همه ما هر از گاهی دچار درد در ناحیه شکم می‌شویم و البته در اغلب مواقع آن را جدی نمی‌گیریم، اما گاهی این درد ممکن است نشانه‌ای از عدم عملکرد صحیح یک ارگان داخلی در بدن باشد. به عنوان مثال معده درد عصبی ناشی از تحریک عصب مغزی و تأثیر آن روی دستگاه گوارش است. علائمی که فرد در این حالت با آن روبه‌رو میشود، شامل درد و سوزش در بخش بالایی معده و پشت قفسه سینه بوده و ممکن است ساعت‌ها و در مواقعی روزها طول بکشد. البته این مشکل با رعایت یک رژیم غذایی و سبک زندگی سالم‌تر قابل حل بوده و تنها در مواقع شدید نیازمند مراجعه به دکتر خواهید بود. در این مطلب از مرکز خدمات پرستاری سلامت اول می‌خواهیم در مورد علل معده درد عصبی، علائم و روش‌های درمان آن صحبت کرده و اطلاعات کاملی را در اختیار شما قرار دهیم.
معده درد عصبی چیست؟
تاکنون مشکلات عصبی مانند خشم یا نگرانی باعث معده درد شما شده‌اند؟ معده‌درد عصبی باعث ایجاد دردهایی در قسمت بالای معده و پشت قفسه سینه میشود. همچنین احساس سوزش عجیبی ایجاد می‌کند. افراد زیادی هستند که بعد از تنش‌های احساسی، ترش کردن معده یا درد معده را تجربه می‌کنند. به‌نظر می‌رسد که دستگاه گوارش و دستگاه عصبی همواره به هم متصل بوده و تحریک‌های عصبی مشکلات معده را در پی دارند. شما با شناخت و تسلط روی معده درد عصبی می‌توانید کارهایی برای درمان این نوع درد انجام دهید.
معده درد عصبی به نوعی از درد معده گفته میشود که احساسات و عواطف باعث به درد افتادن معده شود. مواردی مانند استرس یا ترس یا اضطراب، درد معده، رفلاکس و مواردی از این دست را در پی دارد. از طرفی روزبه‌روز شاهد افزایش مشکلات معده هستیم که با مشکلات عصبی ارتباط دارند. مشکلات روانی غیرمستقیم روی معده تاثیر می‌گذارند.
سیستم گوارش با سیستم عصبی آنتریک ارتباط مستقیم دارد و زمان واکنش بدن به استرس، پایانه‌های عصبی که در معده وجود دارند نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند. بنابراین عوامل استرس مانند قرار گرفتن در موقعیت آزمون، مشکلات مالی، مشکلات شخصی و خانوادگی، جدایی، تغییرات شغلی و بیماری‌های مزمن، باعث می‌شوند تا فرد سوزش معده، تهوع و ناراحتی‌های گوارشی را تجربه کند.
از طرفی استرس، باعث ترشح هورمون‌ها و انتقال دهنده‌های عصبی در بدن شده و باعث میشود حرکت مواد غذایی و تعادل باکتری‌ها در معده تحت تاثیر قرار گرفته و مشکلات مختلف مانند تهوع، درد و … ایجاد شود. درد و ناراحتی معده که ناشی از این تنش‌ها باشد را در پزشکی تحت عنوان معده درد عصبی می‌شناسند.
علائم معده درد عصبی
معده‌درد عصبی را می‌توان با برخی از نشانه‌ها و علائم از سایر دردهای رایج در معده تفکیک کرد. معده‌درد عصبی معمولا یک درد شدید و آزار دهنده در معده و ابتدای روده است. علائم این مشکل در هر فرد متفاوت بوده و نشانه‌ها و علائم مختلفی دارد. حضور یک پرستار در منزل برای کنترل علائم بیماری می‌تواند به شما کمک کند. به عنوان مثال سوزش معده، اصلی‌ترین نشانه است که معمولاً پس از تنش عصبی و استرس ظاهر شده و ممکن است شما هم در برخی از شرایط آن را حس کرده باشید. حالت تهوع نیز می‌تواند نشانه دوم این بیماری باشد. همچنین، تکرار ادرار و مدفوع، سیری زودرس یا بی اشتهایی و نفخ زیاد نیز از مهم ترین علائم معده درد عصبی هستند. در صورت تجربه این علائم، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا آن را تشخیص داده و روند درمان مناسب را برایتان آغاز کند.
