مراقبت از نوزاد Child care، نگرانیهای زیادی را از سوی والدین و پرستار نوزاد به دنبال دارد. هر نوزاد در طول شبانهروز به مراقبتهای زیاد نیاز دارد. شاید در ابتدا وفق دادن زندگیتان با این موضوعات برای شما دشوار باشد و نتوانید به راحتی به همه آنها رسیدگی کنید. اگر میخواهید بدانید مراقبت نوزاد چیست، حتما تا انتها همراهمان باشید چرا که نگهداری کودک با نکات این مطلب برایتان سادهتر خواهد بود.
مراقبت های اولیه نوزاد
نگهداری از نوزاد کودک شامل اقداماتی است که باید بلافاصله بعد از تولد و در روزها و هفتههای نخست زندگی او جهت تضمین سلامت و رفاه انجام شود که این از وظایف پرستار کودک نیز هست. در این بخش نگاهی به مهمترین ترفندهای مراقبتی خواهیم داشت.
نگهداری از نوزاد و توجه به نحوه شیردهی
مراقبت از نوزاد تازه متولد شده و شیر دادن به او شامل چند گام ساده بوده که عبارتند از:
- ابتدا باید ببینید کودک در چه زمانی به شیر نیاز دارد. پیش از هر بار شیردهی، دستهای خود را به خوبی بشویید.
- در زمان بیقراری نوزادان کودک را در پوزیشن مناسب شیردهی قرار داده و او را آماده کنید.
- شست دستتان را بالای سینه و انگشتهای دیگر را زیر سینه قرار دهید تا نوزاد احساس راحتی بیشتری کند.
- لبهای کودک را به نوک پستان خود بزنید تا کاملا دهانش را باز کند.
- نوک پستان خود را تا انتها در دهان کودک قرار داده و او را به خودتان نزدیکتر کنید. این کار سبب میشود آسیبی به فک نوزاد وارد نگردد.
نحوه خواباندن نوزاد و مراقبت از آن ها
یک سری از ترفندهای مربوط به نگهداری نوزاد تازه متولد شده باعث میشود کودک زودتر خوابیده و همچنین خواب راحتتری را تجربه کند.
- بازی کردن باعث خستگی زودهنگام نوزاد و مراقبت از کودک میشود. با این کار، انرژی کودک کم شده و نیاز به خوابیدن در او افزایش مییابد.
- خوابیدن در دمای مناسب باعث خواب راحتتر نوزاد میشود. دمای مناسب اتاق نوزاد نه تنها باعث خواب بهتر میشود، بلکه احتمال سندروم مرگ ناگهانی نوزاد را کاهش میدهد.
- یکی از بهترین ترفندها، خواباندن نوزاد به پشت است. در این حالت میتوانید پاها و پهلوی نوزاد را هم ماساژ دهید تا با راحتی بیشتری به خواب برود. برای این منظور میتوانید از روغنهای مخصوص نیز استفاده کنید.
- حتما نور اتاق را کم کنید تا نوزاد تشخیص دهد وقت خوابش فرا رسیده است. ضمنا بد نیست جاهای مختلفی را برای خواباندن نوزاد در نظر بگیرید تا ببینید با کدام فضا راحتتر است. اگر نوزاد عادت کرده است در آغوش شما بخوابد، هرگز آغوش خودتان را از او دریغ نکنید تا به مراقبت از نوزاد در خانه پرداخته باشید.
نحوه مراقبت از بند ناف نوزاد
دردسرهای نگهداری نوزاد باعث میشود والدین زیادی بگویند پرستار کودک میخوام. به همین دلیل قصد داریم در این بخش به نحوه مراقبت و نگهداری از نوزاد به ویژه مراقبت از بند ناف نوزاد بپردازیم. در مورد مراقبت نوزادان، حتما ریشه بند ناف را تمیز و خشک نگه داشته و آن را با هیچ مادهای تمیز نکنید. برای خشک نگه داشتن ریشه بند ناف، پوشت را زیر ناف ببندید. پوشک باید به شکلی بسته شود که از این ریشه فاصله داشته باشد. از تماس بیش از اندازه آب با بند ناف خودداری کنید. به جای قرار دادن نوزاد در وان آب، او را با یک اسفنج نرم مخصوص نوزاد تمیز کنید. همچنین از پوشک مناسب و بلوز راحت در هوای گرم برای کودک خود استفاده کنید تا هوا بتواند جریان داشته باشد.
مراقبت از نوزاد با قنداق
قنداق کردن نوزاد یک روش نگهداری است که شاید از دید والدین کمی دلهرهآور باشد، اما تنها با چند مرحله ساده به هدف خواهید رسید. در ابتدا یک سطح صاف پیدا کرده و کودک را روی آن بگذارید. سر کودک باید بالای لبه تا شده پتو قرار بگیرد و بدنش نیز به طور مستقیم به سمت پایین قرار داشته باشد. حال سمت چپ پتو را برداشته و آن را روی بازوی چپ و سینه او بپیچید.
