آیا بیماری مونونوکلئوز خطرناک است؟

مونونوکلئوز عفونی (مونو) یا معروف به بیماری بوسه یک عفونت ویروسی است که به عنوان تب غده ای نیز شناخته می‌شود که معمولاً توسط ویروسEpstein-Barr (EBV) ایجاد می‌شود. این بیماری باعث گلودرد و تب شده و موارد ابتلا در نوجوانان و بزرگسالان جوان اتفاق می‌افتد. این بیماری بعد از چند هفته استراحت به خودی خود از بین می‌رود گرچه معمولاً این بیماری ناشی از ویروس اپشتین بار است که به آن ویروس هرپس انسانی 4 نیز گفته می‌شود، چند ویروس دیگر نیز ممکن است باعث بروز این بیماری شوند. این بیماری معمولا در سالمندان اتفاق نمی افتد اما اگر دچار این بیماری شدند می توانید از خدمات پرستاری سالمند سلامت اول کمک بگیرید.

علت مونونوکلئوز عفونی 

مونونوکلئوز، یا مونونوکلئوز عفونی EBV، معمولاً توسط ویروس Epstein-Barr (EBV) ایجاد می‌شود. اکثر بچه ها در زمان بزرگ شدن در برخی موارد در معرض EBV قرار می‌گیرند. نوزادان و کودکان خردسال آلوده به EBV معمولاً علائم بسیار خفیفی دارند یا اصلاً علائمی ندارند. اما نوجوانان و جوانان آلوده غالباً علائمی دارند که نشان دهنده مونو می‌باشد. مونو معمولاً در سنین 15 تا 24 سال در کشورهای پیشرفته شایع تر است. در کشورهای در حال توسعه، افراد در اوایل کودکی که علائم کمتری دارند بیشتر آلوده می‌شوند. در افراد بین 16 تا 20 سال حدود 8٪ علایم شامل گلودرد است. سالانه حدود 45 نفر از 100000 نفر در ایالات متحده به بیماری مونو عفونی مبتلا می‌شوند. ویروس های دیگر، مانند سیتومگالوویروس، گاهی اوقات نیز می‌توانند یک بیماری شبیه این بیماری ایجاد کنند.

علائم بیماری مونونوکلئوز چیست؟

شایع ترین علائم بیماری مونونوکلئوز عفونی گاهی اوقات با گلودرد یا آنفولانزا اشتباه گرفته می‌شود. توجه داشته باشید که اگر توانایی نگهداری از بیماری که دچار به بیماری مونونوکلئوز شده است را ندارید می توانید از خدمات پرستار بیمار استفاده کنید. در ادامه برخی از علائم بیماری مونونوکلئوز را بررسی خواهیم کرد :

• تب
• گلودرد با لوزه های متورم که ممکن است لکه های سفید داشته باشد
• غدد لنفاوی متورم (غدد) در گردن
• خستگی مفرط
• سردرد
• عضلات دردناک
• ضعف
• شکم درد با کبد یا طحال بزرگتر از حد طبیعی (اندامی در قسمت فوقانی سمت چپ شکم)
• بثورات پوستی
• از دست دادن اشتها

علائم اصلی مونونوکلئوز معمولاً حدود 1-2 ماه پس از آلوده شدن فرد به ویروس مشاهده می‌شود.

با توجه به گفته‌های سایت Mayo Clinic :

مونونوکلئوز عفونی (مونو) اغلب بیماری بوسیدن نامیده می شود. ویروسی که باعث مونو (ویروس اپشتین بار) می شود از طریق بزاق پخش می شود. شما می توانید آن را از طریق بوسیدن دریافت کنید، اما همچنین می توانید با به اشتراک گذاشتن یک لیوان یا ظروف غذا با شخصی که مونو دارد، در معرض دید قرار بگیرید. با این حال، مونونوکلئوز به اندازه برخی عفونت ها، مانند سرماخوردگی، مسری نیست. اگر نوجوان یا جوان هستید، احتمال ابتلا به مونونوکلئوز با تمام علائم و نشانه ها وجود دارد. کودکان خردسال معمولاً علائم کمی دارند و عفونت اغلب تشخیص داده نمی شود. اگر مونونوکلئوز دارید، مهم است که مراقب عوارض خاصی مانند بزرگ شدن طحال باشید. استراحت و مایعات کافی کلیدهای بهبود هستند

خطرات بیماری مونونوکلئوز در سیستم ایمنی بدن

مونونوکلئوز یا Mononucleosis / EBV در سلولهای سیستم ایمنی بدن به صورت مادام العمر خاموش باقی می‌ماند، اما سیستم ایمنی بدن آن را به خاطر می‌سپرد و شما را از گرفتن دوباره آن محافظت می‌کند. عفونت غیرفعال است، اما فعال شدن مجدد آن بدون علائم امکان پذیر است و به نوبه خود می‌تواند به دیگران نیز منتقل شود، هرچند که این مورد بسیار نادر است. مونو می‌تواند طحال را برای چند هفته یا بیشتر متورم کند. بزرگ شدن طحال می‌تواند سبب پارگی این اندام شود و در نتیجه باعث ایجاد درد و خونریزی در داخل شکم شود و نیاز به جراحی فوری دارد.

