مراقبت بعد از شستشوی گوش؛ روش های شستشوی گوش

آیا تا کنون به این فکر کرده‌اید که در چه زمانی باید گوش را  شستشو دهید؟ بهترین تایم برای شستن گوش چه تایمی است؟ تمیز کردن گوش زمانی واجب می‌شود که یک عامل خارجی باعث عدم عملکرد بهینه گوش شود. یعنی فرد دچار اختلالات شنوایی شده باشد. ایجاد جرم در گوش یکی از مهم‌ترین دلایلی است که منجر به عدم شنوایی در گوش می‌شود. در این شرایط لازم است که به شستشوی گوش در منزل بپردازید که در انتهای همین مقاله به آن پرداخته شده. می توانید از پرستار بیمار نیز استفاده کنید.

چه زمانی باید گوش شسته شود؟

زمانی که علائم ناشنوایی در یک فرد بروز پیدا کند، ممکن است فرد رنج بکشد؛ بنابراین باید سریعاً گوش شستشو شود. بهترین زمان برای این که گوش شستشو داده شود، زمانی است که کانال‌های شنوایی گوش به دلیل وجود جرم یا جسم خارجی تنگ‌تر شده باشند.

در این صورت فرد صداها را به وضوح نخواهد شنید. زمانی که جرم گوش با استفاده از گوش پاک کن به قسمت نهایی گوش رسیده باشد، نمی‌توان آن را پاک کرد. پس باید به بهترین مرکز شستشوی گوش مراجعه شود تا اجرام موجود در گوش از آن خارج شوند. البته شما می‌توانید به شستشوی گوش در منزل نیز بپردازید. اما شستن گوش در کلینیک‌های مربوطه راهکاری عاقلانه و ایمن است. در صورتی که ترشحاتی را در گوش خود مشاهده کردید، بدون درنگ به یک پزشک ماهر مراجعه نمایید.

مراقبت بعد از شستشوی گوش

با توجه به این که پس از طی شدن روند درمان عفونت می‌تواند به گوش آسیب برساند، باید خیلی مراقب گوش باشید. پس از این که بهترین زمان شستن گوش را یافتید و جرم را از گوش خارج کردید، باید همواره گوش را خشک نگه دارید. رطوبت باعث می‌شود که عفونت‌ها فضای بهتری را برای رشد داشته باشند.

به هنگام دوش گرفتن بهتر است پنبه در گوش خود قرار دهید و به هنگام شنا کردن هم از گوش گیر استفاده کنید. تا چند روز پس از خروج جرم از گوش فعالیت‌هایی را که می‌دانید منجر به وارد آمدن فشار به گوش می‌شوند، کنار بگذارید. شما با استفاده از این تکنیک‌ها می‌توانید عوارض شستشوی گوش را به حداقل برسانید.

نحوه شستشوی گوش

شاید بپرسید که چه دلایلی باعث می‌شوند جرم در گوش افزایش پیدا کند و نیاز به خارج شدن داشته باشد. استفاده مداوم از سمعک، بیماری گوش شناگر، وجود مجاری غیر طبیعی در گوش، وجود بیماری‌های مختلف در بدن یک فرد، وارد کردن گوش پاک کن یا اجرام خارجی منجر به افزایش جرم در گوش می‌شوند. در این موارد باید به بهترین مرکز شستشوی گوش مراجعه شود. در این مراکز اقدامات زیر را انجام می‌دهند:

• ابتدا پزشک از یک سرنگ که با آب تمیز پر شده است، استفاده می‌کند.
• حال پزشک از بیمار می‌خواهد که به حالت صاف بنشیند و ظرف را در نزدیکی گوش خود نگه دارد.
• در مرحله بعد گوش به سمت بالا و پایین کشیده می‌شود تا مایع درون آن خارج شود. این مایع تمامی اجرام را نیز با خود به بیرون می‌آورد.
• در مرحله آخر پزشک بیمار را در مورد مراقبت بعد از شستشوی گوش راهنمایی می‌کند. عدم مراقبت صحیح از گوش می‌تواند تأثیرات مخربی همچون عدم شنیدن صداها به طور واضح را از خود بر جای بگذارد.

