درمان فوری سکسکه که جزو یکی از عارضه‌های معمولی و اغلب کوتاه مدت است و در نتیجه انقباض ناگهانی و غیر ارادی عضله دیافراگم اتفاق می‌افتد و همه افراد در مواقعی از هر رده سنی کودکی، جوانی، بزرگسالی و … سکسکه را تجربه می‌کنند، با استفاده از روشهای گوناگونی امکان‌پذیر است.
گاهی سکسکه به دلیل خوردن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های خیلی داغ و خیلی سرد، گاهی بابت تند خوردن غذا و گاهی بدون هیچ دلیل مشخصی اتفاق می‌افتد. این شرایط معمولا یک عارضه جزئی است، اما سکسکه طولانی مدت می‌تواند نشان دهنده یک مشکل جدی پزشکی باشد. اگر سکسکه شما طولانی مدت شده و راهکارهای درمان خانگی سکسکه برای شما کارساز نیستند، لازم است این مورد را از طریق یک پزشک متخصص و یا پرستار بیمار پیگیری کنید.
15 ترفند برای درمان فوری سکسکه
درمان فوری سکسکه در بیشتر موارد بدون درمان پزشکی و با استفاده از راهکارهای خانگی امکان پذیر است. برخی از روشهای برای درمان سکسکه ممکن است مفید باشد، اما اثربخشی آنها قطعی نیست. اگر دارای محدودیت های جسمی هستید و از پرستار در منزل کمک میگیرید، می توانید موارد زیرا را از پرستار خود بخواهید. مراحل زیر ممکن است به درمان سکسکه کمک کند:
- آب سرد را آرام آرام میل کنید یا با آب خیلی سرد غرغره کنید.
- نفس خود را برای مدت کوتاهی نگه دارید، سپس نفس بکشید.
- در حین بلعیدن، فشار ملایمی بر بینی خود وارد کنید.
- فشار ملایمی بر دیافراگم خود وارد کنید.
- یک برش لیمو ترش بخورید.
- مقداری شکر بخورید.
- مقدار کمی سرکه بخورید.
- خوردن جوشانده ی پونه کوهی.
- یک قاشق عسل بخورید.
- در داخل کیسه کاغذی نفس بکشید.
- تکه ای نان خشک بخورید.
- بنشینید و زانوهای خود را نزدیک به قفسه سینه بغل کنید.
- به جلو خم شوید و زانوهای خود را به سمت سینه بیاورید.
- از طب سوزنی و هیپنوتیزم استفاده کنید.
- انگشت خود را در گلو قرار دهید تا حالت تهوع را تحریک کند.
راه بند آوردن سکسکه چیست؟
همانطور که ذکر کردیم راه های متفاوتی برای بند آوردن سکسکه وجود دارد. طبق مطالعاتی که روی درمان سکسکه انجام شده است، اگر سکسکه طبیعی و کوتاه مدت باشد، با راهکارهای خانگی قابل درمان است اما سکسکه‌ای که بر اثر بیماری و مشکلات داخلی به وجود می‌آید، به سختی درمان میشود. از این رو محققان قادر به ابداع دستگاهی برای درمان سکسکه شده اند. سکسکه در سالمندان امری شایع بوده که با آزار و اذیت زیادی برای آنان همراه خواهد بود؛ خوشبختانه از این دستگاه می‌توان برای افراد مسن نیز استفاده کرد، اما بهتر است که انجام این کار تحت نظر پرستار سالمند صورت گیرد.
اکثر بیمارانی که دچار آسیب مغزی یا سکته شده اند و یا دچار سرطان شده اند با سکسکه های طولانی مواجه می شوند، این دستگاه مانند لوله ای پلاستیکی می باشد طرز کار آن به این صورت است که باید آن را داخل آب قرار دهند و آب رابا فشار زیاد بمکند و این عمل باعث درمان فوری سکسکه میشود.
رفع سکسکه
علت دقیق سکسکه هنوز نامشخص است، اما سکسکه مزمن با طیف گسترده‌ای از شرایط پزشکی از جمله سکته و مشکلات دستگاه گوارش مثل معده درد عصبی مرتبط است. بیشتر موارد بدون درمان برطرف می‌شوند، اما سکسه طولانی مدت می‌تواند منجر به عوارضی مانند بی‌خوابی و افسردگی شود. برای رفع سکسکه از راه‌های خانگی و سنتی و یا درمان‌های دارویی می‌توان استفاده کرد. اگر سکسکه بیش از 48 ساعت طول بکشد، فرد باید به پزشک مراجعه کند، ممکن است برای درمان سکسکه از داروهای شل کننده عضلات استفاده شود. پرهیز از الکل و آهسته غذا خوردن می‌تواند به کاهش احتمال سکسکه کمک کند.
