مراقبت و نگهداری از بیمار آلزایمری ممکن است برای اطرافیان سالمند فوقالعاده چالشبرانگیز باشد زیرا این بیمار نیاز به مراقبت طولانیمدت و همهجانبه دارد. سالمندی که به بیماری زوال عقل و مشکلات حافظه مبتلا شده است گاهی دچار عود علائم بیماری میشود و با پیشرفت بیماری به تدریج علائم و الگوهای رفتاری جدیدی ظاهر میشوند.
لازم است پرستار سالمند به خاطر داشته باشد که تجربه این شرایط برای بیمار بسیار ناامیدکننده و همچنین ترسناک است. با پیشرفت بیماری، فرد توانایی خود برای انجام فعالیتهایی که همیشه قادر به انجام آنها بود را از دست میدهد و بیشتر به افراد اطراف خود متکی خواهد شد. بنابراین لازم است فردی که مسئول مراقبت از فرد مبتلا به آلزایمر و زوال عقل است با روشهای اصولی پرستاری از این بیماران آشنا باشد.
مراقبت از سالمند آلزایمری
به منظور نگهداری از مادر آلزایمری، باید محیط زندگی امن و مناسبی را برای آنها فراهم کرد. به عنوان مثال، حذف موانع فیزیکی و نصب تجهیزات ایمنی نظیر نردهها و روشنایی کافی از موارد ضروری است. همچنین ضروری است که به تغذیه این افراد توجه ویژه داشت؛ مصرف غذاهای مقوی و مناسب با شرایط جسمانی او میتواند به پیشگیری و کاهش مشکلات جسمی کمک شایانی کند.
ضمن اینکه پرستار میتواند نقش مهمی را در مراقبت و نگهداری از بیمار آلزایمری ایفا کند. پرستار میتواند به مدیریت داروها، کمک در فعالیتهای روزانه و ارائه حمایت عاطفی بپردازد. همچنین پرستار قادر است وضعیت سلامت فرد را بهطور مداوم بررسی کند.
راهنما جامع نگهداری از بیمار آلزایمری
بیماری آلزایمر یکی از مشکلات شایع در سالمندان است که با از دست دادن حافظه و تغییرات رفتاری همراه میباشد. نگهداری از سالمند آلزایمری به توجه ویژه و دانش کافی نیاز دارد تا بتوان به نحو احسن از سلامتی جسمی و روانی سالمندان عزیز مراقبت کرد. به همین ترتیب هدف از نگارش این مطلب، ارائه نکات مهم و کاربردی در خصوص نوع رفتار با این افراد است.
شناخت بیشتر بیماری برای مراقبت از بیمار آلزایمر در خانه
یکی از نکاتی که در هنگام نگهداری از بیمار آلزایمری باید به آن توجه شود شناخت دقیق بیماری می باشد. داشتن اطلاعات کامل و جامع در این موضوع باعث می شود تا مراقبت و نگهداری از فرد به صورت حرفه ای و تخصصی انجام شود و در مسیر درمان کمک زیادی به فرد کند.
ایجاد ارتباط با مادر آلزایمری
برقراری ارتباط متقابل بین سالمند و پرستار او یکی از چالشهای اصلی مراقبت است که بیماری او هر روز علائم جدیدی از خود نشان میدهد. در این شرایط بهتر است برای گفتگو با این افراد از کلمات ساده، جملات کوتاه و صدای ملایم استفاده کرد. همچنین لازم است در حین صحبت با فرد کلیه صداهای مزاحم مانند صدای تلویزیون یا رادیو را به حداقل برسانید. این کار به تمرکز بیمار آلزایمری کمک بسیار زیادی می کند.
لازم است مراقب هرگز از بیان کودکانه یا غیر مؤدبانه برای صحبت با فرد مبتلا به آلزایمر در زمان نگهداری از بیمار آلزایمری استفاده نکند. بهترین روش برای شروع مکالمه صدازدن نام فرد است تا تمام توجه او جلب گفتگو شود. هنگامی که مادر آلزایمری برای انتقال منظور خود یا یافتن کلمه مناسب دچار مشکل شده باشد لازم است با روشی دوستانه به او برای یافتن کلمات کمک کنید.
