بیماری پیسی چیست و چه علایمی دارد و راه‌های درمان آن چگونه است

بیماری پیسی، بَرَص، لک‌وپیس یا ویتیلایگو (به انگلیسی: Vitiligo) نوعی بیماری است که باعث از بین رفتن رنگ پوست در بخش های مختلف بدن می شود. مناطق بی رنگ معمولاً با گذشت زمان وسیع تر می شوند. این شرایط می تواند بر روی پوست در هر قسمت از بدن تأثیر بگذارد و همچنین می تواند روی مو و قسمت داخلی دهان نیز تأثیر بگذارد. مرکز پرستاری سلامت اول یکی از معتبر ترین مراکز در ارائه خدمات پرستای و پرستار بیمار است. این مرکز با داشتن کادری ماهر و متخصص در قالب پرستار کودک، نگهداری سالمند و پرستار بیمار آمادگی دارد به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.

به طور معمول ، رنگ مو و پوست توسط ملانین تعیین می شود.بیماری پیسی هنگامی رخ می دهد که سلول هایی که ملانین تولید می کنند از بین می روند یا از کار می افتند. بیماری پیسی در افراد با هر نوع پوستی تأثیر می گذارد ، اما ممکن است در افرادی که پوست تیره تری دارند بیشتر دیده شود.

این بیماری تهدید کننده زندگی یا مسری نیست. اما می تواند برای شخص مبتلا استرس زا باشد یا احساس بدی نسبت به خود ایجاد کند. درمان بیماری پیسی ممکن است رنگ را به پوست آسیب دیده بازگرداند. اما از کاهش مداوم رنگ پوست یا عود آن جلوگیری نمی کند.

علائم بیماری پیسی

• از بین رفتن تکه تکه رنگ پوست که معمولاً ابتدا در دست ها ، صورت و نواحی اطراف اندام تناسلی ظاهر می شود.
• سفیدی زودرس موهای سر ، مژه ها ، ابروها یا ریش
• از دست دادن رنگ بافتهایی که داخل دهان و بینی قرار دارند (غشاهای مخاطی).
• این بیماری می تواند از هر سنی شروع شود ، اما معمولاً قبل از 30 سالگی ظاهر می شود.

بسته به نوع بیماری پیسی شما ممکن است بر بخش های مختلف بدن تأثیر بگذارد:

تاثیر بر تمام سطوح پوست

تغییر رنگ تقریباً روی تمام سطوح پوست تأثیر می گذارد.
با این نوع متداول از بیماری پیسی ،که پیسی تعمیم یافته نامیده می شود ، تکه های تغییر رنگ یافته اغلب بر روی اعضای بدن مربوطه به طور مشابه (به طور متقارن) پیشرفت می کنند.

فقط یک طرف یا بخشی از بدن شما

این نوع از بیماری پیسی vitiligo  که سگمنتال نامیده می شود ، معمولا در سنین پایین تر اتفاق می افتد ، برای یک یا دو سال پیشرفت میکند و سپس متوقف میشود.

بیشتر بخوانید: آبسه دندان کودک به چه دلایلی بروز می نماید و روش معالجه آن چگونه است ؟

یک یا فقط چند قسمت از بدن شما

به این نوع از بیماری ،پیسی موضعی (کانونی) گفته می شود. با این نوع از بیماری، پوست آسیب دیده روی صورت و دست ها و اطراف قسمت هایی از بدن مانند چشم ، بینی و گوش به وجود می آیند.

پیش بینی چگونگی پیشرفت بیماری کار دشواری است. گاهی اوقات این لکه های روی پوست بدون درمان متوقف می شوند. در بیشتر موارد ، از دست دادن رنگدانه ها گسترش می یابد و در نهایت بیشتر پوست شما را درگیر می کند. گاهی اوقات ، پوست رنگ خود را باز می یابد.

پیسی هنگامی رخ می دهد که سلول های تولید کننده رنگدانه (ملانوسیت ها) می میرند یا تولید ملانین ( رنگدانه ای که به پوست ، مو و چشم شما رنگ می دهد )را متوقف می کنند.

دلایل از بین رفتن سلولهای رنگدانه ای چیست ؟

ممکن است مربوط به موارد زیر باشد:

• اختلال در سیستم ایمنی بدن (شرایط خود ایمنی)
• سابقه خانوادگی (وراثت)
• یک رویداد محرک ، مانند استرس ، آفتاب سوختگی شدید یا ضربه پوستی ، مانند تماس با یک ماده شیمیایی

عوارض بیماری پیسی

افراد مبتلا به بیماری پیسی ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند:

• پریشانی اجتماعی یا روانی
• آفتاب سوختگی
• مشکلات چشمی
• از دست دادن شنوایی

روش های درمان بیماری پیسی

انتخاب روش درمانی به عوامل زیر بستگی دارد: 

• سن بیمار
• میزان پوست درگیر شده و محل لکه های به وجود آمده،
• سرعت پیشرفت بیماری
• تأثیر آن بر زندگی بیمار

داروها و روش های درمانی مبتنی بر نور برای کمک به بازگرداندن رنگ پوست یا حتی تسکین رنگ پوست در دسترس هستند ، اگرچه نتایج متفاوت و غیر قابل پیش بینی هستند. برخی از درمان ها عوارض جانبی جدی دارند. بنابراین پزشک ممکن است به شما پیشنهاد دهد که ابتدا سعی کنید با استفاده از یک محصول آرایشی مانند برنزه کننده ، ظاهر پوست خود را تغییر دهید.