بعضا این بیماری را سکه سکه نیز می‌نویسند که اشتباه است و نوشتار درست آن “سکسکه” است برای مثال گاها به اشتباه نوشته میشود درمان فوری سکه سکه که همچین چیزی اشتباه نگارشی است.
درمان سکسکه با مانور والساو
مانور والسالوا تکنیکی برای تنظیم ضربان قلب است. همه گاها از آن برای باز کردن گوش هایمان وقتی در هواپیما می نشینیم استفاده می کنند. یا در زمانی که از منطقه ای به جای دیگری با ارتفاع متفاوت می رویم بخاطر تغییر فشار هوا در شیپور استاش گوش هایمان، گرفتگی و سنگینی در گوش هایمان احساس می کنیم. این مانور برای رفع سکسکه نیز بسیار موثر است. مراحل انجام این مانور عبارتند از:
- در حالت نشسته یا درازکش قرار بگیرید.
- نفس عمیق بکشید و آن را حبس کنید
- سوراخ های بینی خود را با دست ببندید و نگه دارید. با لب هایتان دهان خود را نیز ببندید.
- نفس حبس شده خود را به بینی و دهان فشار دهید.
- بینی خو را باز کنید و نفس را بیرون بدهید.
- این کار را سه یا چهار بار تکرار کنید.
هشدار: اگر بیماری قلبی شدیدی دارید از انجام مانور والسالوا خودداری کنید. اگر به تازگی عمل چشم از هر نوعی انجام داده اید، این مانور را انجام ندهید.
علت سکسکه
سازمان ملی بیماری‌های نادر (NORD) سکسکه را به عنوان “انقباض متناوب و غیرارادی عضله در قاعده ریه ها (دیافراگم) و به دنبال آن بسته شدن سریع تارهای صوتی” توصیف می‌کند. طیف گسترده‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای می‌تواند باعث ایجاد علت سكسكه مزمن یا مداوم شود. اینکه چگونه و چرا وقفه‌های کوتاه سکسکه رخ می‌دهد نامشخص است، اما برخی از عوامل با خطر بیشتر ابتلا به آن ارتباط دارند.
به نقل از my.clevelandclinic.org :
سکسکه زمانی اتفاق می افتد که چیزی باعث تحریک اعصاب و سپس باعث انقباض دیافراگم شما می شود. این اعصاب، از جمله عصب واگ و عصب فرنیک، مسیری را تشکیل می دهند که متخصصان آن را قوس رفلکس می نامند. قوس‌های رفلکس عملکردهای غیرارادی بدن شما را مدیریت می‌کنند. اینها فرآیندهایی هستند که شما آگاهانه کنترل نمی کنید (مانند تنفس، هضم و ضربان قلب). تحریک اعصابی که دیافراگم شما را کنترل می کنند می تواند باعث انقباض ناگهانی آن شود
علل مختلفی برای سکسکه وجود دارد که به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند؛ علل شایع و بی ضرر و علل مربوط به بیماری. علل شایع مانند تحریک عصب فرنیک، بلعیدن هوا، تغییرات ناگهانی دما، مصرف الکل و دخانیات.
برخی از داروها می‌توانند از علل شایع ابتلا به سکسکه باشند. از علائم مربوط به بیماری می‌توان به رفلاکس معده و بیماری التهابی روده و مشکلات گوارشی اشاره کرد. همینطور مشکلات قلبی و ریوی هم می‌تواند تاثیر گذار باشد.
تاثیر سبک زندگی بر بروز سکسکه
موارد زیر ممکن است باعث بروز سکسکه شود:
- غذای گرم یا تند که عصب فرنیک ( phrenic nerve ) را که نزدیک مری است تحریک می‌کند
- گاز در معده که به دیافراگم فشار می‌آورد
- زیاد غذا خوردن یا شرایطی که باعث فشردگی معده شود
- نوشیدن سودا، مایعات گرم یا نوشیدنی های الکلی، به ویژه نوشیدنی های گازدار
- تجربه استرس یا احساسات شدید
برخی از داروها مانند مواد مخدر، بنزودیازپین ها، بیهوشی، کورتیکواستروئیدها، باربیتورات ها و متیل دوپاره به عنوان عوامل سکسکه آور شناخته شده اند.
