اضافه وزن obesity و سن بالا هر دو باعث بروز مشکلاتی در سیستم ایمنی بدن می گردند . در اوایل شیوع کرونا مشخص بود که تعدادی از عوامل خطرساز به طور چشمگیری بر شدت COVID-19 تأثیر میگذارند.
به نظر می رسد کهاضافه وزن و سن بالا ، توانایی بدن برای مبارزه با عفونت را کاهش می دهند و افراد را مستعد ابتلا به بیماری حاد، بستری شدن در بیمارستان و مرگ می کنند.
با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن ضعیف می شود و ما را مستعد ابتلا به بیماری می کند. این بیماری همه گیر این واقعیت را برجسته کرده است که چاقی می تواند باعث ایجاد و تشدید تغییرات ایمونولوژیک مشابه حتی در افراد جوان تر شود.
متخصصان بر این باورند که بزرگترین عامل خطر برای هر بیماری، سن است. بسیاری از این خطرات ممکن است به دلیل فرآیندی باشد که به عنوان «التهاب» شناخته میشود. وقتی ابعاد مختلف بسیاری از بیماری ها را بررسی می کنیم ، یک جزء التهابی زمینهای در همه آنها وجود دارد.
بر طبق نظر کارشناسان با افزایش سن و در طول دههها، سیستم ایمنی دچار اختلال میشود و به نوعی دچار کمفعالی، بیش فعالی یا ترکیبی از این دو می گردد .در این شرایط به نظر می رسد چاقی این روند را تسریع می کند.
در یک بدن سالم، بافت چربی نقش مثبتی ایفا می کند و به عنوان منبع انرژی در مواقع کمبود غذا عمل می کند. بافت چربی نیز مملو از سلول های سیستم ایمنی است. و در افراد لاغر و سالم عواملی ترشح می کند که ضد التهاب و محافظ هستند.
با این حال، اگر بافت چربی ناسالم شود، همانطور که اغلب در افراد چاق اتفاق می افتد، می تواند ناکارآمد شود و هورمون ها و سایر سیگنال های شیمیایی ترشح کند که باعث التهاب مزمن با درجه پایین می شود.
التهاب مزمن که اغلب در افراد مسن و همچنین افراد چاق وجود دارد با التهاب طبیعی یکسان نیست، که خود محدود شونده است و بخشی از پاسخ بدن به عفونت، سلول های آسیب دیده و سایر تهدیدات است.
التهاب مزمن خطر ابتلا به تعدادی از بیماری ها را افزایش می دهد، از جمله بیماری های خود ایمنی، برخی سرطان ها و بیماری های قلب، پانکراس، ریه ها، معده و دستگاه تناسلی. همچنین ممکن است دلیل ارتباط شاخص توده بدنی بالا (BMI) با ابتلا به بیماریهای عفونی، از جمله COVID-19 همین موضوع باشد .
بیشتر بخوانید: خواص چای سبز برای سالمندان
ارتباط اضافه وزن و پاسخ التهابی
محققان هنوز در حال بررسی مکانیسم هایی هستند که توسط آن این التهاب رخ می دهد. یک فرضیه این است که وقتی سلولهای چربی مملو از مواد مغذی میشوند، استرس بین سلولی حاصل میتواند یک «موج التهابی» ایجاد کند.
یکی از نظراتی که کارشناسان در این مورد ارائه نموده اند این است: با چاقی، افراد مواد زیادی را در سلولهای چربی خود ذخیره میکنند، اما سلول های چربی در این شرایط مواد خاصی را ترشح میکنند که این مواد در خون گردش می کنند و به سلول های ایمنی در کبد و ماهیچه متصل می شوند. و این منجر به آزاد شدن عوامل التهابی می شود.احتمال دیگر این است که وقتی بافت چربی ایجاد می شود، هیپوکسیک یا فاقد اکسیژن می شود. این شرایط نیز می تواند مسیرهای التهابی را فعال کند.
