عفونت سالمونلا ناشی از طیف گسترده ای از باکتری ها می باشد. تیره این باکتری ها در همه جا می توانند یافت شوند. این باکتری عموما از طریق مدفوع حیوانات مبتلا منتقل می شود. البته شایان ذکر است که درمان سالمونلا کار سختی نیست. حیوانات ناقل این بیماری شامل انواع طیور، انواع پستانداران و انواع خزندگان (لاک پشت ها، مارمولک ها و ایگوانا) می شود. این بیماری عموما از طریق دهان و تغذیه وارد بدن می شود. این بیماری علاوه بر مدفوع، از طریق گوشت حیوانات آلوده نیز می تواند منتقل شود. درمان سالمونلا در انسان از روش‌های مختلفی امکان پذیر است که در ادامه به توضیحات آن خواهیم پرداخت.
سالمونلا در انسان
عفونت سالمونلا ، یا سالمونلوز ، بیماری ناشی از خوردن غذای آلوده است که در اثر عفونت باکتری سالمونلا ایجاد می شود. بیشتر عفونت ها از طریق غذای آلوده (معمولاً گوشت ، مرغ ، تخم مرغ یا شیر) به افراد منتقل می شود. در صورت انتقال پرستار بیمار باید پروتکل های بهداشتی را با شدت بیشتری اعمال کند.
علائم سالمونلا چیست؟
عفونت سالمونلا به طور معمول باعث:
- تهوع و استفراغ
- گرفتگی شکم
- اسهال (گاهی خونین)
- تب و لرز
- سردرد
از آنجا که انواع مختلفی از بیماری ها می توانند این علائم را ایجاد کنند ، بیشتر پزشکان از آزمایش مدفوع برای تشخیص دقیق استفاده می کنند. عفونت های سالمونلا معمولاً بدون درمان پزشکی برطرف می شوند.
دلایل بروز عفونت سالمونلا
باکتری سالمونلا در بدن هر موجودی میتواند زندگی کند. علل بروز بیماری سالمونلا از عفونت و باکتری که از غذا یا آب آلوده به مدفوع انسان ورود پیدا میکند شکل می‌گیرد. دلایل بروز سالمونلا بسیار متعدد خواهد بود:
- انتقال سالمونلا از طریق اجسام آلوده: اگر فرد به اجسام آلوده دست بزند و داخل دهان خود ببرد عفونت سالمونلا انتقال می‌یابد.
- ورود سالمونلا از حیوانات خانگی: حیوانات مانند پرندگان و خزندگان می‌توانند مبتلا به سالمونلا باشند و با خود حمل کنند.
- سالمونلا از طریق غذا و آب آلوده: اگر به‌هنگام دست زدن موادغذایی آلوده دست خود را خوب نشورید ویروس سالمونلا در مدفوع خود بروز پیدا خواهد کرد. مواد غذایی حساس مانند شیر غیرپاستوریزه، سبزیجات و میوه، پوسته تخم مرغ، گوشت سفید و قرمز خام است.
داروی درمان سالمونلا در انسان
متاسفانه در سال های اخیر به دلیل استفاده نا به جا از آنتی بیوتیک ها، مقاومت باکتری ها در برابر آنها بسیار زیاد شده است. سالمونلا نیز در برابر بسیاری از آنتی بیوتیک ها مقاوم شده است. بنابراین خواهش میکنیم از این دارو ها تنها در شرایط سخت و وخیم که پزشک در دسترس نبود استفاده کنید. در غیر این صورت برای دریافت نسخه مناسب آنتی بیوتیک به پزشک مراجعه کنید. داروی درمان سالمونلا شامل سه نوع آنتی بیوتیک می شود که بیشترین میزان کشندگی روی این باکتری را از خود نشان داده اند. فوزباک یک داروی نسبتا کمییاب است که نسخه های تقلبی بسیاری از آن نیز در بازار وجوددارد. فوزباک اورجینال، تاثیر معجزه آسایی دارد. فلورفنیدم و کولستین سولفات(کولیدم)، در مراحل بعدی بسیار تاثیر گذارند.
اگر کودک شما به سالمونلوز آلوده شده و بدن او دارای سیستم ایمنی سالمی است ، پزشک بدون تجویز داروی درمان سالمونلا در انسان اجازه می دهد که عفونت خود به خود از بین برود و از بدن کودک خارج شود . اما هر زمان که کودک دچار تب ، سردرد یا اسهال خونی شد ، برای برطرف شدن عوارض جدی این عفونت مداخلات پزشکی است . اگر کودک شما آلوده به سالمونلا است و تب دارد ، ممکن است بهتر باشد برای پایین آرودن درجه حرارت بدن از استامینوفن استفاده نمایید تا احتمال گرفتگی عضلات را برطرف کنید. مانند هر نوع عفونت که باعث اسهال می شود، نوشاندن مایعات زیاد به کودک توسط پرستار بچه برای جلوگیری از کم آبی بدن از اهمیت زیادی برخوردار است.
