تمرین‌ های ROM در فیزیوتراپی | افزایش دامنه حرکتی مفصل

تمرین‌ های دامنه حرکتی (Range of Motion یا ROM) در فیزیوتراپی یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای افزایش دامنه حرکتی مفاصل و بهبود انعطاف و حرکت آن‌ها محسوب می‌شوند. این تمرینات، با هدف افزایش دامنه حرکتی مفصل و کاهش درد ناشی از آسیب‌ها یا بیماری‌های مفصلی طراحی شده‌اند و نقش کلیدی در بازتوانی پس از جراحی، آسیب‌دیدگی یا محدودیت‌های حرکتی دارند. استفاده منظم از این تمرین‌ها به بازیابی عملکرد طبیعی مفاصل و بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند و مانع از بروز خشکی و کاهش تحرک می‌شود.

تمرین‌ های ROM در فیزیوتراپی نه‌تنها در کلینیک‌ها بلکه در منزل نیز قابل انجام هستند. با بهره‌گیری از خدمات فیزیوتراپی در منزل می‌توان برنامه‌های تمرینی مخصوص هر مفصل را تحت نظر متخصصان انجام داد و از مزایای مراقبت شخصی‌سازی‌شده برخوردار شد. این روش به ویژه برای افرادی که امکان مراجعه حضوری ندارند یا محدودیت‌های حرکتی شدید دارند، راهکاری مؤثر و راحت است.

دامنه حرکتی (Range of Motion-ROM) چیست؟

دامنه حرکتی یا ROM به میزان حرکت یک مفصل یا گروهی از مفاصل در جهات مختلف گفته می‌شود. این شاخص، نشان‌دهنده کارکرد مفصل و انعطاف‌پذیری بدن است و می‌تواند توانایی شما را در انجام حرکات روزمره و ورزشی ارزیابی کند. دامنه حرکتی می‌تواند فعال (Active ROM)، غیرفعال (Passive ROM) یا فعال-کمکی (Active-Assistive ROM) باشد.

به نقل از وب‌سایت معتبر WebMD:

دامنه حرکتی فعال (AROM): این همان محدوده‌ای است که شما می‌توانید یک قسمت از بدن خود را با استفاده از عضلات خودتان حرکت دهید. شما تلاش را بدون کمک دیگران انجام می‌دهید. برای مثال، بالا بردن دست‌ها بالای سر برای کشش عضلات در این محدوده انجام می‌شود.

دامنه حرکتی غیرفعال (PROM): این همان محدوده‌ای است که یک قسمت از بدن شما می‌تواند هنگامی که شخص یا دستگاهی حرکت را ایجاد می‌کند، حرکت کند، مانند ماساژ یا کمک فیزیوتراپیست. در این حالت، شما عضلاتی را که معمولاً برای شروع حرکت به کار می‌برید فعال نمی‌کنید و کار توسط شخص یا دستگاه انجام می‌شود.

دامنه حرکتی فعال-کمکی (AAROM): این یک حالت میانی برای دامنه حرکتی است که در آن کسی به شما کمک می‌کند حرکت کنید. این نوع دامنه حرکتی اغلب در فیزیوتراپی اتفاق می‌افتد، زمانی که نیاز است انعطاف یا قدرت یک قسمت از بدن را افزایش دهید.

دامنه حرکتی در افراد مختلف متفاوت است، اما برای هر مفصل مقادیر طبیعی وجود دارد که پزشک یا فیزیوتراپیست از آن‌ها برای تشخیص محدودیت‌ها و پیگیری روند توانبخشی استفاده می‌کند. درک ROM و انواع آن کمک می‌کند تا بهتر بتوانید روند درمان یا توانبخشی خود را دنبال کنید و به فعالیت‌های روزمره و ورزش بازگردید.

