پلی فاژی Polyphagia که با نام هایپرفاژی نیز شناخته می شود، اصطلاح پزشکی برای گرسنگی بیش از حد یا شدید است.
این مشکل با افزایش اشتها بعد از ورزش یا سایر فعالیت های بدنی متفاوت است. در حالی که در موارد طبیعی، سطح گرسنگی پس از خوردن غذا به حالت عادی باز می گردد در پلی فاژی در صورتی که فرد غذای بیشتری بخورد احساس گرسنگی از بین نمی رود. برای درمان این مشکل باید به جای غذا خوردن علت اصلی پلی فاژی را برطرف نمود.
پیشنهاد مقاله : سندرم پیش از قاعدگی یا (pms) چیست؟
علل پلی فاژی
علل مختلفی وجود دارد که ممکن است باعث پلی فاژی شود.
1. هیپوگلیسمی
هیپوگلیسمی به معنای قند خون پایین است. در حالی که این مشکل اغلب در افراد مبتلا به دیابت اتفاق می افتد، ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد.
سایر علائم هیپوگلیسمی عبارتند از:
سرگیجه
سردرد
ناتوانی در تمرکز
تکان دادن
تعریق
تغییرات شخصیتی
2. پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید وضعیتی است که در آن غده تیروئید خیلی سریع کار می کند. تیروئید غده ای است که هورمون هایی می سازد که بسیاری از عملکردهای بدن را کنترل می کنند.
یکی از وظایف هورمون های تیروئید کنترل متابولیسم است، بنابراین اگر هورمون تیروئید بیش از ترشح شود، اشتهای فرد نیز افزایش می یابد. علائم دیگر پرکاری تیروئید عبارتند از:
عرق کردن
کاهش وزن
عصبی بودن
ریزش مو
مشکل در خوابیدن
3. سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
تغییرات در هورمون های مرتبط با چرخه ماهیانه یک زن می تواند او را درست قبل از شروع قاعدگی به شدت گرسنه کند. افزایش استروژن و پروژسترون و کاهش سروتونین می تواند منجر به میل شدید به کربوهیدرات ها و چربی ها شود. سایر علائم PMS عبارتند از:
تحریک پذیری و نوسانات خلقی
نفخ
خستگی
اسهال
4. کم خوابی
نداشتن خواب کافی می تواند کنترل سطح هورمون هایی که گرسنگی را تنظیم می کنند را برای بدن دشوارتر کند. علاوه بر این که فرد بسیار گرسنه است، ممکن است غذاهایی با کالری بیشتر از حد معمول بخورد.
کیفیت خواب نیز مهم است. آپنه خواب و سایر اختلالات خواب نیز می توانند باعث شوند که فرد بیشتر غذا بخورد.
اگر کم خواب هستید، ممکن است متوجه علایم زیر در بدن خود شوید :
خواب آلودگی در طول روز
تغییرات خلق و خوی
مشکلات حافظه
مشکل در تمرکز
5. استرس
وقتی فردی استرس دارد، بدن او مقدار زیادی هورمون به نام کورتیزول ترشح می کند. کورتیزول می تواند باعث بروز گرسنگی شود. گرسنگی شدید در هنگام بروز استرس و اضطراب نیز ممکن است یک واکنش احساسی باشد.
ممکن است فرد از غذا برای مقابله با احساسات منفی آگاهانه یا ناخودآگاه، استفاده کند. استرس همچنین می تواند علائم فیزیکی دیگری نیز داشته باشد، مانند:
کمبود انرژی
دردهای غیر قابل توضیح
بیخوابی
سرماخوردگی های مکرر
ناراحتی معده
6. رژیم غذایی
اگر فردی مقدار زیادی مواد غذایی حاوی کربوهیدرات و چربی های ناسالم مانند نان سفید یا فست فود می خورد، ممکن است خیلی زود پس از صرف غذا دوباره احساس گرسنگی کند.
این امر به این دلیل است که این غذاها فاقد مواد مغذی مانند فیبر و پروتین هستند که او را سیر کند. استفاده بیشتراز مواد غذایی زیر در رژیم غذایی توصیه می شود:
میوه ها و سبزیجات
غلات کامل
لوبیا
گوشت بدون چربی و ماهی
سایر علائم رژیم غذایی که به اندازه کافی مغذی نیست عبارتند از:
افزایش یا کاهش وزن
خستگی
ریزش یا نازک شدن مو
لثه ملتهب یا خونریزی از لثه
مشکل در تمرکز یا به خاطر سپردن اطلاعات
7. دیابت
پلی فاژی ممکن است نشانه دیابت باشد. وقتی فردی غذا می خورد، بدن او غذا را به گلوکز تبدیل می کند. سپس از هورمونی به نام انسولین برای رساندن گلوکز از جریان خون به سلول‌ها استفاده می‌کند. سپس سلول های بدن از این گلوکز برای انرژی و عملکرد طبیعی بدن استفاده می کنند.
