جدول واکسیناسیون کودکان و اطفال

واکسیناسیون کودکان نقشی حیاتی در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های خطرناک و مسری دارد. به همین دلیل جدول واکسیناسیون کودکان نیز نقش خیلی مهمی در پیگیری اجرای درست واکسیناسیون دارد. این فرآیند شامل تزریق واکسن‌هایی است که به صورت کنترل‌شده و با استفاده از نسخه‌های ضعیف‌شده یا کشته‌شده‌ی ویروس‌ها به بدن کودک وارد می‌شود. با این کار، بدن کودک قادر به تولید پادتن‌ها می‌شود که در آینده به مقابله با بیماری کمک می‌کند.

برنامه‌های واکسیناسیون نه تنها به حفاظت از کودکان کمک می‌کنند بلکه در سطح جامعه نیز با کاهش شیوع بیماری‌ها، از بروز اپیدمی‌های گسترده جلوگیری می‌نمایند. اگرچه که بعد از زایمان، پزشک ها خود برنامه واکسیناسیون نوزاد را به شما گوشزد می کنند ولی ما جهت احتیاط و یادآوری، جدول واکسن های نوزاد را نیز در این مقاله آورده شده است.

سازمان‌ بهداشت جهانی با استفاده از این روش موفق به محدود کردن و حتی ریشه‌کنی برخی بیماری‌های خطرناک شده‌ است. در ایران نیز برنامه‌های واکسیناسیون به دقت تنظیم شده و از سوی مراکز بهداشتی تایید شده‌اند. در کنار این فرآیند، پرستار کودک نیز نقش مهمی در پایش و اجرای صحیح برنامه‌های واکسیناسیون دارد و به والدین در این زمینه مشاوره‌های لازم را ارائه می‌دهد.

جدول واکسن های نوزاد

جدول واکسن های نوزاد یک ابزار مفید برای پیگیری برنامه واکسیناسیون کودکان است و به والدین و مراقبان کمک می‌کند تا از زمان‌بندی و دوزهای مورد نیاز برای ایمن‌سازی فرزندشان مطلع شوند. جدول واکسن کودکان به طور واضح و منظم اطلاعاتی در مورد زمان‌بندی تزریقات واکسن‌ها، به همراه فواصل زمانی لازم برای دریافت دوزهای بعدی را ارائه می‌دهد.

استفاده از این جدول نه تنها به اطمینان از تکمیل برنامه واکسیناسیون کمک می‌کند، بلکه نقش کلیدی در پیشگیری از بیماری‌های عفونی و حفاظت از سلامت نوزادان دارد. تنظیم دقیق و رعایت برنامه‌های واکسیناسیون در دوران ابتدایی زندگی نوزاد می‌تواند تاثیر زیادی در جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های جدی و افزایش ایمنی کلی او داشته باشد. آخرین مرحله واکسیناسیون قبل از 18 سالگی به واکسن های 15 سالگی باز میگردد. مراقبت های بعد از واکسن 15 سالگی نیز اهمیت خاصی دارد.

جدول واکسیناسیون کودکان

با استفاده از جدول واکسیناسیون کودکان، می‌توان برنامه‌های واکسیناسیون را به‌خوبی پیگیری کرد و اطمینان حاصل کرد که هیچ دوزی از قلم نیفتاده است. همچنین، این جدول به مراقبان کمک می‌کند تا تاریخ‌های مربوط به واکسن‌های بعدی را به خاطر بسپارند و برای مراجعه به پزشک یا مراکز بهداشتی به‌موقع اقدام کنند. البته پس از این واکسن ها باید نکات واکسن کلاس اول را نیز بدانید.

انواع مختلف واکسن های نوزاد

واکسیناسیون نوزادان و همچنین کودکان شامل چندین نوع واکسن در جدول واکسیناسیون کودکان است. هرکدام از این واکسن‌ها به منظور پیشگیری از بیماری‌های خاص طراحی شده‌اند.  در ادامه به بررسی انواع مختلف واکسن‌های مورد نیاز برای نوزادان و کودکان می‌پردازیم:

