تخریب لکه زرد چشم در سالمندان یا دژنراسیون ماکولا یکی از عوامل اصلی نابینایی در دوران سالمندی است. طبق گزارش آکادمی چشم پزشکی آمریکا در حال حاضر، حدود 10-15 میلیون نفردر این کشور به این بیماری مبتلا هستند .
مهم ترین عوامل مؤثر در ابتلا به تخریب لکه زرد چشم در سالمندان
طبق گزارش آکادمی چشم‌پزشکی آمریکا، اگر حداقل دو عامل از پنج عامل خطرناک ذکرشده زیر را دارید، باید توسط چشم‌پزشک معاینه شوید و از روش‌های موثر برای کاهش احتمال ابتلابه این بیماری آگاه شوید:
سیگار کشیدن
در افراد سیگاری میزان ابتلا دو تا سه برابر افراد غیر سیگاری است.
چاقی
چاقی خطر ابتلا به این اختلال را دو برابر می‌کند. کاهش وزن از طریق رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می‌تواند خطر ابتلا به تخریب لکه زرد چشم در سالمندان را کاهش دهد.
سن (بالای 60 سال)
اگرچه تخریب لکه زرد چشم در سالمندان ممکن است زودتر رخ دهد، اما مطالعات نشان می‌دهد که افراد بالای 60 سال در معرض خطر بیشتری نسبت به گروه‌های سنی جوان هستند.
فشارخون
محققان حوزه بیماری‌های چشم نشان دادند که افراد مبتلابه فشارخون 1.5 برابر بیشتر از افراد بدون فشارخون بالا دچار تخریب ماکولای مرطوب می‌شوند.
تاریخچه خانواده و عوامل ارثی
مطالعات نشان می‌دهد که داشتن یک پدر و مادر، فرزند یا خواهر و برادر که به دژنراسیون ماکولا یا تخریب لکه زرد چشم مبتلا باشد می‌تواند به این معنی باشد که احتمال ابتلا به این بیماری در فرد 2.5 برابر بیشتر از افراد فاقد خویشاوند نزدیک با این اختلال است. اگرچه همیشه تخریب لکه زرد چشم در سالمندان ارثی نیست، اما برخی ژن‌ها به‌شدت با خطر ابتلا به این بیماری در ارتباط است.
عوامل دیگر مؤثر در ابتلا به لکه زرد چشم
جنسیت
به نظر می‌رسد زنان بیش از مردان در معرض خطر AMD هستند
نژاد
سفیدپوستان نسبت به آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار بسیار کمتر دچار این اختلال می‌شوند.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید
قرار گرفتن در معرض امواج نور آبی ممکن است به شبکیه چشم آسیب برساند. این قرار گرفتن در معرض نور آبی را می‌توان توسط عینک‌های آفتابی مانند عینک‌های NOIR، که دارای رنگ زرد است و باعث جلوگیری از امواج نور آبی می‌شود، محدود کرد.
علاوه بر این، خوردن سبزی‌های سبز برگ می‌تواند به شما کمک کند.
بیماری قلبی
همچنین دژنراسیون ماکولا با بیماری عروق کرونر قلب در ارتباط است
راه‌های پیشگیری از ابتلا به تخریب لکه زرد چشم در سالمندان
تحرک کافی داشته باشید
ورزش را در زندگی روزمره خود بگنجانید.
غذای سالم بخورید
از مقدار زیادی سبزی‌های برگ سبز تیره مانند کلم پیچ، سبزی‌های و اسفناج استفاده کنید. این نوع سبزی‌های حاوی مقدار زیادی لوتئین هستند که همان‌طور که از برگ‌ها در برابر آفتاب محافظت می‌کند از شبکیه در برابر آفتاب محافظت می‌کند. ماهی‌های چرب را به‌طور منظم بخورید. این نوع ماهی‌ها سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که به کاهش التهاب و سلامتی چشم کمک می‌کنند.
یکی از راه های تقویت چشم توجه به تغذیه مناسب میباشد برای بهبود لکه زرد چشم با تغذیه مقاله ویتامین های موردنیاز برای چشم را مطالعه فرمایید .
