سوء تغذیه در سالمندان malnutrition in the elderly و تشخیص به موقع این مشکل تاثیر زیادی بر سلامت جسمی و ذهنی سالمند خواهد داشت . سوء تغذیه در سالمندان یکی از مشکلات جدی برای سلامت آنهاست. در این مقاله به نشانه های سوء تغذیه در سالمندان و چگونگی پیش گیری و درمان آن می پردازیم.
تغذیه مناسب یک امر ضروری برای سلامتی و بهزیستی است. با این وجود بسیاری از سامندان در خطر سوء تغذیه هستند.به عنوان فرزند یا پرستار یک سالمند بهتر است نشانه ها و خطرات سوء تغذیه در سالمندان را بدانید و یک رژیم غذایی غنی از مواد مغذی را برای آنها در نظر بگیرید.
مشکلات ناشی از سوء تغذیه در سالمندان
سوء تغذیه در سالمندان می تواند آسیب های متفاوتی به سلامت آنها وارد کند. مانند:
. تضعیف سیستم ایمنی بدن که احتمال مبتلا شدن به بیماری های مختلف را افزایش می دهد.
. زخم ها دیر تر بهبود پیدا می کنند.
. تحلیل رفتن عضلات و کاهش تراکم استخوان که باعث زمین خوردن و شکستگی می شود.
. احتمال بستری شدن در بیمارستان افزایش می یابد.
. احتمال مرگ افزایش می یابد.
عوامل موثر در سوء تغذیه در سالمندان
دلایل سوء تغذیه در سالمندان همیشه مواردی ساده مثل کم غذایی یا کمبود مواد مغذی نیست بلکه دلایل اصلی آن شرایط جسمی،اجتماعی و روانی آنهاست، مانند:
. تغیراتی طبیعی مرتبط به افزایش سن:
ّبروز تغیراتی در ذائقه، حس بویایی و اشتها با افزایش سن امری طبیعی است.به همین دلیل سالمندان از غذا خوردن کمتر لذت می برند و حفظ رژیم غذایی طولانی مدت برای آنها سخت است.
. بیماری:
بیماری هایی که همراه با التهاب هستند می توانند سبب کاهش اشتها و تغییر روند هضم مواد مغذی شوند.
. اختلال در غذا خوردن:
ناتوانی در جویدن و بلعیدن، دندان های ضعیف و کم توانی در کنترل قاشق و چنگال می تواند عوامل موثری در سوء تغذیه در سالمندان باشد.
. زوال عقل:
اختلالاتی در رفتار یا حافظه که سر منشاء آن بیماری آلزایمر است می تواند سبب فراموشی در غذا خوردن یا تهیه مواد غذایی شود. همینطور پیروی از یک رژیم غذایی منظم هم برای آنها امکان پذیر نیست.
. دارو:
مصرف برخی از دارو ها سبب کم شدن اشتها یا اختلال در جذب مواد مغذی از غذا ها می شود.
. رژیم غذایی محدود:
محدودیت هایی در رژیم غذایی به دلیل شرایط پزشکی مانند محدودیت مصرف نمک، چربی و شکر می تواند یکی از عوامل سوء تغذیه در سالمندان شود.
. درآمد کم:
سالمندان ممکن است گاهی توانایی خرید مواد غذایی اولیه را نداشته باشند زیرا بعضی آنها دارو های گران قیمتی مصرف می کنند.
. روابط اجتماعی کم:
سالمندانی که تنها غذا می خورند کم تر از غذا لذت می برند و انگیزه چندانی به غذا درست کردن ندارند.
. دسترسی محدود به مواد غذایی:
سالمندانی که تحرک جسمانی برای آنها دشوار است ممکن است دسترسی زیادی به مواد غذایی تازه و سالم نداشته باشند.
. افسردگی:
تنهایی، غم و اندوه، شرایط جسمانی بد، کم تحرکی و موارد دیگر که سالمندان با آنها دست به گریبان هستند همگی باعث افسردگی می شود.یکی از عوارض افسردگی هم کم شدن اشتها است.
. اعتیاد به الکل:
مصرف زیاد الکل سبب اختلال در روند جذب و هضم مواد مغذی می شود. مصرف بی رویه آن باعث اختلال در تغذیه و انتخاب مواد غذایی نامناسب می شود.
بیشتر بخوانید : علل سوء تغذیه در سالمند و روش های درمان و پیشگیری
نظارت بر تغذیه و پیشگیری از سوء تغذیه در سالمندان
به عنوان یک فرزند یا پرستار یک سالمند بهتر است یک رژیم غذایی سالم برای آنها در نظر بگیرید. وزن آنها را کنترل کنید و به نشانه های سوء تغذیه در آنها دقت کنید.برای این کار ها به نکات زیر توجه کنید:
. نظارت بر وزن:
به آنها کمک کنید تا وزن خود را در خانه اندازه گیری کنند. میانگین وزن آنها را به صورت هفتگی ثبت کنید. اگر لباس هایشان برای آنها گشاد شد نشان دهنده ی لاغر شدن آن ها است.
