درماتیت آتوپیک در کودکان چیست؟ درمان درماتیت آتوپیک نوزادان

درماتیت آتوپیک در نوزادان Atopic Dermatitis in Children  یک بیماری پوستی طولانی مدت و(مزمن) است. این بیماری بیشتر با نام اگزما معروف است. درماتیت آتوپیک در کودکان باعث خشکی و خارش پوست می شود. این بیماری در نوزادان و کودکان بسیار شایع است. علایم این بیماری برای اولین بار در سنین 3 تا 6 ماهگی ظاهر می شود. البته درماتیت آتوپیک می تواند در هر سنی بروز کند. کودکانی که درماتیت آتوپیک در آنها تشخیص داده شده، در آینده برای درماتیت تماسی آلرژیک مستعد تر هستند. از آنجایی که کاهش علائم درماتیت در نوزادان و کودکان، به توجه زیاد و تمام وقت نیاز دارد، می توانید از یک پرستار کودک مجرب نیز استفاده کنید.

درمان درماتیت آتوپیک در نوزادان

هیچ درمان دائمی برای درماتیت آتوپیک وجود ندارد. اهداف درمان کاهش شدت خارش و التهاب ، افزودن رطوبت و جلوگیری از عفونت است. درماتیت آتوپیک در نوزادان و کودکان هم به همین شکل است. نوع درمان به علائم بیماری ، سن و سلامت عمومی کودک شما بستگی دارد. همچنین بستگی به شدت بیماری دارد.  برای درمان این بیماری، چند مسیر وجود دارد. از درمان های خانگی و سنتی درماتیت آتوپیک گرفته تا مراجعه به پزشک و درمان دارویی. تصمیم با شماست که متناسب با شدت بیماری، کدام یک را انتخاب کنید. در ادامه گام‌های درمان درماتیت آتوپیک را شرح داده‌ایم:

دوری از تحریک‌کننده‌ها

اولین قدم در درمان اگزما، درماتیت آتوپیک در کودکان، شناسایی و حذف عوامل محرک است. این عوامل می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• مواد شوینده و صابون‌های خشن: از شوینده‌های ملایم و بدون عطر برای شستشوی لباس و حمام کردن کودک استفاده کنید.
• پارچه‌های مصنوعی: لباس‌های نخی و لطیف را جایگزین لباس‌های مصنوعی کنید که می‌توانند پوست را تحریک کنند.
• محیط‌های گرم و خشک: از قرار گرفتن کودک در معرض گرمای زیاد و خشکی هوا خودداری کنید.
• مواد حساسیت‌زا: به مواد حساسیت‌زای رایج مانند گرده گیاهان، گرد و غبار، حیوانات خانگی و برخی غذاها توجه داشته باشید.

حمام آرامش‌بخش برای درمان درماتیت آتوپیک کودکان

حمام، می‌تواند به عنوان مرهمی التیام‌ بخش بر زخم‌های پوستی کودک عمل کند. به نکات زیر در حمام کردن کودک مبتلا به اگزما توجه کنید:

• از آب ولرم استفاده کنید: از آب داغ که می‌تواند پوست را خشک کند، خودداری کنید.
• مدت حمام را کوتاه نگه دارید: حمام‌های طولانی، رطوبت پوست را از بین می‌برند.
• از شوینده‌های ملایم استفاده کنید: از شوینده‌های بدون عطر و مخصوص پوست‌های حساس استفاده کنید.
• پوست کودک را به آرامی خشک کنید: به جای مالش، پوست را با حوله نرم به آرامی خشک کنید.

برای کاهش علائم درماتیت آتوپیک در نوزادان کوتاه نگه داشتن ناخن های کودک برای جلوگیری از خراشیده شدن پوست که می تواند باعث تحریک پوست و عفونت شود.

درمان درماتیت آتوپیک نوزادان با مرطوب‌کننده، ناجی پوست

مرطوب‌کننده، نقش مهمی در حفظ رطوبت پوست و التیام التهابات دارد. به نکات زیر در استفاده از مرطوب‌کننده توجه کنید:

• از مرطوب‌کننده‌های مناسب استفاده کنید: از مرطوب‌کننده‌های تجویز شده توسط پزشک یا مخصوص پوست‌های حساس استفاده کنید.
• به طور مرتب مرطوب‌کننده بزنید: بعد از حمام و هر بار شستشوی دست‌ها، از مرطوب‌کننده استفاده کنید.
• به تمام نقاط بدن کودک توجه کنید: حتی نواحی که به طور معمول در معرض دید نیستند، مانند پشت زانوها و داخل آرنج‌ها، باید مرطوب شوند

پزشک ممکن است داروهایی را نیز برای کودک تجویز کند: ممکن است  این داروها به تنهایی یا با هم استفاده شوند. بدون تجویز پزشک اقدام به درمان درماتیت آتوپیک در کودکان با استفاده از داروهای قوی که در ادامه توضیح داده ایم نکنید.