پتو را زیر بازوی راست و پشت او بچسبانید. در این جا دست چپ کودک شما پوشیده میشود، اما بازوی راستش آزاد است. پتو را بالا آورده و گوشه آن را روی بدن کودک خود تا کنید. بازوی راست کودک خود را صاف کرده و سمت راست پتو را روی بدن کودک بکشید تا زیر پهلوی چپ قرار بگیرد. در انتها پایین پتو را به آرامی چرخانده و آن را زیر نوزاد خود قرار دهید. با قندان کردن میتوان به راحتی به نگهداری نوزاد بعد از تولد پرداخت.
کمک به آروغ زدن در مراقبت از نوزاد
بهترین روش مراقبت از کودک تازه متولد شده و کمک به آروغ زدن، قرار دادن سر او روی شانه است. نوزاد خود را بغل کرده و سر او را به سمت خود و روی شانه نگه دارید. دست خود را به حالت هلالی در آورده و به آرامی به پشت نوزاد ضربه بزنید. فراموش نکنید که راه رفتن در زمان انجام این کار احتمال آروغ زدن کودک را افزایش میدهد.
مراقبت از نوزاد چگونه است؟
در زمان نگهداری و مراقبت از نوزادان و اطفال علاوه بر نکات گفته شده بالا به یکسری نکات دیگری مثل نحوه غذا دادن به آنها، ماساژ آنها و نحوه آرام کردن گریه ها و بی قراری های نوزادان باید توجه داشته باشید. در ادامه ما سعی داریم تعداد دیگری از این نکات را خدمت شما عزیزان بیان کنید.
نحوه غذا دادن در نگهداری از نوزاد
در خصوص مراقبت نوزاد بعد از تولد تقریبا از 6 ماهگی به بعد میتوانید از غذاهای کمکی نوزاد در کنار شیر مادر استفاده کنید. سوپ حاوی غلات مانند برنج به دلیل هضم آسان برای شروع فوقالعاده است. روزانه به اندازه 1 تا 3 قاشق مرباخوری سوپ به نوزاد داده و در روزهای بعدی متناسب با اشتهای کودک به این حجم اضافه کنید. غذاهایی مانند فرنی و شیربرنج لهشده نیز نقش زیادی در رشد کودک خواهند داشت.
مراقبت از نوزادان با ماساژ
حتما محل مناسبی را برای نگهداری از بچه تازه متولد شده و ماساژ دادن او انتخاب کنید. این محل باید در دمای مناسب، آرام و راحت باشد. دمای اتاق باید معتدل و بدون جریان هوای سرد باشد. نوزاد را روی یک سطح نرم مانند پتو یا حوله قرار دهید. استفاده از روغنهای مخصوص نوزاد یا روغنهای طبیعی مانند نارگیل و زیتون، روند ماساژ را بهتر خواهد کرد. استفاده از روغن حساسیتزا برای کودکان را فراموش کنید.
نحوه آرام کردن گریه نوزاد
گاهی اوقات گریه نوزاد ممکن است بیدلیل به نظر برسد، اما ترفندهای زیر در مورد مراقبتهای اولیه نوزاد باعث آرام شدن گریه و بی قراری نوزادان خواهد شد:
- کودک خود را در آغوش کشیده و او را کمی راه ببرید.
- تحقیقات نشان داده مکیدن سینه مادر باعث تثبیت ضربان قلب کودک میشود.
- از موسیقیهای مناسب و لالایی برای آرام کردن او استفاده کنید.
- قندان کردن نوزاد راهکار مناسبی برای آرام کردن او است.
- باز کردن پنجرهها یا بیرون بردن نوزاد از خانه باعث میشود او هوای تازه دریافت کند.
روش کوتاه کردن ناخن های کودک
بهترین زمان برای کوتاه کردن ناخنها و مراقبت از نوزاد در زمان خواب او است؛ زیرا احتمال حرکت ناگهانی، گریه و بریدگی را کاهش میدهد. همچنین میتوانید این کار را بعد از حمام که ناخنها نرم هستند نیز انجام دهید. زمانی که کودک بیدار است، از آرامش کافی او مطمئن شده و او را با اسباببازی و موسیقیهای آرامشبخش سرگرم کنید. برای صاف کردن لبه ناخنها نیز از یک سوهان نرم استفاده نمایید.
مراقب از نوزاد با تعویض پوشک و لباس
برای مراقبت از نوزاد در هفته های اول و تعویض پوشک، ابتدا همه وسایل لازم را در دسترس خود قرار داده و سطحی صاف و تمیز را برای تعویض پوشک در نظر بگیرید. نوزاد را به آرامش روی این سطح قرار داده و پوشک کثیف را با دقت باز نمایید. حال ناحیه تناسلی و پشت نوزاد را با استفاده از دستمال مرطوب تمیز کنید. بعد از آن ناحیه تمیز شده را با یک پارچه نرم خشک کنید. در نهایت پوشت تمیز را زیر نوزاد قرار داده و مطمئن شوید فشاری به پاهای او وارد نمیکند.