روش‌های شستشوی گوش

شستشوی گوش با روش‌های مختلفی انجام می‌شود که به‌نسبت نیاز بیمار و موقعیت آن می‌توان از هر کدام استفاده کرد:

• ساکشن گوش
• شستشوی گوش با قطره گوش
• شستشوی گوش با سرنگ مخصوص
• استفاده از شمع برای پاکسازی گوش
• استفاده از روش‌های خانگی

شستشوی گوش با ساکشن

یکی از روش‌های شستشوی گوش، شستن گوش با ساکشن است. این روش کاربردی و موثر برای کاهش جرم‌های موجود در گوش است. ساکشن گوش معمولا بی‌خطر و بدون درد است. این روش سازوکار ساده‌ای دارد و معمولا نتیجه خوبی هم در پی دارد. هرچند نحوه شستشوی گوش با ساکشن، عوارض خاص خودش را هم دارد.

ساکشن گوش تنها باید توسط پزشک متخصص و با دستگاه مخصوص انجام شود. پزشک ابتدا با آندوسکوپی، کانال گوش را بررسی کرده و علت گرفتگی و مکان آن را مشخص می‌کند. سپس با کمک اتوسکوپ که یک دستگاه مانند جاروبرقی کوچک است؛ به‌آرامی مکش لازم برای خارج کردن موم جمع شده در گوش را انجام داده و جرم موجود در گوش را تخلیه می‌کند. بعد از خارج شدن موم از گوش، بیمار ممکن است دچار سرگیجه یا ناشنوایی موقتی شود. بعد از اتمام عوارض جانبی، بیمار صداها را چندین برابر بلندتر می‌شنود و تا زمانی که گوش دوباره پر از موم شود؛ فرد شنوایی بهتری خواهد داشت.

به نقل از healthline.com :

تمیز کردن گوش با میکرو ساکشن تکنیکی است که پزشکان برای از بین بردن جرم گوش از آن استفاده می کنند. قبل از شروع برداشتن جرم گوش، پزشک با استفاده از میکروسکوپ مجرای گوش شما را بررسی می کند تا انسداد را پیدا کند. از طرف دیگر، آنها همچنین ممکن است از یک دوربین کوچک با نوری که در مجرای گوش شما قرار می گیرد به نام آندوسکوپ استفاده کنند.

ساکشن گوش بهتر است یا شستشوی گوش؟

برای تخلیه و پاکسازی گوش، راهکارهای زیادی وجود دارد که دو تا از رایج‌ترین آن‌ها شستشوی گوش و ساکشن گوش است. در نحوه شستشوی گوش پزشک متخصص با دستگاه مخصوص که شامل سرنگ و محفظه آب است؛ موم جمع شده در گوش را تمیز می‌کند. گاهی داروخانه‌ها یا فروشگاه‌های اینترنتی برای تمیز کردن گوش، کیت‌های شستشوی گوش را پیشنهاد می‌کنند. این کیت‌ها شامل قطعات ساده مانند سرنگ و دستگاه ساده هستند که محلول شوینده گوش را با فشار کم به داخل گوش هل داده و موم جمع شده در گوش را نرم و تکه‌تکه می‌کنند. این کار می‌تواند تا نیم ساعت زمان ببرد.

هر دو روش شستشوی گوش و ساکشن گوش با هدف پاکسازی و تخلیه مجرای گوش انجام می‌شوند. تجربه نشان می‌دهد که نحوه شستشوی گوش‌ در مقایسه با ساکشن گوش، تهاجمی‌تر بوده و عوارض بیشتری دارد. درنتیجه تا زمانی که گرفتگی مجرای گوش کم و جزئی باشد؛ بهتر است از روش ساکشن گوش استفاده شود. از طرفی نحوه شستشوی گوش با ساکشن توسط پزشک و با ابزار دقیق انجام می‌شود. به‌طوری که پزشک محل دقیق گرفتگی گوش را مشخص کرده و سپس اقدام به پاکسازی آن می‌کند. به‌این‌ترتیب شستشوی گوش با ساکشن حتی برای کسانی که دچار عفونت گوش یا سوراخ پرده گوش هستند؛ هم بی‌خطر و قابل انجام است.

ناراحتی و درد در روش ساکشن بسیار کم و جزئی است. در صورتی که پزشکی که این کار را انجام می‌دهد، مهارت و تجربه کافی داشته باشد؛ این ناراحتی به حداقل خودش می‌رسد. از طرفی ساکشن با دستگاه و ابزار دقیق و با کمترین میزان تماس ابزار با بخش‌های گوش انجام می‌شود. به‌این‌ترتیب احتمال بروز عفونت در این روش به حداقل خودش می‌رسد.