بیماری های ایجاد کننده سکسکه
غالبا، سکسکه به طور غیر منتظره ای اتفاق می‌افتد و نه بیمار و نه پزشک نمی‌توانند علت اصلی آن را تشخیص دهند. با این حال، تعدادی از شرایط پزشکی با درمان سکسکه مزمن مرتبط است. این شرایط شامل:
- مشکلات گوارشی، از جمله بیماری التهابی روده (IBD)، انسداد روده کوچک یا بیماری ریفلاکس معده (مری) (GERD)
- مشکلات تنفسی، مانند پلوریز دیافراگم، ذات الریه یا آسم
- شرایطی که بر سیستم عصبی مرکزی ( CNS) تأثیر می‌گذارد، از جمله آسیب مغزی( TNI)، انسفالیت، تومور مغزی یا سکته مغزی
- شرایطی که عصب واگ را تحریک می‌کند، مانند مننژیت، فارنژیت یا گواتر
- واکنشهای روانشناختی، از جمله غم، هیجان، اضطراب، استرس، رفتار هیستریک یا شوک
- شرایطی که بر متابولیسم تأثیر می‌گذارد، از جمله افزایش قند خون، افت قند خون یا دیابت
- مشکلات کبدی و کلیوی
- سرطان، یا عوارض جانبی حاصل از درمان مانند شیمی درمانی
- بیماری سیستم عصبی خودمختار، که همچنین بر تنفس، تعریق، ضربان قلب، سکسکه و سرفه تأثیر می‌گذارد
سایر شرایط شامل تحریک مثانه، سرطان کبد، پانکراتیت، بارداری و هپاتیت است. جراحی، تومورها و ضایعات نیز ممکن است از عوامل ایجاد کننده باشند. به هنگام بروز سکسکه، انقباض ناگهانی و غیر ارادی دیافراگم همزمان با انقباض جعبه صدا یا حنجره و بسته شدن کامل دهانه حنجره رخ می‌دهد. این فرایند منجر به هجوم ناگهانی هوا به داخل ریه ها و صدای آشنا سکسکه میشود. دهانه حنجره قسمت میانی حنجره است، جایی که تارهای صوتی در آن قرار دارد.
سکسکه از نظر پزشکی به عنوان لرزش همزمان دیافراگم یا سینگولتوس (SDF) شناخته میشود. این عارضه می‌توانند به صورت جداگانه یا دوره ای رخ دهند. سکسکه اغلب ریتمیک است، به این معنی که فاصله بین هر سکسکه نسبتاً ثابت است.اکثر افراد هر از گاهی دچار آن می شوند و معمولاً طی چند دقیقه بدون درمان برطرف می‌شوند.
بندرت ممکن است سکسکه های طولانی مدت یا مزمن رخ دهد که ممکن است یک ماه یا بیشتر طول بکشد و آن دسته که بیش از 2 ماه طول می‌کشد معمولا مقاوم به درمان هستند. اگر سکسکه یک دوره زمانی بیش از 48 ساعت طول بکشد، این عارضه مزمن در نظر گرفته میشود و فرد باید به پزشک مراجعه کند. این شرایط می‌تواند نشانه ای از یک بیماری جدی تر باشد. سکسکه مزمن بیشتر در مردان رخ می‌دهد.
سکسکه طولانی در کودکان نیز امری شایع بوده که معمولا بدلیل بلع نادرست هوا و غذا صورت می‌گیرد؛ از روشهای مذکور می‌توان برای درمان فوری سکسکه کودکان نیز استفاده کرد، اما توصیه ما این است که اگر قصد درمان سکسکه با استفاده از دارو را داشتید، حتما این کار را با مشورت یک پزشک متخصص و یا پرستار کودک انجام دهید.