قویترین دارو برای درمان درماتیت آتوپیک در نوزادان و کودکان

استفاده خودسرانه و بدون نسخه پزشک از هر نوع دارو به منظور کاهش علائم درماتیت آتوپیک در نوازادان کاملا ممنوع است. به دلیل حساسیت زیاد در امور درمانی کودکان، نمی توان ریسک کرد و دارو های خودسرانه برای درمان درماتیت آتوپیک در کودکان استفاده کرد.

• کرم یا پماد کورتیکواستروئید. کرم یا پماد را روی پوست قرار می دهند. این کار برای کمک به کاهش خارش و تورم است.
• داروی آنتی بیوتیک ممکن است کودک شما برای درمان عفونت نیاز به خوردن مایعات یا قرص های دهانی داشته باشد.
• آنتی هیستامین کودک شما ممکن است برای کاهش خارش و بهبود خواب نیاز به استفاده از این دارو قبل از خواب داشته باشد. به صورت مایع یا قرص وجود دارد و از طریق دهان مصرف می شود.
• کرم یا پماد بازدارنده کلسینورین. کرم یا پماد را روی پوست قرار می دهند. این کار برای کمک به کاهش خارش و تورم است. پمادهایی که سیستم ایمنی بدن را تغییر می دهند.
• پزشک ممکن است کرم کریزابورول را برای قرار دادن روی پوست تجویز کند.
• فتوتراپی (نور درمانی). نور درمانی ممکن است در مطب پزشک متخصص  یا در منزل انجام شود.
• داروی تنظیم کننده سیستم ایمنی. این  داروها معمولا به شکل مایعات یا قرص های خوراکی است که بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد. این  روش ممکن است در مواقعی که سایر درمان ها به خوبی کار نمی کنند استفاده شود. این دارو ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. به همین دلیل لازم است برای کودک شما به طور منظم آزمایش خون برای بررسی عوارض جانبی احتمالی انجام گردد.
• داروهای بیولوژیک در موارد شدید ، کودک شما ممکن است به داروی جدیدی مانند دوپیلوماب نیاز داشته باشد. این دارو تزریقی است

علت بروز درماتیت آتوپیک در نوزادان و کودکان

علت دقیق بروز درماتیت آتوپیک، هنوز در هاله‌ای از ابهام است. دانشمندان، همچنان در تلاش برای رمزگشایی از این معما هستند اما شواهد نشان می‌دهد که عوامل مختلفی در زمینه‌سازی و بروز این بیماری نقش دارند:

ژن های بروز درماتیت آتوپیک در کودکان

در برخی خانواده‌ها، ابتلا به درماتیت آتوپیک، سابقه‌ای خانوادگی دارد. گویی این بیماری، از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. مطالعات نشان داده است که جهش در ژن‌های خاص، می‌تواند زمینه را برای ابتلا به این بیماری فراهم کند.

تاثیر سیستم ایمنی در درماتیت آتوپیک در نوزادان

سیستم ایمنی بدن، وظیفه‌ای خطیر بر عهده دارد. محافظت از بدن در برابر عوامل بیماری‌زا اما در برخی کودکان، این سیستم ایمنی، به اشتباه، مواد بی‌ضرر را عامل خطر می‌پندارد و به آنها حمله می‌کند. این واکنش اشتباه، منجر به التهاب و خارش پوست در درماتیت آتوپیک می‌شود.