اگر شما و پزشک تصمیم بگیرید که شرایط خود را با دارو یا جراحی درمان کنید ، ممکن است این روند ماه ها طول بکشد تا به مرحله اثربخشی برسد. و ممکن است مجبور شوید بیش از یک روش یا ترکیبی از درمان ها مختلف را قبل از یافتن درمانی که برای شما مناسب است ، امتحان کنید.

حتی اگر درمان برای مدتی موفقیت آمیز باشد ، ممکن است نتایج ماندگار نباشند یا لکه های جدیدی ظاهر شوند.

پزشک شما ممکن است دارویی را که به عنوان درمان جانبی روی پوست استفاده می شود برای جلوگیری از عود بیماری توصیه کند.

هیچ دارویی نمی تواند روند بیماری پیسی یا همان از بین رفتن سلول های رنگدانه ای (ملانوسیت ها) را متوقف کند. اما برخی از داروها ، که به تنهایی ، در ترکیب یا همراه با نور درمانی استفاده می شوند ، می توانند به بازگرداندن بخشی از رنگ پوست کمک کنند.

قرص یا تزریق کورتیکواستروئید ممکن است یک گزینه برای افرادی باشد که این وضعیت پوستی آنها به سرعت در حال پیشرفت است.

زمانی که نور درمانی و داروها جواب ندهند ، برخی از افراد مبتلا به بیماری پیسی ممکن است کاندید عمل جراحی شوند.

همچنین بخوانید: روش های جلوگیری از برونشیت حاد در سالمندان

پیوند پوست

در این روش ، پزشک بخشهای بسیار کوچکی از پوست سالم و رنگدانه شما را به مناطقی که رنگدانه خود را از دست داده منتقل می کند.

خطرات احتمالی شامل عفونت ، رنگ لکه دار و عدم تغییر رنگ در ناحیه است.

اگر مبتلا به بیماری پیسی هستید، روشهای زیر برای مراقبت از خود ممکن است به شما کمک کنند تا از پوست خود مراقبت کرده و ظاهر آن را بهبود ببخشید:

از پوست خود در برابر آفتاب و منابع مصنوعی نور و اشعه ی یو وی محافظت کنید. از ضد آفتاب با حداقل اس پی اف 30 استفاده کنید. از ضدآفتاب به مقدار کافی استفاده کنید و هر دو ساعت یکبار مجدداً آن را استفاده کنید یا در صورت رفتن به شنا یا عرق کردن نیز ضدآفتاب خود را تجدید کنید.

همچنین می توانید لباس هایی بپوشید که از پوست شما در برابر آفتاب محافظت کند. از تخت های سولاریم و برنزه کننده استفاده نکنید.

شما می توانید پوست آسیب دیده را پنهان کنید. محصولات آرایشی و برنزه کننده می توانند به حداقل رساندن تفاوت در رنگ پوست کمک کنند. ممکن است لازم باشد چندین مارک آرایش یا برنزه کننده خود را امتحان کنید تا یکی از ترکیبات مناسب با رنگ طبیعی پوست شما را پیدا کند.
از خال کوبی روی بدن به شدت بپرهیزید. آسیب به پوست شما ، مانند آسیب های ناشی از خال کوبی ، ممکن است باعث شود که لکه های پیسی در طی دو هفته مجددا ایجاد شوند. تغییر در ظاهر شما( ناشی از بیماری پیسی) ممکن است احساس استرس ، اضطراب یا غم را در شما دو چندان کند.

ارتباط اجتماعی خوبی برقرار کنید. پزشکی پیدا کنید که اطلاعات زیادی در مورد این بیماری داشته باشد.  در مورد شرایط خود اطلاعات زیادی کسب کنید. تا آنجا که می توانید در مورد بیماری پیسی و گزینه های درمانی خود اطلاعات کسب کنید تا بتوانید تصمیم بگیرید که چه مراحلی را باید انجام دهید.

احساسات خود را بروز دهید. در صورت احساس افسردگی به پزشک خود اطلاع دهید. وی می تواند شما را به یک مشاور خوب معرفی کند که در زمینه کمک به افراد مبتلا به افسردگی تخصص دارد.

بیشتر بخوانید: 5 راه برای محافظت از پوست کودک

سوالات متداول

عوارض بیماری پیسی چیست؟

پریشانی اجتماعی یا روانی
آفتاب سوختگی
مشکلات چشمی
از دست دادن شنوایی

دلایل از بین رفتن سلولهای رنگدانه ای چیست؟

پریشانی اجتماعی یا روانی
آفتاب سوختگی
مشکلات چشمی
از دست دادن شنوایی

روش های درمان بیماری پیسی چیست؟

سن بیمار

میزان پوست درگیر شده و محل لکه های به وجود آمده،

سرعت پیشرفت بیماری

تأثیر آن بر زندگی بیمار