بیماری پاژه استخوان (Paget’s disease of bone) یک اختلال مزمن و پیش‌رونده استخوانی است که بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود. این بیماری به نام جراح انگلیسی سر جیمز پاژه نامگذاری شده که نخستین بار آن را در قرن نوزدهم میلادی توصیف کرد. در این بیماری، فرآیند طبیعی بازسازی استخوان دچار اختلال می‌شود. به طور معمول، استخوان‌ها به صورت مداوم توسط سلول‌هایی به نام استئوکلاست‌ها تخریب و توسط سلول‌های دیگر به نام استئوبلاست‌ها بازسازی می‌شوند.
در بیماری پاژه، این تعادل مختل شده و فعالیت استئوکلاست‌ها به شدت افزایش می‌یابد که منجر به تشکیل استخوان‌های جدید با کیفیت پایین و ساختار نامنظم می‌شود. عوارض این بیماری می‌تواند شامل درد استخوانی، تغییر شکل استخوان‌ها، افزایش خطر شکستگی، پوکی استخوان در سالمندان و در برخی موارد نادر، تبدیل به سرطان استخوان باشد. تشخیص این بیماری معمولاً از طریق عکس‌برداری با اشعه ایکس و آزمایش‌های خون انجام می‌شود که در آنها سطح آنزیمی به نام آلکالین فسفاتاز بررسی می‌شود. این بیماری دردناک است و حرکت کردن را برای مبتلایان سخت می کند. یک پرستار سالمند در این شرایط می تواند بسیار مفید باشد.
درمان بیماری پاژه عمدتاً شامل استفاده از داروهای بازدارنده فعالیت استئوکلاست‌ها، مانند بیس‌فسفونات‌ها و مدیریت علائم و عوارض بیماری است. آگاهی و شناخت بیشتر درباره بیماری استخوانی پاژه می‌تواند به تشخیص زودهنگام و مدیریت مؤثرتر این بیماری کمک کند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد. در ادامه به بررسی کامل این بیماری می‌پردازیم.
بیماری پاژه استخوان چیست؟
بیماری پاژه استخوان (Paget’s Disease of Bone) همچون آرتروز در سالمندان یک اختلال مزمن و پیش‌رونده در سیستم اسکلتی است که باعث اختلال در چرخه طبیعی نوسازی استخوان می‌شود. در این بیماری، فرآیندهای تجزیه و بازسازی استخوان‌ها که به طور معمول هماهنگ و متعادل هستند، به‌طور غیرطبیعی سریع و ناهماهنگ می‌شوند. نتیجه این تغییرات، تشکیل استخوان‌های جدید با ساختاری ناهنجار و ضعیف‌تر از استخوان‌های طبیعی است.
پاژه استخوانی می‌تواند به تغییر شکل استخوان‌ها، افزایش شکنندگی و کاهش توانایی آنها در تحمل فشارهای طبیعی منجر شود. علائم بیماری پاژه ممکن است شامل درد استخوان، تغییر شکل استخوان، شکستگی‌های مکرر و در برخی موارد کاهش شنوایی و مشکلات عصبی باشد. این بیماری اغلب استخوان‌های لگن، ستون فقرات، جمجمه و استخوان‌های بلند مانند استخوان‌های پا و بازو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
علت دقیق بیماری پاژه هنوز به‌طور کامل شناخته نشده؛ اما عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است در توسعه آن نقش داشته باشند. برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که ویروس‌هایی مانند ویروس‌های پارامیکسو ممکن است در برخی از موارد به عنوان عامل تحریک‌کننده عمل کنند. تشخیص بیماری پاژه اغلب از طریق تصویربرداری رادیولوژی، اسکن استخوان و آزمایش‌های خون برای اندازه‌گیری سطح آلکالین فسفاتاز، آنزیمی که نشان‌دهنده فعالیت بالای استخوان‌سازی است، انجام می‌شود. البته میزان قدرت و کارایی ماهیچه ها هم بر میزان و جهت فشار وارده بر استخوان تاثیر گذار است. سارکوپنی در سالمندان می تواند در بعضی موارد پاژه را تشدید کند.
درمان بیماری پاژه معمولاً شامل داروهای بیس‌فسفونات و کلسیتونین است که به کاهش فعالیت استخوان‌سازی کمک میکنند. همچنین، مسکن‌ها و داروهای ضد التهاب می‌توانند به کنترل درد و علائم دیگر کمک کنند. در موارد شدید، ممکن است جراحی برای تصحیح تغییر شکل‌های استخوانی یا ترمیم شکستگی‌ها لازم باشد. مراقبت‌های پزشکی منظم و پیگیری مداوم برای مدیریت این بیماری ضروری است تا کیفیت زندگی بیماران حفظ شود و از پیشرفت عوارض جلوگیری گردد.