دامنه حرکتی چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

برای اندازه‌گیری دامنه حرکتی مفاصل، فیزیوتراپیست‌ها معمولاً از وسیله‌ای به نام گونیا‌متر استفاده می‌کنند. گونیا‌متر یک ابزار دستی با دو بازو است که زاویه حرکت مفصل را به دقت می‌سنجد. نحوه کار به این شکل است که بازوهای گونیا‌متر روی استخوان‌های دو طرف مفصل قرار می‌گیرند و سپس فیزیوتراپیست حرکات مفصل را انجام می‌دهد یا از بیمار می‌خواهد حرکت را انجام دهد. به این ترتیب می‌توان میزان دقیق خم شدن، کشیدن، چرخش یا انحراف مفصل را اندازه‌گیری و ثبت کرد. این اطلاعات برای تشخیص محدودیت‌ها، برنامه‌ریزی تمرینات توانبخشی و پیگیری روند بهبودی بسیار مفید است.

در ستون فقرات به دلیل ساختار پیچیده و وجود چندین مهره متوالی، استفاده از گونیا‌متر معمولاً عملی نیست. برای اندازه‌گیری حرکت ستون فقرات، از متر نواری یا آزمون‌هایی مانند تست شوبر (Schober Test) بهره گرفته می‌شود. در این روش، فیزیوتراپیست نقاط مشخصی روی ستون فقرات را علامت‌گذاری می‌کند و سپس از بیمار می‌خواهد خم شود یا صاف شود. تغییر فاصله بین نقاط قبل و بعد از حرکت نشان‌دهنده میزان انعطاف و حرکت ستون فقرات است. این تست به‌خصوص برای تشخیص و ارزیابی بیماری‌هایی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان کاربرد دارد، زیرا این بیماری باعث کاهش انعطاف و محدود شدن دامنه حرکتی مهره‌ها می‌شود.

مثال‌هایی از حرکات دامنه حرکتی مفاصل

حرکات دامنه حرکتی (ROM) در فیزیوتراپی به منظور افزایش انعطاف، تقویت عضلات و بهبود عملکرد مفاصل انجام می‌شوند. هر مفصل بسته به ساختار خود، می‌تواند در جهات مختلف حرکت کند که مهم‌ترین انواع آن‌ها عبارت‌اند از:

• فلکشن (Flexion): خم کردن مفصل به سمت داخل یا جلو
• اکستنشن (Extension): صاف کردن مفصل یا بازکردن آن به حالت طبیعی
• چرخش (Rotation): حرکت دورانی مفصل به راست یا چپ
• ابداکشن (Abduction): دور کردن دست یا پا از خط وسط بدن
• اداکشن (Adduction): نزدیک کردن دست یا پا به خط وسط بدن

نمونه‌هایی از دامنه حرکتی در مفاصل مختلف

• آرنج: دامنه حرکتی شامل فلکشن و اکستنشن است. با تمرین‌های ROM مناسب، می‌توان توانایی خم و راست کردن آرنج را به حداکثر رساند و از خشکی یا محدودیت حرکت جلوگیری کرد.

• شانه: مفصل شانه قابلیت حرکت در چند جهت دارد؛ شامل فلکشن، اکستنشن، چرخش، ابداکشن و اداکشن. تمرین‌های ROM شانه به بهبود قدرت و انعطاف عضلات اطراف شانه، کاهش درد و پیشگیری از آسیب‌های ناشی از ورزش یا فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند.

• زانو: دامنه حرکتی زانو شامل فلکشن و اکستنشن است و تمرین‌های ROM باعث افزایش انعطاف، تقویت عضلات ران و کاهش فشار روی مفصل می‌شود.

• مچ و دست: تمرینات دامنه حرکتی مچ و انگشتان دست شامل فلکشن، اکستنشن، ابداکشن و اداکشن هستند و به بهبود مهارت‌های حرکتی ظریف و انجام فعالیت‌های روزمره مانند نوشتن، برداشتن اشیا و گرفتن ابزار کمک می‌کنند.

• لگن و باسن: دامنه حرکتی شامل فلکشن، اکستنشن، چرخش و ابداکشن/اداکشن است. تمرین‌های ROM لگن به حفظ تعادل، انتقال نیرو بین تنه و پاها و کاهش درد در ناحیه پایین کمر کمک می‌کنند.