بنابراین پزشکان توصیه می‌کنند کودکانی که مونو دارند، حداقل یک ماه پس از رفع علائم، از ورزش های شدید خودداری کنند. کودک باید از بازیهای خشن، وزنه برداری و هرگونه فعالیت شدید دور باشد تا زمانی که پزشک به او اجازه فعالیت ورزشی دهد. در بیشتر موارد، علائم مونو در طی چند هفته با استراحت و مایعات فراوان از بین می‌روند. اگر به نظر می‌رسد که این علایم طولانی شده یا بدتر شده است، یا اگر سوال دیگری دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.

درمان سریع ebv و مونونوکلوئز

بهترین راه درمان سریع ebv استراحت و نوشیدن مایعات زیاد است، به خصوص در اوایل بیماری که علائم شدیدتر است. داروی خاصی برای مونو وجود ندارد، اما استامینوفن یا ایبوپروفن می‌تواند به تسکین تب و درد عضلات کمک کند. آنتی بیوتیک ها کمکی به رفع این بیماری نمی‌کنند، زیرا فقط در برابر باکتری ها موثر هستند. فردی که مونو دارد و آنتی بیوتیک مصرف می‌کند، غالباً جوش می‌زند. هرگز به کودکی که دارای بیماری ویروسی است آسپرین ندهید زیرا استفاده از آن با سندرم ری ارتباط دارد، که ممکن است باعث نارسایی کبد گردد و یا حتی کشنده شود.علائم مونو معمولاً طی 2 تا 4 هفته از بین می‌روند.

گرچه در برخی از نوجوانان، خستگی و ضعف می‌تواند ماه ها ادامه داشته باشد. آیا ویتامین C به بهبود از مونو کمک می‌کند؟ نتایج داده های محققان نشان می‌دهد که دوز بالای درمان ویتامین C وریدی تأثیر مثبتی بر طول مدت بیماری و کاهش سطح آنتی بادی ویروسی دارد.

راه های جلوگیری از مونونوکلئوز و بیماری بوسه

هیچ واکسنی برای محافظت در برابر ویروس Epstein-Barr وجود ندارد. اما می‌توانید با اطمینان از جلوگیری از تماس نزدیک با هر کسی که به آن مبتلا شود، به محافظت در برابر مونو کمک کنید. بسیاری از افرادی که مونو دارند، علائمی نخواهند داشت، اما هنوز هم می‌توانند این بیماری را به دیگران منتقل کنند بنابراین بچه ها باید دستان خود را به خوبی و غالبا بشویند، و نوشیدنی یا وسایل غذا خوردن را با دیگران، حتی افرادی که به نظر می رسد سالم هستند، به اشتراک نگذارند.

جلوگیری کامل از بیماری مونونوکلئوز (که به “بیماری بوسه” نیز معروف است) به دلیل نحوه انتقال ویروس اپشتین-بار (EBV) دشوار است، اما می‌توان با انجام برخی اقدامات احتیاطی خطر ابتلا را کاهش داد. این اقدامات شامل اجتناب از اشتراک‌گذاری وسایل شخصی مانند مسواک، لیوان و ظروف غذا، و هم‌چنین پرهیز از بوسیدن افرادی که به بیماری مبتلا هستند، می‌شود. حفظ بهداشت شخصی، شستشوی مرتب دست‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن نیز می‌تواند به پیش‌گیری کمک کند. با این وجود، از آنجایی که ویروس EBV بسیار شایع است و بسیاری از افراد در دوران کودکی به آن مبتلا می‌شوند، امکان جلوگیری کامل از مونونوکلئوز وجود ندارد. آگاهی از علائم و روش‌های انتقال بیماری می‌تواند در کاهش شیوع و مدیریت بهتر آن مؤثر باشد.

نکاتی برای جلوگیری از بیماری مونونوکلئوز

برای پیشگیری از این بیماری فقط کافی است از عامل اصلی آن که ویروس اپشتین بار (EBV) است جلوگیری کنید. روش های پیش‌گیری از مونونوکلئوز در ادامه آورده شده است.

• از تماس نزدیک با کسی که می‌دانید آلوده است خودداری کنید.
• وسایل شخصی مانند مسواک، ظروف، غذا، نی یا لیوان را با کسی که مشکوک به مونو است به اشتراک نگذارید.
• سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید و خود را سالم نگه دارید.
• دستان خود را به طور مرتب بشویید.
• استفاده از ماسک 

انجام این نکات می‌تواند به میزان ابتلا به این بیماری بکاهد اما گفتنی است که التهاب مونونوکلئوز بسیار رایج است و احتمال ابتلا ممکن است زیاد باشد.