علت پاژه استخوان
پاژه استخوانی (Paget’s disease of bone) یک اختلال مزمن استخوانی است که به تدریج باعث تغییرات در ساختار و بافت استخوان می‌شود. علت دقیق این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما تحقیقات نشان داده‌اند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ممکن است در بروز آن مؤثر باشند. در اینجا به طور مفصل‌تر به علل و مکانیسم‌های این بیماری می‌پردازیم:
- عوامل ژنتیکی: شواهد نشان می‌دهد که ژن‌ها نقش مهمی در بروز پاژه استخوان دارند. این بیماری می‌تواند به صورت خانوادگی بروز پیدا کند و برخی ژن‌های خاص با این بیماری مرتبط شناخته شده‌اند.
- عوامل ویروسی: برخی از محققان معتقدند که عفونت‌های ویروسی ممکن است در بروز پاژه استخوان نقش داشته باشند. ویروس‌هایی مانند ویروس‌های هرپس یا ویروس‌هایی که باعث تبخال می‌شوند، ممکن است باعث تغییرات در بافت استخوانی شوند.
- اختلالات سلولی: در پاژه استخوان، فرآیندهای طبیعی بازسازی استخوان به درستی انجام نمی‌شود. در حالت عادی، استخوان‌ها به صورت مداوم تجدید می‌شوند و بافت جدید جایگزین بافت قدیمی می‌شود. اما در این بیماری، این فرآیند به طور غیرطبیعی تسریع شده که باعث ضعف و تغییر در ساختار استخوان می‌شود.
- عوامل محیطی: به نظر می‌رسد که عوامل محیطی نیز می‌توانند در بروز پاژه استخوان مؤثر باشند، هرچند شواهد مشخصی در این زمینه وجود ندارد. عدم مصرف مواد غذایی برای نرمی استخوان در کودکان در دوران کودکی نیز از علت های محیطی است.
پاژه استخوان معمولاً در افرادی که بالای 50 سال هستند، بیشتر دیده می‌شود و می‌تواند به استخوان‌های مختلفی مانند استخوان‌های لگن، جمجمه و ستون فقرات آسیب برساند. علائم این بیماری شامل درد استخوان، تغییر شکل استخوان و مشکلات مفصلی است. درمان این بیماری شامل استفاده از داروهایی برای کاهش فعالیت استخوان‌سازی، کنترل درد و پیشگیری از عوارض می‌شود.
به نقل از Mayoclinic.com :
علت بیماری پاژه استخوان ناشناخته است. دانشمندان معتقدند ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی در ایجاد این بیماری نقش دارند. به نظر می رسد چندین ژن با ابتلا به این بیماری مرتبط هستند.برخی از دانشمندان بر این باورند که بیماری استخوان پاژه با عفونت ویروسی در سلول های استخوانی شما مرتبط است، اما این نظریه بحث برانگیز است.
درمان پاژه استخوان
بیماری پاژه استخوانی (Paget’s disease of bone) اختلالی بوده که با تغییرات غیرطبیعی در ساختار استخوان‌ها همراه است. در این بیماری، استخوان‌ها به‌طور غیرطبیعی رشد کرده و به طور معمول، در مراحل اولیه، هیچ علایمی بروز نمی‌دهد. اما در صورت بروز علایم، ممکن است درد، تغییر شکل استخوان‌ها، و مشکلات حرکتی ایجاد شود. راه‌های درمان این بیماری شامل موارد زیر می‌شوند:
- بیسفوسفونات‌ها: داروهایی مثل الندرونات، ریزرودونات و زوودronic acid به کاهش فعالیت سلول‌های استخوان‌ساز و کاهش درد کمک میکنند.
- سالتونات: به‌ویژه برای افرادی که به بیسفوسفونات‌ها پاسخ نمی‌دهند، تجویز می‌شود.
- پاراثورمون: در برخی موارد، پاراثورمون‌های تجویزی ممکن است برای تحریک رشد استخوان و افزایش تراکم استخوان استفاده شوند.
- مسکن‌های معمول مثل استامینوفن یا NSAIDs می‌توانند به کاهش درد کمک کنند.
- در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به داروهای قوی‌تر باشد.
- جراحی: در صورتی که تغییرات استخوانی منجر به مشکلات جدی شود، جراحی ممکن است لازم باشد. این می‌تواند شامل جراحی برای تصحیح تغییر شکل استخوان یا تعویض مفاصل آسیب‌دیده باشد.
- فیزیوتراپی و توانبخشی: فیزیوتراپی می‌تواند به تقویت عضلات اطراف استخوان‌های آسیب‌دیده و بهبود دامنه حرکتی کمک کند.
