بیماری نقرس یا بیماری ثروتمندان (به انگلیسی Gout) نوعی از التهاب مفاصل است که به علت تجمع کریستالهای اسید اوریک در مفاصل ایجاد میشود. این بیماری میتواند باعث درد شدید، قرمزی و تورم در مفاصل شود. Gout معمولاً مفصل بزرگ انگشت شست پا را درگیر میکند، اما میتواند سایر مفاصل مانند زانو، مچ پا، دست، و مچ دست را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
این بیماری بیشتر در مردان رخ میدهد و معمولاً بعد از سن ۴۰ سالگی شایعتر است. عواملی مانند رژیم غذایی پرچرب، مصرف زیاد الکل، چاقی و تاریخچه خانوادگی میتوانند ریسک ابتلا را افزایش دهند. بیماری ثروتمندان به طور معمول به صورت حملات ناگهانی و شدید ظاهر میشود که ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد.
تشخیص Gout از طریق معاینه بالینی و آزمایشهای خونی و تصویربرداری صورت میگیرد. درمان آن شامل مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، کورتیکواستروئیدها، و داروهایی که سطح اسید اوریک را کاهش میدهند، میشود. همچنین، تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی میتواند به مدیریت و پیشگیری از حملات بیماری کمک کند.
برخی افراد برای درمان از پرستار کمک میگیرند. پرستار بیمار خود میداند که چه کارهایی برای مراقبت از بیمار لازم است انجام دهد و چه کارهایی مضر است. در این مقاله قصد داریم تا شما را با این بیماری و درمان و جزئیات کلی آن آشنا بسازیم. اگر مبتلا به این بیماری هستید و به دنبال درمان و شناخت آن هستید، حتما این مقاله را مطالعه کنید تا با این بیماری بیشتر آشنا شوید و از درد آن پیشگیری کنید.
نقرس چیست؟
شاید با سوال بیماری نقرس چیست مواجه شده باشید. در اصل این بیماری یک نوع آرتریت (التهاب مفاصل) است که به علت افزایش سطح اسید اوریک در خون ایجاد میشود. این اسید اوریک میتواند به شکل کریستالهای کوچک در مفاصل تجمع کند و باعث درد شدید، تورم و قرمزی شود. حملات این بیماری معمولاً به صورت ناگهانی و در شب رخ میدهند و معمولاً در مفاصل انگشت شست پا شروع میشوند، اما میتوانند در هر مفصلی از بدن ایجاد شوند.
دلایل اصلی این بیماری شامل مصرف زیاد غذاهای غنی از پورین (مانند گوشت قرمز، صدف، و برخی ماهیها)، مصرف زیاد الکل، چاقی و برخی داروها است. همچنین، شرایط پزشکی مانند فشار خون بالا و دیابت نیز میتوانند ریسک ابتلا به بیماری مورد نظر را افزایش دهند.
تشخیص این بیماری معمولاً بر اساس علائم بالینی و آزمایشهای خون برای اندازهگیری سطح اسید اوریک انجام میشود. در برخی موارد، پزشک ممکن است مایع مفصلی را برای بررسی و وجود کریستالهای اورات تحلیل کند.
درمان Gout شامل مصرف داروهای ضد التهابی برای کاهش درد و التهاب و داروهایی برای کاهش سطح اسید اوریک در خون است. تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی نیز میتوانند به کنترل و پیشگیری از حملات بیماری کمک کنند.
علائم بیماری نقرس
همانطور که گفته شد این بیماری یک نوع آرتریت بوده که ناشی از تجمع کریستالهای اسید اوریک در مفاصل است. علائم نقرس به طور کلی در زنان و مردان مشابه بوده، اما ممکن است تفاوتهایی در نحوه بروز و شدت علائم وجود داشته باشد.
بنابه گفته های سایت mayoclinic :
بیماری نقرس شکل رایج و پیچیده ای از آرتریت است که می تواند هر فردی را درگیر کند. این بیماری با حملات شدید و ناگهانی درد، تورم، قرمزی و حساسیت در یک یا چند مفصل، اغلب در انگشت شست پا مشخص میشود.