عوارض این روش همانطور که گفتیم، احساس گیجی و منگی بعد از آن است. این عارضه تنها چند ساعت باقی مانده و سپس برطرف می‌شود. همچنین یک افت شنوایی موقتی هم برای بیمارانی که ساکشن انجام می‌دهند؛ رخ می‌دهد.

این درحالی است که شستشو گوش به معنی وارد کردن آب داخل گوش است. این کار معمولا با کیت‌های موجود در داروخانه‌ها انجام می‌شود و یا افراد خودشان این کار را انجام می‌دهند. همین امر سبب می‌شود که ریسک شستشو گوش بیشتر از ساکشن باشد. وارد کردن آب به گوش و خیس شدن مجرای گوش احتمال عفونت گوش را ایجاد می‌کند. از طرفی برخورد آب با مجرای گوش و پرده گوش می‌تواند یک احساس ناخوشایند و مشابه درد در فرد ایجاد کند. به‌عبارتی افراد برای درد کمتر و تمیزتر انجام شدن کار، ترجیح می‌دهند؛ ساکشن انجام دهند. شستشو گوش تنها در مواردی توصیه می‌شود که مجرای گوش بیش از اندازه پر شده و موم داخل گوش بیش از اندازه سخت و مشکل‌ساز شده باشد.

اگر جرم داخل گوش خشک شده و به داخل کانال‌ گوش فشرده شده باشد؛ لازم است با شستشو مجرای گوش پاکسازی شود.

شستشوی گوش کودکان

گوش کودکان ممکن است در اثر جمع شدن جرم و موم داخل گوش، دچار گرفتگی شود. در این مواقع پزشک متخصص شستشوی گوش را پیشنهاد می‌دهد. شستشوی گوش کودک امکان‌پذیر است و به‌سادگی توسط فرد متخصص انجام می‌شود. با‌این‌حال با توجه به حساسیت در گوش درد کودکان، لازم است که این کار با دقت بیشتری انجام شود. در صورت بی‌دقتی این خطر وجود دارد که به پرده گوش کودک آسیب جدی وارد شود. پزشکان در این روش معمولا ابتدا از قطره‌های گوش برای نرم شدن جرم موجود در گوش استفاده می‌کنند. سپس به‌کمک دستگاه به شستشوی گوش می‌پردازند.

قطعا ساکشن گوش اولین گزینه برای پاکسازی گوش کودک است. در مرحله بعد درصورتی که جرم جمع شده در گوش زیاد بوده و خشک شده باشد؛ پزشک شستشو گوش را پیشنهاد می‌کند. در این موارد هم بهتر است که حتما شستشو گوش توسط فرد متخصص و با تجربه انجام شود. این کار در درمان عفونت گوش در کودکان نیز تجویز می شود.

بهترین زمان برای شستن گوش

شما می‌توانید به شستشوی گوش در منزل هم بپردازید؛ در انتهای مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت. بهترین وضعیت برای شستن گوش زمانی است که بیمار به تازگی متوجه تغییرات شنوایی در گوش خود شده است. به هر میزان که روند درمان به تعویق بیفتد، جرم بیشتری در گوش به وجود خواهد آمد. در این صورت ممکن است بیمار قادر به از بین بردن این جرم نباشد. شما باید قبل از شستن گوش خود با عوارض شستشوی گوش آشنا باشید، سپس به بهترین مرکز شستشوی گوش مراجعه کنید تا مشکل به وجود آینده برطرف شود.

آیا شستن گوش درد دارد؟

ممکن است بپرسید که آیا شستشوی گوش درد دارد؟ آیا پس از انجام این فرآیند عوارض خاصی بیمار را با خود درگیر می‌کنند؟ پزشک زمانی که می‌خواهد گوش را شستشو بدهد، آن را استریل و ضد عفونی می‌کند. همچنین ممکن است از بی حس کننده استفاده کند تا بیمار دردی را متوجه نشود و پس از طی شدن روند درمان، بیمار با التهابات و دردهایی در گوش خود مواجه خواهد شد که طبیعی هستند. یعنی پس از مدتی از بین می‌روند. گوش یکی از حساس‌ترین بخش‌ها در بدن انسان است که شستشوی آن باید با دقت فراوان صورت بگیرد. چنانچه بهترین پزشک را برای شستشوی گوش در منزل انتخاب کرده باشید یا بهترین کلینیک را برگزیده باشید، امکان کاهش یافتن درد وجود دارد. اما در کل بدانید که درد در گوش پس از خارج شدن جرم یک عارضه شایع است که تا چند روز ادامه دارد. با مصرف داروها و آنتی بیوتیک‌های تجویز شده از سوی پزشک می‌توانید این درد را کاهش دهید.