آیا افراد بزرگسال نیز به بیماری مونونوکلئوز دچار می‌شوند؟

مونونوکلئوز عفونی عمدتا بزرگسالان جوان‌تر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. وقتی افراد مسن به این بیماری مبتلا می‌شوند، کمتر دچار علائم و نشانه های مشخصی مانند گلو درد و لنفادنوپاتی می‌شوند. در عوض، آنها در درجه اول ممکن است تب طولانی مدت، خستگی، ضعف و دردهای بدن را تجربه کنند. به احتمال زیاد بزرگ شدن کبد و زردی نیز از علایم در این گروه سنی خواهد بود. علت تنفس شکمی در کودکان نیز می‌تواند مرتبط با این بیماری باشد.

بزرگسالان هم ممکن است به بیماری مونونوکلئوز مبتلا شوند، هرچند این بیماری بیشتر در نوجوانان و جوانان شایع است. مونونوکلئوز، که به نام “بیماری بوسه” هم شناخته می‌شود، عمدتاً توسط ویروس اپشتین-بار (EBV) ایجاد می‌شود و می‌تواند از طریق تماس نزدیک، مانند بوسیدن، به دیگران منتقل شود. در بزرگسالان، علائم معمولاً شامل خستگی شدید، تب، گلودرد، و تورم غدد لنفاوی است. درمان مونونوکلئوز معمولاً به مراقبت‌های حمایتی محدود می‌شود و بیماران به استراحت، هیدراتاسیون کافی و مصرف مسکن‌های ضد التهابی نیاز دارند. آگاهی از این بیماری و راه‌های پیشگیری از آن می‌تواند به کاهش شیوع و عوارض مرتبط با بیماری مونونوکلئوز در بزرگسالان کمک کند.

آیا مونونوکلئوز یک بیماری مقاربتی است؟

از نظر علمی، بله، مونو می‌تواند یک عفونت منتقله از راه مقاربتی (STI) تلقی شود. اما این بدان معنا نیست که همه موارد مونو، STI هستند. افرادی که آلوده شده اند ویروس را به صورت مادام العمر حمل می‌کنند، حتی پس از قطع علائم و حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشند. سپس ویروس در بدن آنها به شکل “خاموش” یا غیرفعال است. گاهی ویروس خاموش “بیدار” می‌شود و به بزاق فرد راه می یابد. این به این معنی است که حتی اگر فردی علائمی نداشته باشند، می‌توانند گاه به گاه سبب انتقال این بیماری مسری شوند. هیچ واکسنی برای درمان مونونوکلئوز عفونی یا EBV وجود ندارد، اما با به اشتراک نگذاشتن وسایل شخصی یا بزاق با فرد آلوده می‌توان از عفونت جلوگیری کرد.

سخن پایانی 

مونونوکلئوز عفونی، معروف به بیماری بوسه، یک عفونت ویروسی شایع در نوجوانان و بزرگسالان جوان است که علائمی مانند گلودرد، تب و خستگی شدید ایجاد می‌کند. این بیماری معمولاً با استراحت و مایعات بهبود می‌یابد، اما آگاهی از علائم و روش‌های پیشگیری، از جمله رعایت بهداشت شخصی و عدم اشتراک‌گذاری وسایل، ضروری است. همچنین، مشاوره با پزشک در صورت بروز علائم می‌تواند به مدیریت بهتر بیماری و جلوگیری از عوارض کمک کند.

سوالات متداول

مونونوکلئوز ebv چیست؟

مونونوکلئوز عفونی (مونو) یک عفونت ویروسی است که به عنوان تب غده ای نیز شناخته می‌شود که معمولاً توسط ویروس Epstein-Barr (EBV) ایجاد می‌شود.

آیا مونونوکلئوز سیستم ایمنی بدن را برای همیشه ضعیف می‌کند؟

مونونوکلئوز / EBV در سلولهای سیستم ایمنی بدن به صورت مادام العمر خاموش باقی می‌ماند، اما سیستم ایمنی بدن آن را به خاطر می‌سپرد و شما را از گرفتن دوباره آن محافظت می‌کند.

آیا می‌توان از مونونوکلئوز جلوگیری کرد؟

هیچ واکسنی برای محافظت در برابر ویروس Epstein-Barr وجود ندارد. اما می‌توانید با اطمینان از جلوگیری از تماس نزدیک با هر کسی که به آن مبتلا شود، به محافظت در برابر مونو کمک کنید.

ایا بیماری بوسه خطرناک است؟

بیماری بوسه سبب بزرگ شدن طحال شده و یکی از بیماری های خطرناک می باشد.

طول دوره درمان مونونوکلئوز عفونی چقدر است؟

این بیماری عموما در مدت چند هفته خود به خود خوب میشود. اما در برخی موارد ممکن است تا ماه ها بعد ادامه پیدا کند.