رایج‌ترین علائم معده‌درد عصبی شامل موارد زیر هستند:
- سوهاضمه
- احساس نفخ یا گرما در شکم
- دلشوره
- احساس گرفتگی، پیچ‌خوردگی و گره‌خوردگی در شکم
- احساس نگرانی و اضطراب
- دفع مداوم و همیشگی گاز
- حالت تهوع
- تنگی نفس ناشی از معده‌درد
- احساس نگرانی و اضطراب
- لرزش یا شک عضلات
- احساس سیری بسیار سریع بعد از اتمام غذا
- احساس نفخ یا گاز در شکم
- تکرار ادرار و مدفوع
- تغییر اشتها
- اسهال
- یبوست
- گرفتگی عضلات
معده‌درد عصبی در کودکان و نوجوانان رایج است. البته علائم معده‌درد عصبی در کودکان و بزرگ‌سالان علائم متفاوتی دارد.
علائم معده‌درد عصبی در کودکان:
- درد شکمی
- بی‌قراری‌های کودک
- اسهال یا یبوست
- تهوع و استفراغ
- نگرانی
- بی‌خوابی
معده درد عصبی که به پشت می‌زند
در مواردی که معده‌درد عصبی به پشت می‌زند؛ ممکن است یک نشانه جدی باشد. در این صورت بیمار باید به پزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار بگیرد. دو احتمال وجود دارد؛ یا بخاطر تحریک شدن مری بخاطر تحریک عصبی معده است که درد به پشت می زند که خوب این موضوع مشکل جدی ای نیست. ولی در بعضی مواقع معده درد عصبی که به پشت می زند می تواند علائم اولیه یک سکته قلبی باشد. در مقاله علائم ناراحتی قلبی در این مورد با جزئیات بیشتری به بحث پرداخته ایم.
در بعضی موارد نادر تر، این نوع درد می تواند ناشی از بیماری های ریوی باشد. به طور کلی این نوع درد معده از انواع معده درد عصبی خطرناک است باید آن را جدی بگیرید و برای بهبود آن سریعتر به پزشک جهت معاینه مراجعه کنید.
بهترین دارو برای درمان معده درد عصبی
پزشکان متخصص معده برای کاهش معده‌دردهای عصبی از داروهای کنترل کننده اضطراب و استرس استفاده می‌کنند. اگر این داروها موثر واقع نشدند؛ نوبت به استفاده از داروهای اعصاب است. فاموتیدین (Famotidine) بهترین قرص معده درد عصبی است که یک جایگزین مناسب برای راینیتیدین است.
داروهای دیگری که برای درمان معده درد عصبی وجود دارند که عبارت‌اند از:
Emetrol، Mylanta، سیمیلاک (Similac)، پپتو بیسمال (Pepto-Bismal) تامس (Tums)، آلکا سِلتزِر (Alka-Seltzer)
درمان معده درد عصبی
معده درد عصبی قابل درمان است و می‌توان به کمک راهکارهای مختلف؛ آن را درمان و کنترل کرد. معده درد عصبی عارضه آزاردهنده‌ای است که ممکن است بارها و بارها برای شما رخ بدهد. این عارضه باعث میشود که دردها و ناراحتی‌های عصبی شدت گرفته و یک مشکل به مشکلات شما اضافه شود. یکی از موثر ترین درمان های معده درد عصبی ایجاد تغییرات جزئی در سبک زندگ است. درمان معده درد عصبی با این روش هیچ عوارض در پی ندارد و تاثیر خوب و زیادی نیز برجای می گذارد. در ادامه به برسی روش های درمان معده درد عصبی با سبک زندگی می پردازیم.
درمان روانشناختی
درمان‌های روانشناختی ریشه و عامل بروز معده درد عصبی را درمان می‌کنند. استرس و اضطراب عامل بروز معده درد است و روانشناس یا روانپزشک می‌تواند با کنترل آنها از بروز معده درد عصبی جلوگیری کند. در واقع ریشه معده درد عصبی می تواند در نگرانی ها و استرس های شما که بعضا واقعی نیستند داشته باشد. حتی استرس هایی که ریشه های واقعی دارند باید با کمک روانپزشک یا روانشناس کنترل و مهار شوند. در ادامه بیشتر با این موضوع آشنا می شویم.