1. واکسن هپاتیت: B این واکسن برای پیشگیری از بیماری هپاتیت B که می‌تواند به کبد آسیب بزند، تجویز می‌شود. دوز اول بلافاصله پس از تولد و دوزهای بعدی در 1 تا 2 ماهگی و 6 تا 18 ماهگی داده می‌شود.
2. واکسن روتاویروس: این واکسن برای مقابله با عفونت‌های روتاویروس که باعث اسهال و استفراغ در نوزادان می‌شود تجویز می‌گردد. این واکسن معمولاً به صورت دو یا سه دوز در سنین 2 تا 6 ماهگی داده می‌شود.
3. واکسن دیفتری، کزاز و سیاه‌سرفه: (DTaP) این واکسن ترکیبی برای حفاظت از نوزادان در برابر سه بیماری جدی یعنی دیفتری، کزاز و سیاه‌سرفه استفاده می‌شود. این واکسن در پنج نوبت در سنین مختلف تجویز می‌شود، از جمله 2، 4 و 6 ماهگی و دوباره در 15 تا 18 ماهگی و 4 تا 6 سالگی.
4. واکسن هموفیلوس آنفولانزا نوع: b (Hib) این واکسن از جدول واکسیناسیون کودکان، از او در برابر باکتری هموفیلوس آنفولانزا که می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی مثل مننژیت شود محافظت می‌کند. واکسن Hib در چهار نوبت در سنین 2، 4، 6 ماهگی و بین 12 تا 15 ماهگی داده می‌شود.
5. واکسن کونژوگه پنوموکوکی: (PCV13) این واکسن برای پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی پنوموکوکی مثل ذات‌الریه و مننژیت تجویز می‌شود. نوزادان این واکسن را در چهار دوز در سنین 2، 4، 6 و 12 تا 15 ماهگی دریافت می‌کنند.
6. واکسن فلج اطفال: (IPV) واکسن غیر فعال فلج مغزی در کودکان به نوزادان در چهار نوبت داده می‌شود که شامل دوزهای اول در 2 ماهگی، دوم در 4 ماهگی، سوم در 6 تا 18 ماهگی و چهارم در سنین 4 تا 6 سالگی است.
7. واکسن واریسلا (آبله مرغان): این واکسن برای پیشگیری از بیماری آبله مرغان تجویز می‌شود و در دو نوبت، دوز اول بین 12 تا 15 ماهگی و دوز دوم بین 4 تا 6 سالگی داده می‌شود. این واکسن یک واکسن مهم در انواع واکسن کودکان محسوب می‌شود.
8. واکسن سرخک، اوریون و سرخجه: (MMR) این واکسن ترکیبی برای جلوگیری از سه بیماری جدی یعنی سرخک، اوریون و سرخجه استفاده می‌شود. این واکسن در دو نوبت، دوز اول بین 12 تا 15 ماهگی و دوز دوم بین 4 تا 6 سالگی داده می‌شود.
9. واکسن هپاتیت: A برای پیشگیری از بیماری هپاتیت A که بر کبد تأثیر می‌گذارد، در دو نوبت تجویز می‌شود. دوز اول بین 12 تا 23 ماهگی و دوز دوم حداقل 6 ماه بعد از دوز اول انجام می‌شود.
10. واکسن آنفولانزا: این واکسن به دلیل تغییرات سالانه ویروس آنفولانزا، معمولاً به صورت سالانه تجویز می‌شود. نوزادان ممکن است یک یا دو دوز از این واکسن را در سنین 6 ماهگی و حداقل یک ماه بعد از آن دریافت کنند.

به نقل از clevelandclinic.org :

برنامه واکسن نوزادان از بدو تولد شروع می شود. نوزاد شما اولین واکسن های خود را در ماه های اول زندگی دریافت می کند. کودک شما ممکن است واکسن های خاصی را در محدوده سنی دریافت کند. پزشک اطفال کودک شما ممکن است دستورالعمل های مختلفی را دنبال کند. شما باید با متخصص اطفال کودک خود در مورد اینکه کودک شما چه واکسنی را باید دریافت کند و چه زمانی باید صحبت کنید.

واکسن ها چه ویژگی هایی دارند؟

واکسن‌ مانند واکسن کودکان ویژگی‌های خاصی دارد. این ویژگی‌ها، آن‌ها را به ابزارهای مؤثری برای پیشگیری از بیماری‌های کودکان تبدیل می‌کند.

