زردی در نوزادان یک اتفاق شایع است و در صورت رسیدگی به موقع و توجه به دستورات پزشک اغلب بدون ایجاد مشکل خاصی برطرف می شود. علت زردی عدم دفع بیلی روبین در کودک است. بیلی روبین در واقع حاصل تخریب گلوبول های قرمز خون است که عمرشان به پایان رسیده است. علائم اولیه زردی در نوزادان تغییر رنگ سفیدی چشم به رنگ زرد است. در صورت مزمن شدن زردی رنگ پوست به تدریج به سمت نواحی شکم و پاها گسترش پیدا می کند.
زردی عموما به دو دسته فیزیولوژیک و پاتولوژیک دسته بندی می شود. عموما از زردی که بعد از 24 ساعت تولد ایجاد می شود زردی فیزیولوژیک نام می برند. این نوع زردی به تدریج با روش های مراقبتی و تغذیه قابل کنترل است و بدون آسیب به کودک برطرف می شود.
چه زمانی زردی نوزاد راباید جدی گرفت؟
- اگر به مکرور رنگ پوست زرد تر می شود
- زردی شکم، پاها و بازو ها را نیز درگیر می کند
- زردی بعد از دو هفته تشدید شود
- روند وزن گیری نوزاد با اختلال روبه رو شود
- کودک بیقراری کند و خواب مناسبی نداشته باشد
پیشنهاد مطالعه: استخدام پرستار نوزاد
چه عواملی باعث ایجاد زردی در نوزاد می شود؟
- نارس بودن کودک
- دوقلویی و چند قلویی
- کودک با وزن کمتر از 2500 گرم
- گروه خونی متفاوت نوزاد از مادر
تاثیر تغذیه با شیر مادر بر میزان بروز زردی
در کودکانی که به صورت انحصاری از شیر مادر تغذیه می کنند شاهد بروز زردی متوسط و زود گذر تری هستیم. همچنین در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند زردی بیشتر دیده می شود زیرا در برخی از کودکان ترکیبات شیر مادر زردی را تشدید می کند، اما این موضوع به این معنی نیست که باید شیر مادر را قطع کرد.
درمورد زردی نوزادان به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
- نوزاد را از نظر زردی 24 ساعت اول تولد بررسی کنید.
- هفته اول بعد از تولد نوزاد را از نظر زردی ارزیابی کنید.
- به تغذیه نوزاد و تغییرات آن توجه کنید.
- وزن گیری نوزاد را بر اساس نمودار رشد کودک بررسی کنید.
- سابقه زردی بیش تر از 14 روز را در فرزند قبلی به پزشک اطلاع دهید.
- سابقه بیماری های کبدی را با پزشک در میان بگذارید.
پیشنهاد مطالعه: 18 راه‌کار مراقبت از کودک که هر پرستار کودکی باید بداند
درمان زردی نوزاد
تغذیه کافی با شیر مادر: در نوزادان به دلیل ملین بودن آن به دفع بیلی روبین کمک می کند و سطح بیلی روبین را کاهش می دهد.
فتوتراپی: از روش های بسیار موثر در درمان زردی فتو تراپی است.
قراردادن نوزاد در معرض آفتاب می تواند برای سلامت کودک مضر باشد و برای استفاده به عنوان روش درمانی زردی باید حتما تایید پزشک کودک را دریافت کرد.
روش هایی که نباید به عنوان درمان زردی برای نوزاد استفاده کرد!
اب قند: استفاده از آب قند به دلیل تداخل با شیر مادر می تواند زردی را بدتر کند و باعث تاخیر در کاهش سطح بیلی روبین نوزاد شود.
توقف تغذیه با شیر مادر: در صورتی که شیر مادر برای درمان زردی نوزاد قطع شود درمان با مشکل مواجه خواهد شد و همچنین تلاش مادر برای فراهم کردن شرایط تغذیه مناسب را برای کودک با اختلال رو به رو می کند. تغذیه مکرر با شیر مادر یک روش بسیار کارآمد برای رفع زردی نوزاد به شمار می رود.
زردی نوزاد چه زمانی پایان می یابد؟
گاها زردی نوزاد تا بیش از 4 هفته نیز ادامه پیدا می کند اما در کودکانی که از شیر خشک استفاده می کنند زردی اغلب تا دو هفته بعد از تولد بهبود پیدا می کند.
آیا فتوتراپی به کودک آسیبی وارد نمی کند؟
خیر! چشمان کودک در مقابل اشعه های دستگاه فتوتراپی محافظت می شوند، اما بهتر است در زمان استفاده از دستگاه چشمان نوزاد را بپوشانیم. دستگاه تناسلی کودک نیز دچار مشکلی نخواد شد. اما امکان دارد برخی از کودکان در واکنش به دستگاه فتوتراپی دچار اسهال شوند که این موضوع نگران کننده نیست و با دادن شیر بیشتر به کودک، مایعات لازم برای کودک فراهم می شود.
چگونه مانع از بروز زردی در نوزادان شویم؟
تغذیه باشیر مادر در ساعات اول تولد و پس از آن به صورت مکرر و کافی به نوزاد کمک می کند تا از طریق دفع مدفوع بیلی روبین را دفع کند و همچنین انرژی لازم را برای عملکرد کبد در اختیار بدن نوزاد قرار می دهد. والدین باید توجه کنند رنگ مدفوع نوزاد باید از سبز به زرد تغییر کند.
پیشنهاد مطالعه: مراقبت از کودکان با نیازهای خاص در منزل