مدیریت استرس و اضطراب
از مهم‌ترین روش‌هایی که برای درمان معده درد عصبی باید پیش بگیرید؛ رفع عامل استرس و اضطراب است. با حذف عامل استرس‌زا و ایجاد آرامش دیگر از تنش‌های عصبی و معده‌دردهای ناشی از آن خبری نیست. روش‌هایی برای مدیریت استرس و اضطراب وجود دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید:
- تمرکز روی تنفس
- ورزش سبک
- استراحت کردن و چرت زدن
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل
- تنفس عمیق
- سرگرم کردن خود با روش‌های مناسب
- برنامه‌ریزی برای کنترل مشکلات و غلبه بر آنها
- مدیتیشن و ریلکس کردن
- استفاده از خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های گیاهی
بهترین خوراکی‌ها برای کنترل معده درد عصبی خوراکی‌های گیاهی هستند که کمتر فراوری شده و حاوی مواد مغذی هستند. نوشیدنی‌هایی مانند چای نعنا، چای زنجبیل، لیمو و اسطوخودوس برای کنترل معده درد مناسب هستند. گیاهانی مانند بیدمشک، روغن کرچک، آلوئه‌ورا، شیرین بیان، قاصد و بابونه هم ضدالتهاب بوده و به هضم راحت‌تر کمک می‌کنند.
تغییر رژیم غذایی
گاهی با تغییر برخی از عادت‌های غلط و پرهیزهای غذایی می‌توانید جلو معده درد عصبی را بگیرید. تغییرات رژیم غذایی بهتر است به‌صورت تدریجی انجام شوند و بدن و دستگاه گوارش شما به مرور زمان با این تغییرات منطبق شوند. بهتر است به‌مرور زمان حجم وعده‌های غذایی را کاهش داده و تعداد آنها را افزایش دهید. به‌جای اینکه یک وعده بزرگ غذایی مصرف کنید؛ 5 تا 6 وعده کوچک غذا مصرف کنید. از مصرف غذاهای چرب و پر از ادویه پرهیز کنید. نوشیدنی‌های گازدار یا کافئین‌دار برای معده مناسب نیستند. همچنین استفاده از سبزیجات در کنار وعده‌های غذایی برای حفظ سلامت معده شما مفید هستند.
البته این موضوع گسترده ای است که در ادامه به شرح کامل و جامع آن می پردازیم که بیشتر بدانید که برای درمان معده درد عصبی باید از چه الگو های غذایی پیروی کنید.
درمان خانگی معده درد عصبی
درمان‌های خانگی نیز می‌توانند در کنار مواردی که پزشک برای شما تجویز کرده، روی کاهش علائم و دردهای معده درد عصبی موثر باشند. در اینجا به چند راهکار اشاره خواهیم کرد که به شما در این زمینه کمک می‌کند:
- بدن برای هضم و جذب موثر مواد مغذی به آب نیاز دارد. کم آبی هضم غذا را دشوارتر کرده و احتمال ایجاد ناراحتی معده را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، نوشیدن آب می‌تواند به کاهش سوزش معده شما نیز کمک کند.
- در هنگام معده درد به هیچ عنوان نباید، دراز بکشید. این کار باعث میشود که سوزش سر معده بیشتر شود. زمانی که بدن در حالت افقی قرار گیرد، اسید معده بالا رفته و سوزش معده را بیشتر می‌کند.
- زنجبیل نیز یکی دیگر از روش‌های درمان خانگی برای معده درد عصبی است. مصرف این ماده باعث کاهش تهوع و استفراغ میشود. می‌توانید زنجبیل را به چای یا غذای خود اضافه کرده و دمنوش آن را برای مصرف تهیه کنید.
- برخی از پزشکان برای درمان درد معده، رژیم غذایی BRAT را انتخاب می‌کنند. مواد غذایی موجود در این رژیم شامل غذاهای حاوی مقادیر پایین پروتئین، چربی و فیبر هستند که هضم آنها برای اکثر افراد آسان است. این ویژگی باعث میشود تا معده تحریک نشده و درد آن کاهش پیدا کند.