. عادت های غذایی را بررسی کنید:
وعده های غذایی را با هم میل کنید، حتی در بیمارستان یا مرکز مراقبتی تا بتوانید مقدار یا نوع غذا ها را یادداشت کنید.
. دارو ها را بررسی کنید:
یک لیست از تمام دارو ها درست کنید که شامل دلیل مصرف آن، دوز، برنامه ی درمانی و عوارض احتمالی باشد.
. در برنامه های غذایی به سالمند کمک کنید:
به آنها کمک کنید برای خود یک برنامه غذایی سالم تهیه کنند و آن غذا ها را برای آنها آماده کنید. به آنها کمک کنید تا یک لیست خرید بنویسند یا در صورت امکان با هم خرید کنید. به آنها کمک کنید تا کالا های تخفیفی و ارزان تر بخرند.
. از خدمات محلی استفاده کنید:
با دفاتر خدمات محلی که خدماتی همچون تحویل غذا درب خانه و ارسال پرستار یا متخصص تغذیه ارائه می دهند تماس بگیرید. آژانس های توان بخشی سالمندان یا مدد کاران اجتماعی می توانند در این مورد این خدمات اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهند.
. غذا هایی برای رویداد های اجتماعی تهیه کنید:
به آنها در موقع غذا خوردن سر بزنید یا آنها را برای برای صرف غذای مخصوص دعوت کنید. می توانید با تخفیف های سالمندان به رستوران بروید. آنها را به شرکت در دورهمی های اجتماعی که در آن می توانند اعضا با هم به صرف غذا بپردازند تشویق کنید.
. تشویق به انجام فعالیت ها ورزشی منظم:
ورزش روزانه حتی اگر راحت باشد می تواند اشتها را بیشتر کند و استخوان ها و عضلات را تقویت کند. سالمندان باید حداقل 150 دقیقه در هفته ورزش های هوازی با شدت متوسط یا 75 دقیقه ورزش هوازی با شدت زیاد انجام دهند.
سوء تغذیه در سالمندان و اصلاح الگوی تغذیه
با برنامه ریزی برای وعده های غذایی سالمندان می توانید به آنها کمک کنید تا یک رژیم غذایی سالم داشته باشند. برای این کار به نکات زیر توجه کنید؛
. غذا های مغذی:
وعده هایی را برگزینید که سرشار از مواد مغذی هستند. این وعده ها باید ترکیبی از میوه های تازه،سبزیجات،غلات،ماهی و گوشت بدون چربی باشد.
. سبزی و ادویه:
استفاده از ادویه و سبزیجات باعث می شود علاقه سالمندان به غذا خوردن بیشتر شود. برای پیدا کرن طعم مورد علاقه سالمند باید تجربه کسب کنید.
. میان وعده های سالم:
با استفاده از میوه،سبزیجات و لبنیات کم چرب می توانید میان وعده های سالم تهیه ببنید.
. مکمل های غذایی:
نوشیدنی هایی که با مکمل های غذایی تهیه می شوند دارای مقدار زیادی کالری هستند که می تواند به سامندان کمک کند تا به راحتی مقدار زیادی از کالری مورد نیاز خود را تامین کنند.برای تهیه آنها می توانید از سفیده تخم مرغ و پودر های مکمل پروتئین استفاده کنید که باعث می شود یک نوشیدنی سرشار از پروتئین بدون قطره ای چربی داشته باشید.
با دکتر در مورد سوء تغذیه در سالمندان مشورت کنید
شما می توانید تمام نگرانی های خود را درباره ی تغییرات وزن، کم شدن اشتها یا دیگر نگرانی های خود درباره ی تغذیه و سلامت سالمند خود مطرح کنید. عملکرد پزشکان اکثرا مانند نمونه های زیر است؛
. کنترل منظم وزن و پیگیری نشانه های سوء تغذیه در سالمند.
. ارزیابی شرایط جسمانی که ممکن است با تجویزاتی همراه باشد که بر کاهش وزن یا سلامت تغذیه سالمند تاثیر بگذارد.
. درمان مشکلات بنیادی که سبب سوء تغذیه در سالمند شده است.
. تجویز یک رژیم غذایی محدود به دلیل ابتلا به دیابت یا بیماری های دیگر.
. توصیه مقدار مناسبی از کالری مورد نیاز در روز.
. توصیه مکمل های غذایی برای ویتامین و مواد معدنی.
. تغییر دارو های تجویز شده
مرکز پرستاری سلامت اول با سوابق درخشان در ارائه خدمات مراقبتی و پرستاری در منزل در حوزه پرستار سالمندان ، پرستار کودک و پرستار بیمار آماده ارائه خدمات شبانه روزی به همشهریان گرامی میباشد.
