اختلال روان پریشی باعث ایجاد تغییراتی در تفکر میشود. در این بیماری، فرد بیمار صداهایی را میشوند یا چیزهایی را میبیند که در واقعیت وجود ندارد. در واقع، روان پریشی روی مغز افراد تاثیر میگذارد و باعث ایجاد توهماتی در فرد میشود. توهم به معنی دیدن چیزهایی است که در واقعیت وجود ندارند. رایجترین انواع توهم، توهم شنیداری میباشد.
توهم دیداری، توهم بویایی و چشایی، توهم روانی حرکتی از انواع علائم بیماری روان پریشی است. علائم روان پریشی شامل تغییر در تفکر و احساس، مشکلات گفتاری مشکلات فکری است. هذیان نیز از علائم دیگر اختلال روان پریشی است. هذیان به معنی باور اشتباه و غلط است که افراد روان پریش دارند. در پرستاری از بیمار اعصاب و روان شیوههای مختلفی وجود دارد اما قبل از آن بهتر است بهصورت مختصر در مورد بیماری اعصاب و روان بدانیم.
علائم بیماری اعصاب و روان
برخی از علائم احتمالی بیماری های عصبی و روان پریشی شامل موارد زیر است. این علائم عبارتند از:
- رفتار خطرناک و عجیب
- آشفتگی تفکر
- عدم علاقه به انجام کارهای روزانه
- ناتوانی در بیان احساسات
- نوسان خلق
- گفتار آشفته
علل اختلال بیماری های عصبی
علت بروز بیماریهای عصبی هنوز مشخص نیست. با این حال، عواملی از قبیل استرس، مصرف مواد، ژنتیک، سوابق خانوادگی می تواند باعث بروز بیماری روان پریشی شود. در برخی بیماری های اعصاب و روان مانند اسکیزوفرنی هم اختلال در گیرنده سلول عصبی باعث بروز مشکل در تفکر و ادراک میشود. برخی از انواع بیماریها میتوانند باعث بروز اختلال روان پریشی شوند. این بیماریها عبارتند از:
- پارکینسون
- هانتینگتون
- تومور
- کیست مغز
- زوال عقل
- آلزایمر
- ایدز
- صرع
- سکته مغزی
به نقل از سایت pubmed:
71 بیمار عصبی که نیاز به پیگیری داشتند، بهطور تصادفی به مراقبتهای معمول سرپایی روانپزشکی یا مراجعه حمایتی پرستاران روانپزشکی جامعه به منزل بهعنوان عوامل اصلی درمان آنها تقسیم شدند و هر 6 ماه یکبار بهمدت 18 ماه ارزیابی شدند. هیچ تفاوتی بین اثربخشی دو شیوه خدمات بر علائم، سازگاری اجتماعی یا بار خانوادگی یافت نشد. بیمارانی که به پرستاران روانپزشکی جامعه مراجعه میکردند، رضایت بیشتری از درمان گزارش کردند. پرستاری روانپزشکی اجتماعی منجر به کاهش چشمگیر تماسهای سرپایی با روانپزشکان و سایر کارکنان، ترخیص بیشتر و افزایش اندک تماس با پزشک عمومی برای تجویز شد. مراقبت از چنین بیمارانی توسط پرستاران روانپزشکی جامعه یک روش جایگزین ارزشمند برای استقرار در تیم روانپزشکی است.
انواع بیماری های اعصاب و روان
بیماریهای روان پریشی شامل بیماری اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و افسردگی شدید میباشد. هرکدام از این اختلالها با علائم روان پریشی همراه هستند. توهم در سالمندان از علائم اختلال اسکیزوفرنی محسوب میشود. اختلال دوقطبی میتواند روی خلق و خوی فرد نیز تاثیر بگذارد. شادی زیاد یا ناراحتی شدید میتواند از علائم اختلال دوقطبی باشد.
پرستار بیمار اعصاب و روان چه کسی است؟
پرستار بیمار عصبی کسی است که کاملا مسلط به تمامی اختلالات عصبی و روانی است و با توجه به شرایط بیمار کاملا با نحوه ارتباط گیری با او آشنا است و آموزش و مهارتهای لازم را در جهت اعصاب شناسی و سلامت روان افراد دیده است. پرستار بیمار اعصاب و روان سابقه کار در مراکز درمانی، بیمارستانها، مراکز تحقیقاتی و مشاوره داشته است.