اگر فردی دیابت داشته باشد، بدن او یا نمی تواند انسولین تولید کند (دیابت نوع 1) یا به درستی از انسولین استفاده نمی کند (دیابت نوع 2). بنابراین، گلوکز برای مدت طولانی تری در جریان خون باقی می ماند و به جای رفتن به سلول ها، از ادرار خارج می شود.
این بدان معناست که سلول‌ها انرژی لازم برای عملکرد صحیح را ندارند. وقتی این اتفاق می افتد، سلول های بدن به مغز فرد سیگنال می دهند که باید به خوردن غذا ادامه دهد تا بتوانند گلوکز مورد نیاز خود را دریافت کنند و در این شرایط ممکن است فرد به شدت احساس گرسنگی کند
بیشتر بخوانید: با روش های کنترل پرخوری در سالمندان آشنا شوید
سایر علائم دیابت عبارتند از:
تکرر ادرار
تشنگی بیش از حد
کاهش وزن غیر قابل توضیح
تاری دید
ترمیم آهسته زخم ها
افراد مبتلا به دیابت نیز به دلیل مصرف دارو برای کنترل قند خون بالا در معرض خطر ابتلا به هیپرگلیسمی هستند. هایپرگلیسمی همچنین می تواند منجر به پلی فاژی در افراد مبتلا به دیابت شود.
نکته مهم این است که اگر فردی دچار پلی فاژی یا گرسنگی شدید ، تشنگی بیش از حد، یا ادرار زیاد شده است، باید برای آزمایش دیابت به پزشک مراجعه کند.
هر دو مورد از این علائم می تواند نشان دهنده دیابت باشد. همچنین اگر علائم هر یک از علل احتمالی پلی فاژی مشاهده شود یا گرسنگی فرد بر زندگی روزمره او تأثیر منفی بگذارد، باید با پزشک مشورت نماید.
پیشنهاد مطالعه: بهترین رژیم غذایی برای سالمندان چه ویژگی هایی دارد؟
تشخیص پلی فاژی
پزشک ابتدا یک تاریخچه پزشکی دقیق از جمله موارد زیر را با پرسیدن سوالات زیر ارزیابی می کند:
چه علائم دیگری دارید؟
چه مدت است که پلی فاژی اتفاق افتاده است؟
رژیم غذایی شما چیست ؟
سابقه پزشکی خانوادگی شما چیست؟
بر اساس این اطلاعات، پزشک ممکن است بتواند تشخیص دهد که چه چیزی باعث پلی فاژی شده است. همچنین پزشک برای رد هر گونه علت مشکوک آزمایش خون را تجویز می نماید.
به عنوان مثال، آزمایش گلوکز خون می تواند برای تشخیص دیابت استفاده شود، در حالی که آزمایش های عملکرد تیروئید می تواند برای تعیین احتمال پرکاری تیروئید مفید باشد.
درمان پلی فاژی
درمان این مشکل بر پایه درمان علت زمینه ای پلی فاژی متمرکز خواهد بود. بسیاری از بیماری هایی که می توانند باعث پلی فاژی شوند مانند دیابت، پرکاری تیروئید و سندرم پیش از قاعدگی را می توان با دارو درمان کرد.
یک رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی نیز می تواند برای رفع این مشکل کمک کننده باشد. این کار نه تنها گرسنگی را کنترل می کند، بلکه برای درمان بیماری های زمینه ای نیز مفید است.
اگر پلی فاژی به دلیل یک علت ذهنی مانند اضطراب یا افسردگی بروز کرده باشد، ممکن است پزشک بیمار را به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد تا به او در یافتن درمان مناسب کمک کند. در این موارد، درمان شناختی رفتاری، گفتگو درمانی، داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد اضطراب ممکن است توصیه شود.
اگر پلی فاژی یک فرد ناشی از یک بیماری زمینه ای قابل درمان باشد، درمان آن عارضه گرسنگی او را کاهش می دهد. حفظ یک سبک زندگی سالم، عادات خواب و رژیم غذایی نیز می تواند در کنترل گرسنگی مفرط بسیار مفید باشد.
مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.
کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند ، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر تنها کافی است که با کارشناسان این مرکز تماس حاصل نموده و مشاوره رایگان دریافت نمایید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
پیشنهاد مطالعه: تغذیه و رژیم در جوانی وتاثیرش در کنترل بیماری در میانسالی
لطفا به این مقاله امتیار دهید.