- پیگیری منظم: نظارت منظم با آزمایش‌های تصویربرداری و سطح آلکالین فسفاتاز خون برای ارزیابی پیشرفت و کنترل وضعیت بیمار بسیار مهم است.
درمان بیماری پاژه استخوان باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود. دقت کنید که روش درمانی بسته به شدت بیماری و علائم فرد متفاوت است.
درمان طب سنتی پاژه استخوان
بیماری پاژه استخوان (Paget’s disease of bone) نوعی اختلال مزمن است که در آن استخوان‌ها به طور غیرطبیعی رشد کرده و تغییر شکل می‌یابند. درمان طب سنتی برای این بیماری پاژه استخوانی می‌تواند شامل روش‌های مختلفی باشد که هدف آنها کاهش درد، بهبود کیفیت زندگی و حمایت از سلامت استخوان‌هاست. در ادامه به برخی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
- رژیم غذایی مناسب: مصرف غذاهایی که سرشار از کلسیم و ویتامین D هستند، می‌تواند به تقویت استخوان‌ها کمک کند. منابع خوب کلسیم شامل لبنیات، سبزیجات برگ سبز و ماهی‌های چرب است. ویتامین D نیز به جذب کلسیم کمک می‌کند و می‌تواند از طریق قرارگیری در معرض نور خورشید و مصرف غذاهایی مانند ماهی چرب و زرده تخم‌مرغ تأمین شود. این مورد برای درمان نرمی استخوان کودک نیز مناسب است.
- مصرف گیاهان دارویی: برخی گیاهان ممکن است به بهبود وضعیت استخوان‌ها و کاهش درد کمک کنند. به عنوان مثال، گیاهان ضد التهابی مانند زردچوبه و زنجبیل می‌توانند در کاهش التهاب و درد مفاصل مفید باشند.
- تغییرات سبک زندگی: فعالیت‌های بدنی منظم و متناسب با وضعیت فرد می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و کاهش علائم بیماری کمک کند. تمرینات کششی و تقویتی که به سلامت استخوان‌ها کمک میکنند، از جمله این فعالیت‌ها هستند.
- طب سوزنی: در طب سنتی چینی، طب سوزنی ممکن است برای کاهش درد و بهبود جریان انرژی در نواحی آسیب‌دیده مفید باشد.
- ماساژ درمانی: ماساژ به کاهش تنش عضلانی و درد کمک کرده و ممکن است به بهبود گردش خون در نواحی آسیب‌دیده نیز کمک کند.
- استفاده از معجون‌ها و عصاره‌ها: برخی معجون‌ها و عصاره‌های گیاهی که به تقویت استخوان‌ها و کاهش التهاب کمک میکنند، می‌توانند به کاهش علائم بیماری کمک کنند.
قبل از شروع هرگونه درمان یا تغییر در سبک زندگی، مشاوره با یک پزشک یا متخصص طب سنتی برای ارزیابی و توصیه‌های دقیق‌تر ضروری است.
عوارض پاژه استخوان
بیماری پاژه استخوان (Paget’s disease of bone) یک اختلال مزمن استخوانی است که باعث تغییرات غیرطبیعی در ساختار و متابولیسم استخوان‌ها می‌شود. عوارض بیماری پاژه استخوانی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- تغییرات در ساختار استخوان: استخوان‌ها ممکن است ضخیم‌تر، ضعیف‌تر و غیرطبیعی شوند. این تغییرات می‌تواند باعث بدشکلی استخوان‌ها و تغییر در شکل عمومی بدن شود.
- درد استخوانی: درد مزمن و احساس ناراحتی در استخوان‌های آسیب‌دیده شایع است.
- شکستگی‌های استخوانی: استخوان‌های غیرطبیعی و ضعیف شده به راحتی شکسته می‌شوند.
- مشکلات مفصلی: تغییرات در استخوان‌ها می‌تواند به مفاصل نزدیک آسیب برساند و منجر به آرتروز و درد مفصلی شود.
- مشکلات شنوایی: اگر بیماری پاژه استخوان بر استخوان‌های جمجمه تأثیر بگذارد، می‌تواند باعث مشکلات شنوایی، مانند کم‌شنوایی، شود.
- تغییرات در رشد و تراکم استخوان: استخوان‌ها ممکن است به طور غیرطبیعی رشد کنند و تراکم آنها تغییر کند که می‌تواند منجر به اختلالات حرکتی و عملکردی شود.
- اختلالات قلبی: در برخی موارد نادر، تغییرات در استخوان‌ها ممکن است باعث افزایش بار بر روی قلب و عروق خونی شده که می‌تواند منجر به مشکلات قلبی شود.
تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند به کاهش عوارض و مدیریت بهتر بیماری کمک کند. اگر ورم قوزک پا نیز مشاهده کردید می توانید به این بیماری شک کنید چراکه یک ایراد ساختاری مثل پاژه می تواند با فشار آوردن به مفصل موجب ایت عارضه گردد.