داشتن دامنه حرکتی کامل مفصل باعث می‌شود حرکات خمشی، کششی و چرخشی با آسانی بیشتری انجام شوند و از آسیب‌هایی مانند پیچ‌خوردگی، کشیدگی یا التهاب جلوگیری شود. همچنین تمرین‌های ROM به بهبود توانبخشی پس از جراحی و کاهش محدودیت‌های حرکتی کمک می‌کنند و می‌توانند به صورت حضوری یا فیزیوتراپی در منزل انجام شوند تا دسترسی به مراقبت تخصصی راحت‌تر شود.

عوامل محدودکننده دامنه حرکتی مفاصل

دامنه حرکتی مفصل می‌تواند به دلایل مختلف کاهش پیدا کند. شناخت این عوامل به فیزیوتراپیست‌ها کمک می‌کند تا برنامه درمانی مناسب و تمرین‌های ROM مؤثر طراحی کنند. مهم‌ترین عوامل محدودکننده عبارتند از:

• اسپوندیلیت آنکیلوزان: این بیماری یک نوع التهاب مزمن ستون فقرات است که باعث سفتی و کاهش انعطاف مهره‌ها می‌شود و توانایی خم شدن یا چرخش ستون فقرات را محدود می‌کند. انجام تمرین‌های ROM و فیزیوتراپی کمر در منزل می‌تواند به حفظ حرکت و کاهش خشکی ستون فقرات کمک کند.

• شکستگی استخوان‌ها: شکستگی‌ها در نواحی مانند زانو، مچ پا، بازو یا لگن، به‌ویژه شکستگی لگن در سالمندان می‌تواند باعث محدودیت حرکتی شود، زیرا درد و عدم ثبات مفصل مانع حرکت طبیعی می‌شود و تمرین‌های ROM در فیزیوتراپی می‌توانند به بازتوانی کمک کنند.

• بورسیت: التهاب کیسه‌های مفصل (بورس‌ها) باعث درد و تورم می‌شود و حرکت مفصل را محدود می‌کند، به خصوص در شانه، زانو و لگن.

• فلج مغزی (CP): این اختلال عصبی-عضلانی مادرزادی کنترل عضلات را دشوار می‌کند و باعث کاهش انعطاف و محدود شدن دامنه حرکتی می‌شود.

• تورتیکولی مادرزادی: در این حالت گردن به صورت غیرطبیعی کج است، که حرکت طبیعی گردن و شانه‌ها را محدود می‌کند.

• دررفتگی مفصل: مانند شانه یا زانو، دررفتگی باعث آسیب رباط‌ها و کاهش ثبات مفصل می‌شود و به تبع آن دامنه حرکتی کاهش می‌یابد.

• عفونت مفصل: عفونت‌هایی مانند عفونت سپتیک لگن باعث درد شدید، التهاب و محدودیت حرکت مفصل می‌شوند.

• بیماری لگ-کالو-پرتس: این بیماری کودکان را درگیر می‌کند و باعث تخریب تدریجی مفصل ران می‌شود که به محدود شدن دامنه حرکتی و درد منجر می‌شود.

• چاقی: تجمع چربی اطراف مفصل، حرکت آزادانه مفصل را محدود کرده و فشار بیشتری روی آن ایجاد می‌کند.

• آرتروز: فرسودگی مفصل ناشی از سن باعث کاهش غضروف مفصلی، درد و محدودیت در حرکات مفصل می‌شود.

• آرتریت روماتوئید: آرتریت روماتوئید یا همان روماتیسم مفصلی بیماری خودایمنی باعث التهاب مفصل، تورم و کاهش دامنه حرکتی می‌شود.

• پارگی تاندون‌ها: مانند پارگی روتاتور کاف در شانه، توانایی عضله برای حرکت مفصل را محدود می‌کند و باعث درد و کاهش عملکرد می‌شود.

• تندینیت: التهاب یا آسیب تاندون‌ها باعث درد و محدودیت حرکت در مفصل‌های تحت تأثیر می‌شود، به‌ویژه در شانه، آرنج و زانو.