فواید استخدام پرستار بیمار عصبی
پرستاری از بیمار اعصاب و روان بسیار حائز اهمیت است. زیرا وجود فردی متخصص باعث میشود فرد در آرامش بیشتر و زمان کمتر درمان شود. از دیگر فواید پرستاری از بیمار عصبی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مراقبت: مهمترین فواید پرستاری بیمار عصبی مراقبت درست و اصولی مانند فراهم کردن محیط آرامبخش برای بیمار و حمایتهای بینظیر فرد از بیمار اعصاب و روان است.
- آموزش به خانوادهها: پرستاران بیماران اعصاب و روان با آموزشهای لازم به خانواده فرد آنها را آگاه میسازند که بیمار در کمترین زمان درمان شود و از نظر خانواده نیز کمتر آسیب ببیند.
- افزایش کیفیت زندگی: با انجام کارهایی که پرستار بیمار عصبی انجام میدهد در جهت بالا بردن کیفیت زندگی بیمار قدم بزرگی برمیدارد. همچنین زندگی روزمره بیمار را راحتتر خواهد کرد.
- صرفهجویی در هزینههای درمان: به دلیل اینکه پرستار بیمار عصبی کاملا آگاه به بیمار است و مراقبتهای دائمی از وی دارد میتواند بهموقع اختلالات او را شناسایی کند و در جهت بهبودی سریعتر اقدامات مفید را انجام دهد. این کار پرستاری از بیمار عصبی باعث میشود که در همان لحظه درمان شود و نیاز به مراجعه به پزشک و بیمارستانها نخواهند داشت.
- پیشگیری از تشدید بیماری: پرستاری از بیمار عصبی باعث میشود بیماری او پیشروی نداشته باشد و با فعالیتهای سالمی که انجام میدهد نه تنها بیماری روان او بدتر نخواهد شد بلکه در جهت رشد و بهبودی آن خواهد بود.
نحوه پرستاری از بیمار عصبی
روان پریشی از انواع اختلالات روانی است که با روشهای مختلف درمان میشود و نیاز به پرستار بیمار عصبی دارند. از روشهای پرستاری از بیمار عصبی و روان پریش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. روان درمانی شناختی-رفتاری
درمان شناختی رفتاری از موثرترین روشهای درمانها در پرستار بیمار عصبی است. افراد دارای علائم روان پریشی از اختلال خود آگاهی نداشته و قادر به برقراری ارتباط نمیباشند. در این روش درمانی، راه های مقابله با خشم، استرس به بیماران روان پریش آموزش داده میشود.
2. دارو درمانی
کلرپرومازین و هالوپریدول از داروهای موثر برای درمان مشکلات روان پریشی محسوب میشوند. البته این قرصها در هنگام پرستاری از بیمار عصبی، ممکن است که عوارضی را به همراه داشته باشند.
3. درمان با شوک الکتریکی
یکی دیگر از روشهای مراقبت از بیمار اعصاب و روان و درمان بیماری روان پریشی، درمان با شوک الکتریکی است. درمان بیماران با شوک الکتریکی به کاهش علائم بیماری کمک زیادی میکند.
نکات لازم برای پرستاری از بیمار عصبی
پرستار بیمار میتوانند برای مراقبت از بیمار اعصاب و روان نکات زیر را در نظر بگیرد. این نکات عبارتند از:
- پرستار نباید بیمار را در طول روز به خواب تشویق کند تا بتواند شب خواب راحتی داشته باشد.
- پرستار باید مصرف نوشیدنی کافئیندار از برنامه روزانه بیمار اعصاب حذف کند.
- پرستار باید از رفتارهای پرخاشگرانه و متهاجمانه با بیمار اجتناب کند.
- پرستار بیمار عصبی باید آرام و صبور باشد تا بتواند در کنترل رفتار به بیمار کمک کند.
- مراقب باید گوش شنوای خوبی برای بیمار باشد. پرستار باید به احساسات و باورهای بیمار گوش دهد تا از نگرش وی مطلع شود.
- پرستار فرد روان پریش باید ذهن بیمار را از توهمات دور نگه دارد.
استخدام پرستار در منزل بیمار عصبی
بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی به مراقبتهای بیشتری نیاز دارند. به نوعی مراقبت از بیمار اسکیزوفرنی یک شغل تخصصی است. بنابراین، خانوادهی بیمار ممکن است که به تنهایی قادر به مراقبت از وی نباشند. در این مواقع نیاز است که پرستار برای رسیدگی و مراقبت از بیمار روانپریش استخدام شود.