مقابله با توهمات و رفتارهای هذیانی سالمند مبتلا به فراموشی
با پیشرفت آلزایمر، تعدادی از بیماران دچار توهم و همچنین رفتارهای هذیانی میشوند. توهم به این معناست که سالمند چیزی را میبیند، میچشد، بو میکند، احساس میکند یا میشنود که وجود خارجی نداشته باشد و هذیانها اساساً باورهای نادرستی هستند که فرد به زبان میآورد .گاهی اوقات فرد مبتلا به آلزایمر نمیتواند بین واقعیت و آنچه در تلویزیون اتفاق میافتد تمایز قائل شود. برای مقابله با این شرایط نگهداری از بیمار آلزایمری لازم است مریض از تماشای هرگونه برنامه تلویزیونی خشونتآمیز، ناراحتکننده و وهمآلود اجتناب کند.
سرگرم کردن سالمند با یک موضوع جدید باعث منحرف شدن فکر او از موضوعات ناراحتکننده میشود. همچنین تغییر مکان با ورود به یک اتاق دیگر یا حتی رفتن به فضای سبز در این شرایط کمککننده است. در زمان مراقبت و نگهداری از سالمند آلزایمری هرگز نباید در مورد آنچه او میشنود یا میبیند با او بحث شود.
بلکه لازم است با ارائه همدلی به آنچه بیمار ابراز یا احساس میکند پاسخ دهد. درحالیکه نمیتوان مانع توهمات و هذیانهای او شد لازم است هر وسیلهای که ممکن است فرد از طریق آن به خود یا دیگران آسیب برساند از دسترس او دور شود.
بهبود و کاهش تغییرات رفتاری سالمند مبتلا به آلزایمر در منزل
یکی از سختترین موارد در هنگام ارائه مراقبت از مادر آلزایمری تغییرات ناگهانی خلقوخو بیمار است. بهعنوانمثال سالمندی که همیشه دارای طبع ملایم و بااخلاق و آداب مثالزدنی بوده ممکن است ناگهان شروع به استفاده از الفاظ رکیک و اظهارنظرهای زننده و آزاردهنده کند. نکته کلیدی این است که باید علل طغیان این رفتار را پیدا شود.
صبوری در نگهداری از مادر آلزایمری
زمان نگهداری از بیمار آلزایمری باید صبور باشید. هنگام ارتباط با مادران مبتلا به این بیماری به واسطه شرایط روحی و خاصی که دارند می بایست مهربان و صبور باشید و از پرخاشگری و بد رفتاری با او اجتناب کنید زیرا هرگونه بد رفتاری می تواند شرایط بیماری را برای فرد بدتر کند.
به نقل از healthline :
5 نکته برای مراقبین افراد مبتلا به آلزایمر
در اینجا چند نکته برای مراقبت از فرد مبتلا به AD آورده شده است.
- خود را آموزش دهید
از وضعیت عزیزتان مطلع شوید این می تواند ارتباط با عزیزتان را بهبود بخشد و به شما کمک کند تا با تغییر رفتار او کنار بیایید. در قرار ملاقات های پزشکی شرکت کنید و سوال بپرسید.- یک برنامه روزانه تنظیم کنید
برنامه های روزمره ساده می تواند به یک فرد عزیز کمک کند تا با از دست دادن حافظه کوتاه مدت کنار بیاید. به عنوان مثال، هر روز در ساعت مشخصی حمام کردن، لباس پوشیدن و غذا خوردن را هدف قرار دهید.- آنها را از نظر بدنی فعال نگه دارید
فعال بودن و ورزش منظم می تواند تغییرات شناختی را کند کند. حرکت مفاصل، ماهیچه ها و قلب را نیز تمرین می دهد. این می تواند خلق و خوی آنها و شما را بهبود بخشد.- آنها را از نظر ذهنی فعال نگه دارید
فعالیت ذهنی نیز به کند کردن تغییرات شناختی کمک می کند. در صورت امکان به عزیزتان اجازه دهید برخی از وظایف را خودش انجام دهد. این شامل حمام کردن، مسواک زدن و انجام کارهای خانه است. شما همچنین می توانید مطالعه و فعالیت های دیگر مانند پازل را تشویق کنید.- تغذیه مغذی را ترویج دهید
ممکن است فرد مورد علاقه شما علاقه خود را به غذا از دست بدهد، اما حفظ تعادل تغذیه در صورت امکان مهم است. این امر تغییرات شناختی را نیز کند می کند.
