سرماخوردگی یک بیماری ویروسی یا میکروبی است که همه انسان‌ها در دوره‌های مختلف زندگی درگیر آن می‌شوند. سرماخوردگی کودکان هم یک عارضه رایج است. کودکان معمولا سیستم امینی ضعیفی دارند. همین امر باعث می‌شود که مدام در معرض بیماری‌ها باشند. مراقبت از سرماخوردگی کودکان نیاز به آگاهی و توجه به نکات متفاوتی دارد. کودکان معمولا هر دارویی را مصرف نمی‌کنند و در برابر خودرن غذاهایی مانند سوپ هم مقاومت می‌کنند. برای اینکه بتوانید به‌خوبی به درمان سرماخوردگی کودکان بپردازید؛ بهتر است با برخی از نکات و مهارت‌ها آشنا شوید. والدین به دلایل مختلفی ممکن است در روند مراقبت از کودک در هنگان سرماخوردگی نیاز به یک پرستار کودک نیز داشته باشند.
علائم سرماخوردگی در کودکان
سرماخوردگی کودکان مانند سرماخوردگی بزرگسالان علائم متفاوتی دارد. بساری از بیماری های خطرناک کودکان نیز علائمی مانند سرماخوردگی دارند. برای جلوگیری از بروز این بیماری ها جدول واکسن های نوزاد را مطالعه کنید و واکسن ها را تزریسق کنید. رایج‌ترین علائم سرماخوردگی کودکان را در ادامه می‌خوانیم:
- یکی از مهم‌ترین علائم سرماخوردگی کودکان، تب است. معمولا اولین نشانه بروز بیماری در کودکان بالا رفتن دمای بدن است. از طرفی تب در کودکان عارضه خطرناکی است و در صورتی که باعث برو تشنج شود؛ می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری در پی داشته باشد. به‌همین دلیل است که مراقبت از کودکان در برابر تب و پایین آوردن دمای بدن کودک بسیار مهم است.
- آبریزش بینی از دیگر علائم رایج سرماخوردگی در کودکان است. آبریزش بینی در آغاز شفاف است و در ادامه، غلظت بیشتری پیدا میکند و حتی ممکن است به رنگ خاکستری یا زرد و سبز دربیاید.
- عطسه و سرفه دو علائم رایج سرماخوردگی کودکان هستند. در بعضی موارد شدید تر نیز خروسک در کودکان بروز میکند.
- بی‌اشتهایی از دیگر نشانه‌های بیمار شدن کودک شما است. معمولا با بروز سرماخوردگی، طعم دهان کودک تغییر میکند یا به خاطر درد اشتهای خود را از دست می‌دهد.
- تورم لوزه‌ها و قرمز شدن آنها ناشی از عفونت‌های سرماخوردگی است.
- عدم توانایی در کنترل آب دهان و سرازیر شدن آب دهان به خاطر گلودرد، از دیگر نشانه‌های این بیماری است.
علائم خطر ساز سرما خوردگی در کودکان
مواردی که در اینجا ذکر شده، می تواند نشان از بیماری دیگر یا مشکل زمینه ای دیگری باشد که در صورت مشاهده آنها باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
- سن کمتر از 3 ماه
- مشکل تنفسی
- میل نداشتن به آب و غذا
- بی حالی و خواب آلودگی
- تب طولانی مدت و با دمای بالای 38.5 درجه
- سرفه های طولانی و همراه با خلط
علت‌های سرماخوردگی در کودکان
سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است و ویروس‌های مختلفی معمولا باعث بروز این بیماری می‌شوند. شایع‌ترین ویروس ایجاد کننده سرماخوردگی کودکان بیش از صد گونه از راینوویروس‌ها هستند. درواقع افراد به اشتباه تصور می‌کنند که قرار گرفتن در هوای سرد باعث بروز سرماخوردگی می‌شود؛ اما خیلی از افراد در تابستان هم دچار سرمارخودگی می‌شوند. پس این باور غلط است. شایع‌ترین دلایل که باعث آلوده شدن کودکان به ویروس سرماخوردگی است؛ شامل موارد زیر است:
- معمولا کودکان از دهان خود برای برداشتن اشیا استفاده می‌کنند. همین رفتار در بسیاری از موارد سبب می‌شود که ویروس سرماخوردگی به آنها نتقال پیدا کند.
- کودکان در بسیاری از مواقع با دستان آلوده دهان، چشم یا بینی خود را لمس می‌کنند و همین رفتار باعث انتقال بیماری و آلودگی است.
