با وجود سیستم ایمنی ضعیف در کودکان، بالا رفتن حرارت بدن و تب میتواند خطرناک باشد و در صورت عدم کنترل، باعث بروز مشکلات جدی شود. اگرچه تب شدید باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد، اما در مواقعی که تب کودک شما خفیف است، میتوانید با روشهای خانگی مانند پاشویه آن را درمان کنید. نحوه پاشویه کودکان کمی متفاوتتر از بزرگسالان بوده و نیازمند رعایت چند نکته است که در این مطلب از مرکز خدمات پرستاری سلامت اول میخواهیم آنها را به شما آموزش دهیم.
مراحل پاشویه کردن کودک
همانطور که گفته شد، نحوه پاشویه کودکان با سنین کم، کمی با بزرگسالان متفاوت بوده و باید این کار را در چندین مرحله انجام دهید. در اینجا به طور مرحله به مرحله آموزش خواهیم داد که چگونه کودک را پاشویه کنیم؟ و چه نکاتی را باید در هر مرحله رعایت کنیم:
- نم دار کردن یک حوله نرم
- کشیدن دستمال روی بدن کودک
- چک کردن تب کودک
در ادامه به توضیح کاملتری از این فهرست میپردازیم.
پیشنهاد مقاله: علت سردی دست و پا هنگام تب در کودکان

1. نم دار کردن یک حوله نرم
برای شروع پاشویه کودکان باید از یک حوله نمناک استفاده کنید. این حوله میتواند یک پارچه نخی یا حوله جاذب آب باشد که با وجود آن، دیگر پای کودک به طور مستقیم با آب در تماس نبوده و اذیت نمیشود. به علاوه، این دستمالها معمولاً مدت زمان بیشتری مرطوب میمانند و در نتیجه پاشویه کردن کودکان را آسانتر میکنند.
2. کشیدن دستمال روی بدن کودک
بعد از آنکه شما دستمال را نمناک کردید، نوبت آن است که آن را روی قسمت های مختلف بدن کودک مانند زیر بغل، کشاله ران، سینه و پیشانی بکشید. این کار را چند مرتبه انجام دهید و اگر دستمال، رطوبت خود را از دست داد، دوباره آن را مرطوب کنید. این فرایند باید برای مدت زمان 20 تا 30 دقیقه طول بکشد.
3. چک کردن تب کودک
پس از انجام مرحله دوم روش پاشویه کودکان باید دوباره دمای بدن او را چک کنید. اگر دمای بدنش کمتر شده بوده، این فرایند را متوقف کنید و تنها کاری که در این زمان باید انجام دهید، چک کردن دوباره حرارت در بازههای زمانی کوتاه است. در صورتی که پس از انجام صحیح نحوه پاشویه کودکان هنوز دمای بدن پایین نیامده بود، مرحله دو را دوباره تکرار کنید.
آیا پاشویه برای کودک مفید است؟
زمانی که دمای بدن کودک بالای 38 درجه میرسد، بدن واکنش منفی نشان داده و تبادل و گردش خون کاهش مییابد و برای جلوگیری از آسیب بدن، باید تب او را کاهش داد. معمولا پاشویه برای کودکان بالای پنج سال توصیه نمیشود، اما برای نوزادان و کودکانی که زیر این سن هستند، روش مناسبی برای پایین آوردن حرارت بدن است.

البته به شرطی که علائم دیگری به همراه تب وجود نداشته و نیازی به مراجعه به دکتر نباشد. در این شرایط با یادگیری روش درست پاشویه کودکان در منزل، میتوانید تب آنها را کاهش دهید.
پیشنهاد مقاله: مراقب کودک در منزل و نکاتی برای تبدیل شدن به یک مراقب کودک حرفه ای
نکات مهم برای پاشویه و کاهش دمای بدن کودک در هنگام تب
اگر میخواهید از شیوه پاشویه کودکان به درستی برای پایین آوردن تب استفاده کنید، باید چند نکته مهم را در نظر بگیرید که در اینجا به آنها خواهیم پرداخت:
- به هیچ عنوان از آب سرد و الکل برای کاهش دمای بدن کودک استفاده نکنید، زیرا ممکن است برای او خطرناک بوده و تب را بدتر کند.