1. تحریک سیستم ایمنی: واکسن‌ها به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند تا پادتن‌هایی برای شناسایی و مقابله با ویروس‌ها یا باکتری‌های خاص تولید کند. این فرآیند به کودک کمک می‌کند تا در آینده در برابر آن بیماری مقاوم شود.
2. پیشگیری از شیوع بیماری: با تزریق واکسن به کودکان نه تنها از ابتلا به بیماری در فرد جلوگیری می‌شود، بلکه شیوع بیماری در سطح جامعه نیز کاهش می‌یابد. این موضوع منجر به افزایش سلامت عمومی می‌شود.
3. ایمنی بلندمدت: واکسن‌ها معمولاً ایمنی طولانی‌مدت یا حتی دائمی را در برابر بیماری‌های خاص فراهم می‌کنند. برخی واکسن‌ها مانند واکسن کودکان نیاز به تزریق مجدد دارند تا اثر آن‌ها حفظ شود.
4. ایمن و تحت نظارت: تولید و استفاده از واکسن‌ها تحت نظارت‌های دقیق سازمان‌های بهداشتی انجام می‌شود تا از ایمنی و کارایی آن‌ها اطمینان حاصل شود.
5. نیاز به مراقبت در کودکان: واکسن‌ها، خصوصا در کودکان، نیازمند برنامه‌های مراقبی هستند. این مراقبت شامل نظارت بر عوارض جانبی احتمالی و رعایت توصیه‌های بهداشتی برای کاهش ناراحتی‌های ممکن است. پرستاران و پزشکان معمولاً نکات لازم برای مراقبت بعد از واکسن در کودکان را به والدین ارائه می‌دهند تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود.

علت مهم بودن واکسن کودکان

اهمیت واکسن برای کودکان به دلایل متعدد و اساسی قابل توجه است. به همین دلیل است که توجه به جدول واکسیناسیون کودکان ضروری است. واکسیناسیون یکی از ابزارهای کلیدی در پیشگیری از بیماری‌های عفونی است که از طریق آن، سیستم ایمنی بدن کودک تقویت می‌شود تا بتواند با بیماری‌ها مقابله کند.

واکسن‌ها به بدن کودک کمک می‌کنند تا به طور طبیعی پادتن‌هایی را تولید کند که در برابر بیماری‌های خاص مقاومت ایجاد می‌کنند. این پادتن‌ها، بدن کودک را در برابر ویروس‌ها و باکتری‌های خاص محافظت می‌کنند بدون اینکه خود کودک به بیماری دچار شود. به این ترتیب، جدول واکسیناسیون کودکان نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بیماری‌ها و کاهش میزان ابتلا به آن‌ها دارد.

همان‌طور که گفتیم واکسیناسیون نه تنها از فرد محافظت می‌کند بلکه به کاهش شیوع بیماری‌ها در سطح جامعه نیز کمک می‌کند. وقتی تعداد زیادی از مردم واکسینه شوند، شانس انتشار بیماری به شدت کاهش می‌یابد و این امر به ویژه برای افرادی که نمی‌توانند واکسن بزنند، مانند نوزادان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف، حیاتی است. بنابراین حتما باید به جدول واکسن کودکان توجه ویژه‌ای داشته باشید.

واکسن‌ها می‌توانند از بروز اپیدمی‌های گسترده جلوگیری کنند. در دوران‌های بحرانی مانند همه‌گیری‌ها، اهمیت واکسیناسیون بیشتر از همیشه مشخص می‌شود. کاهش میزان واکسیناسیون می‌تواند منجر به افزایش شیوع بیماری‌های قابل پیشگیری شود و به طور جدی سلامت عمومی را تهدید کند.

به طور کلی، واکسیناسیون کودکان به حفظ سلامت فردی و عمومی کمک می‌کند و باعث نجات جان میلیون‌ها نفر در سطح جهانی می‌شود. این موضوع نه تنها به بهبود وضعیت سلامت عمومی کمک می‌کند بلکه هزینه‌های درمان بیماری‌ها را نیز کاهش می‌دهد و کیفیت زندگی را ارتقا می‌بخشد.

عوارض تزریق واکسن‌های کودکان

واکسن‌ها به طور کلی در پیشگیری از بیماری‌های عفونی در کودکان بی‌خطر و موثر هستند. با این حال، مانند هر مداخله پزشکی، واکسن‌ها هم می‌توانند عوارض جانبی بالقوه‌ای داشته باشند. در این میان، باید توجه داشته باشید که مزایای واکسیناسیون بسیار بیشتر از خطرات آن است. در ادمه به توضیح کامل‌تری از فهرست موارد مورد نیاز می‌پردازیم مانند:

1. درد یا قرمزی در محل تزریق
2. تب
3. خستگی یا تحریک پذیری
4. از دست دادن اشتها
5. واکنش‌های آلرژیک
6. عوارض جانبی نادر

در اینجا برخی از عوارض جانبی احتمالی واکسن‌ها که معمولاً خفیف و موقتی هستند را آورده‌ایم. که در صورت مشاهده آن‌ها حتما به پزشک مراجعه کنید.

