در سال‌های اخیر امید به زندگی طولانی‌تر در همه ما افزایش پیدا کرده است؛ اما این امید تنها به معنی افزایش سن نیست. داشتن دوران سالمندی سالم و شاد هدف همه ماست؛ اما مهم‌ترین نکته برای داشتن دوران پیری سالم چیست؟ چگونه دوران سالمندی شاد و بدون مشکلی داشته باشیم؟
بخشی از بیماری‌ها و مشکلاتی که در دوران سالمندی ایجاد می‌شوند، ژنتیکی و وراثتی هستند؛ اما عامل مهم‌ترین داشتن سبک زندگی ناسالم است. خوردن غذاهای پرچرب، نداشتن تحرک کافی، مصرف مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی از عادات یک زندگی ناسالم هستند که می‌توانند باعث مشکلات دوران سالمندی شوند.
اگر شما هم به دنبال زندگی شاد و سالم در سالمندی هستید، در ادامه این مقاله از مرکز خدمات پرستاری سلامت اول با ما همراه باشید تا شما را 10 نکته طلایی آشنا کنیم.
چطوری دوران پیری سالم تری داشته باشیم؟
رعایت این 10 نکته سبک زندگی سالم می‌تواند به شما کمک کند تا دوران سالمندی سالم و پرنشاطی داشته باشید:
- ورزش کنید
- غذاهای سالم بخورید
- مغز و حافظه خود را تقویت کنید
- ارتباطات اجتماعی خود را تقویت کنید
- مراقب خواب خود باشید
- مراقب سلامت روان خود باشید
- سیگار نکشید
- نوشیدنی‌های الکلی مصرف نکنید
- به طور منظم به پزشک مراجعه کنید
- استرس خود را کاهش دهید
داشتن سبک زندگی سالم، یک اصل مهم در داشتن سلامتی برای همه است. نداشتن فعالیت بدنی و رژیم غذایی ناسالم در هر سنی حتی دوران جوانی و میان‌سالی می‌تواند باعث افزایش فشارخون، احتمال سکته قلبی و کاهش فعالیت جنسی شود.
پیشنهاد مقاله: نگرش منفی درباره پیری و سلامتی تصورات غلط درخصوص سالمندان
1. ورزش کنید
ورزش مهم‌ترین نکته برای داشتن دوران پیری سالم است. اگر تاکنون ورزش نکرده‌اید، هیچ‌گاه برای شروع دیر نیست. تحقیقات نشان داده‌اند که شروع ورزش منظم در دوران پیری باز هم فواید زیادی دارد، از جمله:
- پیشگیری از زوال عقل
- تولید بیشتر هورمون احساس خوب (اندورفین)
- کاهش احساس دردهای مزمن
- بهبود متابولیسم بدن
- افزایش کیفیت خواب
- بهبود انعطاف‌پذیری و تعادل
- تقویت سیستم ایمنی
در نوشته بالا به هفت نکته مهم در زمینه فواید ورزش منظم در دوران پیری اشاره شده است، شما عزیزان می توانید برای اعزام پرستار و استخدام یک پرستار برای مراقبت از سالمند با کارشناسان مرکز سلامت اول در تماس باشید.
نکته مهم: قبل از شروع ورزش در دوران سالمندی حتماً با پزشک خود مشورت کنید. ورزشی را انتخاب کنید که از انجام آن لذت می‌برید. برای شروع از مربی کمک بگیرید تا برنامه مناسب وضعیت بدنی برای شما طراحی کند.
2. غذاهای سالم بخورید
داشتن عادت‌های غذایی سالم در دوران سالمندی بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا می‌کند. با افزایش سن، متابولیسم بدن کندتر و تغییراتی در حس بویایی و چشایی ایجاد می‌شود. همه این موارد بر اشتهای شما تأثیر می‌گذارد. کاهش مقدار نمک و چربی یکی از نکات مهم برای داشتن زندگی شاد و سالم در سالمندی است.
