهد مورد ستایش قرار دهید.
- به کودک اجازه دهید تا درمورد احساسات خود با شما صحبت کنید. به او اطمینان خاطر دهید که صحبت های او را درک می کنید.
- اجازه ندهید کودک تسلیم شود و یا از چیزی که باعث ترس او می شود دوری کند.