چگونه افراد به عفونت های سالمونلا مبتلا می شوند؟
باکتری های سالمونلا اغلب در مدفوع برخی از حیوانات ، به ویژه خزندگان وجود دارد. افرادی که از این حیوانات به عنوان حیوان خانگی استفاده می کنند ، در صورت آلودگی خزندگان و قرار گرفتن باکتری بر روی دست ، می توانند به سالمونلوز مبتلا شوند.
سالمونلا می تواند در غذاهای آلوده به مدفوع حیوانات آلوده به افراد دیگر سرایت کند. این اتفاق می تواند زمانی رخ دهد که غذاهایی مانند مرغ ، تخم مرغ و گوشت گاو به اندازه کافی پخته نشوند. میوه و سبزیجات همچنین می توانند از طریق مدفوع موجود در خاک یا آبی که در آن رشد کرده است ، آلوده شوند.
ضمن اینکه این باکتری میتواند توسط فرد آلوده، با تماس با افراد دیگر و یا غیر مستقیم از طریق لوازم خانه انتقال پیدا کند.
به نقل از hopkinsmedicine.org :
باکتری سالمونلا از مدفوع افراد یا حیوانات به افراد یا حیوانات دیگر منتقل می شود. غذاهای آلوده اغلب منشأ حیوانی دارند. آنها شامل گوشت گاو، مرغ، غذاهای دریایی، شیر یا تخم مرغ هستند. اما همه غذاها، از جمله برخی میوه ها و سبزیجات شسته نشده، ممکن است آلوده شوند.
آیا عفونت های سالمونلا مسری است؟
بله . افراد مبتلا به سالمونلوز می توانند عفونت را از چند روز تا چند هفته پس از آلوده شدن سرایت دهند – حتی اگر علائم آنها از بین رفته باشد یا تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار بگیرند باز هم می توانند سبب انتقال این باکتری به اطرافیان گردند .
چه کسانی در معرض خطر عفونت های سالمونلا هستند؟
هرکسی که باکتری سالمونلا را بخورد صد در صد بیمار نخواهد شد. کودکان ، به ویژه نوزادان ، به احتمال زیاد از آن بیمار می شوند. سالانه حدود 50،000 مورد سالمونلوز در ایالات متحده گزارش می شود و حدود یک سوم موارد در کودکان 4 سال یا کمتر است. انتقال بیماری حیوانات خانگی به انسان ها در مورد سالمونلا به شدت محتمل است.
- افرادی که در معرض عوارض جدی تر ناشی از عفونت سالمونلا هستند شامل کسانی هستند که بسیار جوان هستند، به ویژه نوزادان
- در سیستم ایمنی بدن خود مشکل دارند (مانند افراد مبتلا به HIV)
- از داروهای مقابله با سرطان یا داروهای موثر بر سیستم ایمنی بدن استفاده کنید
- دارای بیماری سلول داسی شکل هستند
- طحال نداشته باشند یا طحال آنها غیرفعال باشد
- داروی سرکوب کننده اسید معده را به طور دائمی مصرف کند
در این گروه های پر خطر ، بیشتر پزشکان برای جلوگیری از گسترش غفونت به سایر قسمت های بدن ، با استفاده از آنتی بیوتیک عفونت را درمان می کنند.
به نظر نمی رسد آنتی بیوتیک ها برای درمان فرد سالمی که به عفونت خفیف سالمونلوز مبتلا شده است کمکی کند و در بعضی موارد گزارش شده است که مدت آلودگی به این باکتری را ط.ولانی تر می نماید.
چگونه عفونت های سالمونلا تشخیص داده می شود؟
از آنجا که بسیاری از بیماری های مختلف می توانند علائم مشابهی ایجاد کنند (مانند حالت تهوع ، تب ، گرفتگی و اسهال) ، پزشکان ممکن است برای تشخیص سالمونلا یک نمونه مدفوع را برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال کنند. عفونت شدید سالمونلا به آزمایش بیشتری نیاز دارد تا مشخص شود کدام میکروب خاص باعث بیماری شده و از آنتی بیوتیک هایی برای درمان آن می توان استفاده کرد. در تشخیص سالمونلا سالمندان، عفونت سالمونلا معمولا از طریق آزمایش مدفوع تشخیص داده می‌شود و در صورتی که نتیجه آزمایش مثبت باشد، یکسری نکات که باید رعایت شوند، به خانواده افراد مسن و یا پرستار سالمند در منزل گوشزد خواهد شد که رعایت کردن آنها در روند درمان سالمونلا در انسان ضروریست.
