نقش پدر و مادر و پرستار در نگهداری از کودک
نگهداری کودک اولین مسئولیت والدین در قبال فرزندانشان می باشد و به سادگی آنچه که به نظر میرسد نیست، اما چگونه می توان این مسئولیت را به درستی به انجام رسانید و والدین چه کارهایی برای نگهداری صحیح کودک باید انجام دهند؟
به طور کلی اصطلاح نگهداری از کودک، شامل تمام موضوعات بهداشت کودک، نوشیدن و آشامیدن به موقع و صحیح، خواب و استراحت، فعالیت های بدنی و ذهنی مناسب و تعلیم و تربیت صحیح او می باشد و چنانچه در هرکدام از آنها سهل انگاری انجام شود مشکلات جدی را می تواند به همراه داشته باشد.
برای بسیاری از والدینی که برای بار اول صاحب فرزند شده اند، نگهداری کودک در مراحل ابتدایی، تا حدودی سخت و حساس و در بسیاری مواقع نیازمند کمک از جانب دیگران و کسانی که مهارت و دانش کافی دارند است.
برخی مواردی که والدین یا پرستار کودک باید در نگهداری از کودکان در سنین پایین به آن توجه کنند عبارتند از:
-زمانی که کودک در مرحله ی خوردن غذاهای مختلف قرار دارد و دیگر نوزاد نیست باید به رژیم غذایی او توجه و رسیدگی کرد تا کاملا متعادل باشد وتمام مواد غذایی لازم برای رشد کودک مهیا شود.
-افزایش تحرک و کنجکاوی کودک موجب تماس بیشتر او با میکروب ها و باکتری ها در محیط اطراف می شود بنابراین کودک نیازمند توجه ویژه به بهداشت و سلامتش است. پرستار کودک باید بهداشت را در اولویت قرار دهد.
-ایجاد محیط امن در خانه، بطوریکه نگرانی برای حرکت کودک در خانه وجود نداشته باشد.
-ایجاد یک محیط محرک برای تقویت و رشد سالم مغز کودک، که نیازمند انجام بازی های مختلف فکری و جالب و صرف وقت کافی به طور روزانه با او است.
-زمانی که کودک شروع به درک کلمات والدین و اشخاص اطراف خود می کند، زمان آموختن باید ها و نباید ها و همچنین گفتن “نه” به کارهای نادرستی که کودک انجام داده و تحسین کودک در زمان انجام کارهای درست و مطلوب می باشد.
-تشویق کودک به کاوش و یادگیری، ایجاد احساس امنیت در کودک با تشویق و بازی و القای آرامش در هر زمانی که مورد نیاز است.
با توجه به اینکه در جامعه امروز اکثر والدین شاغل هستند، از جهت نگه داری از کودک خود دچار چالش و درگیری فکری هستند و برای این خانواده ها، با توجه به اهمیت بسیار زیاد نگهداری کودک و تعلیم صحیح آن، وجود پرستار کودک یا مراقبت کودک (یا نگهداری از کودک توسط یکی از اعضای خانواده یا چند نفر از آنان به نحو صحیح) ضروری می باشد.
نگهداری کودک که به شیوه ی صحیح تاثیر بسزایی در رشد و پیشرفت کودک دارد، به رفتار ها و شیوه های مراقبتی (مادر،خواهر و برادر،پدر و پرستار کودک) در فراهم کردن غذا، مراقبت های بهداشتی، حمایت های عاطفی لازم برای رشد و پیشرفت کودک اشاره می کند. نه تنها خود شیوه ها، بلکه راه ها و مسیرهای انجام آنها (از نظر محبت به کودک) برای رشد و بقا و پیشرفت کودک بسیار مهم می باشد.