حمام کردن بیمار در نگهداری از بیمار آلزایمری
در مراحل پایایی آلزایمر انجام ابتداییترین کارها برای سالمند چالش برانگیز میشود و کارهایی مانند حمام کردن، لباس پوشیدن یا حتی غذا خوردن تبدیل به یک تجربه وحشتناک خواهد شد. هنگام نگهداری از بیمار آلزایمری لازم است برای حمام کردن بیمار از یک برنامه روتین استفاده کرده و مواقعی فرد را به حمام ببرد که او در بهترین حالت خود قرار داشته باشد. برای حفظ آرامش او ضروری است که گامبهگام درباره کارهایی که انجام میدهید به سالمند توضیح دهد.
حفظ آراستگی ظاهر بیمار آلزایمری
تصمیمگیری در مورد لباس پوشیدن، بستن زیپ یا دکمهها و پوشیدن یا درآوردن لباس برای افراد مبتلابه آلزایمر بسیار دشوار است. در این شرایط حضور پرستار کمک بزرگیاست و استرس او را بهصورت قابلتوجهی کاهش خواهد داد. تشویق سالمند آلزایمری به پوشیدن مستقلانه لباس در بهبود وضعیت روانی او مؤثر است.
در این شرایط لازم است در زمان مراقبت و نگهداری از بیمار آلزایمری فرد برای انجام این کار زمان کافی داشته باشد و به هیچوجه تحت فشار و استرس نباشد. لازم است لباسهای بیمار و مادر آلزایمری از انواعی انتخاب شوند که بهراحتی پوشیده شوند و حاوی هیچگونه زیپ و دکمهای نباشد.
تنظیم برنامه غذایی مناسب برای نگهداری از سالمند آلزایمری در خانه
غذا خوردن نیز یکی دیگر از فعالیتهایی است که ممکن است به مرورزمان برای فرد مبتلابه آلزایمر به چالشی بزرگ تبدیل شود. برخی از سالمندان ممکن است اشتهای خود را به خوردن غذا از دست بدهند در حالی که تعدادی دیگر ممکن است بهصورت افراطی به غذا خوردن رو بیاورند.
ازآنجاییکه نیازهای غذایی فرد مبتلا به آلزایمر بهصورت دائمی در حال تغییر است لازم است پرستار با این وضعیت سازگار شود. برای جلوگیری از سردرگمی فرد لازم است چند وعده غذایی جذاب در مراقبت و نگهداری از بیمار آلزایمری پیشنهاد شود تا از بین آنها غذای موردعلاقه خود را انتخاب کند.
توجه به برنامه خواب در نگهداری از بیمار آلزایمری
معمولاً مشکلات خواب در میان مادران و پدران مبتلابه آلزایمر شایع است. لازم است در طول روز به ورزش کردن تشویق شوند و از خواب میانروز منع گردند. البته استراحت کافی در طول روز اهمیت زیادی دارد در غیر این صورت، خستگی زیاد ممکن است منجر به بیقراری او در اواخر بعدازظهر شود.
لازم است در نگهداری از بیمار آلزایمری، برنامه خواب سالمند و مادر آلزایمری از یک برنامه روتین و منظم پیروی کند و مصرف کافئین در اواخر روز محدود شود. درصورتیکه تاریکی باعث سرگردانی یا ناراحتی فرد میشود، استفاده از چراغ های کمنور در اتاقخواب، سالن و حمام کمککننده خواهند بود.
نکات مراقبت از سالمند آلزایمری
بدیهی است که نگهداری از سالمند آلزایمری به توجه و صبر زیادی نیاز دارد. داشتن یک برنامه روزانه منظم در ادامه فعالیتهای آشنا و تکراری، میتواند به کاهش اضطراب و سردرگمی فرد کمک کند. همچنین که ارتباط با سالمند باید با احترام و آرامش باشد؛ استفاده از جملات کوتاه و ساده به درک بهتر مطالب توسط سالمند کمک میکند. به طور کلی رفتار با سالمند آلزایمری بسیار حساستر از نوع رفتار افراد با یک انسان سالم است.