داروهایی برای درمان فوری سکسکه
اگر فردی به یک بیماری زمینه‌ای مبتلا باشد، مدیریت این بیماری احتمالا در درمان سکسکه کمک می‌کند. در سکسکه طولانی مدت که ابعاد مختلف زندگی فرد دچار اختلال میشود، ممکن است پزشک صلاح بداند دارو تجویز کند. در صورت عدم وجود بیماری زمینه‌ای، داروهای زیر ممکن است کمک کننده و اثربخش باشند: باکلوفن Lioresal شل کننده عضلات، گاباپنتین، داروی ضد تشنج که معمولاً برای درد نوروپاتیک تجویز میشود. این می‌تواند به کنترل علائم سکسکه و درمان سکسکه کمک کند.این داروها در حال حاضر از بهترین داروهای موجود برای درمان سکسکه هستند. اما در هر صورتی که اثربخش نبودند، داروهای زیر می‌توانند در رفع سکسکه کارآمد باشند:
کلرپرومازین یا هالوپریدول، داروهای ضد روان پریشی است که می‌تواند برای رفع سکسکه موثر باشد، متوکلوپرامید دارویی ضد تهوع است می‌تواند به برخی از افراد مبتلا به سکسکه کمک کند. افدرین یا کتامین می‌توانند به رفع سکسکه مرتبط با بیهوشی یا جراحی کمک کنند. لازم به ذکر است که پزشک معمولا دوز کم دارو را برای شما تجویز می‌کند. آنها ممکن است به تدریج دوز دارو را افزایش دهند تا اینکه سکسکه رفع شود. در واقع میزان و دوز دارو به شدت سکسکه، سلامت عمومی بیماران و سن ایشان بستگی دارد.
عمل جراحی برای درمان سکسکه
در موارد شدید که سکسکه به درمان‌های سبک‌تر پاسخ نداده است، جراح ممکن است با تزریق دارو به عصب فرنیک به طور موقت عمل عصب را مسدود کرده، یا عصب فرنیک در گردن را جدا سازی کند. البته عمل جراحی فقط در صورت صلاحدید پزشک انجام میشود و آخرین راهکار برای رفع سکسکه طولانی مدت است.
درمان قطعی سکسکه
در حالی که سکسکه معمولا بی‌ضرر است و به خودی خود برطرف میشود، در برخی موارد ممکن است برای درمان سکسکه های مداوم یا آزاردهنده به راه‌حل‌های فوری نیاز داشته باشید.در اینجا چند روش فوری برای امتحان کردن در خانه برای درمان سکسکه پیشنهاد میدهیم مانند، نفس خود را نگه دارید و به آرامی تا 10 بشمارید یا در یک کیسه کاغذی نفس بکشید. از دیگر مواردی که در درمان سکسکه تاثیر دارد و می توان به آن اشاره کرد: یک قاشق شکر بخورید یا آب سرد بنوشید. زبان خود را بیرون بیاورید و چند ثانیه نگه دارید.
عوارض سکسکه طولانی
سکسکه کوتاه مدت و موقت عارضه‌ای بی خطر اما کلافه کننده است و از آنجایی که در عرض چند دقیقه قطع میشود، عوارض خاصی ندارد. اما سکسکه طولانی مدت دردسرهای زیادی با خود دارد و در ابعاد مختلف روحی و جسمی می‌تواند مشکل ساز باشد. مواردی که در ادامه امده، مهمترین عوارض سکسکه طولانی هستند.
- کاهش وزن و کم آبی
- بی خوابی
- خستگی
- مشکلات ارتباطی
- افسردگی
- تأخیر در ترمیم زخم
در ادامه به توضیح کامل‌تری از این موارد می‌پردازیم.
1. کاهش وزن و کم آبی
اگر سکسکه طولانی مدت باشد و در فواصل کوتاه اتفاق بیفتد، خوردن درست غذا دشوار میشود. سکسکه در حین غذا خوردن یا آشامیدن می‌تواند دشوار باشد و ممکن است منجر به خفگی یا پریدن غذا به داخل مجاری تنفسی شود.
2. بی خوابی
سکسکه مزمن خوابیدن را دشوار می کند. بی‌خوابی ممکن است باعث شود در طول روز احساس خستگی، تحریک‌پذیری و مشکل در تمرکز کنید.
3. خستگی
درمان سکسکه مزمن می‌تواند طاقت فرسا باشد، به خصوص اگر روی خوابیدن یا غذا خوردن نیز تاثیر بگذارد. سکسکه مداوم باعث کلافگی و احساس خستگی میشود.
4. مشکلات ارتباطی
صحبت کردن برای شخص ممکن است دشوار باشد. از عوارض سکسکه می توان به مشکلات ارتباطی اشاره کرد که توان صحبت کردن وشرکت در جمع را از فرد می گیرد.
5. افسردگی
سکسکه مزمن می تواند خطر ابتلا به افسردگی بالینی را افزایش دهد. این از تاثیرات روحی سکسکه است. افسردگی یکی از عوارض سکسکه است که سریعا بروز می کند و فرد احساس غم و ناراحتی حس می کند.
