بلوک قلبی Heart Block وضعیتی است که بر سیستم الکتریکی قلب اثر می گذارد. قلب شما به پریز وصل نیست و برای روشن کردن آن از سوئیچ استفاده نمی کنید. اما درست مانند یک لامپ، قلب بر پایه یک سیستم الکتریکی کار می کند.
هر بار که قلب شما می تپد، یک سیگنال الکتریکی از حفره های بالایی به پایینی منتقل می شود. در طول مسیر، سیگنال الکتریکی به قلب دستور می دهد که منقبض شده و خون را پمپاژ کند.
هنگامی که آن سیگنال کند می شود یا از ارسال پیام جلوگیری می کند، باعث ایجاد وضعیتی به نام بلوک قلبی می شود. این وضعیت روی ضربان و ریتم قلب یا تعداد دفعات ضربان و الگوی ضربان ها تأثیر می گذارد.
علل بلوک قلبی
برخی از افراد با بلوک قلبی متولد می شوند. در برخی دیگر، این مشکل به مرور و در طول زندگی ایجاد می شود. اگر فردی با این مشکل متولد شده باشد، به آن بلوک مادرزادی قلب می گویند.
علل این مشکل عبارتند از:
یک بیماری خود ایمنی بیماری هایی مانند لوپوس می تواند توسط مادر در پروتئین های خاصی از طریق بند ناف منتقل شود.
یک نقص مادرزادی ممکن است باعث شده باشد که قلب جنین در رحم به درستی رشد نکرده باشد. پزشکان اغلب نمی دانند چه چیزی باعث این نقایص مادرزادی می شود.
اگر فرد به مروز زمان به بلوک قلبی دچار گردد، پزشکان آن را بلوک قلبی «اکتسابی» می نامند. این نوع شایع ترین نوع این بیماری است.
علل بروز آن عبارتند از:
انواع خاصی از جراحی که بر سیستم الکتریکی قلب تأثیر می گذارد
تغییرات در ژن ها
آسیب ناشی از حمله قلبی
مشکلات قلبی مانند گرفتگی عروق، التهاب عضله قلب و نارسایی قلبی
اختلالات عضلانی یا بیماری های دیگر
برخی داروها
اگر علت بلوک قلبی دارو باشد، تغییر دوز یا تغییر نوع دارو می‌تواند مشکل را اصلاح کند.
بیشتر بخوانید : بیماران قلبی چه غذایی بخورند و چه نخورند؟
درجات بلوک قلبی
پزشکان بلوک قلبی را بر اساس شدت آن به درجات زیر دسته‌بندی می‌کنند.
- درجه نخست. این نوع خفیف ترین شکل بلوک قلبی است. سیگنال الکتریکی قلب کند می شود اما همچنان به جایی که نقطه هدف می رسد. ممکن است فرد مبتلا متوجه مشکلی نشود یا نیاز به درمان نداشته باشد.
- درجه دوم. برخی از سیگنال ها به مکان های مناسب نمی رسند. این حالت ممکن است به این معنی باشد که ضربان قلب آهسته تر است یا تعداد ضربان کاهش می یابد. این عارضه می تواند بدون علامت یا با علامت باشد.
- درجه سوم (همچنین بلوک قلبی کامل نامیده می شود). هیچ پیام الکتریکی به بخش های قلب ارسال نمی شود. سرعت و ریتم ضربان قلب بسیار کند است یا حتی ممکن است به طور کامل متوقف شود. این نوع بلوک قلبی می تواند کشنده باشد.
علائم بلوک قلبی
علائم بیمار به نوع بلوک قلبی و درجه آن بستگی دارد. اگر بلوک قلبی با درجه اول داشته باشید ممکن است اصلا علایمی را مشاهده نکنید.
علائم بلوک قلبی درجه دوم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد قفسه سینه
سرگیجه
غش کردن
خستگی
حالت تهوع
تنگی نفس
احساس تنها یک تپش
بلوک قلبی درجه سوم نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. در صورت مشاهده علایم زیر سریعا با اورژانس تماس بگیرید:
ایست قلبی
سرگیجه
غش کردن
خستگی شدید
ضربان قلب نامنظم یا تپش قلب شدید
چه کسی بیشتر در معرض خطر بلوک قلبی است؟
بلوک قلبی ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد. در افراد مسن بیشتر شایع است زیرا اغلب در نتیجه سایر مشکلات قلبی است. افراد مبتلا به بلوک قلبی ممکن است مشکلات زیر را نیز داشته باشند:
سطح پتاسیم بالا
پرکاری تیروئید
بیماری لایم
جراحی قلب باز اخیر
تشخیص بلوک قلبی
پزشک برای تشخیص عوامل زیر را بررسی می نماید:
سلامت فعلی
دارویی که مصرف می کنید
سابقه خانوادگی مشکلات قلبی
سابقه هر نوع بیماری
مصرف دخانیات، مواد مخدر و الکل
پس از معاینه فیزیکی، پزشک از EKG یا نوار قلب برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب استفاده می کند. همچنین پزشک ممکن است از فرد بخواهد که از یک روز تا یک ماه یک مانیتور به نام هولتر بپوشد تا ریتم قلب او را ثبت و بررسی کنند.
روش های درمان بلوک قلبی
برای بلوک قلبی درجه دوم و سوم، ممکن است دستگاه کوچکی به نام ضربان ساز را در قفسه سینه قرار داده شود. این کار با یک عمل جراحی “کوچک” انجام می شود. این دستگاه مانند یک سیستم الکتریکی پشتیبان، به قلب یادآوری می کند که در صورت کند شدن یا توقف، ضربانش را با سرعت طبیعی انجام دهد.
بیشتر بخوانید : عارضه‌های رایج قلبی سالمندان
زندگی پس از ابتلا به بلوک قلبی چگونه است؟
درست مانند قلب، ضربان ساز باید به درستی نگهداری و مراقبت شود تا خوب کار کند. کارهایی وجود دارد که می توانید انجام دهید تا بیشترین بهره را از این دستگاه ببرید:
- شناخت نوع ضربان سازی که در بدن تعبیه شده
- به همه ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی خود در مورد ضربان ساز خود اطلاع دهید.
- از یک دستبند یا گردنبند پزشکی استفاده کنید تا در مواقع اضطراری دیگران را از وجود ضربان ساز مطلع شوند.
- از وسایل الکتریکی با میدان مغناطیسی قوی دوری کنید.
- پس از تأیید پزشک، انجام فعالیت فیزیک و ورزش مناسب مفید است اما ورزش های تماسی مانند فوتبال یا هاکی روی یخ را کنار بگذارید.
- ضربان ساز را به طور مرتب چک کنید تا مطمئن شوید که به خوبی کار می کند.
مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.
کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند ، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر تنها کافی است که با کارشناسان این مرکز تماس حاصل نموده و مشاوره رایگان دریافت نمایید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
لطفا به این مقاله امتیار دهید.