حمله بیماری نقرس می تواند به طور ناگهانی رخ دهد، اغلب شما را در نیمه شب با این احساس که شست پا شما در حال سوختن است از خواب بیدار می کند. مفصل آسیب دیده داغ، متورم و آنقدر حساس است که حتی وزن ملحفه روی آن غیر قابل تحمل به نظر می رسد.
علائم نقرس ممکن است ظاهر شوند و از بین بروند، اما راه هایی برای مدیریت علائم و جلوگیری از عود وجود دارد.
علائم عمومی نقرس
- درد شدید در مفاصل: درد بیماری به ویژه در شست پا، زانو، مچ پا و دستها است. درد معمولاً به طور ناگهانی شروع شده و ممکن است در شب بدتر شود.
- تورم و التهاب: مفاصل در اثر این بیماری متورم، گرم و قرمز میشوند.
- حساسیت به لمس: مفاصل آسیبدیده به شدت حساس میشوند و لمس آنها دردناک است.
- محدودیت در حرکت: به دلیل درد و تورم، حرکت مفاصل محدود میشود.
علائم نقرس در مردان
مردان بیشتر در معرض حملات ناگهانی و شدید بیماری نقرس قرار دارند. همچنین احتمال ابتلا به بیماری در مردان بیشتر از زنان است. آقایان در سنین بالاتر به ویژه در سنین 30 تا 50 سالگی به این بیماری مبتلا میشوند. این بیماری در مردان معمولاً در مفاصل پا (خصوصاً شست پا) بیشتر شایع است.
علائم نقرس در زنان
زنان معمولاً پس از یائسگی به بیماری نقرس مبتلا میشوند. در زنان، این بیماری ممکن است به تدریج و با شدت کمتر شروع شود. این نوع بیماری در زنان ممکن است بیشتر در مفاصل دست و زانو مشاهده شود. اگر زنان به درمان یائسگی بپردازند به این بیماری هم مبتلا نمیشوند.
سایر علائم
- توفوس: تودههای کوچک و سخت زیر پوست که از کریستالهای اسید اوریک تشکیل شدهاند و ممکن است در اطراف مفاصل یا در گوشها ظاهر شوند.
- سنگهای کلیه: تجمع اسید اوریک میتواند منجر به تشکیل سنگهای کلیه شود که باعث درد شدید و مشکلات کلیوی سالمندان میشوند.
برای درمان نقرس چه بخوریم؟
برای مدیریت و درمان بیماری نقرس، تغذیه مناسب نقش مهمی ایفا میکند. در اینجا چند توصیه تغذیهای برای افراد مبتلا به این بیماری آورده شده است:
- آب زیاد بنوشید: مصرف مقدار زیادی آب به دفع اسید اوریک از بدن کمک میکند.
- میوه و سبزیجات مصرف کنید: میوهها و سبزیجاتی که پتاسیم بالایی دارند مانند موز، سیبزمینی، اسفناج و آووکادو مفید هستند.
- محصولات لبنی کم چرب: مصرف شیر کم چرب و محصولات لبنی کم چرب میتواند به کاهش سطح اسید اوریک کمک کند.
- گوشت کم چرب: مصرف گوشتهای سفید مانند مرغ و ماهی به جای گوشتهای قرمز به درمان بیماری کمک میکند.
- حبوبات و غلات کامل: مصرف نانها و غلات کامل مانند برنج قهوهای، جو و حبوبات به عنوان یک تغذیه مناسب برای درمان پیشنهاد میشوند.
- غذاهای حاوی ویتامین C: مصرف مرکبات، توتها و دیگر منابع ویتامین C میتواند سطح اسید اوریک را کاهش دهد.
- پرهیز از غذاهای پر پورین: کاهش مصرف غذاهایی که دارای پورین بالا هستند مانند گوشت قرمز، صدفها و برخی ماهیها، به درمان بیماری نقرس کمک میکند.