- در آغوش گرفتن، بوسیدن، عوض کردن پوشک یا هر رفتار دیگری سبب می‌شود که بیماری از بزرگسالان به کودکان انتقال پیدا کند.
درمان سرماخوردگی کودکان
سرماخوردگی کودکان عموما یک عفونت خود محدود شونده است و داروهای متنوعی برای آن تجویز می‌شود. درواقع سرماخوردگی توسط این داروها درمان نمی‌شود؛ بلکه علائم بیماری کاهش پیدا میکند و تا زمان درمان شدن کامل بیماری، این روند ادامه دارد. برای این منظور هرکدام از علائم بیماری درمان و کنترل می‌شوند. به یاد داشته باشید که سرماخوردگی در کودکان نهایتا باید تا 10 بهبود یابد اگر پس از این مدت همچنان علائم با قوت باقی مانده اند، باز هم به پزشک مراجعه کنید.
به نقل از stanfordchildrens.org :
هیچ درمانی برای سرماخوردگی وجود ندارد. اکثر کودکان به تنهایی از سرماخوردگی بهبود می یابند. آنتی بیوتیک ها علیه عفونت های ویروسی کار نمی کنند، بنابراین تجویز نمی شوند. در عوض، درمان بر کمک به کاهش علائم کودک شما تا زمانی که بیماری از بین برود متمرکز است
بهترین درمان‌های خانگی برای سرماخوردگی کودکان
بیماری سرماخوردگی به مرور زمان درمان شده و برطرف می‌شود. در این مدت می‌توانید از کمک یک پرستار بچه استفاده کنید همچنین با برخی ترفندها، تحمل علائم بیماری را برای کودک‌تان آسان‌تر کنید:
- مرطوب نگه داشتن هوای خانه از خشکی مخاط بینی جلوگیری میکند. برای این منظور می‌توانید از کتری آب یا دستگاه‌های بخور استفاده کنید.
- اگرمخاط بینی کودک خیلی زیاد است، از چکاندن قطره آب نمک رقیق در بینی استفاده کنید.
- پاشویه کردن و حمام کردن کودک برای کاهش تب کودک، از بهترین راهکارها برای پایین آوردن تب است.
- در دوران سرماخودرگی پزشکان توصیه می‌کنند با غذاهایی مانند سوپ مرغ، سوپ قلم گوسفند، فرنی، شیربرنج و انواع لبنیات به تقویت سیستم ایمنی کودک کمک کنید و ترتیبی بدهید که بیماری کودک هرچه سریع‌تر درمان شود.
- در دوران بیماری می‌توانید یک رژیم از میوه‌های مقوی در نظر بگیرید تا کودک شما با مصرف آنها مواد مغذی بیشتری دریافت کند. موز سرشار از پتاسیم و زینک است و برای درمان سرماخوردگی کودک مفید است. انار خاصیت ضدویروسی و ضدباکتریایی و ضدالتهابی داشته و برای بهبود سرماخوردگی مفید است. مصرف میوه‌هایی مانند آلبالو و توت‌فرنگی هم برای درمان سرماخوردگی مفید هستند. میوه‌هایی مانند آووکادو، کیوی، گلابی، پرتغال، لیموشیرین و گریپ‌فروت هم برای درمان بیماری کاربرد دارند.
- مکمل‌های ویتامین مصرف کنید. سرماخوردگی کودکان احتمالا ناشی از ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن آنها است. با مصرف مکمل ویتامین C، ویتامین D و ویتامین Aمی‌توانید کمبودهای بدن کودک را جبران کرده و به تقویت سیستم ایمنی کمک کنید.
داروهای سرماخوردگی کودکان
استفاده خودسرانه از دارو برای کودکان می تواند عواقب خطرناکی داشته باشد. یافته های علمی که طی یک تحقیقات سه ساله بدست آمد، ارتباط بین مصرف داروی های خودسرانه و مرگ 16 کودک را نشان می دهد. به همین خاطر حتی برای یک بیماری ساده مثل سرماخوردگی، به همراه کودک به پزشک مراجعه کنید.
- داروهای آنتی‌هیستامین، ضداحتقان، ضد سرفه و خلط آور به تنهایی یا در کنار هم برای درمان سرماخوردگی کودکان استفاده می‌شوند. این داروها معمولا به‌صورت بدون نسخه نیز توسط داروخانه‌ها ارائه می‌شوند؛ اما برای کودکان زیر 6 سال حتما باید با مشورت پزشک از دارو استفاده کنید.