- تشویق سالمندان به مشارکت در فعالیتهای اجتماعی
توجه داشته باشید که تشویق سالمندان به مشارکت در فعالیتهای اجتماعی در نگهداری از بیمار آلزایمری میتواند به حفظ روحیه و جلوگیری از انزوای اجتماعی کمک کند. البته، حمایت عاطفی و شنیدن نگرانیهای او میتواند به او احساس امنیت و آرامش بیشتری بدهد.
- تغذیه سالم و مصرف منظم داروها در دوران آلزایمر
تغذیه سالم و مصرف منظم داروها باید با دقت انجام شود. نگهداری از مادر آلزایمری نیازمند توجه ویژه به این موارد است. یک رژیم غذایی متعادل و مصرف به موقع داروها، میتواند به بهبود وضعیت جسمانی و کاهش سرعت پیشرفت بیماری کمک کند.
مراقبت و نگهداری از بیمار آلزایمری ممکن است با چالشهای بزرگی همراه باشد اما با رعایت نکاتی که باعث حفظ آرامش و امنیت سالمند میشود میتوان استرس و فشار موجود را کاهش داد. حفظ حرمت و عزت سالمند در همه حال از اهمیت زیادی برخوردار است و نباید هرگز مانند یک کودک با سالمند برخورد شود.
در یک نتیجه گیری کلی مراقبت و نگهداری از سالمند آلزایمری، نیازمند توجه به نیازهای فیزیکی و عاطفی اوست. ایجاد محیطی امن، برنامهریزی مناسب، تغذیه سالم و برقراری ارتباط مؤثر از جمله راهکارهایی است که میتواند به بهبود کیفیت زندگی این افراد کمک کند.
نگهداری از مادر آلزایمری یا هر فرد دیگری که به این بیماری مبتلاست، نیازمند صبر و دانش کافی است. با رعایت این نکات و استفاده از خدمات موجود، میتوانید از سلامت و آسایش سالمندان خود اطمینان حاصل کنید. همچنین در خصوص بهرمندی از خدمات پرستار سالمند، سلامت اول در کنار شماست تا زندگی سالمندان رنگ و بوی دیگری به خود بگیرد.
نکته مهمی که باید در حین نگهداری از سالمند آلزایمری مورد توجه قرار گیرد این است که پرستار نباید هیچ از یک از رفتارهای سالمند را شخصی تلقی کند. اگر افراد مبتلابه زوال عقل با بداخلاقی به پرستار توهین کند این به معناست که تنها به صبر و همدلی پرستار و اطرافیان نیاز دارد. شرکت سلامت اول با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سالها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و نگهداری از بیمار آلزایمری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص بهصورت شبانهروزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.
سوالات متداول
1. آیا تغذیه مناسب میتواند به بهبود وضعیت سالمند آلزایمری کمک کند؟
بله، تغذیه مناسب و متعادل میتواند به بهبود وضعیت جسمانی و کاهش سرعت پیشرفت آلزایمر کمک کند.
2. چگونه میتوان محیط زندگی بیمار آلزایمری را ایمنتر کرد؟
با حذف موانع اضافی، نصب نردههای محافظ و نورپردازی مناسب، میتوان محیط را برای نگهداری از بیمار آلزایمری ایمنتر کرد.
3. آیا فعالیتهای اجتماعی برای سالمندان آلزایمری مفید است؟
بله، شرکت در فعالیتهای اجتماعی میتواند به حفظ روحیه و کاهش احساس انزوا در سالمندان آلزایمری کمک کند.
4. چگونه میتوان با بیمار آلزایمری ارتباط موثری برقرار کرد؟
با استفاده از جملات کوتاه و واضح، تکرار نکات مهم و احترام به احساسات و نیازهای او توجه داشته باشید که نوع رفتار با بیمار آلزایمری به شدت در روحیه او تاثیرگذار است.