با اسکیزوفرنی یا روانگسیختگی بیشتر آشنا شوید

اسکیزوفرنی یا روانگسیختگی یا Schizophrenia  یک بیماری شدید روانی طولانی مدت است. این مشکل باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم روانی مختلف می شود.

پزشکان اغلب اسکیزوفرنی را نوعی روان پریشی توصیف می کنند. این بدان معناست که ممکن است فرد گاهی نتواند افکار و ایده های خود را از واقعیت تشخیص دهد.

علل اسکیزوفرنی

علت دقیق اسکیزوفرنی مشخص نیست. اما اکثر کارشناسان معتقدند که این بیماری ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است.

تصور می شود که برخی از افراد بیشتر در معرض ابتلا به اسکیزوفرنی هستند و موقعیت های خاصی می تواند باعث ایجاد مشکل گردد مانند تجربه یک رویداد استرس زا در زندگی یا سوء مصرف مواد مخدر.

پیشنهاد مقاله : زندگی افراد مبتلا به وسواس فکری – عملی

تشخیص اسکیزوفرنی

تشخیص اولین علائم ممکن است دشوار باشد زیرا اغلب در سنین نوجوانی ایجاد می شود. علائمی مانند خروج از اجتماع و عدم پذیرش سایرین یا تغییر در الگوهای خواب را می توان با علایم “بلوغ ” نوجوان اشتباه گرفت.

افراد بیمار اغلب دوره هایی از اسکیزوفرنی را تجربه می کنند که طی آن علائم آنها به شدت شدید است و پس از آن دوره هایی که علائم کمی دارد را تجربه می کنند یا  گاهی هیچ علائمی ندارند. این بیماری به اسکیزوفرنی حاد معروف است.

علائم اسکیزوفرنی

علائم اسکیزوفرنی معمولاً به شرح زیر طبقه بندی می شوند:

توهم

توهم شرایطی است که شخص چیزهایی را می بیند ، می شنود ، می بوید ، مزه می کند یا احساس می کند که خارج از ذهن او وجود ندارد. رایج ترین توهم شنیدن صداها است.

توهم برای افرادی که آنها را تجربه می کنند بسیار واقعی است با اینکه اطرافیان آنها نمی توانند صداها را بشنوند یا احساسات بیمار را تجربه کنند.

تحقیقات با استفاده از تجهیزات اسکن مغز تغییراتی را در ناحیه گفتار در مغز افراد مبتلا به اسکیزوفرنی هنگام شنیدن صداها نشان می دهد. این مطالعات تجربه شنیدن صداها را به عنوان صدایی واقعی نشان می دهد ، گویی مغز افکار را با صداهای واقعی اشتباه می گیرد.

برخی از مردم صداهایی را که می شنوند دوستانه و دلپذیر توصیف می کنند ، اما بیشتر اوقات آنها بی ادب ، انتقادی ، توهین آمیز یا آزاردهنده هستند.

صداها ممکن است فعالیتهای در حال انجام بیمار را توصیف کنند ، در مورد افکار و رفتار شنونده بحث کنند ، دستورالعمل بدهند یا مستقیماً با شخص صحبت کنند. صداها ممکن است از مکان های مختلف یا 1 مکان مانند تلویزیون پخش شوند.

هذیان

هذیان ، کلماتی است که با اعتقاد کامل بیان می شود ، هرچند بر اساس دیدگاه اشتباه ، عجیب یا غیرواقعی باشد.  هذیان ها ممکن است بر رفتار فرد تأثیر بگذارن د. این وضعیت می تواند به طور ناگهانی شروع شود یا ممکن است طی هفته ها یا ماه ها ایجاد شوند.

برخی افراد برای توضیح توهماتی که دارند دچار یک باور اشتباه می شوند. به عنوان مثال ، اگر آنها صداهایی را که اقداماتشان را توصیف می کنند شنیده باشند ، ممکن است دچار این باور اشتباه شوند که شخصی بر اعمال آنها نظارت می کند.

کسی که دچار توهم پارانوئید می شود ممکن است باور کند که تحت آزار و اذیت و شکنجه قرار گرفته است. آنها ممکن است معتقد باشند که اغلب توسط یکی از اعضای خانواده یا دوستانشان تحت تعقیب ، نظارت ، تماشا ، توطئه یا مسمومیت قرار می گیرند.

برخی از افرادی که دچار توهم می شوند در رویدادها یا وقایع روزمره تعابیر متفاوتی پیدا می کنند. آنها ممکن است اعتقاد داشته باشند که دشمنان در تلویزیون یا مقالات روزنامه به تنهایی به آنها پیام می دهند یا پیام های پنهانی در رنگ خودروهایی که در خیابان در حال عبور هستند وجود دارد.

افکار گیج شده (اختلال تفکر)

افرادی که روان پریشی را تجربه می کنند اغلب در پیگیری افکار و مکالمات خود دچار مشکل می شوند. برخی از افراد تمرکز سختی دارند و از ایده ای به ایده دیگر می روند. آنها ممکن است در خواندن مقالات روزنامه یا تماشای برنامه تلویزیونی دچار مشکل شوند.

گاهی اوقات افکار خود را “مه آلود” توصیف می کنند وقتی این اتفاق برای آنها می افتد کلیه افکار و گفتار آنها ممکن است درهم پیچیده شود ، و درک آن را برای دیگران دشوار و غیر ممکن نماید .