- برای تسکین درد معده می‌توانید از پدهای گرم کننده استفاده کنید.
- به جز زنجبیل مصرف برخی از دمنوش‌های گیاهی دیگر مانند بابونه و نعناع هم می‌توانند تسکین دهنده درد معده باشد.
- سعی کنید در مدت زمانی که معده شما تحریک شده و علائمی را حس می‌کنید، به جای سه وعده غذایی بزرگ، چندین وعده غذایی کوچکتر بخورید.
- استرس خود را با ورزش، مدیتیشن یا یوگا کاهش دهید.
- چای نعناع فلفلی یکی از نوشیدنی‌هایی است که باعث آرامش اعصاب شده و می‌تواند به میزان زیادی به کاهش درد معده شما کمک کند.
- سعی کنید در طول روز تنفس عمیق داشته باشید تا اضطراب و استرستان را کاهش دهید. این کار را با تنفس از بینی و خارج کردن آن از دهان و به آهستگی انجام دهید.
درمان معده درد عصبی در طب سنتی
در درمان معده درد عصبی با استفاده از طب سنتی، از گیاهان دارویی مثل آویشن، نعناع و دارچین استفاده میشود. همچنین استفاده از اسانس یاس، نعناع و کرفس هم می‌تواند تنش‌های عضلانی معده را به میزان زیادی کاهش دهد. پوشیدن لباس‌های راحت و ماساژ شکم با استفاده از روغن یاس، خزه و نعناع نیز به بهبود علائم مربوط به معده درد عصبی کمک می‌کند. البته این روش‌ها به عنوان یک فرایند تکمیلی در کنار دستورالعمل‌های پزشک و تغییرات در سبک زندگی می‌تواند مفید باشند. چای لیمو و چای بابونه در تسکین معده درد عصبی بسیار موثر عمل می کنند.
رژیم غذایی برای معده درد عصبی
همانطور که گفتیم؛ برای کنترل معده درد عصبی می‌توانید رژیم‌های مختلف غذایی را هم امتحان کنید. رژیم غذایی مناسب می تواند در کاهش علائم معده درد عصبی بسیار موثر باشد. در ادامه غذاهای مناسب در هر وعده غذایی را به شما معرفی می‌کنیم:
رژیم غذایی مناسب برای معده درد عصبی برای صبحانه:
- بلغور جو دوسر: بهترین صبحانه برای کنترل معده درد عصبی، اوت میل است که با جو دو سر تهیه شده باشد. این ماده غذایی سرشار از فیبر است و به هضم راحت‌تر کمک می‌کند.
- موز: موز به هضم راحت‌تر غذا کمک می‌کند. همچنین مقادیر خوبی از پتاسیم را در خود دارد که به تسکین درد معده کمک می‌کند. می‌توانید موز را به نهایی میل کنید یا در کنار اوت میل استفاده کنید.
- نان تست: نان تست ساده بدون گلوتن یا نان سبوس‌دار انتخاب خوبی برای کمک به هضم بهتر و راحت‌تر مواد غذایی است. نان سبوس‌دار انتخاب خوبی به عنوان نان است. درصورتی که این نان را با آجیل‌ها و کره بادام‌زمینی میل کنید؛ نتیجه بهتری خواهید گرفت.
رژیم غذایی مناسب معده درد عصبی برای ناهار
سوپ: زمانی که از معده درد رنج می‌برید؛ مصرف غذاهای سبک و مقوی می‌تواند گزینه بهتری باشد. سوپ‌ها معمولا سرشار از آب مرغ یا آب قلم و سبزیجات هستند. به‌این ترتیب به آبرسانی و هیدراته کردن بدن کمک کرده و مواد مغذی مورد نیاز شما را به بدن‌تان می‌رساند.
کته: برنج ساده سفید یا قهوه‌ای انتخاب خوبی برای ناهار است. کته هضم راحتی دارد. می‌توانید آن را در کنار سبزیجات بخارپز و گوشت پخته شده مثل کنید.
پروتئین‌های سبک: پروتئین‌های سبک بدون چربی که هضم راحتی دارند؛ مانند پنیر سویا، ماهی کبابی یا مرغ بخارپز برای مواقعی که از معده درد رنج می‌برید؛ گزینه مناسبی هستند. این مواد غذایی پروتئین مورد نیاز بدن شما را تامین کرده و به خاطر هضم ساده‌ای که دارند؛ فشار مضاعفی به سیستم گوارش شما وارد نمی‌کنند.