مراقبت از پوست نوزاد
نوزاد بعد از چند روز از تولد خود باید دو الی سه بار در هفته با آب ولرم و صابون مخصوص نوزادان حمام کند. این گونه میتوان به بهترین شکل به نگهداری از نوزاد تازه متولد شده پرداخت. البته از استفاده بیش از حد از صابون پرهیز کنید؛ زیرا باعث خشکی پوست میشود. حتما توجه داشته باشید که فشار آب زیاد نباشد و در حین آن از دستمالی نرم یا پارچه استفاده کنید. انجام این کار سبب سالم ماندن پوست نوزاد خواهد شد.
نقاط نرم نوزاد شما کجاست؟
مراقبت از نوزاد پس از تولد شامل توجه به نقاط نرم او نیز میشود. نقاط نرم بدن کودک که اصطلاحا به نام فونتانل نیز شناخته میشود، یکی در بالای سر و دیگری کمی عقبتر قرار دارد. گاهی میتوان بین این نقاط ضربانی را دید یا حس کرد. این نواحی در واقع نقاطی هستند که استخوانهای جمجمه نوزاد در آن جا هنوز به هم متصل نشدهاند. فونتانل خلفی معمولا در عرض چند ماه بعد از به دنیا آمدن نوزاد بسته میشود، در حالی که فونتانل قدامی حداقل تا یک سالگی ادامه دارد و این مورد کاملا طبیعی است.
در مراقبت از نوزادان چطوری با آنها ارتباط برقرار کنیم؟
با در نظر گرفتن چند ایده میتوان ضمن مراقبت از نوزاد تازه متولد شده، ارتباط خوبی با او برقرار کرد:
- نوزاد را مرتب در آغوش گرفته و نوازش کنید.
- بلافاصله به گریه نوزاد خود پاسخ دهید.
- نوزاد را از نظر جسمی در وضعیتی ایمن قرار دهید.
- با کودک خود با صدایی آرام صحبت کنید.
- برای او به طور مرتب آواز و لالایی بخوانید.
مراقبت از نوزادان و نحوه فهمیدن نیازهای او
جالب است بدانید از نوع گریه نوزاد میتوان به نیاز او پی برد که در این بخش به چند نمونه مهم در خصوص مراقبت از نوزاد شیرخوار اشاره شده است:
صدای نهه (Neh): به معنای گرسنگی نوزاد
صدای اوه (Owh): به معنای خوابآلودگی نوزاد
صدای اه (Eh): به معنای آروغ داشتن نوزاد
صدای هه (Heh) به معنای احساس ناراحتی نوزاد
صدای ایرره (Eairh): به معنای گاز معده نوزاد
در این مطلب از سلامت اول به مراقبت از نوزاد پرداخته شد و امیدواریم توسط آن بتوانید از نوزاد خود به بهترین شکل مراقبت کنید. نوزادان در چند هفته نخست تولد خود به مراقبتهای فراوانی نیاز دارند و باید یه چکاپ های نوزاد توجه ویژه ای داشت. در کنار تمام این ترفندها، انتخاب یک پزشک اطفال را جدی بگیرید. انتخاب یک پزشک مورداعتماد و آشنا به علم روز دنیا باعث میشود خیال راحتی بابت مراقبت از او در مواجهه با بیماریها و آسیبها داشته باشید. ضمنا خوب است والدین نسبت به آزمایشهای غربالگری نوزاد، نشانههای انواع بیماریهای رایج و مراقبتهای بعد از ترخیص هم شناخت داشته باشند.
سوالات متداول
در مراقبت از نوزاد، کودک چند بار در روز به شیر نیاز دارد؟
برای نگهداری از نوزاد باید بدانید آنها اغلب هر 2 تا 3 ساعت به شیر نیاز دارند. همچنین نیاز به شیر مصنوعی نیز هر 3 تا 4 ساعت یک بار است.
چگونه با تعویض پوشک میتوان به نگهداری از نوزاد پرداخت؟
ابتدا نوزاد را روی سطح تمیز قرار داده و پوشک کثیف را باز نمایید. ناحیه تناسلی او را تمیز کرده و پوشک را به درستی قرار دهید. در نهایت مطمئن شوید که ناحیه تمیز و خشک بوده و در صورت لزوم از کرم ضدالتهاب استفاده کنید.
در مراقبت از نوزاد چه زمانی باید او را به حمام برد؟
نگهداری نوزاد به شیوه صحیح حمام بردن او نیز مربوط میشود. حمام نوزاد معمولا 2 تا 3 بار در هفته کافی است. حمام بیش از حد منجر به خشکی پوست خواهد شد.