- پرهیز از الکل و نوشیدنیهای شیرین: مصرف الکل و نوشیدنیهای حاوی فروکتوز میتواند حملات بیماری را تشدید کند.
- درمان دارویی: برای کنترل التهاب و کاهش اسید اوریک، ممکن است پزشک شما داروهایی مثل آلوپورینول یا کلشیسین تجویز کند.
درمان فوری نقرس
در ابتدا گفتیم که بیماری نقرس یک نوع آرتریت التهابی است که به دلیل تجمع اسید اوریک در بدن به وجود میآید. برای درمان فوری و کاهش درد و التهاب، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): از دارو های ضد التهابی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن استفاده کنید.
- کلشیسین: دارویی است که به کاهش درد و التهاب ناشی از حملات کمک میکند.
- کورتیکواستروئیدها: این داروها میتوانند به سرعت التهاب را کاهش دهند و به صورت خوراکی یا تزریقی مصرف میشوند.
- استراحت و بالا بردن عضو مبتلا: استراحت و بالا بردن پای مبتلا به بیماری میتواند به کاهش التهاب کمک کند.
- استفاده از یخ: اعمال یخ روی منطقه مبتلا میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
همچنین، برای پیشگیری از حملات آینده، مهم است که تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی خود اعمال کنید. این تغییرات شامل کاهش مصرف غذاهای پر اسید اوریک مانند گوشت قرمز، غذاهای دریایی و الکل، افزایش مصرف آب و حفظ وزن مناسب است. مشاوره با یک پزشک نیز برای مدیریت بلندمدت بیماری بسیار اهمیت دارد.
علت بوجود امدن نقرس چیست؟
بیماری نقرس به دلیل افزایش سطح اسید اوریک در خون به وجود میآید. اسید اوریک یک محصول زائد است که از تجزیه پورینها حاصل میشود. پورینها در برخی از غذاها مانند گوشت قرمز، غذاهای دریایی و الکل وجود دارند و همچنین بدن نیز به طور طبیعی پورین تولید میکند.
وقتی سطح اسید اوریک در خون بالا میرود، کریستالهای اسید اوریک میتوانند در مفاصل رسوب کنند و باعث التهاب و درد شدید شوند. این فرآیند میتواند به طور ناگهانی و اغلب در شب شروع شود.
عوامل مختلفی میتوانند باعث افزایش سطح اسید اوریک شوند، از جمله:
- تغذیه: مصرف زیاد گوشت قرمز، غذاهای دریایی، الکل و نوشیدنیهای شیرین میتواند سطح اسید اوریک را افزایش دهد.
- چاقی: اضافه وزن میتواند خطر Gout را افزایش دهد؛ زیرا بدن مقدار بیشتری اسید اوریک تولید میکند.
- داروها: برخی داروها مانند دیورتیکها (قرصهای ادرار آور) میتوانند سطح اسید اوریک را افزایش دهند.
- بیماریهای خاص: شرایطی مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماریهای کلیوی میتوانند خطر بیماری را افزایش دهند.
- ژنتیک: تاریخچه خانوادگی Gout، میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
آیا بیماری نقرس خطرناک است؟
بیماری نقرس میتواند خطرناک باشد و در صورتی که به موقع تشخیص داده نشود یا به درستی درمان نشود، عوارض جدی ایجاد کند.
- اولین خطر بیماری، درد شدید و تورم مفاصل است که میتواند زندگی روزمره فرد را مختل کند. این حمله معمولاً شبها رخ میدهد و میتواند بسیار ناتوانکننده باشد. بدون درمان مناسب، حملات ممکن است تکرار شوند و به مرور زمان به مفاصل آسیب برسانند.
- یکی از عوارض مهم بیماری ثروتمندان، تشکیل توفی (tophus) است. توفیها تودههای سفت کریستالی هستند که میتوانند در اطراف مفاصل و در بافتهای نرم بدن تشکیل شوند. این تودهها میتوانند به بافتهای اطراف آسیب بزنند و باعث تغییر شکل و ناتوانی مفصل شوند.