تا حد امکان از غذاهای بسته‌بندی‌شده خودداری کنید.
حفظ تعادل بین اسیدهای چرب امگا 6 و اسیدهای چرب امگا 3 در رژیم‌های غذایی مهم است. باید میزان مصرف امگا 3 را افزایش دهیم و میزان امگا 6 را کاهش دهیم.
از مصرف چربی‌های مصنوعی خودداری کنید.
مصرف غذاهایی که توسط فرآیندهایی میزان چربی آنها کاهش‌یافته است گزینه خوبی برای کاهش مصرف چربی است. شیر بدون چربی و پنیر کم‌چرب نمونه‌هایی از این نوع غذاهای خوب کم‌چرب هستند.
ترک سیگار
با ترک سیگار خطر ابتلا به تخریب لکه زرد چشم در سالمندان بلافاصله کاهش می‌یابد.
معاینه منظم چشم
اگر طی سه سال یا بیشتر توسط چشم‌پزشک معاینه چشم نشده‌اید و سن شما بیشتر از 65 است، بهتر است هر چه سریع‌تر به چشم‌پزشک مراجعه نمایید.
درمان تخریب لکه زرد چشم در سالمندان
درمان‌ها برای انواع تخریب لکه زرد چشم در سالمندان که به‌صورت خشک و مرطوب است متفاوت هستند. تحقیقات جدید در این مورد ادامه دارد.
بیماری های مرتبط با چشم سالمندان در مقاله مشکلات بینایی در سالمندان مطرح شده است برای اطلاع از انواع بیماری چشمی میتوانید آن را مطالعه کنید.
تخریب لکه زرد چشم از نوع مرطوب
فقط حدود 10 درصد افراد سالمند مبتلابه نوع مرطوب این اختلال هستند. در حال حاضر متداول‌ترین روش‌های درمانی از نوع مرطوب، جراحی لیزر، درمان فتودینامیکی و درمان با داروهای تزریقی به چشم است. هیچ‌یک از این روش‌های درمانی مختص درمان تخریب لکه زرد نیستند، اما نشان داده‌شده است که همه آنها، با نتایج متفاوت، روند پیشرفت بیماری را کند می‌کنند. تکرار معالجه اغلب ضروری است.
جراحی لیزر
درصد کمی از افراد مبتلابه نوع مرطوب را می‌توان با جراحی لیزر درمان کرد. این جراحی شامل هدف قرار دادن رگ‌های خونی چشم با شدت بالا است.
درمان فتودینامیکی
در درمان فتودینامیکی، دارویی که تمایل به چسبیدن به رگ‌های خونی جدید دارد، به بازو تزریق می‌شود. این دارو در سراسر بدن ازجمله از طریق رگ‌های خونی چشم حرکت می‌کند. دارو با قرار گرفتن در معرض نور در چشم فعال می‌شود. داروی فعال‌شده رگ‌های خونی جدید چشم را از بین می‌برد.
درمان با داروهای تزریقی به چشم
اختلال مرطوب اکنون با داروهای جدیدی که چندین بار به چشم تزریق می‌شوند قابل‌درمان است. این تزریق‌ها می‌توانند کاهش سطح بینایی را کاهش دهند و در بعضی موارد باعث بهبود بینایی شوند
تخریب لکه زرد چشم از نوع خشک
وقتی این اختلال به مرحله پیشرفته می‌رسد، هیچ درمانی نمی‌تواند مانع از نابینایی شود. بااین‌حال، مطالعات نشان می‌دهد که ویتامین درمانی برای تخریب لکه زرد چشم از نوع خشک در مرحله متوسط اندکی مؤثر است.
مطالعه بیماری‌های چشمی مربوط به سن نشان داد که مصرف فرمولاسیون خاص با دوز بالا از آنتی‌اکسیدان ها و روی به‌طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به تخریب لکه زرد چشم پیشرفته و کاهش بینایی را کاهش می‌دهد.