- برای درمان تب کودکان معمولا از استامینوفن استفاده می‌شود. همچنین گاهی پزشک ایبوپروفن هم تجویز میکند.
- برای درمان گلودرد از استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده می‌شود.
- برای درمان عمومی سرماخوردگی، معمولا از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌شود. باتوجه به اینکه سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است؛ استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت باکتریایی ناشی از سرماخوردگی مفید است. این امر حتما حتما باید با تجویز پزشک انجام شود. اکیدا از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک خودداری کنید تا ناخواسته به جمعیت باکتریایی مفید در بدن کودک آسیب نرسانید.
نحوه انتقال سرما خوردگی در کودکان
سرماخوردگی از طریق ویروس انتقال پیدا میکند. انتقال این ویروس در بدن فرد بیمار در چهار روز اول بیماری بشدت احتمال بالاتری دارد و به شیوه‌های متفاوتی قابل انتقال استو در ادامه به بررسی شیوهن های مختلف آن اشاره شده است:
- انتقال بواسطه اجسام و سطوح: برخی اجسام به دلیل سطوح پرتردد عامل انتقال ویروس خواهند بود. احسامی مانند دستگیره در، اسباب بازی‌های کودک و میز و صندلی باعث سرماخوردگی کودکان خواهند شد.
- استشمام ذرات ویروسی توسط کودک سالم: هوایی که فرد بیمار تنفس میکند دچار ویروس و باکتری سرماخوردگی است. اگر در همان هوا کودک شما دم و بازدم انجام دهد احتمال سرماخوردگی در کودکان بیشتر خواهد شد.
- تماس مستقیم با فرد بیمار: اگر کودک با کودکی بیماری در ارتباط باشد و تماس لمسی صورت گیرد کمتر از دوساعت ممکن است کودک سالم سرما بخورد. سرماخوردکی در کودکان با ارتباط مستقیم مانند بغل کردن، لمس صورت کودک بیشترین احتمال سرماخوردگی در آنها را دارد.
پیشگیری از سرماخوردگی کودکان
بروز بیماری در کودکان می‌تواند سخت و طاقت‌فرسا و البته نگران کننده باشد. برای همین بهتر است برخی ترفندها را برای پیشگیری از سرماخوردگی کودکان، در نظر بگیرید:
-
- رژیم غذایی کودک شامل مواد مغذی باشد به طوری که سیستم ایمنی بدن کودک، تقویت شود.
- اجازه تماس افراد بیمار با کودک و کسانی که دچار سرماخوردگی هستند را ندهید
- دستان‌تان را پیش از تماس با کودک بشویید و مراقبت باشید که باعث انتقال بیماری به کودک نشوید.
- اسباب‌بازی‌ها و سطوحی که کودک مدام آ‌ها را لمس میکند، شسته و تمیز نگه دارید.
سخن آخر
سرماخوردگی کودکان یک بیماری ویروسی است که معمولا به خاطر ضعیف شدن بدن کودک ایجاد می‌شود. این بیماری خود محدود شونده است و به‌مرور زمان درمان می‌شود. شما نیز می‌توانید با رعایت برخی نکات مراقبت از نوزاد و کودک، مانند داشتن رژیم غذایی و میوه و سبزیجات مناسب، به بهبود سریع‌تر بیماری کمک کنید. همچنین راهکارهایی مانند مرطوب نگه داشتن هوای خانه یا پاشویه کردن به درمان سریع‌تر بیماری کمک میکند. با مراجعه به پزشک نیز می‌توانید از انواع داروهای آنتی‌بیوتیک و استامینوفن و ایبوپروفن برای درمان بیماری و کنترل علائم استفاده کنید.
سوالات متداول
علائم سرماخوردگی کودکان چیست؟
سرماخوردگی کودکان علائمی مانند عطسه، سرفه، آبریزش بینی، آبریزش چشم، گلودرد، تب و غیره دارد. این علائم در آغاز خفیف هستند و در ادامه شدت بیشتری پیدا میکند.
چطور باید از سرماخوردگی کودکان جلوگیری کرد؟
با رعایت نکات بهداشتی می‌توان از انتقال بیماری به کودک جلوگیری کرد. همچنین استفاده از رژیم غذایی مقوی، به تقویت سیستم ایمنی بدن کودک کمک میکند.
برای پیشگیری از سرماخوردگی کودکان چه کنیم؟
جلوگیری از سرماخوردگی کودکان کار قطعی نیست اما می‌تواند در صورت سرفه، عطسه، آبریزش حتما دستان کودک را با آب گرم و صابون بشورید.
