تشخیص اوتیسم Autism Spectrum Disorder در مراحل اولیه کودکی یکی از مهم ترین اقداماتی است که باید توسط والدین و پرستاران کودک به انجام برسد . این بیماری نوعی اختلال رشد است و علائم مختلفی از اوتیسم وجود دارد که در کودکان بسیار خردسال قابل تشخیص است. اوتیسم بر ارتباطات و رفتار افراد مبتلا تأثیر می گذارد. در حالی که اوتیسم در هر سنی قابل تشخیص است ، علائم اوتیسم به طور کلی در دو سال اول زندگی آشکار می شود.
علائم مختلفی از اوتیسم وجود دارد و ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد.
شدت اختلال نیز بسته به سن و سطح رشد کودک تغییر می کند.
علائم احتمالی اوتیسم در نوزادان :
به چهره های جدید توجه نمیکند
لبخند نمیزند
از حرکاتی مانند تکان دادن مداوم بدن استفاده میکند
خندیدن
اشیا را با چشم دنبال نمیکند
کلمات زشت
سرشان را به سمت چیزهای جذاب بر نمی گردانند
به روی چهار دست و پا نمی خزد
علائم متداول اوتیسم در کودکان 2 و 3 ساله:
مشکل در راه رفتن یا قرار گرفتن روی انگشتان آنها
ترجیح می دهند تنها با خودشان باشند
اغلب به زمین میخورند
توانایی تقلید ندارند
نمی توانید دستورالعمل های ساده را دنبال کنید
دایره اصوات ، کلمات و حرکات محدود داشته باشند
علاقه ای به بازی یا تعامل با دیگران ندارید
ارتباطات محدود و استفاده از کلمات کم در مکالمات
صف کردن ماشین های اسباب بازی بجای بازی با آنها
سایر علائم اوتیسم در کودکان نوپا:
بی تفاوت نسبت به محسط اطراف
مشکل در درک مفاهیم
ناتوانی در ابراز احساسات
در درک افکار یا احساسات دیگران مشکل است
وابستگی شدید به قوانین و روال های زندگی روتین
دارای موضوعات خاص که به شدت مورد علاقه باشد
به طور مکرر در مورد علایق خود صحبت می کند
برخی از صداها ، طعم ها یا بو ها برای آنها فوق العاده ناراحت کننده است.
با این حال ، این توضیحات بدین معنا نیست که کودک مبتلا به اوتیسم تمام علائم فوق را نشان می دهد یا کودکی که چند مورد از آن را نشان می دهد ، مبتلا به ASD است .
روند تشخیص اوتیسم اکثر کودکان بیمار به دلیل نادیده انگاشتن علائم یا عدم دسترسی به متخصصان ، قبل از دو سالگی انجام نمی پذیرد.
زودترین زمانی که علائم اوتیسم قابل تشخیص است:
مطالعات انجام شده بر روی ASD نشان داده است که این اختلال را می توان از 14 ماهگی تشخیص داد.
اختلال اوتیسم معمولاً در سنین پایین در کودک ظاهر می شود. نقاط عطف مشخصی وجود دارد که کودکان در اولین سالهای خود در زمان های مشخصی رفتار های طبیعی و قابل پیش بینی را بروز می دهد.
به عنوان مثال ، قبل از 1 سالگی ، نوزادان در پاسخ به صحبت با آنها واکنش نشان می دهند و از حرکات ساده ای مانند تکان دادن سر استفاده می کنند. اما این حرکات ممکن است در مورد کودکان اوتیسم مشاهده نگردد.
دانستن این اطلاعات از نظرتشخیص اوتیسم در سالهای اول زندگی کودک بسیار مهم می باشد.
کودکان مبتلا به اوتیسم تفاوت های رشد را در مقایسه با همسالان خود نشان می دهند.این تفاوتها خصوصاً در مهارتهای اجتماعی و زبانی کودک قابل مشاهده است.
اگرچه هر کودکی با سرعت و مراحل مختلفی رشد می کند ، اما باید نقاط سنی خاص را بررسی نمود تا مشخص گردد که کودک اوتیسم دارد یا خیر.تشخیص به موقع این اختلال به والدین و مراقبان این امکان را می دهد تا مناسب ترین مداخلات و آموزش ها را ارائه دهند. همچنین ، این مداخلات باعث مجهز شدن کودک به مهارتهایی است که در زندگی روزمره به آنها احتیاج دارند.
اگرچه فرایند درمان این اختلال کاملا دشوار است ، اما تشخیص زود هنگام اوتیسم می تواند در بهبود عملکرد های کودک موثر باشد.همانگونه که بیان شد این اختلال را می توان در همان دو سال اول زندگی کودک تشخیص داد.