دامنه حرکتی مفصل (ROM) در زندگی روزمره

بهبود دامنه حرکتی مفصل (ROM) تنها برای ورزشکاران یا بیماران فیزیوتراپی نیست. داشتن دامنه حرکتی مناسب مفاصل باعث می‌شود انجام فعالیت‌های روزمره راحت‌تر و بدون درد باشد، از جمله:

• برداشتن وسیله از قفسه‌های بلند
• خم شدن برای جمع کردن وسایل از زمین
• پوشیدن لباس و لباس‌های بالای سر
• بلند شدن از صندلی کوتاه یا زمین

تمرین‌های ROM در فیزیوتراپی به مرور زمان انعطاف مفصل را افزایش می‌دهند و توانایی انجام حرکات روزمره را بهبود می‌بخشند، ضمن اینکه از آسیب‌های احتمالی مانند پیچ‌خوردگی و کشیدگی پیشگیری می‌کنند.

نقش فیزیوتراپی در بهبود دامنه حرکتی

یکی از اهداف اصلی فیزیوتراپی، بازگرداندن عملکرد و انعطاف مفاصل است تا کیفیت زندگی افزایش یابد. تمرین‌های دامنه حرکتی و کشش‌ها می‌توانند تحرک و عملکرد مفصل را بهبود دهند و از بروز آسیب‌های جدید جلوگیری کنند.

امروزه امکان بهره‌مندی از فیزیوتراپی در منزل با خدمات تخصصی مراکز معتبر ایران نیز فراهم است، که شامل:

• تمرین‌های درمانی و کششی متناسب با شرایط شما
• پشتیبانی و برنامه شخصی‌سازی‌شده توسط تیم درمانی متخصص
• امکان انجام تمرین‌های ROM و دامنه حرکتی مفاصل در محیط امن خانه

این خدمات توسط مراکزی مانند ایران فیزیو، هوم ویزیت، توان هاب و مرکز توانبخشی ایرانیان ارائه می‌شوند و به ویژه برای افرادی که به دلایل مختلف قادر به مراجعه حضوری به کلینیک نیستند، مانند سالمندان، بیماران بعد از عمل جراحی یا افرادی با محدودیت حرکتی، بسیار کاربردی و موثر هستند.

در ادامه، مقاله‌ای جامع در مورد نقش فیزیوتراپی در بهبود دامنه حرکتی مفاصل مختلف ارائه می‌شود. این مقاله شامل تمرینات تخصصی برای مفاصل زانو، شانه، ران، مچ پا و دست است که می‌توان آن‌ها را در منزل انجام داد. هدف این تمرینات افزایش انعطاف‌پذیری، تقویت عضلات و کاهش درد مفاصل است.

فیزیوتراپی مفصل زانو

دامنه حرکتی طبیعی مفصل زانو

دامنه حرکتی طبیعی مفصل زانو به شرح زیر است:

• خم شدن (فلکشن): حدود 135 درجه
• کشیدن (اکستنشن): حدود 0 درجه
• چرخش داخلی: حدود 10 درجه
• چرخش خارجی: حدود 30 تا 40 درجه

تمرینات فیزیوتراپی برای زانو

تمرینات زیر برای تقویت عضلات اطراف زانو و افزایش دامنه حرکتی آن مفید هستند:

1. تمرین بالا بردن پا (Leg Raise)

• به پشت دراز بکشید.
• یکی از زانوها را خم کرده و پای دیگر را صاف نگه دارید.
• پای صاف را بدون خم کردن زانو از زمین بلند کنید.
• چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس به آرامی پای خود را پایین بیاورید.

2. تمرین خم کردن زانو از پشت

• صاف بایستید و دستان خود را برای حفظ تعادل روی یک دیوار یا صندلی قرار دهید.
• یکی از پاهای خود را خم کنید و پاشنه آن را به آرامی به سمت باسن بالا ببرید.
• تلاش کنید پاشنه پا را تا حد ممکن نزدیک به باسن خود کنید.
• برای چند ثانیه در این حالت بمانید، سپس پا را به حالت اولیه برگردانید.

