شروع غذای کمکی نوزاد از چه زمانی است؟ بهترین غذا های کمکی نوزاد

معمولا تا پیش از 6 ماهگی نیازهای تغذیه‌ای نوزاد با شیر مادر تامین می‌شود؛ اما بعد از این سن، لازم است که غذای کمکی هم به شیر مادر اضافه شود. این غذاها باعث می‌شوند که نوزاد انرژی اضافه برای رشد خود را به دست بیاورد. با مصرف غذا مواد مغذی و ویتامین‌های مورد نیاز بدن تامین می‌شوند. زمان شروع غذای کمکی نوزاد بسیار اهمیت دارد. چرا که تا شش ماهگی نوزاد توانایی هضم غذا را نداشته و از طرفی نیاز دارد به اندازه کافی از شیر تغذیه کند و بعد از آن کم‌کم نیازهای تغذیه‌ای بدن نوزاد باید از غذاهای کمکی تامین شود؛ اما زمان مناسب برای شروع شروع غذای کمکی نوزاد ممکن است برای هر نوزاد متفاوت باشد.

سن شروع غذای کمکی نوزاد چه زمانی است؟

شیر تمام نیازهای تغذیه‌ای نوزاد را تا سن 6 ماهگی تامین می‌کند. به‌همین دلیل سن توصیه شده برای مصرف غذاهای کمکی تا 6 ماهگی است. هرچند میزان رشد و نیازهای تغذیه‌ای و ژنتیکی هر نوزاد با نوزاد دیگر متفاوت است. در نتیجه ممکن است سن شروع غذای کمکی نوزاد در هر نوزاد متفاوت باشد؛ بنابراین بهتر است از 4 تا 6 ماهگی این نکته را در نظر بگیرید که شاید زمان شروع غذای کمکی نوزاد باشد. برای این منظور باید به میزان اشتها نوزاد و همچنین میزان رشد او توجه کنید. استفاده از پرستار کودک باعث می‌شود که شما همواره نظارت بهتری روی تغذیه کودک داشته باشید.

به نقل از unicef.org :

از اولین ساعت تولد تا 6 ماهگی، کودک شما می تواند تمام مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و نمو از شیر شما دریافت کند. آنها به هیچ چیز دیگری نیاز ندارند – بدون آب، چای، آب میوه، فرنی یا هر غذا یا مایعات دیگری در این دوره.

دقت کنید که در هیچ صورت نباید قبل از 4 ماهگی به نوزاد غذای دیگری بدهید. چرا که نوزاد توانایی هضم غذای دیگری جز شیر مادر را ندارد. نوزاد در این سن به اندازه کافی بزاق تولید نمی‌کند همچنین تمام آنزیم‌های لازم برای هضم غذاها را ندارد. کلیه‌ها هم نمی‌توانند به اندازه کافی پروتئین  تحمل کنند. از طرف سیستم ایمنی بدن هنوز آمادگی کافی ندارد و ممکن است کودک به برخی از مواد غذایی آلرژی نشان بدهد.

از طرفی بهتر است برای شروع غذای کمکی نوزاد از غذاهای آبی و رقیق استفاده کنید. تا پیش از 6 ماهگی غذاهای جامد و سخت به نوزاد ندهید. از بعد از 6 ماهگی نوزاد اشتها و تمایل بیشتری برای تست غذاهای دیگر به جز شیر مادر دارد. در این زمان بدن او هم برای مصرف غذاهای دیگر آماده است.

نوزادان در کنار خوردن غذا، نیازمند نوشیدن آب نیز هستند.  زمان شروع آب خوردن از همان شش ماهگی شروع می شود اما باید مقدار ان تنظیم شده باشد. برای نوزادی که تازه شروع به خوردن غذا و آب کرده است فقط چند جرعه آب نیز کافی هست و کودک بقیه آب بدنش را از طریق شیر مادر و شیر خشک تامین می کند.  در زمان  قطع شدن شیر مادر، نوزاد ان گاه می تواند به مقدار کامل  آب بدنش را از طریق نوشیدن  آب میوه و آب جوشیده به دست اورد.

آب زیاد ضرر های بسیاری برای نوزاد دارد. از جمله خطراتی که می تواند برای نوزاد در هنگام نوشیدن آب زیاد پیش بیاید می‌ توان به کمبود مواد مغذی، کاهش وزن نوزاد و نبود تعادل مواد شیمیایی اشاره کرد.

غذای کمکی نوزاد چیست؟

برای شروع غذای کمکی نوزاد لازم است بدانید که کدام غذاها برای نوزاد مناسب هستند. برای شروع هدف اصلی آشنا شدن نوزاد با طعم‌ها و بافت‌های غذایی متنوع است. در این سن می‌توانید هر ماده غذایی را تست کنید و درصورتی‌که نوزاد به آن حساسیت نداشت؛ مصرف آن را ادامه دهید. البته در مصرف غذاها، توانایی هضم نوزاد را هم در نظر بگیرید.

1. برای شروع از غذاهای پوره شده استفاده کنید. برای تهیه پوره، تنها یک ماده غذایی مانند گوشت یا سبزیجات یا میوه را پوره کرده و بدون اضافه کردن هیچ چیز دیگری حتی شکر یا نمک، به نوزاد بدهید.
2. در مرحله بعد می‌توانید دو یا سه ماده غذایی را بدون ادویه و طعم دهنده به کودک بدهید. در این مرحله می‌توانید غذا را کمتر له کنید تا نوزاد جویدن را یاد بگیرد.
3. در مرحله بعد انواع مواد غذایی را به اندازه‌ای که زیر دندان برود؛ خرد کنید و کمی ادویه به غذا اضافه کنید؛ اما هنوز نمک و شکر به غذا اضافه نکنید. از مصرف آبمیوه تا 12 ماهگی برای نوزاد پرهیز کنید.

