مراقبت از کودک child care میتواند یکی از سختترین مراحل در زندگی والدین باشد. کودک به خاطر سیستم ایمنی ضعیف خود ممکن است با تب، گوش درد یا معده درد از خواب بیدار شود و باید داروها و وسایل لازم برای مراقبت از او را در اختیار داشته باشید. تفاوتی هم ندارد که پرستار کودک، والد یا مراقب او باشید؛ در هر صورت باید خود را برای نگهداری از کودک در هنگام ابتلا به انواع بیماریها آماده کنید. این مطلب به شیوه نگهداری کودکان در شرایط دشوار بیماری اشاره دارد.
اصول مراقبت از کودک
مراقبت از کودکان در هنگام بیماری به دقت و توجه زیادی نیاز دارد تا شاهد بهبودی سریعتری باشید. برخی بیماریها با عوارض همراه هستند، اما با مراقبت صحیح میتوانید از بروز آنها جلوگیری کنید. برای مثال، فراهم کردن محیطی آرام و راحت برای استراحت کودک اهمیت زیادی دارد. از این که کودک به اندازه کافی در روز میخوابد نیز اطمینان حاصل کنید. برخی اصول و نکات دیگر در خصوص مراقبت از نوزاد تازه متولد شده را در ادامه آوردهایم:
نحوه مراقبت از کودک در سفر
مهمترین اقداماتی که برای مراقبت از کودک در یک سفر باید در نظر داشته باشید، عبارتند از:
- ابتدا یک چکلیست از تمام وسایل ضروری کودک تهیه کنید که شامل لباسها، داروها و وسایل بهداشتی است. حتما مدارک پزشکی و کارت واکسیناسیون او را هم به همراه داشته باشید. همراه داشتن برخی داروها مانند تببر و ضدحساسیت باعث جلوگیری از عوارض بیشتر میشود. اگر به جای گرمی سفر میکنید، حتما یک کرم ضد آفتاب در کیف خود داشته باشید.
- با توجه به شرایط آب و هوایی مبدا، میانه راه و مقصد، لباس مناسبی برای او آماده کنید. برداشتن پوشک و دستمال مرطوب نیز نباید فراموش شود.
- در زمان سفر حتما میانوعدههای سالمی به کودک بدهید. به همراه داشتن یک بطری آب برای هیدراته نگه داشتن کودک مهم است.
- حتما یک صندلی ایمنی مناسب کودکان در خودرو نصب کنید تا مشکل ایمنی در طی سفر رخ ندهد.
روش های مراقبت از پوست کودک
افراد زیادی با مشاهده مشکلات پوستی کودکشان با خود میگویند که “پرستار کودک میخوام.” پیش از هر چیز باید بدانید پوست کودک بسیار حساس است و نیاز به مراقبتهای فراوانی دارد. برای مثال، حتما از آب ولرم برای نگهداری بچه استفاده کنید تا پوست خشک نشود. صابونها و شویندههای ملایم و بدون عطر نیز راهکار مناسبی برای حمام کردن کودک است. همچنین پوست کودک همواره به رطوبت نیاز دارد و برای این منظور، استفاده از کرمها و لوسیونهای مرطوبکننده مخصوص کودکان را پیشنهاد میکنیم.
بعضی از روغنهای طبیعی همچون روغن نارگیل یا زیتون نیز برای ماساژ پوست کودک مناسب هستند. اگر مجبور هستید کودک را برای دفعات زیادی به بیرون از خانه ببرید، حتما از کرم ضد آفتاب SPF استفاده کنید که مناسب کودکان بالای یکسال است. پوشاندن بدن کودک با لباسهای مناسب جهت جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید نیز اهمیت دارد.
توجه به اصول خواب کودک هنگام نگهداری
خواب کافی برای نگهداری از بچه باعث بهبود عملکرد مغز، وزن مناسب، عملکرد فیزیکی، سلامت جسمی و سلامت ذهنی و روانی میشود. متغیرهای فراوانی برای تعیین میزان خواب نوزادان ضروری هر فرد وجود دارد. برخی افراد به نسبت سن، شرایط و سبک زندگی خود به خواب بیشتری نسبت به دیگران نیاز دارند، اما این مورد برای کودکان نسبتا مشابه است.