مسیر سوم مربوط به نفوذ سلول های ایمنی به نام ماکروفاژها در بافت چربی است. علاوه بر این، زمانی که سلولهای چربی انباشته شده شروع به مردن میکنند، بدن در خلاص شدن از شر این بافت دچار مشکل میشود. این وضعیت باعث بروز سمیت زیادی می شود و موجی را به راه می اندازد که در آن انواع اتفاقات بد رخ می دهد.
اثر تغذیه بر پاسخ التهابی بدن
رژیم غذایی نامناسب نیز می تواند در افزایش التهاب نقش داشته باشد. بر طبق مقاله ای در سال 2019 در ژورنال Nutrients، رژیم غذایی غربی، که سرشار از قند و چربی های بد و کربوهیدرات های پیچیده است و در آن خبری از فیبر و ریز مغذی های سالم نمی باشد، به خودی خود یک عامل خطر برای “متافاتاب” یا التهاب متابولیک مزمن است.
در افرادی که اضافه وزن دارند یکی از مکانیسمهای احتمالی این است که رژیم غذایی نامناسب ترکیب میکروبیوم روده را تغییر میدهد و تولید سموم میکروبی از جمله لیپوپلی ساکارید (LPS) را تشدید میکند.
چاقی می تواند نفوذپذیری روده را در برابر آن سموم، که به عنوان نشت روده نیز شناخته می شود، افزایش دهد و به آنها اجازه می دهد تا در جریان خون آزاد شوند. هنگامی که بدن LPS اضافی را حس می کند، یک پاسخ التهابی را به سلول های ایمنی القا می کند.
در حالی که رژیم غذایی می تواند مضر و التهاب زا باشد، تغذیه خوب می تواند به کاهش برخی از آسیب های ناشی از مسائل مربوط به چاقی کمک کند.
برخی از مواد مغذی، از جمله اسیدهای چرب امگا 3، می توانند التهاب را کاهش دهند. یکی از برنامه های غذایی که برای مبارزه با بیماری های مزمن تصور می شود، رژیم مدیترانه ای است که سرشار از میوه ها و سبزیجات، آجیل، ماهی و چربی های سالم است.
تصور می شود این رژیم غذایی مجموعه ای از ترکیبات محافظ، از جمله امگا 3 و پلی فنول ها، ترکیبات گیاهی با خواص آنتی اکسیدانی را در اختیار افراد قرار می دهد.
برای تعیین اینکه آیا مکملها از جمله روغن ماهی، فیبر، پری بیوتیکها و پروبیوتیکها میتوانند برای کاهش التهاب، تقویت ایمنی و معکوس کردن شرایط مزمن مرتبط با چاقی، مانند دیابت، کار کنند، تحقیقات بیشتری لازم است.
اثر ورزش بر پاسخ التهابی بدن
امتحانشدهترین و واقعیترین رویکرد، اگرچه آسان نیست، کاهش وزن است. و می تواند اندکی تفاوت ایجاد کند. البته بر طبق نظر متخصصان لازم نیست که افراد به صورت دقیق در وزن ایده آل بدن خود باشند. حتی از دست دادن 5 تا 10 درصد وزن یک فرد چاق واقعاً به بهبود وضعیت متابولیک بدن او کمک می کند.
ورزش، حتی در مقادیر کم نیز می تواند به کاهش التهاب کمک کند. بر اساس یک مطالعه در سال 2017 که در Brain, Behavior, and Immunity منتشر شد، یک جلسه 20 دقیقه ای پیاده روی روی تردمیل می تواند پاسخ ضد التهابی را تحریک کند.
اختلال در عملکرد سیستم ایمنی تنها یکی از دلایلی است که چاقی خطر ابتلا به COVID-19 را افزایش می دهد. دیابت نوع 2، که اغلب با چاقی همراه است، مانند تنفس محدود (یکی دیگر از پیامدهای BMI بالا) کووید را پیچیده می کند.
یک رژیم غذایی سالم، مدیریت وزن و ورزش به تقویت بدن در بهترین شکل ممکن کمک می کند و در طول یک بیماری همه گیر حتی حیاتی تر نیز می شوند .
مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.
کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند ، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر تنها کافی است که با کارشناسان این مرکز تماس حاصل نموده و مشاوره رایگان دریافت نمایید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
لطفا به این مقاله امتیار دهید.