غذای کودکان چهار تا دوازده ماهه

در شروع غذای کمکی نوزاد باید به نوع غذایی که به نوزاد می‌دهید؛ توجه داشته باشید. این غذاها در هر سن متفاوت هستند. رژیم برای کودکان تاثیر چشمگیری در رشد آنها خواهد داشت.

غذای کمکی نوزاد 4 تا 6 ماهه

نوزادان معمولا پیش از 6 ماهگی نیازی به تغذیه تکمیلی ندارند و شیر مادر هنوز برای آن‌ها کافی بوده و نیازهای تغذیه‌ای آن‌ها را تامین می‌کند؛ اما گاهی برخی از نوزادان که رشد بیشتری دارند و اشتها بیشتری دارند؛ نیاز به مصرف غذاهای کمکی دارند. همچنین برای کودکانی که وزن‌گیری کافی نداشته‌اند؛ پزشک تجویز می‌کند که از غذای کمکی استفاده کنند.

از سن 6 ماهگی نیز نوزادان باید شروع به مصرف غذاهای مغذی بکنند که زیاد آبکی نباشد. این غذاها همزمان با شیر مادر برای نوزاد استفاده می‌شود و نباید جایگزین شیر مادر شوند. به‌عبارتی نوزاد همچنان باید از شیر مادر استفاده کند. درمواردی که نوزاد اشتها بیشتری برای خوردن غذا کمکی دارد؛ باید تلاش کنید که از غذا کمکی تنها یک تا دو بار در روز استفاده کنید.

غذای کمکی نوزاد 6 تا 12 ماهه

بعد از 6 ماهگی دیگر مصرف شیر برای تامین تمام نیازهای تغذیه‌ای کودک کافی نیست. به‌همین دلیل است که بعد از 6 ماهگی کم‌کم از غذای کمکی در کنار شیر مادر استفاده می‌شود. باید 5 بار در روز به کودک غذای کمکی بدهید. در این سن مصرف مایعات بسیار مهم است. همچنین در کنار آن نوزاد باید به خوردن غذاهای مناسب تشویق شود.

غذای کمکی نوزاد باید نرم باشد و نیازی به جویدن نداشته باشد. چرا که نوزاد هنوز جویدن را به خوبی یاد نگرفته است. غذاهایی مانند انواع پوره، حریره، سبزیجات و میوه‌های له شده برای تغذیه نوزاد مناسب هستند. در این سن می‌توانید از غذاهای نرم و میوه‌های له شده برای تغذیه نوزاد استفاده کنید.

بعد از 9 ماهگی نوزاد می‌تواند انواع حبوبات، دانه‌ها و مقادیر چربی ها و روغن‌ها و فراورده‌های لبنی ، تخم‌مرغ، گوشت قرمز و سفید را مصرف کند.

کمبود مواد مغذی در بدن کودک چه مضراتی دارد؟

کودکی که به نوشیدن آب داخل بطری عادت دارد نیاز خود را برای برطرف شدن دهیتراته فراهم می کند و در این حالت دیگر آن مواد مغذی که می تواند از طریق شیر مادر و شیرخشک برطرف کند را از دست می دهد. زیاد نوشیدن آب برای کودک باعث ایجاد مسمومیت خواهد شد. الکترویت هایی مانند سدیم موجود در آب باعث می شود که خون بدن کودک رقیق شود که باعث ایجاد مشکلاتی مثل کاهش درجه حرارت بدن، تشنج و علائم دیگری می گردد.

در کنار ضرر هایی که نوشیدن آب زیاد برای کودک دارد به همان اندازه خوردن آب کافی برای بدن کودک فواید زیادی دارد.  از فواید آب کافی می توان به حجم مناسب خون، مرطوب بودن مفصل ها و بافت های بدن، کم شدن مصرف نوشیدنی هایی به غیر از آب، منتقل کردن به میزان مناسب مواد مغدی به سلول های بدن اشاره کرد.  لازم به ذکر است که دادن آبمیوه به کودک زیر یکسال به علت وجود شکر باعث ایجاد دل پیچه و اسهال شدن نوزاد می شود.

سخن آخر

نوزادان بعد از 4 ماهگی کم کم به مصرف غذای کمکی نیاز پیدا می‌کنند. در این سن مادر کم کم در کنار شیر به نوزاد از مواد غذایی دیگری برای تامین نیازهای تغذیه نوزاد استفاده می‌کند. معمولا تا 6 ماهگی اجباری برای مصرف غذای کمکی وجود ندارد؛ اما بعد از شش ماهگی نوزاد، به‌مرور زمان نیاز به غذای کمکی ضروری می‌شود.

نوزاد برای دریافت مواد مغذی مورد نیاز به غذاهای کمکی نیاز دارد و از شش ماهگی باید کم‌کم با مقوله جویدن و مصرف غذاهای کمکی آشنا شود. غذای کمکی در مراحل اول باید به صورت پوره و له شده و بدون ادویه سرو شود و بعد از آن کم‌کم می‌توان از غذاهای شامل دو تا سه ماده خوراکی و برخی از ادویه‌ها استفاده شود.

سوالات متداول

سن شروع غذای کمکی در نوزاد از کی است؟

بهتر است نوزاد از 4 تا 6 ماهگی کم‌کم مصرف غذای کمکی را شروع کند.

آیا می‌توان از مواد خوراکی مختلف برای تهیه غذا کمکی استفاده کرد؟

در نوزادی شما می‌توانید انواع مواد خوراکی را به‌شرط قابل هضم بودن برای نوزاد امتحان کنید. برای شروع از مواد خوراکی تکی و له شده استفاده شود.