تغییر در رفتار و افکار

رفتار یک فرد ممکن است بی نظم تر و غیرقابل پیش بینی تر شود. برخی از افراد بیمار ممکن است  افکار خود را تحت کنترل دیگران توصیف کنند ،به این معنی که این افکار ،  افکار خود آنها نیست یا افکار دیگری در ذهن آنها کاشته شده است.

احساس دیگر این است که افکار در حال ناپدید شدن هستند ، گویی کسی آنها را از ذهن بیمار حذف می کند. برخی از افراد احساس می کنند بدن آنها تحت کنترل است و شخص دیگری حرکتها و اقدامات آنها را هدایت می کند.

سایر علائم منفی اسکیزوفرنی

علائم منفی اسکیزوفرنی اغلب می تواند چندین سال قبل از تجربه اولین دوره اسکیزوفرنی حاد ظاهر شود. از این علائم منفی اولیه اغلب به عنوان دوره پیش رونده اسکیزوفرنی یاد می شود.

علائم در طول دوره پیش از قاعدگی معمولاً به تدریج ظاهر می شوند و به آرامی بدتر می شوند. این علایم شامل این می شوند که فرد از نظر اجتماعی بیشتر منزی می شود و به طور فزاینده ای به ظاهر و بهداشت شخصی خود اهمیت نمی دهد.

تشخیص اینکه آیا این علائم بخشی از پیشرفت اسکیزوفرنی هستند یا ناشی از عوامل دیگری هستند ، دشوار است.

علائم منفی که افراد مبتلا به اسکیزوفرنی تجربه می کنند عبارتند از:

از دست دادن علاقه و انگیزه در زندگی و فعالیت ها ، از جمله روابط دوستانه و رابطه جنسی

عدم تمرکز ، عدم تمایل به خروج از خانه و تغییر در الگوی خواب

عدم تمایل به گفتگو و احساس ناراحتی درکنار مردم ، یا احساس این که چیزی برای گفتن وجود ندارد

علائم منفی اسکیزوفرنی اغلب می تواند منجر به مشکلات ارتباطی با دوستان و خانواده شود ، زیرا گاهی اوقات با تنبلی یا بی ادبی عمدی اشتباه گرفته می شود.

چه زمانی باید از مشاوره پزشکی استفاده کرد

در صورت مشاهده علائم اسکیزوفرنی ، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. اسکیزوفرنی هر چه زودتر درمان شود ، بهتر است. هیچ آزمایش  قطعی برای تشخیص اسکیزوفرنی وجود ندارد. معمولاً پس از ارزیابی توسط روانپزشک ، تشخیص داده می شود.

درمان اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی معمولاً با ترکیبی از دارو و درمان متناسب با هر فرد درمان می شود. در بیشتر موارد ، این درمان شامل داروهای ضد روان پریشی و درمان رفتاری شناختی (CBT) است.

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی معمولاً نیاز به یک تیم بهداشت روانی دارند  که  به صورت شبانه روزی از آنها پشتیبانی نمایند . بسیاری از افراد از اسکیزوفرنی رهایی می یابند ، اگرچه ممکن است دوره هایی در بازگشت علائم (عود) داشته باشند. حمایت و درمان بیمار می تواند به کاهش تأثیر این بیماری بر زندگی روزمره کمک کند.

افراد مبتلا به بیماریهای روانی پیچیده معمولاً وارد یک فرآیند درمانی می شوند که به عنوان رویکرد برنامه مراقبت ( CPA شناخته می شود.  این فرآیند در اصل راهی برای اطمینان از دریافت درمان مناسب برای نیازهای بیمار است.

رویکرد برنامه مراقبت 4  مرحله دارد:

ارزیابی : نیازهای سلامتی و اجتماعی بیمار ارزیابی می شود

برنامه مراقبت : یک برنامه مراقبت برای پاسخگویی به نیازهای بهداشتی و اجتماعی بیمار تهیه می شود

پرستار بیمار : یک مراقب کلیدی ، معمولاً مددکار اجتماعی یا پرستار ، اولین نقطه تماس بیمار با سایر تیم مراقبت روان بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی است

بررسی های دوره ای : درمان بیمار به طور مرتب مورد بازبینی قرار می گیرد و در صورت نیاز ، می توان با تغییراتی در برنامه مراقبت موافقت کرد برنامه مراقبت از بیمار باید شامل یک برنامه غذایی سالم و فعالیت بدنی و ترک سیگارکشیدن باشد.

سازگاری با اسکیزوفرنی

اگر اسکیزوفرنی به خوبی مدیریت شود ، احتمال عود شدید بیماری کاهش می یابد . اقدامات لازم در این راستا شامل موارد زیر است :

• تشخیص علائم یک دوره حاد
• مصرف دارو طبق دستور
• صحبت با دیگران در مورد وضعیت

بسیاری از موسسات خیریه و گروه های حمایتی در زمینه زندگی با اسکیزوفرنی کمک و مشاوره ارائه می دهند.

در اکثر مواقع صحبت با سایر افرادی که با همین مشکل روبرو هستند بیمار را آرام تر می نماید .

مرکز پرستاری سلامت اول  با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.

کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند ، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.