عوارض شستشوی گوش

از انجام شستشوی گوش (چه در خانه و چه در مطب پزشک) در صورتی که پرده گوش آسیب دیده باشد، لوله‌هایی در گوش شما وجود داشته باشد یا شرایطی که سیستم ایمنی شما را ضعیف می‌کند، خودداری کنید. همچنین نباید شستشوی گوش را در صورت وجود عفونت فعال در کانال گوش انجام دهید. در حالی که شستشوی گوش یک روش نسبتاً رایج است، عوارضی نیز با آن همراه است:

• عفونت گوش: اوتیت اکس terna یا عفونت گوش خارجی یک عارضه شایع است. این التهاب کانال گوش می‌تواند ناشی از عفونت باشد و می‌تواند دردناک باشد. عارضه بالقوه دیگر اوتیت مدیا است که التهاب گوش میانی نیز نامیده میشود و میتواند ناشی از عفونت باشد. درواقع عفونت‌های گوش یکی از شایع‌ترین عوارض شستشوی گوش هستند.
• پارگی پرده گوش: پارگی پرده گوش یک عارضه بالقوه دیگر شستشوی گوش است. در برخی موارد، شستشوی گوش ممکن است به موم داخل گوش فشار وارد کند و آن را فشرده‌تر کند. این فشار می‌تواند باعث دشواری در حذف موم شود و ممکن است فشار بیشتری به پرده گوش وارد کند که خطر پارگی را افزایش می‌دهد. در برخی موارد، مایعات در کانال گوش به دام می‌افتند و فشار را افزایش می‌دهند که می‌تواند پرده گوش را پاره کند.
• عوارض دیگر: در موارد نادر، عوارض دیگری می‌توانند رخ دهند. که شامل:
  • سرگیجه: حس چرخش اتاق در اطراف شما (معمولاً موقتی)
  • سرطان لاله گوش
  • ناشنوایی: که می‌تواند موقت یا دائمی باشد
  • ناراحتی یا درد در کانال گوش
  • وزوز گوش یا صدای زنگ در گوش

علائم هشدار بعد از شستشوی گوش

اگر فرد بعد از شستشوی گوش علائمی مانند درد ناگهانی، تهوع یا سرگیجه تجربه کند، باید فوراً شستشو را متوقف کند و با مراجعه به پزشک متخصص اقدامات لازم را انجام دهد.

شستشوی گوش در منزل

در مواردی که پرده گوش بیمار سوراخ نباشد یا حاوی لوله و مبتلا به پیرگوشی در سالمندان نباشد ؛ می‌توان با روش‌های خانگی برای پاکسازی گوش اقدام کرد.

پاکسازی گوش به کمک قطره و دوش آب گرم

در این روش چند قطره روغن بچه، روغن معدنی، گلیسیرین یا پراکسید هیدروژن در کانال گوش تخلیه شده و موم گوش نرم می‌شود. جرم گوش محلول در آب است؛ در نتیجه دوش آب گرم به‌سادگی جرم را از بین می‌برد. کافی است سر خودتان را به یک سمت خم کرده و مقداری آب داخل مجرای گوش بریزید. سپس سر را در جهت مخالف کج کنید تا آب و موم از گوش خارج شوند.

بعد از این کار، گوش را به کمک یک دستمال مرطوب پاکسازی کنید. درصورتی‌که گرفتگی گوش، برطرف نشد؛ باید به یک متخصص گوش و حلق و بینی که کار گوش و علت بوی بد بینی را مسلط است مراجعه کنید.

شستشوی گوش با قطره هیدروژن پراکسید

محلول پراکسید هیدروژن یک سرومنولیتیک است که جرم گوش را نرم کرده و در خود حل می‌کند. این روش به کمک قطره و گوش پاک‌کن یا دوش آب قابل انجام است.