- در صورتی که بدن کودک لرزش داشته باشد، باید پاشویه را متوقف کنید، زیرا این لرزش نشانهای از انجام اشتباه فرایند پاشویه است.
- برای کوتاه کردن مدت زمان پاشویه کودک، لباسها نازک و خنک را بر تن کودک کنید تا به پایین آمدن دمای بدن او کمک کند.
- سعی کنید حرارت اتاق را تا جای ممکن کاهش داده و دما را برای تعریق کودک بالا نبرید.
- شیردهی به نوزاد میتواند به کاهش تب او کمک کند.
- در صورت لزوم و با مشورت پزشک، از داروهای تب بر مانند شیاف، شربت یا قطرههای تب بر استفاده کنید.
پیشنهاد مقاله: شیوههای مناسب برای نگهداری از کودکان ویژه و استثنایی در منزل
حالا دیگر شیوه پاشویه کودکان را میدانید
در این مطلب، نحوه درست پاشویه کودک را به شما آموزش دادیم و هر آنچه که برای انجام این فرایند نیاز دارید گفته شد. ممکن است برخی از والدین به دلیل عدم شناخت کافی و نداشتن اطلاعات صحیح در این شرایط نتوانند اقدامات درستی را انجام دهند و مجبور شوند فرزند خود را نزد پزشک بروند، یا از پرستار کودک کمک بگیرند، اما با همین موارد سادهای که عنوان شد در صورت نبود علائم دیگر، میتوانید به راحتی این مشکل را در منزل حل کنید. اگر شما هم از روش دیگری برای پاشویه کردن کودکان و کاهش تب آنها استفاده میکنید، حتما نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
بهترین دمای آب برای پاشویه کودک چه مقداری است؟
استفاده از آب ولرم یعنی با دمای 37 درجه سانتیگراد که نزدیک به دمای بدن است، بهترین گزینه برای انجام این فرایند است. استفاده از آب سرد ممکن است برای کودکان ناراحتکننده باشد و آب گرم نیز میتواند خطرناک بوده و منجر به سوختگی یا آسیب به پوست کودک شود.
چه درجه حرارتی در نوزادان نشان دهنده تب بوده و خطرناک است؟
نوزادان 3 تا 6 ماهه معمولاً تا دمای 38.9 درجه سانتیگراد نیازی به دارو ندارند. اما اگر کودک شما علائم دیگری از بیماری نشان دهد یا درجه تب او بیشتر از این مقدار باشد، باید حتما به پزشک مراجعه کرده و در صورت نیاز داروی مناسب تجویز شود.
علائم دیگری که در کنار تب، باید به آن توجه کنیم کدامند؟
اگر نوزاد شما علاوه بر تب، علائمی مانند خشکی شدید دهان، کاهش تولید ادرار، خستگی شدید، تغییر در الگوی تغذیه، سر درد شدید، تنفس سریع یا هر علامت غیرمعمول دیگری داشته باشد، نیاز است که به صورت فوری به پزشک مراجعه کنید.
آیا روش دیگری برای کاهش تب کودکان وجود دارد؟
برخی از پزشکان طب سنتی بر این باورند که ماساژ پا در آب ولرم و نمک میتواند باعث از بین رفتن سموم بدن شده و در نتیجه بسیاری از مشکلات جسمی از جمله تب را بهبود بخشد. البته در این روش نیز آب باید ولرم باشد و در کنار آن از داروهای کاهنده تب استفاده شود.
سریعترین روش پایین آوردن تب در کودکان چیست؟
با مشاهده تب در کودکان میتوانید از شیاف استامینوفن کودکان کمک بگیرید.