6. تأخیر در ترمیم زخم
درمان سکسکه مداوم می‌تواند بهبود زخم‌های پس از جراحی را دشوارتر کند و خطر عفونت یا خونریزی پس از جراحی را افزایش دهد. عوارض دیگر سکسکه شامل ضربان قلب نامنظم و ریفلاکس معده و مری است که سیستم گردش خون و گوارش را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
سکسکه طبیعی چیست؟
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، اگر سکسکه کمتر از 48 ساعت طول بکشد، معمولاً نیازی به هیچگونه مراقبت پزشکی ندارد. زیرا در عرض چند دقیقه خودی خود برطرف میشود. در صورت ماندگاری بیشتر سکسکه و ریتم منظم آن، باید با پزشک مشورت شود. ممکن است پزشک و یا پرستار در منزل از زمان شروع سکسکه، تعداد دفعات بروز آن، اینکه مدام اتفاق می‌افتد یا فاصله دار و شخص قبل از شروع چه کاری انجام داده است سوالاتی بپرسد. پزشک احتمالاً یک معاینه عمومی و یک آزمایش عصبی نیز برای بررسی موارد زیر انجام می‌دهد:
- رفلکس
- تعادل
- هماهنگی
- بینایی
- حس لامسه
- قدرت عضلانی
- تون عضلانی
اگر بیماری زمینه‌ای دلیل آن باشد ممکن است آزمایشات زیر انجام شود:
- آزمایش خون؛ برای بررسی عفونت، بیماری کلیوی یا دیابت
- آزمایشات تصویربرداری مانند عکسبرداری با اشعه ایکس، برای ارزیابی هر گونه مشکل آناتومیکی که ممکن است بر روی اعصاب فرنیک یا واگ یا دیافراگم تأثیر بگذارد.
- آزمایش آندوسکوپی، که در آن یک آندوسکوپ، یک لوله انعطاف پذیر با یک دوربین کوچک در انتها، از گلو بیمار عبور داده می شود تا مری را بررسی کند.
برای بررسی شرایط مربوط به قلب از الکتروکاردیوگرام استفاده میشود.
سخن پایانی
در این مطلب از مجله بهداشت و درمان موسسه سلامت اول به مهمترین و جزئی‌ترین مسائل پیرامون عارضه طبیعی سکسکه پرداختیم. امیدواریم این راهنمایی برایتان مفید و موثر واقع شود تا کمتر با سکسکه مواجه شده و در صورت مشکل ساز شدن آن، راه درست کنترلش را بدانید. درمان سکسکه از روش های مختلفی امکان پذیر بوده که می‌توانید با استفاده از 15 تکنیکی که در این مطلب ارائه شد، آن را انجام دهید.
درمان فوری سکسکه از طریق نوشیدن آب و تنفس عمیق در یک کیسه کاغذی امکان پذیر است و در اکثر مواقع مشکل شما را حل خواهد کرد. اما اگر سکسکه طولانی شود، باید این موضوع را به پزشک و یا پرستار متخصص در میان بگذارید. در مرکز خدمات پرستاری سلامت اول، امکان درخواست پرستار در منزل برای بیمار، پرستار سالمند، و پرستار کودک نیز برای شما عزیزان فراهم شده که قادر هستید این خدمات با با بهترین کیفیت و منصفانه ترین هزینه ها دریافت نمایید.
سوالات متداول
درمان فوری سکسکه چگونه است؟
یک قاشق شکر بخورید یا آب سرد بنوشید. زبان خود را بیرون بیاورید و چند ثانیه نگه دارید. همچنین حبس نفس، نوشیدن آب و تنفس در کیسه کاغذی نیز از راهکارهای درمان فوری سکسکه می‌باشند.
سکسکه نشانه چیست؟
سکسکه در موارد حاد می تواند دلیل: مشکلات گوارشی از جمله بیماری التهابی روده (IBD)، انسداد روده کوچک یا بیماری ریفلاکس معده (مری) (GERD)، مشکلات تنفسی مانند پلوریز دیافراگم.
درمان خانگی سکسکه چیست؟
می‌توانید با استفاده از کندر، صنوبر، دارچین، پونه و شوید سکسکه خود را درمان کنید.
روش تشخیص سکسه چیست؟
اگر سکسکه کمتر از 48 ساعت طول بکشد، معمولاً نیازی به هیچگونه مراقبت پزشکی ندارد. زیرا در عرض چند دقیقه خودی خود برطرف میشود.
عوارض و دردسرهای سکسکه طولانی چیست؟
کاهش وزن و کم آبی: اگر سکسکه طولانی مدت باشد و در فواصل کوتاه اتفاق بیفتد، خوردن درست غذا دشوار میشود.