استفاده از شمع گوش برای پاکسازی گوش

شمع گوش یا مخروط گوش برای پاکسازی جرم گوش است که طی آن ناخالصی‌ها و جرم جمع شدن در گوش تخلیه می‌شوند. این شمع یک جسم 25 سانتی است که شکل توخالی و مخروطی دارد. این شمع معمولا با پارافین و موم زنبور ساخته می‌شود.

برای شستشو گوش با شمع فرد باید به پهلو دراز کشیده و شمع را داخل گوش خود قرار دهد. یک محافظ در اطراف گوش قرار می‌گیرد تا قطره‌های شمع به‌صورت آسیب نرسانند. سپس شمع برای 10 تا 20 دقیقه روشن می‌شود. گرمای شمع باعث می‌شود که جرم گوش و دیگر ناخالصی‌های گوش، از قسمت توخالی شمع خارج شوند.

سخن آخر

گوش برای تمیز نگه داشتن مجرا و جلوگیری از ورود باکتری و عوامل آلوده کننده، دارای یک ماده موم مانند است. این موم به‌طورطبیعی، به اندازه ترشح شده و کارش تمیز نگه داشتن گوش است. گاهی این موم در انتهای مجرای گوش جمع شده و باعث کاهش شنوایی، احساس درد و عفونت و مواردی از این دست می‌شود. در این مواقع به تجویز پزشک می‌توانید اقدام به شستشوی گوش کنید. شستشوی گوش با روش‌های مختلفی مانند شستشو با آب، پاکسازی با دستگاه ساکشن، پاکسازی با شمع و روش‌های خانگی انجام می‌شود. انتخاب هر کدام از این روش‌ها به شدت گرفتگی گوش بستگی دارد.

سوالات متداول

چه زمانی باید گوش شسته شود؟

زمانی که کانال‌های شنوایی گوش به دلیل وجود جرم یا جسم خارجی تنگ‌تر شده باشند. در این صورت فرد صداها را به وضوح نخواهد شنید و باید شستشوی گوش انجام داد.

بهترین زمان در شستن گوش به چه صورتی است؟

بهترین وضعیت برای شستن گوش زمانی است که بیمار به تازگی متوجه تغییرات شنوایی در گوش خود شده است. به هر میزان که روند درمان به تعویق بیفتد، جرم بیشتری در گوش به وجود خواهد آمد.

آیا شستن گوش دردناک است؟

گوش یکی از حساس‌ترین بخش‌ها بدن انسان است که شستشوی آن باید با دقت فراوان صورت بگیرد. چنانچه بهترین پزشک را برای شستشوی گوش در منزل انتخاب کرده باشید یا بهترین کلینیک را برگزیده باشید قرار نیست درد شدیدی را تحمل کنید.

آیا پس از شستشوی گوش مراقبت خاصی نیاز است؟

پس از این که بهترین زمان شستن گوش را یافتید و جرم را از گوش خارج کردید، باید همواره گوش را خشک نگه دارید. رطوبت باعث می‌شود که عفونت‌ها فضای بهتری را برای رشد داشته باشند.

آیا شستشوی گوش عوارض جانبی خاصی دارد؟

عوارض پاکسازی گوش معمولا گذرا و موقتی هستند. این عوارض معمولا احساس سرگیجه موقت، ناراحتی و درد مجرای گوش و وزوز گوش هستند.

شستشوی گوش در چه مواردی باید انجام شود؟

در مواردی که فرد از کاهش شنوایی، سرگیجه، درد گوش یا صدای زنگ و سوت طولانی در گوش شکایت دارد و همچنین در مواردی که بیمار خارش و درد شدید گوش را تجربه می‌کند؛ ممکن است دچار گرفتگی گوش شده باشد که در این موارد باید پاکسازی گوش انجام شود.

شستشوی گوش برای چه کسانی توصیه می‌شود؟

تا زمانی که گوش‌ها مانند سابق کار می‌کند؛ بهتر است به پاکسازی و شستشو آن فکر نکنید. در اکثر موارد جمع شدن موم در گوش، مشکلی ایجاد نکرده و نیازی به پاکسازی نیست.

چه کسانی نباید شستشوی گوش انجام دهند؟

افرادی که مبتلا به اعفونت گوش خارجی شدید، آسیب به گوش، جراحی پرده گوش، بیماری گوش میانی یا درمان پرتویی در ناحیه گوش هستند، نباید شستشوی گوش انجام دهند.