به نقل از مرکز پیشگیری از اختلالات سلامت روان، تقریباً از هر سه سالمند یک نفر به دلیل ترس از کنار گذاشته شدن یا شرمندگی تحت درمان قرار نمیگیرد. بااهمیت دادن به سلامت روان سالمندان امنیت و رفاه آنان را تأمین کنید و مطمئن شوید درمانهای موردنیاز را دریافت میکنند.
نیمنگاهی بر مقاله:
- آیا مشکلات سلامت روان سالمندان با افزایش سن بدتر میشود؟
- عوامل خطر اختلالات سلامت روان در سالمندان
- ارزیابی سلامت روان در سالمندان
- ۱۰ نشانه بیماری روانی در سالمندان
- کلام پایانی
آیا مشکلات سلامت روان سالمندان با افزایش سن بدتر میشود؟
بیماریهای روانی بخشی از روند پیری نیست. در واقع اختلالات سلامت روان بر جوانان بیش از افراد مسن اثر میگذارد، بااینحال افراد مسن کمتر به دنبال درمان و دریافت کمک هستند. متداولترین اختلال روانی که در بین افراد مسن دیده میشود، زوال عقل یا آلزایمر است که در حدود ده درصد از افراد بالاتر از ۶۵ سال را درگیر کرده است.
همچنین در حدود ۵ درصد از سالمندان مبتلا به افسردگی هستند که اغلب تشخیص داده نشده و درمان نمیشود. در حدود ۸ درصد از افراد مسن نیز دچار اختلالات اضطرابی شامل سندروم احتکار، وسواس فکری، فوبیا و اختلال استرس پس از سانحه هستند.
همچنین بخوانید: تاثیرات سپاسگزاری بر سلامت جسمی و روانی در دوران شیوع کرونا
عوامل خطر اختلالات سلامت روان در سالمندان
سالمندان نیز مانند سایر افراد استرس را تجربه میکنند، حتی استرسهای احساسی و فیزیکی که به دلیل افزایش سن ایجاد میشود، از عوامل خطر برای سلامت روان سالمندان است. اگر آنها تنها زندگی میکنند یا امکان معاشرت با دیگران را ندارند به سلامتی روانی آنها بیشتر اهمیت دهید.
سازمان بهداشت جهانی عوامل زیادی را بهعنوان محرکهای بالقوه برای بیماری های روانی سالمندان معرفی کرده است، از جمله:
- مصرف الکل یا مواد
- آلزایمر یا زوال عقل
- بیماری یا ازدستدادن عزیزان
- بیماريهای طولانیمدت مانند سرطان یا بیماریهای قلبی
- دردهای مزمن
- تداخلات دارویی
- ناتوانی جسمی و حرکتی
- رژیم غذایی نامناسب یا سوءتغذیه
- بیماریهای جسمی که بر احساسات، قدرت تفکر یا حافظه اثر میگذارند.

عوامل خطر اختلالات سلامت روان سالمندان
ارزیابی سلامت روان سالمندان
یکی از مشکلاتی که در تشخیص بیماریهای روانی سالمندان وجود دارد این است که اغلب افراد مسن ناراحتیهای جسمیشان را بیان میکنند؛ اما از بیان شکایات روانی خودداری میکنند. در واقع بسیاری از سالمندان از مسائل روانی خود آگاه نبوده و قادر به تشخیص آن نیستند.
به همین دلیل توصیه میشود درصورتیکه معتقدید سالمند عزیزتان با مشکلات روانی مواجه شده است با یک روانپزشک مشورت کنید. برای این که مطمئن شوید که آیا مشاوره با پزشک برای این منظور ضروری است یا خیر، موارد زیر را بررسی کنید:
- آیا سالمند قادر به انجام وظایف روزانه مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و تلفن کردن هست یا خیر؟
- وضعیت رانندگی او چگونه است؟
- سلامت جسمی، درد و سایر علائم ناراحتکننده را بررسی کنید.
- ازدستدادن اشتها، احساس ناامیدی، انزوا و ازدستدادن علاقه نسبت به کارهایی که قبلاً از انجام آنها لذت میبرد، میتواند سرنخهایی برای بررسی میزان سلامت روان سالمندان باشد.
- حذف داروهایی که مصرف میکرده است یا عوارض جانبی داروها نیز میتواند نگرانکننده باشد.

10 نشانه مشکلات سلامت روان سالمندان
۱۰ نشانه بیماری روانی در سالمندان
در هنگام ملاقات با سالمندان به علائمی که میتواند به تشخیص بیماری کمک کند، توجه کنید. تغییراتی که با بالارفتن سن رخ میدهد، عادی است. به طور مثال فراموش کاری که هرازگاهی رخ میدهد، جای نگرانی ندارد. با این حال تکرار فراموشی میتواند ناشی از مشکلات جدیتری باشد.
همین امر درباره افسردگی و اضطراب طولانی مدت نیز صدق میکند. پرستار سالمند باید مراقب علائم هشداردهنده زیر باشد، چرا که میتواند نشانگر یک بیماری روانی باشد:
- تغییرات ظاهری یا تغییر در لباس پوشیدن، مشکلات نگهداری از خانه و حیاط
- سردرگمی، گیجی، حواسپرتی و سایر مشکلات مربوط به تمرکز و تصمیمگیری
- کاهش یا افزایش اشتها و تغییرات وزنی
- احساس افسردگی که بیش از دوهفته طول بکشد
- احساس بیارزش بودن، احساس گناه، درماندگی و افکار خودکشی
- از دستدادن حافظه کوتاهمدت
- مشکلات جسمانی که نمیتوان توضیح داد؛ مانند یبوست و درد
- گوشهگیر شدن و ازدستدادن علاقه به کارهایی که قبلاً برایش لذتبخش بودهاند
- مشکل در خواندن و کارکردن با اعداد مانند پرداخت صورتحسابها و رسیدگی به امور مالی
- تغییرات در خواب، خستگی بدون دلیل و ازدستدادن انرژی
اگر علائم ذکر شده را مشاهده کردید برای کمک به سالمند تردید نکنید و از یک پزشک کمک بگیرید.
شاید این مطلب هم برای شما مفید باشد: سالمندان دارای اختلال حواس و نحوه مراقبت از آنان
کلام پایانی
داشتن ذهنی باثبات و سالم خطر ابتلا به سایر بیماریهای جسمی و روانی را در سالمندان کاهش میدهد. فعالیتهایی از قبیل حل جدول کلمات متقاطع، انجام فعالیتهای ساده و پیادهروی تضمینکننده سلامت روان سالمندان در درازمدت است.
نگهداری سالمند و مراقبت از سلامتی جسمی و روانی سالمند عزیزتان را به متخصصان ما در مؤسسه سلامت اول بسپارید.