- بیماری مورد نظر همچنین میتواند باعث ایجاد سنگهای کلیه شود. کریستالهای اورات ممکن است در کلیهها رسوب کنند و سنگهای کلیوی تشکیل دهند که میتواند باعث درد شدید و مشکلات کلیوی شود.
- از دیگر عوارض بیماری میتوان به افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی اشاره کرد. تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به Gout بیشتر در معرض خطر حملات قلبی و سکته مغزی هستند.
درمان به موقع و مناسب میتواند از بروز این عوارض جلوگیری کند. این درمانها شامل تغییرات در رژیم غذایی، مصرف داروهای ضد التهابی و داروهایی است که سطح اسید اوریک را در خون کاهش میدهند. مهم است که افراد مبتلا به بیماری تحت نظر پزشک باشند و توصیههای درمانی را به دقت دنبال کنند تا از عوارض جدی جلوگیری شود.
سخن پایانی
در این مقاله پاسخ سوال بیماری نقرس چیست را دریافت کردید. دانستید که این بیماری یک نوع التهاب مفاصل است که به دلیل افزایش سطح اسید اوریک در خون و تجمع کریستالهای اورات در مفاصل ایجاد میشود. بیماری مورد نظر میتواند به مرور زمان باعث آسیب به مفاصل و بافتهای اطراف شود و در صورت عدم درمان، منجر به ناتوانی و مشکلات جدیتری گردد.
برای مدیریت بیماری، تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی اهمیت زیادی دارد. کاهش مصرف غذاهای پر از پورین مانند گوشت قرمز، غذاهای دریایی و مشروبات الکلی، میتواند به کاهش سطح اسید اوریک کمک کند. همچنین، مصرف آب به میزان کافی و حفظ وزن سالم نیز میتواند تأثیر مثبتی داشته باشد.از علائم نقرس میتوان به حملات دردناک ناگهانی، تورم و قرمزی در مفاصل، به ویژه در شست پا، اشاره کرد. داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، کورتیکواستروئیدها و داروهایی که تولید اسید اوریک را کاهش میدهند، معمولاً برای مدیریت علائم و پیشگیری از حملات بیماری تجویز میشوند.
علاوه بر این، دانستید که این بیماری بیشتر در آقایان اتفاق میافتد و آنهف در معرض حملات ناگهانی و شدید قرار میگیرند؛ اما در زنان، درصد ابتلا به این بیماری کمتر است و پس از یائسگی ممکن است دچار این بیماری شوند. اگر زنان علائم یائسگی و راه درمان را بشناسند، به بیماری ثروتمندان نیز دچار نمیشود و از این رو بدن آنها از این بیماری محفوظ میماند. این بیماری در مردان بیشتر در مفاصل پا و در زنان در دست و زانو اتفاق میافتد.
پیشگیری از Gout نیازمند توجه به سلامت کلی بدن و پیروی از توصیههای پزشکی است. مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان به موقع، میتواند از بروز عوارض جدی بیماری جلوگیری کند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.
سوالات متداول
بیماری نقرس چیست؟
این بیماری یک نوع آرتریت (التهاب مفاصل) است که به علت افزایش سطح اسید اوریک در خون ایجاد میشود. این اسید اوریک میتواند به شکل کریستالهای کوچک در مفاصل تجمع کند و باعث درد شدید، تورم و قرمزی شود.
چه راههایی برای درمان فوری نقرس وجود دارد؟
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، همچنین داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها و کلشیسین که التهاب را کاهش میدهند. همچنین استراحت و بالا بردن عضو مبتلا از جمله درمان های فوری برای درمان بیماری ثروتمندان هستند.
آیا بیماری نقرس و گوشت بهم مرتبط اند؟
بله! مصرف زیاد گوشت در بلند مدت یکی از دلایل این بیماری است.