رژیم غذایی دوران پیری باید غنی از فیبر، سبزی‌ها، میوه‌ها، غلات کامل و پروتئین بدون چربی باشد. این غذاها بدن را پرانرژی نگه می‌دارند و از ایجاد اشتهای کاذب پیشگیری می‌کنند. در کنار رژیم غذایی سالم سعی کنید که به مقدار کافی آب و مایعات بنوشید. باید بدانید که تغذیه سالم از ابتلا به دیابت و انواع خاصی از بیماری‌های آرتریت پیشگیری می‌کند.
پیشنهاد مقاله: افسردگی در سالمندان؛ علل و نحوه برخورد با آن
3. مغز و حافظه خود را تقویت کنید
برای داشتن زندگی شاد و سالم در سالمندی باید مغز خود را فعال نگه‌دارید. حل‌کردن جدول، بازی با کلمات، یادگیری یک‌زبان یا مهارت جدید همگی باعث می‌شوند، مغز و حافظه شما تقویت شوند.
4. ارتباطات اجتماعی خود را تقویت کنید
یکی از چالش‌های دوران سالمندی ازدست‌دادن عزیزان و دوستان نزدیک است. این موضوع ممکن است باعث ایجاد افسردگی و استرس شود. در چنین شرایطی شما باید سعی کنید تغییرات ایجاد شده در زندگی را بپذیرید. احساسات خود را مخفی نکنید و با یکی از دوستان، افراد خانواده یا روان‌شناس در مورد آن‌ها صحبت کنید.
سعی کنید تعامل با افراد خانواده را بیشتر کنید، با افراد جدید دوست شوید و با مردم معاشرت کنید. معاشرت مردم از افسردگی جلوگیری می‌کند. دیدن تئاتر، رفتن به مسافرت و کنسرت همگی باعث زندگی سالمندی شاد و سالم می‌شوند.
5. مراقب خواب خود باشید
خواب خوب، یک نکته برای داشتن دوران پیری سالم از نظر درونی است. کم‌خوابی همه عملکردهای بدن را به هم می‌ریزد. بسیاری از افراد با افزایش سن، دچار مشکلاتی مثل بیدارشدن‌های شبانه، بی‌خوابی و خواب‌آلودگی در طول روز می‌شوند. برای حل این مشکل انجام کارهای زیر می‌تواند به شما کمک کند:
- هنگام شب از نورهای کم‌تری استفاده کنیدا
- رختخواب مناسبی برای خود تهیه کنید.
- شب‌ها دمای محیط را متعادل نگه‌دارید.
- چند ساعت قبل از خواب ورزش یا پیاده‌روی کنید.
در مقاله بالا به نکات مهم برای داشتن خواب راحت و آرام اشاره شد و راه حل های مناسب برای داشتن خوابی کامل را اشاره کردیم.
6. مراقب سلامت روان خود باشید
سلامت روان بر سلامت کلی و کیفیت زندگی تأثیر زیادی دارد. یکی از نکات مهم برای داشتن زندگی شاد و سالم در سالمندی مراقبت از سلامت روان است. شما باید در این دوران، ارتباط خود با دیگران را حفظ کنید و از نظر اجتماعی فعال باشید. ارتباط با دیگران باعث تقویت خلق‌وخوی شما می‌شود. ارتباط با افراد خانواده (حضوری یا تلفنی)، شرکت در کلاس‌های یادگیری مهارت جدید و ارتباط با هم‌کلاسی‌ها از بهترین راهکارها برای پیشگیری از انزواست.
7. سیگار نکشید
سیگار برای بدن شما مضر است. کشیدن سیگار احتمال ابتلا به بیماری‌های سرطان ریه، مشکلات قلبی، پوکی‌استخوان و برونشیت را افزایش می‌دهد. ترک سیگار یک نکته برای داشتن دوران پیری سالم است. مواد شیمیایی موجود در دخانیات به پوست شما آسیب می‌رساند و باعث می‌شود شما پیرتر به نظر برسید.