- رده سنی 1 تا 2 سال: 11 تا 14 ساعت
- رده سنی 3 تا 5 سال: 10 تا 13 ساعت
- رده سنی 6 تا 12 سال: 9 تا 12 ساعت
- رده سنی 13 تا 18 سال: 8 تا 10 ساعت
دقت داشته باشید که این ساعات خواب برحسب عوامل کلی تعیین شده است. اگر فرزند شما دچار بیماری شده و به خواب بیشتری نیاز دارد، باید ساعت خواب او را افزایش دهید.
مراقبت از کودکان با بازی
از آن جایی که پدر و مادر بزرگترین حامی کودک در یادگیری هستند، باید زمان زیادی را با او وقت بگذارند. بازی کردن نیز یکی از وظایف آنها و نشانه مراقبت کودک است. اطمینان حاصل کنید که کودک اکثر ساعات روز را مشغول بازی است تا مهارتهای شناختی، فیزیکی، اجتماعی، زبانی و عاطفی خود را تقویت نماید. بازی کردن با کودک عزت نفس و اعتمادبهنفس او را افزایش میدهد، اما باید دقیقا بدانید بازی کردن با کودکان چطور است.
یکی از اشتباهات والدین در مراقبت از کودک و بازی با او، خرید اسباببازیهای گران قیمت و زیاد است. نیازی به صرف هزینههای گزاف برای بازی کردن با کودکتان ندارید. همچنین تنوع زیاد اسباب بازی باعث سردرگمی کودک و کاهش خلاقیت او شده و نمیتواند تمرکز لازم را در زمان بازی داشته باشد. کودک با هر یک از بازیها و وسایل گوشه و کنارش به دنبال ایدههای خلاقانه است و شما باید او را در رسیدن به این ایدهها تشویق کنید.
توجه عادات غذایی کودک در نگهداری از بچه ها
کمک به کودکان برای درک این که آیا از نظر جسمی گرسنه هستند یا نه، باعث هماهنگی بیشتر با نیازهای بدن و مراقبت از بچه میشود. والدین هیچگاه نباید از غذا به عنوان پاداش یا تنبیه استفاده کنند. این موضوع سبب ایجاد رابطهای ناسالم در کودکان با غذا خواهد شد. همچنین از آن جایی که کودکان جذب رنگهای متنوع میشوند، سفرهای با غذاهای رنگارنگ اما سالم را برای او در نظر داشته باشید. منع کردن ناگهانی برخی غذاهای خاص مانند شیرینیجات سبب میشود کودک بیشتر به آنها علاقهمند شود. بنابراین، باید او را رفته رفته از مضرات شیرینیجات آگاه کنید.
توجه به گریه کودک هنگام مراقبت
به طور کلی گریه کودک میتواند دلایل مختلفی از جمله گرسنگی، نیاز به تعویض پوشک، خواب، دما و درد و ناراحتی داشته باشد. در مراقبت کودکان، آغوش گرفتن کودک و نوازش آنها، مشکلات زیادی را برطرف میکند، اما در صورتی که این گریه ادامهدار بود، میتواند نشانهای از بیماری باشد. پس حتما کودک خود را نزد یک پزشک حاذق ببرید.
نگهداری بچه در حمام
برای حمام کردن و مراقبت از کودک در این فضا، این ترفندها و نکات را از یاد نبرید:
- همه لوازم مورد نیاز مانند حوله، صابون، شامپو، لباسهای تمیز و اسباببازیهای مخصوص حمام را آماده کنید تا بعدا نیازی به ترک حمام نداشته باشید. استفاده از محصولات فاقد مواد شیمیایی حساسیتزا بسیار مهم است.
- دمای آب را به دقت بررسی کرده و مطمئن شوید در حدود 38 درجه سانتیگراد باشد. برای تعیین دقیق دما میتوانید از یک دماسنج حمام نیز استفاده کنید.