جلوگیری از پاژه استخوان
پاژه استخوانی که به آن «بیماری پاژه» نیز گفته می‌شود، یک بیماری استخوانی مزمن است که در آن استخوان‌ها به طور غیرطبیعی رشد کرده و تغییر شکل می‌دهند. برای جلوگیری از بروز این بیماری، می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
- تغذیه مناسب: مصرف کافی کلسیم و ویتامین D برای حفظ سلامت استخوان‌ها بسیار مهم است. غذاهایی مانند شیر، ماست، پنیر، سبزیجات برگ‌سبز و ماهی‌های چرب می‌توانند به تامین این مواد مغذی کمک کنند.
- فعالیت بدنی: انجام ورزش‌های منظم، به ویژه تمرینات مقاومتی و وزنه‌برداری، می‌تواند به تقویت استخوان‌ها کمک کرده و از تغییرات غیرطبیعی در ساختار استخوان‌ها جلوگیری کند.
- کنترل وزن: اضافه وزن می‌تواند فشار اضافی بر روی استخوان‌ها وارد کند و ریسک بیماری‌های استخوانی را افزایش دهد. حفظ وزن مناسب از طریق رژیم غذایی و ورزش منظم می‌تواند مفید باشد.
- پرهیز از مصرف دخانیات و الکل: مصرف سیگار و الکل می‌تواند به ضعف استخوان‌ها و کاهش تراکم استخوان منجر شود. ترک این عادات می‌تواند به سلامت استخوان‌ها کمک کند.
- بررسی‌های منظم پزشکی: انجام معاینات دوره‌ای و بررسی‌های پزشکی می‌تواند به شناسایی زودهنگام علائم بیماری‌های استخوانی کمک کند و درمان‌های پیشگیرانه را ممکن سازد.
این اقدامات به کاهش خطر ابتلا به پاژه استخوان و سایر مشکلات استخوانی کمک خواهند کرد.
سخن آخر
بیماری پاژه استخوانی که معمولاً در سالمندان مشاهده می‌شود، یک اختلال مزمن استخوانی است که باعث تغییرات غیرطبیعی در ساختار و متابولیسم استخوان‌ها می‌شود. این بیماری می‌تواند منجر به استخوان‌های ضعیف‌تر، تغییر شکل استخوان‌ها و دردهای مزمن شود.
علائم آن شامل درد استخوانی، تغییرات در فرم استخوان و گاهی مشکلات حرکتی است. درمان بیماری پاژه شامل داروهای خاص و در برخی موارد، جراحی برای مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض بیشتر است. شناسایی زودهنگام و درمان مناسب و کمک گرفتن از پرستار سالمند می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی مبتلایان کمک کند و از عوارض جدی‌تر جلوگیری نماید.
سوالات متداول
بیماری استخوانی پاژه چیست؟
بیماری استخوانی پاژه یک اختلال مزمن استخوانی است که در آن روند بازسازی استخوان‌ها دچار اختلال می‌شود. این بیماری منجر به تشکیل استخوان‌های غیرطبیعی، بزرگ و ضعیف می‌گردد.
چه عواملی باعث بروز بیماری پاژه می‌شوند؟
علت دقیق بیماری پاژه مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی می‌تواند در بروز آن نقش داشته باشد. در برخی موارد، سابقه خانوادگی و عوامل ویروسی ممکن است دخیل باشند.
چه علائمی نشان‌دهنده بیماری پاژه هستند؟
علائم شامل درد استخوانی، تغییرات در شکل استخوان‌ها، شکستگی‌های مکرر و در موارد شدیدتر، تغییرات در شکل جمجمه یا پاها است. برخی افراد ممکن است بدون علائم باشند و بیماری به طور تصادفی در تصویربرداری‌ها کشف شود.
چگونه بیماری پاژه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص با استفاده از تصویربرداری‌هایی مانند اشعه ایکس، اسکن استخوان، و آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح آلکالین فسفاتاز انجام می‌شود.
درمان بیماری پاژه استخوانی چگونه است؟
درمان ممکن است شامل داروهایی مانند بیس‌فسفونات‌ها و کلسیتونین برای کاهش فعالیت سلول‌های تخریب‌کننده استخوان (استئوکلاست‌ها)، مسکن‌ها برای کنترل درد و در موارد شدیدتر، جراحی باشد.
آیا پاژه استخوان به جراحی نیاز دارد؟
در بعضی مواقع که وخامت بیماری زیاد باشد بله. البته اگر وخامت پاژه زیاد نباشد هم بعضی پزشک ها جراحی را به عنوان یک درمان سریع توصیه میکنند.