3. تقویت عضلات چهار سر ران

• روی زمین یا تشک ورزشی به پشت دراز بکشید.
• پاهای خود را کاملاً صاف روی زمین قرار دهید و در وضعیت آرامی قرار بگیرید.
• عضلات قسمت زانوی خود را منقبض کنید و فشار دهید.
• هر انقباض را برای مدت 5 ثانیه نگه دارید.
• پس از هر انقباض، پا را به حالت استراحت برگردانید.

فیزیوتراپی مفصل شانه

دامنه حرکتی طبیعی مفصل شانه

دامنه حرکتی طبیعی مفصل شانه به شرح زیر است:

• خم شدن (فلکشن): حدود 180 درجه
• کشیدن (اکستنشن): حدود 45 تا 60 درجه
• ابداکسیون (دور کردن از محور بدن): حدود 150 درجه
• ادا کسیون (نزدیک کردن به محور بدن): حدود 30 تا 50 درجه
• چرخش داخلی: حدود 70 تا 90 درجه
• چرخش خارجی: حدود 90 درجه

تمرینات فیزیوتراپی برای شانه

تمرینات زیر برای افزایش دامنه حرکتی و تقویت عضلات اطراف شانه مفید هستند:

1. تمرین چرخش داخلی و خارجی شانه

• از یک کش ورزشی استفاده کنید و آن را به یک سطح ثابت متصل کنید.
• کش را با دست بگیرید و بازو را به زاویه 90 درجه خم کنید.
• دست را به آرامی به سمت داخل و سپس به سمت خارج بچرخانید.
• این حرکت را برای هر بازو 10 تا 15 مرتبه تکرار کنید.

2. تمرین با حوله برای شانه

• یک حوله را در پشت شانه‌ها نگه دارید.
• حرکت چرخش داخلی همراه با اکستنشن شانه و چرخش خارجی همراه با فلکشن را به صورت متناوب انجام دهید.
• این حرکت برای افزایش دامنه حرکتی در شانه به خصوص در بیمارانی که از محدودیت‌های حرکتی شانه برخوردار هستند بسیار مفید است.

فیزیوتراپی مفصل ران

دامنه حرکتی طبیعی مفصل ران

دامنه حرکتی طبیعی مفصل ران به شرح زیر است:

• خم شدن (فلکشن): حدود 125 درجه
• کشیدن (اکستنشن): حدود 10 تا 15 درجه
• ابداکسیون (دور کردن از محور بدن): حدود 30 تا 50 درجه
• ادا کسیون (نزدیک کردن به محور بدن): حدود 20 تا 30 درجه
• چرخش داخلی: حدود 0 تا 45 درجه
• چرخش خارجی: حدود 0 تا 45 درجه

تمرینات فیزیوتراپی برای ران

تمرینات زیر برای تقویت عضلات اطراف ران و افزایش دامنه حرکتی آن مفید هستند:

1. تمرین پل (Bridge Exercise)

• به پشت بخوابید، زانوها را خم کرده و کف پاها را روی زمین قرار دهید.
• باسن خود را از زمین بلند کنید تا زمانی که بدنتان از شانه‌ها تا زانوها به صورت یک خط صاف قرار گیرد.
• چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس به آرامی به وضعیت اولیه بازگردید.
• این تمرین به تقویت عضلات کمر، باسن و همسترینگ کمک می‌کند.

2. تمرین اسکات با دیوار (Wall Squat)

• به دیوار تکیه دهید و پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید.
• به آرامی زانوها را خم کنید تا زمانی که ران‌ها موازی با زمین شوند.
• چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس به آرامی به وضعیت ایستاده بازگردید.
• این تمرین به تقویت عضلات چهارسر، همسترینگ و باسن کمک می‌کند.

فیزیوتراپی مفصل مچ پا

تمرینات زیر برای تقویت عضلات اطراف مچ پا و افزایش دامنه حرکتی آن مفید هستند. انجام این تمرین‌ها در محیط امن خانه و با راهنمایی متخصص، یا بهره‌مندی از خدمات فیزیوتراپی پا در منزل، می‌تواند به حفظ تحرک و کاهش درد کمک کند.