با این حال ، گاهی اوقات علائم در زمان مناسب تشخیص داده نمیشود و بیماری اوتیسم کودک تا زمانی که نوجوان یا حتی بزرگسال میشود نادیده گرفته میشود. گاهی ممکن است علایم ظاهری خفیف باشد و کودک در مدرسه مشکل نداشته و می تواند به طور موثر با دیگران ارتباط برقرار کند اما مبتلا به اوتیسم باشد و این موضوع باعث گمراهی مراقبان و مشاوران کودک شده و برای تفاوت های رفتاری یا رشتی کودک به دنبال دلایل دیگری می گردند.
تمرینات گفتاری پس از تشخیص اوتیسم کودکان نوپا:
تاثیرات اوتیسم روی بر هر کودک بسیار متفاوت است. کودکان مبتلا به اوتیسم علاوه بر نیازهایشان دارای مهارت ها و نقاط قوت بسیار متنوعی هستند. بنابراین مهم است که درمان فردی و دقیقی به روی کودک انجام شود تا نقاط قوت و نیازهای کودک در بهترین حالت ممکن مورد بررسی و درمان قرار گیرد.
علاوه بر درمان متناسب با شرایط کودک ، فعالیت های ساده و روزمره ای نیز وجود دارد که می تواند توسط والدین و مراقبان کودک برای دستیابی به مهارت های گفتاری و زبانی مورد استفاده قرار گیرد.
این فعالیت ها می توانند روند یادگیری مهارت صحبت کردن را تقویت کرده و ارتباطاتشان را تقویت کنند. با این روش ها کودکان مبتلا به اوتیسم می توانند زندگی متعادلی داشته باشند و خواهند توانست افکار و احساسات خود را بیان کنند.
تمرینات گفتاردرمانی:
در اینجا چند نمونه از تمرینات گفتاردرمانی برای کودکان نوپا مبتلا به اوتیسم برآورده شده است که می توانند توسط والدین یا پرستار کودک در خانه انجام شوند:
– به طور مداوم با کودک ارتباط برقرار کنید:
از بدو تولد سعی کنید با کودک خود ارتباط برقرار کنید. در همه حال با آنها حرف بزنید. بهتر است که اگر کودک توانست روی صحبت کردن با شما تمرکز کند ، مورد تشویق قرار گیرد.
آنها را مجبور نکنید که وقتی آمادگی ندارند به زور با شما صحبت کنند.مکالمات گاه به گاه و در شرایط مختلف به آنها کمک می کند تا بفهمند در چه شرایطی از چه کلمات موثری می توانند استفاده کنند. پس از تشخیص اوتیسم ، استفاده از حرکات دست و صورت و بدن را در صحبت کردن فراموش نکنید.
– خواندن کتاب ها:
با خواندن کتابهای مناسب سن و همچنین توصیف تصاویر کتاب ، توجه کودک را به خود جلب کنید. اینکار به کودک کمک خواهد کرد تا درک کنند شما در تصاویر از چه چیزی سخن می گویید. این امر همچنین می تواند یادگیری کلمات جدید را تشویق کند.
– آواز خواندن:
این روش جالب دیگر برای تشویق کودک به صحبت کردن است. آواز خواندن به کودک کمک می کند تا کلمات جدید را به خاطر بسپارند و مهارت شنیدن در آنها تقویت شود
– فعالیت هایی را که انجام می دهید را توصیف کنید:
به عنوان مثال در هنگام خرید مواد غذایی ، به سبزی اشاره کرده و نام آن را ببرید.
توضیح دهید که هنگام تمیز کردن آشپزخانه چه کاری انجام می دهید ، هر مورد را نام ببرید.
از توضیحات ساده برای موارد و کارهای روزانه خود استفاده کنید.
– قصه گویی:
قصه گویی فعالیت عالی دیگری است. این کار کودک شما را به صحبت و اشتراک اطلاعات تشویق می کند.
روال های ساده زندگی را می توان به داستان های کوچک تبدیل کرد.
می توانید مواردی را که کودک شما به آنها علاقه دارد اضافه کنید تا جذاب تر شود.
– از فناوری استفاده کنید:
ابزارهای مختلف و متنوعی به صورت آنلاین وجود دارد که باعث می شود یک جلسه گفتار درمانی پربار با فرزند خود داشته باشید.
استفاده از نرم افزارها می تواند باعث شود که این کلاس ها برای کودک بیشتر سرگرم کننده و جذاب باشد.
مرکز پرستاری سلامت اول با کادری ماهر و با تجربه د رخصوص نگهداری از کودکان اوتیسم آماده ارائه خدمات شبانه روزی به خانواده های گرامی می باشد.