1. درد یا قرمزی در محل تزریق: بسیاری از کودکان ممکن است درد، قرمزی یا تورم موقتی را در محل تزریق واکسن تجربه کنند.
2. تب: برخی از واکسن‌ها می‌توانند به عنوان یک پاسخ ایمنی طبیعی باعث تب با درجه پایین شوند. در صورت نیاز می‌توان برای کنترل ناراحتی از داروهای کاهش دهنده تب مانند استامینوفن استفاده کرد.
3. خستگی یا تحریک پذیری: کودکان ممکن است برای یک یا دو روز پس از واکسیناسیون، احساس خستگی یا تحریک پذیری کنند. آن‌ها ممکن است تغییرات موقتی را در الگوهای خواب یا رفتار تجربه کنند.
4. از دست دادن اشتها: ممکن است پس از دریافت واکسن‌های خاص، اشتهای کودکان به طور موقت کاهش یابد. این معمولاً کوتاه مدت است و خود به خود برطرف می‌شود.
5. واکنش‌های آلرژیک: واکنش‌های آلرژیک جدی به واکسن‌ها نادر است. با این حال، برخی از کودکان ممکن است دچار کهیر، مشکل در تنفس یا تورم صورت و گلو شوند. در صورت مشاهده هر گونه واکنش آلرژیک شدید، باید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
6. عوارض جانبی نادر: در موارد نادر، واکسن‌های خاص ممکن است با عوارض جانبی خاصی همراه باشند. به عنوان مثال، واکسن سرخک، اوریون و سرخجه (MMR) ممکن است موجب بروز تشنج ناشی از تب شود. با این حال، خطر کلی بسیار کم است.

سخن آخر

جدول واکسیناسیون کودکان و اطفال یک ابزار اساسی برای مدیریت و نظارت بر برنامه واکسیناسیون است که به والدین و مراقبان کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنند که کودک تمام دوزهای واکسن‌های ضروری را در زمان‌های مناسب دریافت می‌کند. این جدول به صورت منظم و دقیق، تاریخ‌ها و نوع واکسن‌های مورد نیاز را مشخص می‌کند و به پیشگیری از بیماری‌های جدی و محافظت از سلامت کلی کودک شما کمک می‌کند. جدول واکسن های نوزاد اهمیت زیادی در رشد و حتی حفظ جان نوزادان دارد.

با پیگیری منظم این جدول، والدین می‌توانند از تکمیل کامل و به‌موقع واکسیناسیون اطمینان حاصل کنند و به حفظ سلامت عمومی کودک خود کمک کنند. برای دسترسی به مقالات و منابع بیشتر در حوزه سلامت کودکان، حتما به سایت سلامت اول مراجعه کنید.

سوالات متداول

تزریق واکسن های نوزاد چه زمانی انجام می‌شود؟

واکسن های نوزاد در بدو تولد باید حتما تزریق شود.

واکسیناسیون کودکان چه زمانی انجام می‌شود؟

واکسیناسیون کودکان در ۲، ۴، ۶، ۱۲، ۱۸ و همچنین ۴ تا ۶ سالگی انجام می‌شود.

واکسن سه گانه شامل چه مواردی است؟

واکسن سه گانه شامل دیفتری، سیاه سرفه و کزاز است.

انواع واکسن کودکان 1402 کدامند؟

واکسن هپاتیت ب، فلج اطفال، ب ث ژ، سه گانه و … از جمله مواردی هستند که در نمودار واکسن کودکان قرار دارند.

واکسن سه گانه تا چه سنی تزریق می‌شود؟

در نظر داشته باشید که پس از 6 سالگی، تزریق واکسن سه گانه ممنوع بوده و باید به جای آن، واکسن دوگانه تزریق شود.

واکسن‌های دو ماهگی کودکان کدامند؟

واکسن سه گانه، فلج اطفال و هپاتیت ب، واکسن‌های دو ماهگی کودکان هستند که باید حتما به موقع تزریق یا به صورت خوراکی مصرف شوند.

واکسن‌های مهم کودکان چیست؟

واکسن ب ث ژ یا C.G، واکسن فلج اطفال، واکسن هپاتیت ب، واکسن سه گانه، واکسن MMR برخی از این موارد است.

واکسن ۶ ماهگی کدام است؟

واکسن های 6 ماهگی شامل مواردی مثل دیفتری، کزاز و سیاه‌ سرفه می باشد.