سندروم غروب آفتاب از نشانه های بیماری آلزایمر است که اغلب در مراحل میانی یا پیشرفته آلزایمر تظاهر پیدا می کند. برخی سالمندان مبتلا به آلزایمر در اواخر روز ممکن است دچار آشفتگی و سردرگمی شوند. سندروم غروب آفتاب دارای یک ریتم شبانه روزی است و به عوامل محیطی، اجتماعی و اختلال حافظه مرتبط است. این علایم اغلب از پایان روز شروع می شوند و تا انتهای شب ادامه دارند. حضور یک پرستار سالمند حرفه ای و آموزش دیده در کنار سالمند، میتواند کمک بزرگی به او کند.
علایمی سندروم غروب آفتاب در سالمندان مبتلا به آلزایمر
- تحریک پذیری
- گیجی
- خواب آلودگی
- پرخاشگری
- اضطراب
- فریاد زدن
- قدم زدن بدون هدف مشخص
اگر این علایم در طول روز بروز پیدا کنند نشان از تشدید علایم در طول شب دارد. تا کنون پزشکان و محققان دلیل مشخصی برای سندروم غروب آفتاب در سالمندان مبتلا به آلزایمر پیدا نکرد اند.
عوامل تشدید کننده سندروم غروب آفتاب در سالمندان مبتلا به آلزایمر
- تغییر شیفت پرستاران در بیمارستان و یا خانه سالمندان از جمله عواملی است که می تواند منجر به اضطراب و سردرگمی در سالمندان شود.
- اختلال در ساعت فیزیولوژی بدن و تغییراتی که در مغز رخ می دهد، می تواند ساعات خواب و بیداری سالمند را تغییر دهد و موجب بروز علایم شود.
- نور خیلی کم یا خیلی زیاد
- خستگی و تاریکی انتهای روز از دیگر مواردی است که سندروم غروب آفتاب را تشدید می کند. در زمان تاریکی سالمند از سایه ها برداشت اشتباه می کنند.
- افسردگی فصلی، کوتاه بودن طول روز در فصول پاییز و زمستان این شرایط را تشدید می کند.
- حضور سالمند در یک محیط جدید و ناشناخته
- واکنش به رفتارهای غیر کلامی مراقبینی که خسته و فرسوده شده اند.
- سردرگمی و اضطراب ناشی از عدم تفکیک واقعیت از وقایعی که در خواب می بینند.
تاثیر پرستار سالمند در غلبه بر سندروم غروب آفتاب
به دلیل مشخص نبودن دلیل خاص برای سندروم غروب آفتاب ارایه راه حل مشخص برای تخفیف علایم این سندروم دشوار است. اما میتوان توصیه هایی را در این زمینه ارائه داد:
- تنطیم برنامه مشخص برای فعالیت های روزانه و مشخص سالمند: پیاده روی، تغذیه و خواب منظم سالمند اضطراب سالمند را کاهش می دهد و به خواب و استراحت سالمند کمک میکند.
- کنترل چرت های روزانه:
تا حد امکان از چرت زدن مکرر روزانه سالمند جلوگیری کنید تا خواب شبانه راحتی داشته باشد.
- نور درمانی: قبل از غروب کامل آفتاب چراغ های خانه را روشن کنید به گونه ای نور پردازی انجام دهید که نور مصنوعی بتواند جایگزین نور طبیعی باشد.
- کاهش میزان صداهای مزاحم به ویژه در نزدیکی محل خواب سالمند
- مشاوره گرفتن از پزشک سالمند درمورد مصرف داروها و مکمل های مصرفی سالمند
- محرک ها را در زمان عصر محدود کنید
تماشای تلوزیون، رادیو، ملاقات با دوستان و خویشاوندان را به زمان صبح موکول کنید.
- توجه به رژیم غذایی سالمند
اجتناب از دادن مواد غذایی دارای کافئین و شکر میتواند علائم سندروم غروب آفتاب را تقلیل دهد.