8. نوشیدنی‌های الکلی مصرف نکنید
مصرف زیاد نوشیدنی‌های الکلی برای سلامتی همه افراد خطرناک است؛ مصرف آن در سالمندان به دلیل آسیب‌پذیری بیشتر، خطرناک‌تر است. استفاده از نوشیدنی الکی باعث پیری زودرس مغز می‌شود و بر سلامت قلب تأثیر منفی می‌گذارد. تحقیقات نشان داده است که ترک الکل در دوران سالمندی، باعث بهبود عملکرد قلب و عضله قلب می‌شود.
9. به طور منظم به پزشک مراجعه کنید
مراجعه منظم به پزشک برای انجام غربالگری‌های دوران سالمندی برای داشتن پیری سالم ضروری است. مراجعه منظم به پزشک باعث می‌شود که بیماری‌های مزمن زودتر تشخیص داده و درمان شوند. این مزیت علاوه بر کاهش درد و آسیب، باعث کاهش هزینه‌های درمان می‌شود.
پیشنهاد مقاله: بیماری های اعصاب و روان سالمندان
10.استرس خود را کاهش دهید
استرس بخشی از زندگی همه ماست؛ اما افراد مسن بیشتر از استرس و مشکلات مربوط به آن آسیب می‌بینند. استرس بر مغز افراد مسن تأثیرات نامطلوب زیادی دارد و می‌تواند بر حافظه، تصمیم‌گیری، خلق‌وخوی آن‌ها اثر منفی بگذارد. این اثر منفی احتمال ابتلا به آلزایمر را بالا می‌برد. انجام تکنیک‌های مدیتیشن، فعالیت بدنی و فعالیت‌هایی که از لذت می‌برید به کاهش استرس کمک می‌کند و یک نکته برای داشتن دوران پیری سالم است.
سخن پایانی
در کنار این 10 نکته برای داشتن دوران پیری سالم ، باید سعی کنید در خانه محیطی ایمن و سالم برای خود بسازید. وسایل اضافی را به انباری انتقال دهید. بهتر است به استفاده از سرویس بهداشتی فرنگی عادت کنید. وسایلی که زیاد از آن‌ها استفاده می‌کنید را در دسترس قرار دهید تا برای پیداکردن آن‌ها دچار زحمت نشوید. همه این موارد تا حد زیادی از آسیب فیزیکی به بدن شما پیشگیری می‌کند و باعث زندگی سالمندی سالم و شاد می‌شود.
سؤالات متداول
ابعاد منفی سالمندی چیست؟
احساس انزوا و افسردگی در دوران سالمندی ممکن است تمایل فرد به استفاده از سیگار و نوشیدنی‌های الکلی را افزای دهد. از طرفی فرد ممکن است به برخی داروهای مسکن یا خواب‌آور وابسته شود. تغییر در حس بویایی و چشایی تمایل به خوردن غذاهای شور و پرادویه را افزایش می‌دهد. همه این موارد می‌تواند به‌سلامت مغز و قلب آسیب وارد کند.
چگونه احساس پیری نکنیم؟
ورزش‌کردن و داشتن روابط اجتماعی مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند باعث شوند که شما احساس پیری نکنید. ورزش باعث تولید هورمون اندورفین در مغز می‌شود. این هورمون باعث ایجاد احساس شادی می‌شود.
چگونه از پیری بدن پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از پیری بدن باید تغذیه مناسب داشته باشید و به مقدار کافی آب و مایعات بنوشید.
آیا افسردگی باعث پیری می‌شود؟
بله تحقیقات نشان داده است که افسردگی می‌تواند باعث ایجاد احساس پیری شود. در کنار این موضوع افراد مبتلا به افسردگی از نظر بدنی هم هشت ماه پیرتر از افراد دیگر هستند.