بهترین رژیم غذایی برای معده درد عصبی در وعده شام
ماهی کبابی یا بخارپز: ماهی‌هایی مانند سالمون یا ماهی کاد جز غذاهای سبک و ملایم هستند. کافی است کمی طعم‌دهنده به آنها اضافه کنید و میل کنید.
پوره سیب‌زمینی: پوره سیب‌زمینی هضم راحتی دارند و یک غذای آرامش‌بخش هستند. برای طعم‌دار کردن این ماده غذایی می‌توانید از کمی روغن زیتون یا کره استفاده کنید. سیب‌زمینی به خاطر گلوتنی که در خود دارد؛ ممکن است برای برخی از افراد سنگین باشد. پس از وعده‌های کوچک سیب‌زمینی شروع کنید.
سبزیجات بخارپز: سبزیجات بخارپز مانند کدوسبز یا اسفناج یا هویج به‌خاطر هضم راحت و ارزش غذایی بالایی که دارند؛ گزینه خوبی برای وعده شام هستند. حتما اجازه دهید این سبزیجات به خوبی بپزند. نمک و سبزیجات معطر در طعم دار کردن آن بسیار موثر هستند.
تشخیص معده درد عصبی
برای تشخیص معده درد عصبی پزشک سوالاتی را در مورد علائم و تاریخچه پزشکی از شما پرسیده و معاینات بالینی، آزمایش خون، مدفوع و گاهی تصویربرداری‌هایی مثل آندوسکوپی و سی‌تی‌اسکن و آزمایش‌های تنفسی برای درمان زخم معده بدخیم (مانند تست تنفس کربن‌دی‌اکسید) را انجام می‌دهد. انتخاب نوع آزمایش کاملا به نشانه و علائم بیماری شما بستگی دارد.
عوامل مؤثر در بروز معده درد عصبی
درد معده می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد. از جمله این موارد می‌توانیم به استرس، تغییرات رژیم غذایی، عفونت‌های باکتریایی، بیماری‌های معده، سابقه جراحی معده، مصرف برخی داروها و بیماری‌های روده اشاره کنیم. اما در معده درد عصبی بیشترین عامل موثر، استرس است که باعث میشود میزان ترشح اسید معده بالا رفته و باعث تحریک درد آن شود. همچنین مصرف غذاهای چرب، الکل، نوشابه و قهوه نیز می‌تواند احتمال بروز درد معده عصبی را بیشتر کند. در نهایت عفونت باکتریایی مانند هلیکوباکتر پیلوری، بیماری‌های معده مانند زخم معده و التهاب معده، سابقه جراحی معده، مصرف برخی از داروها و بیماری‌های روده نیز در میان عوامل موثر در بروزمعده درد عصبی قرار می‌گیرد.
زخم معده عصبی
در برخی از کیس‌ها معده درد عصبی با زخم معده عصبی مرتبط است. به نسبت اینکه زخم معده تا چه اندازه شدید باشد؛ علائم معده درد عصبی هم به همان اندازه شدت پیدا می‌کند. رایج‌ترین نشانه احساس سوزش یا درد در وسط شکم یا بین قفسه سینه و ناف است. در زمان‌های خالی بودن معده، درد شدیدتری احساس می‌کنید و این درد برای چند دقیقه می‌تواند طول بکشد. سایر علائم معده درد عصبی عبارت‌اند از:
- درد مبهم معده
- نفخ
- از دست دادن وزن
- نداشتن اشتها
- احساس سیری زودهنگام
- سوزش سردل
- آروغ زدن یا رفلاکس اسید
- عدم تمایل به غذا خوردن به خاطر درد زیاد
- دردی که با خودرن یا نوشیدن یا مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها کاهش پیدا می‌کند
- مدفوع تیره و قیری رنگ
- استفراغ خونی یا استفراغی که شبیه به تفاله قهوه است
- حالت تهوع و استفراغ
- کم‌خونی با علائمی مانند خستگی، تنگی نفس یا رنگ پریدگی
ورم معده عصبی
معده درد عصبی گاهی براثر سایر ناراحتی‌ها و اختلالات دستگاه گوارشی ایجاد میشود. مواردی مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و گاستروانتریت می‌تواند به ورم معده عصبی یا معده درد عصبی منجر شوند. ورم معده عصبی علائمی مانند اسهال، حالت تهوع، یبوست، سوهاضمه، تغییرات اشتها، گرفتگی عضلات و غیره را در پی دارد و عارضه ای شدید تر از معده درد عصبی معمولی محسوب می شود.