- حمایت از سالمند
عواملی که باعث آرامش سالمند می شود را بیابید و لحظات خوشی را برای آنها ایجاد کنید.
- بررسی اتفاقات روزانه
به اتفاقاتی که در طول روز افتاده است فکر کنید. شاید رفتاری سالمند نشان از نیاز و یا موضوع خاصی باشد. مانند گرسنگی، داشتن احساس درد و… .
-
یک مراقب سالمند حرفه ای استخدام کنید.
مراقبت از سالمندان آلزایمری برای اعضای خانواده میتواند احتمال استرس، اضطراب و بیخوابی در نتیجه فرسودگی مراقب را ایجاد کند. کمک گرفتن از یک مراقب سالمند مجرب در زمینه کار با سالمندان مبتلا به آلزایمر می تواند باعث افزایش کیفیت زندگی سالمند و اعضای خانواده شود. مراقبینی مجرب میتوانند علائم سندروم غروب آفتاب در سالمندان مبتلا به آلزایمر را مدیریت کنند.
- سالمندان مبتلا به آلزایمر را فعال نگه دارید.
با توجه به اینکه سالمندان در خواب شبانه مشکل دارند باید در طول روز فعال باشند. ورزش سبک، پیاده روی میتواند علاوه بر بهبود شرایط جسمانی خواب بهتری را برای سالمند همراه داشته باشد.
- کاهش استرس در سالمندان:
سعی کنید فضای آرامی را برای سالمندان فراهم کنید. اگر آلزایمر در سطح متوسط یا شدید است، تماشای تلوزیون و یا گوش دادن به رادیو برای سالمندان جزء فعالیت های محرک به شما میرود.
- داشتن حیوان خانگی نیز میتواند برای سالمند اوقات لذت بخشی ایجاد کند.
- فعالیت های سالمند را ثبت کنید.
سعی کنید در طول روز فعالیت های سالمندان را تحت نظر داشته باشید. زمانی که سالمند دچار سندروم غروب آفتاب میشود موقعیت زمانی و مکانی و حالات روحی او را ثبت کنید. به این ترتیب الگویی از عوامل ایجاد کننده و یا تشدید کننده این سندروم به دست می اورید و میتوانید آن را تحت کنترل بگیرید.
- از خودتان مراقبت کنید
همانگونه که سندروم غروب آفتاب شرایط روحی سالمند را تحت تاثیر قرار میدهد، مراقبین سالمند را نیز دچار اضطراب و استرس میکند.
اقدامات لازم در زمان بروز علایم سندروم غروب آفتاب در سالمندان مبتلا به آلزایمر
گوش دادن با دقت: پی بردن به علت ترس و اضطراب سالمندان در زمان بروز علایم بسیار سخت است. مثلا ممکن است آنها اتاقی را به شما نشان دهند اما در واقع سایه اتاق در پنجره باشد. باید با آرامش با سالمند برخورد کنید و درصدد رفع علل اضطراب و بی قراری سالمند باشید.
تغییر مسیر دهید: اگر سالمندان قصد انجام فعالیت هایی دارند که ممکن است سلامت آنها را به خطر بیاندازند باید با فعالیت های جایگزین را به سالمند پیشنهاد دهید و حواس سالمند را پرت کنید.
برقراری تماس فیزیکی برای ایجاد حس نزدیکی از و با احتیاط استفاده کنید. دستشان را بگیرید، پشتشان را نوازش کنید آنها را در آغوش بگیرید. چنین رفتاری آرامش بخش خواهد بود و شاید تنها چیزی است که آنها نیاز دارند. سندروم غروب آفتاب تنها یکی از نشانه های ابتلا به آلزایمر در سالمندان است برای اطلاع از نشانه های دیگر مقاله مربوط به آلزایمر سالمندان را مطالعه فرمایید.
منبع: www.visitingangels.com