عوامل خارجی درماتیت آتوپیک نوزادان

برخی عوامل خارجی، می‌توانند بروز یا تشدید درماتیت آتوپیک را در کودکان تحریک کنند. این عوامل عبارتند از:

• خشکی هوا: به خصوص در فصل زمستان، هوای خشک می‌تواند رطوبت پوست را از بین برده و زمینه را برای خارش و التهاب فراهم کند.
• حرارت بالا: حمام یا دوش آب گرم، می‌تواند پوست را تحریک کند.
• مواد شوینده: صابون‌ها و شوینده‌های خشن، چربی طبیعی پوست را از بین می‌برند و آن را خشک و حساس می‌کنند.
• مواد آلرژی‌زا: گرد و غبار، گرده گیاهان، موی حیوانات و برخی غذاها، می‌توانند در کودکان مبتلا به آلرژی، منجر به تشدید علائم درماتیت آتوپیک کودکان شوند.
• استرس: اضطراب و تنش‌های روحی، می‌توانند سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار داده و علائم بیماری را بدتر کنند

کدام کودکان در معرض ابتلا به درماتیت آتوپیک هستند؟

کودکانی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری درماتیت آتوپیک هستند که مشول عوامل زیر باشند :

• وجود این بیماری در سایر اعضای خانواده
• آلرژی

علائم درماتیت آتوپیک در کودک چیست؟

علائم ممکن است ظاهر شده و خود به خودناپدید شوند. هر منطقه از بدن ممکن است تحت تأثیراین بیماری قرار گیرد. در نوزادان ، علائم بیماری معمولاً در صورت ، گردن ، پوست سر ، آرنج و زانوها ظاهر می شوند. در کودکان ، علائم معمولاً روی پوست داخل آرنج ، پشت زانو ، کناره های گردن ، اطراف دهان و مچ ، مچ پا و دست ها تأثیر می گذارد. علائم می تواند در هر کودک کمی متفاوت باشد.

به نقل از stanfordchildrens.org :

علائم ممکن است بیایند و از بین بروند، یا اغلب یا در همه زمان ها بروز کنند. هر ناحیه از بدن ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. در نوزادان، علائم معمولا روی صورت، گردن، پوست سر، آرنج و زانو تاثیر می‌گذارند. در کودکان، علائم معمولاً پوست داخل آرنج، پشت زانو، کناره های گردن، اطراف دهان و مچ، مچ پا و دست ها را درگیر می کند.

علایم کلی درماتیت آتوپیک کودکان می توانند شامل موارد زیر باشند:

• پوست خشک و پوسته پوسته شده
• خارش شدید قرمزی و تورم
• پوست ضخیم شده
• پوست کم رنگ صورت
• برجستگی های کوچک و برجسته ای که در صورت خراشیده شدن ممکن است پوسته شده و مایع ای از آن ترشح شود
• برجستگی و ناصافی روی صورت ، بالای بازوها و ران ها
• پوست تیره پلک یا اطراف چشم
• تغییر پوست در اطراف دهان ، چشم یا گوش
• مناطق ورم کرده  و قرمز در پوست، قرمز مانند کهیر

در صورت مشاهده علائم درماتیت آتوپیک در نوزادان لازم است سریعا به پزشک کودکان مراجعه نمایید تا کودک مورد معالجه دقیق قرار گیرد.

 چگونه درماتیت آتوپیک در کودک و نوازد تشخیص داده می شود؟

پزشک اطفال در مورد علائم و سابقه سلامتی کودک شما سوالاتی را خواهد پرسید.  همچنین ممکن است پزشک از والدین در خصوص سوابق پزشکی سایر اعضای خانواده در خصوص درماتیت آتوپیک ، آسم یا آلرژی بینی، تب یونجه یا رینیت آلرژیک سوالاتی بپرسد.  وی همچنین در مورد علائم آلرژی در کودک پرسش خواهد کرد. پزشک اطفال ، کودک را معاینه می کند و بدنبال علائم درماتیت آتوپیک خواهد بود. هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص درماتیت آتوپیک کودکان وجود ندارد. البته برای تشخیص معمولاً نیازی به آزمایش نیست اما ممکن است به دستور و تشخیص پزشک گاهی زمایش انجام شود. اگر نوزاد شما به زردی نیز مبتلا بود، به دنبال آزمایشات مختلف برای یافتن علت زردی نوزاد، آزمایشات درماتیت را نیز می توانید درخواست کنید.

آزمایشات تشخیص درماتیت آتوپیک

• آزمایش خون: کودک شما ممکن است از نظر سطح ایمونوگلوبولین E (IgE) بررسی شود. IgE توسط سیستم ایمنی بدن آزاد می شود. در اکثر کودکان و نوزادان مبتلا به آلرژی و درماتیت آتوپیک این عامل در خون زیاد است. سایر آزمایشات خون نیز ممکن است انجام شود.