- حتما از یک زیرانداز ضدلغزش در کف وان یا حمام خود استفاده کنید تا کودک سر نخورد.
- در زمان آبکشی سر کودک، سر او را به عقب بگیرید تا از ورود آب و صابون به چشمها و گوشها جلوگیری کنید.
مراقبت از بچه با توجه به اصول بهداشتی کودک
مهمترین نکات و اصول بهداشتی جهت مراقبت از کودکان عبارتند از:
- حتما هر چند ساعت یک بار دستان کودک خود را به درستی بشویید.
- به کودک یاد بدهید که دهان و بینی خود را هنگان عطسه یا سرفه بپوشاند.
- هر چند روز یک بار کودک خود را به حمام برده و او را به خوبی بشویید.
- بهداشت لباس زیر و لباس خواب کودک درست به اندازه لباسهای بیرونی او اهمیت دارد.
- ناخنهای کودک را در زمان لازم بگیرید.
- یک رژیم غذایی سالم اما جذاب را برای او در نظر داشته باشید.
- همچنین حتما در نگهداری بچه ها به بهداشت دهان و دندان کودک اهمیت بدهید تا از بروز عوارض ناگوار در آینده جلوگیری کنید.
توجه به واکسیناسیون کودکان در نگهداری از کودک
مراقبت از اطفال برای انجام واکسیناسیون و توجه به جدول واکسن کودکان بسیار مهم است. بهتر است با کودک خود رک بوده و همان ابتدا حقیقت به همراه مزایای انجام این کار را به او بگویید. البته همه چیز مانند روند تزریق را به او اطلاع ندهید، زیرا موجب نگرانی و پشیمانیاش خواهید شد. با برخی کرمهای مخصوص کودکان میتوانید درد ناشی از سوزن واکسن را کاهش دهید. همچنین در صورت عوارض نادر واکسن مانند حمله و تشنج، حتما پزشک او را در جریان قرار دهید. بعد از تزریق نیز به کودک خود فرصت کافی داده و برای او جایزهای تعیین کنید.
نگهداری از کودک بیمار
مراقبت از کودک و نوزاد، اضطراب او را تا حد زیادی کاهش داده و احساس میکند در شرایط امن و راحتی قرار دارد. استفاده از خدمات پرستار در منزل سبب میشود فرآیند درمان با سرعت بیشتری انجام شود.
- به نیازهای کودک خود توجه کرده و سعی کنید شنونده خوبی برای او باشید.
- اگر برای دقایقی از اتاق کودک خارج میشوید، حتما به کودک اطلاع دهید. این کار سبب آسایش و راحتی او خواهد شد.
- کودک باید احساس کند فرد ویژهای است. با کودک مانند فردی بالغ رفتار کرده و انواع مواد غذایی سالم را به او بدهید.
- همچنین آب کافی به کودک بدهید و نگذارید میزان آب بدن او کاهش یابد.
نکات مهم در مراقبت از کودک بیمار
کارشناسان عقیده دارند که دادن قرصهای سنگین جهت مراقبت از کودک و نوزاد نه تنها فایدهای ندارد، بلکه احتمالا با عوارض زیادی همراه باشد. همراهی کردن کودک در دوران بیماری، حس خوبی به او منتقل میکند. مثلا میتوانید کتابی که کودک دوست دارد را برایش بخوانید که این کار به آرامش او اضافه خواهد کرد.
ضمنا بد نیست ببینید کودک در این شرایط چه غذاهایی را دوست دارد تا برایش فراهم کنید. البته مواد غذایی موجود در ترکیبات آنها باید سالم باشند تا روند درمان سریعتر طی شود. خرید غذا از بیرون در این مواقع را به کل فراموش کنید. حتما با توجه به شرایط آب و هوایی هر فصل، از وسایل گرمایشی و سرمایشی مناسبی در خانه استفاده کنید تا آرامش کودک بیشتر باشد.
مراقبت از کودک در مهدکودک
اگر به عنوان مربی مهدکودک فعالیت میکنید، رعایت چند نکته را برای مراقبت از کودکان حتما در اولویت قرار دهید.