عفونت سالمونلا چه مدت طول می کشد؟
علائم سالمونلوز ممکن است از 6 تا 72 ساعت پس از خوردن غذای آلوده طول بکشد. در بیشتر افراد، این بیماری 4 تا 7 روز پس از شروع علائم ادامه دارد.
پیشگیری از سالمونلا در انسان
شستن دست یک روش قدرتمند برای پیشگیری از سالمونلا است. بنابراین به کودکان بیاموزید که به خصوص پس از رفتن به دستشویی و قبل از دست زدن به غذا ، دستان خود را به خوبی و کامل بشویند.
در اینجا چند روش دیگر برای محافظت از خانواده در برابر عفونت های سالمونلا وجود دارد:
- برای پیشگیری از سالمونلا غذا را کاملاً بپزید. باکتری سالمونلا معمولاً در محصولات حیوانی یافت می شود و در اثر گرمای پخت می تواند از بین برود. تخم مرغ ، مرغ یا گوشت خام یا نیمه پخته شده استفاده نکنید. مایکروویو راهی مطمئن برای از بین بردن باکتری ها نیست. اگر باردار هستید ، به خصوص مراقب باشید تا از غذاهای نپخته خودداری کنید.
- تخمها را با احتیاط کنترل کنید. از آنجا که باکتری های سالمونلا می توانند تخم مرغ های دست نخورده و ضد عفونی شده درجه A را نیز آلوده کنند ، آنها را به خوبی بپزید و از سرو تخم مرغ های له شده یا کنار آفتاب (با زرده های آبریزش) خودداری کنید.
- از غذاهایی که ممکن است حاوی مواد خام باشند خودداری کنید. سس سالاد سزار، تیرامیسو دسر ایتالیایی ، بستنی خانگی ، موس شکلاتی ، تخم مرغ خام ، خمیر شیرینی که میتواند حاوی تخم مرغ خام باشد. شیر و آب غیر پاستوریزه نیز می تواند به سالمونلا آلوده شود.
- سطوح آشپزی را مرتباً تمیز کنید. گوشت های پخته نشده را از غذاهای پخته و آماده دور نگه دارید. پس از دست زدن به غذاهای نپخته ، دست ها ، تخته های برش ، پیشخوان ها و چاقوها را کاملا بشویید.
- از سلامت حیوانات خانگی اطمینان حاصل کنید . از تماس با مدفوع حیوانات خانگی به خصوص خزندگان خودداری کنید. دستان خود را پس از دست زدن به حیوانات به خوبی بشویید و اطمینان حاصل کنید که هیچ خزنده ای در تماس با کودک نیست. حتی خزندگان سالم (به خصوص لاک پشت و ایگوانا) حیوانات خانگی ایمنی برای کودکان کوچک نیستند و نباید در خانه نوزاد باشند.
- در صورت بیماری به خصوص اگر استفراغ یا اسهال دارید برای دیگران غذا نپزید.
- برای درمان سالمونلا در انسان غذا را خنک نگه دارید. غذای پخته شده را بیش از 2 ساعت بعد از سرو (1 ساعت در یک روز گرم) بیرون نگذارید و بلافاصله آن را در یخچال کنید. همچنین ، یخچال خود را در زیر 40 درجه فارنهایت (4.4 درجه سانتی گراد) تنظیم کنید.
مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن سال ها تجربه ارزشمند در ارائه خدمات مراقبتی و اعزام پرستار بیمار در منزل و مجوز رسمی از وزارت بهداشت آمادگی دارد در قالب پرستار کودک ، پرستار سالمند و پرستار بیمار به ارائه خدمت بپردازد.
سوالات متداول
آیا سالمونلا خطرناک است؟
در اکثر مواقع خیر. احتمال کمی وجود دارد که حتی نیاز به مداخله پزشکی تخصصی پیدا کنید. اما اگر از اسپری آسم استفاده می کنید، به HIV مبتلا هستید، تحت درمان با شیمی درمانی قرار دارید، به هر نحوی سیستم ایمنی شما ضعیف یا سرکوب می شود، سالمونلا را جدی بگیرید.
آیا سالمونلا از حیوانات خانگی منتقل می شود؟
بله. سالمونلا به راحتی از پرندگان، خزندگان و پستانداران منتقل می شود.
آیا سالمونلا برای کودکان خطرناک است؟
اگر کودک سالم باشد در اکثر مواقع خطرناک نیست.
آیا سالمونلا از آب منتقل می شود؟
بله آب های آلوده به مدفوع حیوانات ناقل، سالمونلا را منتقل می کنند
تشخیص سالمونلا چگونه است؟
تشخیص سالمونلا از روی علایم کمی دشوار است.زیراکه علائم این بیماری عموما مشابه طیف وسیعی از بیماری ها است. ولی با آزمایش مدفوع به راحتی قابل تشخیص است.