• آزمایشات پوستی: آزمایشات پوستی ممکن است برای بررسی آلرژی یا سایر بیماری های پوستی انجام شود. درماتیت آتوپیک در نوزادان می تواند به دیگر بیماری های پوستی بسیار مرتبط باشد.

چگونه می توانم به کودک خود کمک کنم که با درماتیت آتوپیک کودکان زندگی کند؟

درماتیت آتوپیک هیچ درمانی ندارد. اما معمولاً با بزرگتر شدن کودک بهتر یا از بین می رود. ممکن است مواردی وجود داشته باشد که کودک شما علائم کمی داشته باشد یا ممکن است علایم بدتر شدن بیماری را داشته باشد. به این حالت شعله ور شدن می گویند. برای کمک به جلوگیری از شعله ور شدن درماتیت آتوپیک کودکان، از رعایت موارد زیر در  کودک خود اطمینان حاصل کنید:

• کودک از عوامل محرک دور شود. محرک های معمول شامل مواد محرک مانند پشم ، صابون یا مواد شیمیایی است. عوامل محرک دیگر شامل مواد حساسیت زا مانند تخم مرغ ، ریزگردها ، یا شوره و پوسته حیوانات خانگی است. استرس همچنین  یک محرک بزرگ است.
• جلوگیری از خراش پوست کودک سعی کنید کودک خود را از هرگونه خراش پوستی دور نمایید. این  خراشها می تواند باعث بدتر شدن علائم بیماری شود. همچنین می تواند باعث بروز عفونت شود. کوتاه نمودن ناخن های کودک ناخن های کودک خود را کوتاه تا مانع خراشیدن پوست در هنگام خاراندن شوید.
• حمام یا دوش آب ولرم : هرگز کودک را با آب داغ حمام نکنید و از آب ولرم استفاده نمایید و  بعد ازحمام نیز پوست کودک رابه  آرامی خشک نمایید. از مرطوب کننده ها استفاده نمایید. بعد از استحمام کرم ها یا پمادهای درمانی را روی پوست کودک بمالید لباس نرم کودک خود را با پشم یا سایر پارچه های خشن نپوشانید.
• هوای اتاق خنک  سعی کنید کودک خود را تا حد ممکن در هوای نسبتا خنک نگه دارید. گرما و تعریق می تواند باعث ناراحتی  و خارش بیشتر او شود. واکسن آبله تزریق نشود درست است که این واکسن چندان رایج نیست ، اما افرادی که درماتیت آتوپیک دارند نباید واکسن آبله بزنند. با پزشک اطفال  در مورد روش های دیگر کمک به عارضه پوستی کودک صحبت کنید.

پیشگیری از درماتیت آتوپیک کودکان

اینکه کودکان چطور به اگزمای درماتیت آتوپیک مبتلا می‌شوند تشخیص قطعی داده نشده که بتوان گفت از آن دوری کنید. اما مرطوب نگه داشتن و آبرسانی پوست می‌تواند کمک بزرگی در پیشگیری درماتیت آتوپیک کودکان کند. این مرطوب کنندگی می‌تواند با هرروشی مانند استفاده از پماد، کرم، لوسیون و آبرسان که فاقد الکل باشند، انجام گیرد.

تحریک کننده‌های درماتیت آتوپیک کودکان یکسری مواد غذایی آلرژی زا، استرس و محرک‌های خاص در تماس با پوست است. این موادغذایی و محرک‌های پوستی عبارتنداز:

• محصولات لبنی و تخم مرغ
• بادام زمینی
• سویا
• غذاهای دریایی
• و محرک‌هایی مانند پشم، دود سیگار، گردوغبار، الیاف مصونی و شوینده‌ها را شامل می‌شود.

مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن سال ها تجربه ارزشمند در ارائه خدمات مراقبتی و پرستاری به سالمندان، پرستاری کودک و مراقبت از بیماران گرامی ، آمادگی دارد همچون گدشته به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.

سوالات متداول

1. آیا درماتیت آتوپیک در نوزادان واگیردار است؟

خیر مسری نیست اما عفونت آن ممکن است از طریق تماس فیزیکی به دیگران منتقل شود.

2. طب سنتی در درمان درماتیت آتوپیک در کودکان موثر است؟

طب سنتی و طب فشاری در کاهش خاریدن این بیماری بسیار موثر است.