فرمول ویتامین:
مقادیر خاص روزانه آنتی‌اکسیدان ها و روی که در این روش درمانی استفاده می‌شود عبارت‌اند از:
- 500 میلی‌گرم ویتامین C
400 واحد بین‌المللی ویتامین E
15 میلی‌گرم بتاکاروتن (که اغلب با 25000 واحد بین‌المللی ویتامین A برچسب‌گذاری می‌شود)
80 میلی‌گرم روی به‌عنوان اکسید روی
2 میلی‌گرم مس به‌عنوان اکسید کاپریک
مس برای جلوگیری از کم‌خونی ناشی از کمبود مس، یک بیماری همراه با سطوح بالای مصرف روی وجود دارد.
نکاتی برای سازگاری با دژنراسیون ماکولا:
تخریب لکه زرد چشم ممکن است در شکل‌های مختلف بینایی شمارا تحت تأثیر قرار دهد:
- کاهش توانایی دیدن جزئیات، مانند متن و چهره‌ها
- وجود یک لکه یا “اسکوتوم” در نزدیکی مرکز بینایی، تیرگی و پوسیدگی در خطوط، متن و صورت
- کاهش در نور که باعث می‌شود همه‌چیز تیره‌تر به نظر برسد
- عدم توانایی برای دیدن چیزهایی که در تضاد ضعیف هستند
باوجوداین چالش‌ها، مواردی وجود دارد که می‌تواند برای کمک به شما در ادامه مدیریت موفقیت‌آمیز کارهای روزمره خود انجام دهید. در اینجا دو پیشنهاد وجود دارد که می‌تواند برای سازگاری با این بیماری استفاده شود:
مشاهده از زاویه دیگر:
تخریب لکه زرد چشم بیشترین تأثیر را روی دید مرکزی دارد. برای کمک به شما در به حداقل رساندن تأثیر نقطه تیره‌ای که ممکن است در نزدیکی مرکز بینایی خود داشته باشید، بهتر است کمی به پهلو نگاه کنید (یا بالا یا پایین) تا دیدن خارج از مرکز چشم را تمرین کنید.
هنگام مشاهده صفحه تلویزیون، صفحه مانیتور یا خواندن مطالب کتاب، تصور کنید که به صفحه ساعت نگاه می‌کنید. درحالی‌که در مرکز مانیتور، صفحه یا متن تمرکز می‌کنید، به سمت راست به سمت ساعت 3، سپس به سمت چپ به سمت ساعت 9 نگاه کنید و از طریق موقعیت اعداد روی صفحه ساعت به همین ترتیب ادامه دهید.
مشخص کنید که نگاه کردن به کدام موقعیت ساعت به شما کمک می‌کند تا موارد موجود در مرکز دید خود را بهتر ببینید. همچنین میتوانید بشقاب شام یا موقعیت کتاب را به پهلو (همان موقعیت ساعت که برای نگاه کردن به آن راحت‌تر هستید) حرکت دهید، تا بهتر آنها را ببینید.
استفاده از چراغ‌قوه:
به دلیل تحلیل رفتن ماکولا، ممکن است تصاویر تاریک‌تر به نظر برسند، علت اصلی آن آسیب سلولهای مخروطی در شبکیه چشم است که نور را دریافت و پردازش می‌کنند. سعی کنید با استفاده از یک چراغ‌قوه کوچک، نور اضافی روی میز مطالعه یا میز غذاخوری و انجام کارهای دیگر را تأمین کنید. چراغ را نزدیک خود قرار دهید. و وقتی نیاز به‌دقت و تمرکز بیشتری دارید از این منبع نور اضافی برای دید بهتر استفاده کنید.
استفاده از یک لامپ فشرده LED اگرچه کمی گران‌تر از مدل‌های قدیمی و رشته‌ای است، اما عمر آن بسیار طولانی‌تر (اغلب چندین سال) و بسیار روشن‌تر است. به‌کارگیری این استراتژی‌ها به شما کمک می‌کند تا در همه کارهایی که می‌خواهید انجام دهید، موفق‌تر باشید.
مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و کادر متخصص و مجرب آمادگی دارد به‌صورت شبانه روزی به ارائه خدمات مراقبت و پرستاری بپردازد. با کارشناسان ما در تماس باشید تا در اسرع وقت نسبت به اعزام پرستار سالمند، پرستار کودک و پرستار بیمار اقدام گردد.
منبع: https://www.afb.org