از آنجایی که ورم معده عصبی موجب کاهش وزن میشود؛ کاهش وزن و برهم خوردن تعادل عضله و چربی در بدن، از عوارض رایج این بیماری است.ممکن است این باری با رفلاکس معده اشتباه گرفته شود. آیا رفلاکس معده باعث لاغری میشود؟ بله همین دلیل و تشابه بین نوع دردی که احساس می شود می تواند افراد را گمراه کند. برای تشخیص قطعی این بیماری مراجعه به پزشک و به احتمال زیاد آندوسکوپی ضروری خواهد بود
راهکارهایی برای پیشگیری از معده درد عصبی
شایع ترین علت ایجاد معده درد عصبی، استرس است و بنابراین کمک به کاهش آن در زندگی باعث پیشگیری از معده درد عصبی خواهد شد. همچنین داشتن تغذیه سالم و متنوع، مدیریت سبک زندگی سالم و انجام آزمایش‌های پزشکی برای چکاپ را هم می‌توانیم در میان کارهایی قرار دهیم که ریسک بروز این بیماری را کمتر می‌کند. در نهایت خودداری از مصرف بیش از حد قهوه و الکل، خوردن وعده‌های کم‌حجم، خوردن غذا با آرامش، نوشیدن آب و … نیز می‌تواند در این فرایند موثر باشد. در زمان پرستاری در منزل دانستن این نکات بسیار مهم است.
سخن آخر
معده درد عصبی ناشی از برهم ریختگی‌های عصبی است که در طول روز آنها را تجربه می‌کنیم. این حالات عصبی باعث ایجاد واکنشی‌های فیزیکی و شیمیایی در بدن می‌شوند که یکی از آنها معده درد است. معده‌درد عصبی معمولا شامل درد در ناحیه بالای معده است و در شرایط شدیدتر به درد پشت هم منجر میشود. معده‌درد عصبی معمولا علائم دیگری مانند حالت تهوع، دل‌پیچه، احساس لرزش در معده، احساس سوزش، دلشوره، اضطراب، سوهاضمه، احساس سیری زودهنگام و تکرر ادرار و مدفوع و غیره را هم به دنبال دارد. بهترین درمان برای کنترل معده درد عصبی، کنترل عامل این درد؛ یعنی استرس و اضطراب است. برای این منظور می‌تواند از مدیتیشن، داروهای مسکن و تراپی استفاده کنید. درمرحله بعد باید از داروهای مسکن و کاهنده درد معده برای کنترل درد استفاده کنید.
سوالات متداول
ورم معده چیست؟
علائم ورم معده عصبی شامل نفخ شکم، درد معده، سکسکه، تهوع و سوزش معده بوده و باید سریعا با مراجعه به پزشک برای درمان‌های دارویی اقدام کنید.
چه راهکارهایی برای مدیریت استرس وجود دارد؟
برای مدیریت استرس و اضطراب خود، می‌توانید از روش‌هایی مثل تنفس عمیق، ورزش سبک، تمرکز بر تنفس، سرگرمی با روشی که به آن عادت دارید، برنامه‌ریزی و کنترل امور برای حل مشکلات، رعایت رژیم غذایی مناسب، مدیتیشن و ریلکس شدن، استراحت و تفریح استفاده کنید.
چه بیماری‌هایی روی معده عصبی تاثیر می‌گذارند؟
زخم معده، اسکیزوفرنی، اختلالات دو قطبی، سندرم روده تحریک پذیر و بیماری التهابی روده جزو مشکلاتی هستند که روی معده عصبی تاثیر می‌گذارند.
برای معده درد عصبی چه مواد غذایی بهتر است؟
غلات، میوه و سبزیجات، ماهی‌های چرب، مواد غذای فیبردار و مواد غذایی حاوی پروبیوتیک را می‌توانید در این شرایط در رژیم غذایی خود جای دهید.