کودکان به نگهداری خود توسط دیگران وابسته هستند و در واقع هیچوقت یک کودک نمی تواند مستقل باشد. تمام نیازهای فیزیکی و روانی کودک باید توسط اشخاصی تحت نظر باشد که درک درستی از آنچه که یک نوزاد یا کودک نیاز دارد و یک کودک می خواهد، داشته باشد. رشد کودک در تمام جنبه های سلامتی و شخصیتی به توانایی و ظرفیت بزرگسالانی که وظیفهی نگهداری کودک را بر عهده دارند بستگی دارد.
پرستاری حساس و با دانش کافی برای رشد جسمی و روانی کودک نیاز است.حساسیت به معنی آگاهی و شناخت از نوزاد و اعمال و اصوات نوزاد به عنوان راه ارتباطی برای بیان نیازها و خواسته ها می باشد. پاسخگویی، توانایی افرادی که وظیفه نگهداری کودک را بر عهده دارند در پاسخ دادن به سیگنال های نوزاد است که از مهارت های اصلی مراقب کودک است.
به منظور اطمینان از سلامت و رشد کودک ، مراقبان کودک نیاز دارند به تمام حالات فیزیکی کودک حساس باشند تا بتوانند به درستی قضاوت کنند که: آیا کودک گرسنه است؟ آیا خسته است؟ یا بیمار.
علاوه بر این، توانایی نوزادان و کودکان خردسال برای مقابله با مشکلات بیولوژیکی،از جمله وزن کم هنگام تولد و بیماری بستگی به توانایی افرادی که وظیفه ی نگهداری کودک را بر عهده دارند می باشد تا میزان حساسیت نگهداری از کودک را برای پاسخ به نیاز های ویژهی او تنظیم کنند.
افرادی که مسئولیت نگهداری از کودک را پذیرفته اند باید محدودیت های توانایی های کودک را جبران کنند. برای مثال نوزادان یا کودکان خردسال بیمار نیازمند مایعات و غذای کافی می باشند حتی چناچه اشتها نداشته باشند. والدین یا پرستار کودک در این شرایط باید مهارت لازم برای تشویق کودک به خوردن و آشامیدن را داشته باشند.
ضرورت نگهداری ویژه و صحیح کودک از نظر روانی و اجتماعی
نگهداری کودک که حساس به عملکرد شناختی و تکمیل و گسترش ظرفیت کودک در شناسایی اشیای پیرامون و انجام اعمالی بر روی آنها می باشد، برای پیشرفت روانی کودک ، از جمله فراگیری زبان و مفاهیم تربیتی ضروری است. مراقبت و نگهداری کودک به شکل محبت آمیز ، شخصیت کودک را بصورت آیینه ای منعکس کننده محبت شکل می دهد.کودک خردسالی که تحت نگهداری محبت آمیز قرار گرفته باشد ، احساس می کند فردی دوست داشتنی است و انتظار دارد که سایر مردم نیز به او به عنوان کسی که سزاوار توجه و مراقبت هست پاسخ دهند.در مقابل کودکی که نیازهای عاطفی او نادیده گرفته شود ، معمولا از دیگران انتظار ندارد که با او مهربان و با ملاحظه باشند و در نتیجه رفتارهای بشدت دفاعی از خود نشان می دهد.
نگهداری ناکافی و غفلت، عواقب نامطلوبی در بقا و رشد و پیشرفت کودک دارد.کیفیت رابطه ی بین کودک و شخصی که از اون نگهداری می کند بدیهی است که در رشد و زندگی کودک تاثیر به سزایی دارد. چنانچه کودک تحت مراقبت و نگهداری ناکافی قرار بگیرد، ممکن است تغذیه مناسب نداشته باشد، در معرض استرس باشد، از لحاظ جسمی مورد غفلت و آزار قرار گیرد، دچار سو تغذیه شود و به خوبی رشد نکند و نشانه های بیماری احتمالی در مراحل اولیه آن تشخیص داده نشود.
جهت اطلاع از خدمات پرستاری کودک موسسه پرستاری سلامت اول؛ با کارشناسان ما تماس بگیرید.