دامنه حرکتی طبیعی مفصل مچ پا

دامنه حرکتی طبیعی مفصل مچ پا به شرح زیر است:

• فلکشن (خم شدن به سمت پایین): حدود 45 درجه
• اکستنشن (خم شدن به سمت بالا): حدود 20 درجه

تمرینات فیزیوتراپی برای مچ پا

تمرینات زیر برای تقویت عضلات اطراف مچ پا و افزایش دامنه حرکتی آن مفید هستند:

1. کشش عضلات ساق پا

• مقابل دیوار بایستید و یک پا را جلوتر از پای دیگر قرار دهید.
• زانوهای خود را خم کنید و وزن بدن را به جلو منتقل کنید.
• پای عقبی را صاف نگه دارید و پاشنه آن را روی زمین فشار دهید.
• چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس به آرامی به وضعیت اولیه بازگردید.

2. تمرین چرخش مچ پا

• روی صندلی بنشینید و یک پا را روی پای دیگر قرار دهید.
• مچ پای بالایی را به آرامی به سمت داخل و سپس به سمت خارج بچرخانید.
• این حرکت را 10 تا 15 مرتبه در هر جهت تکرار کنید.

فیزیوتراپی مفصل دست

دامنه حرکتی طبیعی مفصل دست

دامنه حرکتی طبیعی مفصل دست به شرح زیر است:

• فلکشن (خم شدن): حدود 90 درجه
• اکستنشن (کشیدن): حدود 30 درجه
• ابداکسیون (دور کردن از محور بدن): حدود 50 درجه
• ادا کسیون (نزدیک کردن به محور بدن): حدود 30 درجه

تمرینات فیزیوتراپی برای دست

تمرین زیر برای تقویت عضلات اطراف دست و افزایش دامنه حرکتی آن مفید است:

تمرین کشش انگشتان

• دست خود را صاف در مقابل خود قرار دهید و انگشتان را به هم چسبانده نگه دارید.
• به آرامی انگشتان خود را باز کرده و فاصله بین آن‌ها را افزایش دهید، سپس دوباره به هم نزدیک کنید.
• این حرکت را به آرامی ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید و در طول تمرین از فشار بیش از حد پرهیز کنید.
• می‌توانید هر انگشت را به‌صورت جداگانه نیز خم و راست کنید تا دامنه حرکتی مفصل‌ها افزایش یابد.

این تمرین ساده به بهبود دامنه حرکتی مفاصل دست و انگشتان، افزایش انعطاف و پیشگیری از خشکی مفاصل کمک می‌کند و می‌تواند بخشی از برنامه فیزیوتراپی ROM در منزل باشد.

دستگاه‌های تمرین دامنه حرکتی (ROM) در فیزیوتراپی

در فیزیوتراپی، علاوه بر تمرینات دستی، از دستگاه‌های تخصصی برای تمرین‌های دامنه حرکتی مفاصل (ROM) استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها به بهبود انعطاف، کاهش درد و افزایش عملکرد مفصل کمک می‌کنند. بسته به نیاز بیمار، دستگاه‌ها می‌توانند برای حرکات غیرفعال (PROM)، فعال-کمکی (AAROM) یا فعال (AROM) به کار روند. انجام تمرین‌های ROM به تنهایی مفید است، اما استفاده از دستگاه CPM در فیزیوتراپی بعد از جراحی می‌تواند روند بازتوانی را سریع‌تر کند و حرکت مفصل را بدون فشار اضافی بهبود دهد.