- به اصول بهداشتی برای کودکان مانند شستوشوی دستها، استفاده از دستمال کاغذی و نظافت محیط پایبند باشید.
- اطمینان حاصل کنید که محیط مهدکودک دما و تهویه مناسبی دارد.
- وعدههای غذایی سالم و متعادلی را در نظر داشته باشید.
- حتما از والدین در مورد هرگونه حساسیت و آلرژی کودک سوال کنید.
- نظارتی روی محیط مهدکودک برای وجود خطرات احتمالی داشته باشید. وسایل بازی نیز باید با تجهیزات و طراحی مناسب در اختیار آنها قرار بگیرد.
آشنایی کودک با مهدکودک
با چند ترفند ساده در زمینه کودک و مراقبت میتوان او را برای مهدکودک آماده کرد. برای نمونه، میتوانید کودک را به مربیان در همسایگی، فامیل و آشنا بسپارید که شناخت خوبی نسبت به او و تمایلاتش داشته باشند. همچنین هر چند وقت یک بار به محیط مهدکودک سر بزنید تا کودک شما را ببینید و احساس کند که به فکر او هستید. پیش از ثبتنام در آن جا نیز چندین بار به به همراه کودک خود به آن جا سر بزنید تا او به کاملا با محیط آشنا شود. اگر کودک به برخی از وسایل و اسباببازیهای خود وابستگی دارد، آنها را در کیف او گذاشته تا حس بهتری در مهدکودک داشته باشد.
نکات مهم در نگهداری کودکان
اگر کودک شما دچار بیماری شده یا به هر دلیلی نیاز به مراقبت کودکان دارید، اما خودتان فرصت کافی برای انجام این کار را ندارید، چندین راهکار وجود دارد. مثلا میتوانید از خدمات پرستاران و مراقبان کودک استفاده کنید. سپردن کودک به مهدکودکهای معتبر نیز راهکار مناسب دیگری است. پرستاران حرفهای حتما دلسوز کودک هستند و به شما برای نگهداری هر چه بهتر او کمک میکنند. ضمنا اگر اعضای دیگری در خانه شما زندگی میکنند، وظایف را میان آنها تقسیم کنید تا رسیدگی به مشکلات کودکان بهتر انجام شود.
بیماری کودک میتواند تجربهای تلخ برای خود او و والدین باشد؛ به ویژه والدینی که تابهحال تجربه مراقبت بچه نداشتهاند. با این حال، برخی راهکارها و ترفندها کمک میکنند تا روند درمانی بهتر و سریعتر انجام شود که در این مطلب از سلامت اول نیز آنها را بررسی کردیم. برای مراقبت از کودک، باید مدیریت خوبی در زمان خود داشته باشید. زمانی از روز را به برنامههای مختلف مانند آموزش، بازی، استراحت و غذا اختصاص دهید تا در تربیت کودک نیز به بهترین شکل عمل کرده باشید. فراهم کردن محیطی آرام و منظم کمک میکند کودک بیماریها را بهتر پشت سر بگذارد.
سوالات متداول
مهمترین نکته در مراقبت از کودک بیمار چیست؟
زمانی که کودک مریض است، برای بهبودی به استراحت کافی نیاز دارد. پس مطمئن شوید که محیط راحت و ساکت است و بستر مناسبی را برای استراحت او فراهم کردهاید. کودک را به خواب تشویق کنید تا مراحل درمان زودتر طی شود.
مصرف آب مکرر برای کودک بیمار چه تاثیری دارد؟
مصرف آب و نوشیدنی حتما باید بخش مهمی از برنامههای درمانی برای مراقبت از کودک باشد. کودک را تشویق کنید تا هر از چند گاهی از آب و نوشیدنیها بنوشد تا از کمآبی بدن او جلوگیری کنید.
چه داروهایی برای درمان بیماری و مراقبت از کودک مناسب است؟
مسلما نباید از هر نوع دارویی برای درمان بیماریهایی مانند سرماخوردگی برای کودکان استفاده کرد. داروهایی مانند تبتر و استامینوفن کودکان از سوی پزشکان زیادی توصیه میشوند.