مزایای استفاده از دستگاه ROM

• حفظ حرکت مفصل پس از جراحی یا آسیب
• جلوگیری از خشکی و کوتاهی عضلات
• کاهش فشار روی مفصل‌های حساس
• امکان کنترل دقیق زاویه و سرعت حرکت

انواع دستگاه‌های ROM و کاربرد آن‌ها

جمع‌بندی نهایی

دامنه حرکتی مفصل (ROM) شاخصی مهم برای سنجش انعطاف و عملکرد مفاصل است. تمرین‌های ROM در فیزیوتراپی، چه فعال، غیرفعال یا فعال-کمکی، به بهبود حرکت مفاصل، کاهش درد و پیشگیری از آسیب کمک می‌کنند. حفظ و تقویت دامنه حرکتی مفاصل باعث آسان‌تر شدن فعالیت‌های روزمره، افزایش کیفیت زندگی و بازگشت ایمن به ورزش و تحرک می‌شود.

سوالات متداول

تعریف دامنه حرکتی کامل چیست؟

دامنه حرکتی کامل به معنای حرکت دادن یک مفصل تا جایی است که از نظر آناتومیکی امکان‌پذیر باشد. دامنه حرکتی محدود به کاهش حرکتی گفته می‌شود که نسبت به مقدار طبیعی یک مفصل کمتر باشد.

دامنه حرکتی طبیعی چیست؟

دامنه حرکتی طبیعی، میزان حرکتی است که در اطراف یک مفصل به‌طور معمول انتظار می‌رود. این مقدار بسته به نوع مفصل متفاوت است.

انواع دامنه حرکتی کدامند؟

سه نوع تمرین دامنه حرکتی وجود دارد:

• دامنه حرکتی غیرفعال (Passive ROM): با کمک نیروی خارجی انجام می‌شود.
• دامنه حرکتی فعال (Active ROM): فرد بدون کمک نیروی بیرونی حرکت را انجام می‌دهد.
• دامنه حرکتی فعال-کمکی (Active-Assistive ROM): فرد حرکت را با کمک دستی یا مکانیکی انجام می‌دهد.

تمرین‌های دامنه حرکتی مفصل (ROM) در فیزیوتراپی شانه چیست؟

در فیزیوتراپی شانه، تمرین‌های دامنه حرکتی شامل فلکشن، اکستنشن، چرخش و ابداکشن است تا انعطاف مفصل افزایش یابد و درد کاهش پیدا کند.

تمرین‌های دامنه حرکتی مفصل (ROM) برای زانو چگونه در فیزیوتراپی انجام می‌شود؟

فیزیوتراپیست با تمرین‌های کنترل‌شده فلکشن و اکستنشن، دامنه حرکتی زانو را افزایش داده و از خشکی و محدودیت حرکت جلوگیری می‌کند.

دامنه حرکتی فعال و غیرفعال مفصل در فیزیوتراپی چه تفاوتی دارند؟

در دامنه حرکتی فعال، بیمار خود عضلات را حرکت می‌دهد، اما در دامنه حرکتی غیرفعال، فیزیوتراپیست یا دستگاه حرکت مفصل را ایجاد می‌کند.

مزایای فیزیوتراپی در منزل برای افزایش دامنه حرکتی مفصل چیست؟

فیزیوتراپی در منزل امکان انجام تمرین‌های ROM تحت نظر متخصص را فراهم می‌کند و مناسب افرادی است که نمی‌توانند به کلینیک مراجعه کنند.

تمرین‌های دامنه حرکتی مفصل چگونه از آسیب‌های مفصلی پیشگیری می‌کنند؟

تمرین‌های فیزیوتراپی با افزایش انعطاف و تقویت عضلات اطراف مفصل، خطر پیچ‌خوردگی، کشیدگی و التهاب را کاهش می‌دهند.

بهترین روش فیزیوتراپی برای افزایش دامنه حرکتی مفصل پس از جراحی چیست؟

ترکیبی از تمرین‌های فعال، غیرفعال و فعال-کمکی تحت نظر فیزیوتراپیست بهترین نتیجه را در بازگرداندن عملکرد طبیعی مفصل دارد.

فیزیوتراپی دامنه حرکتی مفصل لگن چه فوایدی دارد؟

تمرین‌های فیزیوتراپی لگن به بهبود تعادل، انتقال نیرو بین تنه و پاها و کاهش درد ناحیه پایین کمر کمک می‌کنند.