تغذیه مناسب در مبتلایان به سرطان روده بزرگ بسیار ضروری است ، اما دانستن اینکه در هنگام ابتلا به این سرطان چه بخورید اهمیت زیادی دارد. هنگامی که یک فرد مبتلا به سرطان روده بزرگ است ، شناخت غذاهایی که می خورد و غذاهایی که از آنها اجتناب می کند بسیار مهم است زیرا ممکن است نتایج درمان را افزایش داده و کیفیت زندگی بیمار را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.
سرطان روده بزرگ از جمله بیماریهای شایع است که گریبان تمام افراد دنیا را میگیرد. این بیماری روده بزرگ را درگیر کرده و معمولا در افراد مسن بیشتر رخ میدهد. با داشتن اطلاعات کافی در خصوص این بیماری و پرهیز غذایی میتوانید تا اندازه زیادی از ابتلا به سرطان روده جلوگیری کنید.
غذاهای فیبردار، غذاهای حاوی پروتئین، سبزیجات و میوههای رنگی و غذاهای سرشار از فیبر برای درمان و پیشگیری از سرطان روده مفید هستند. این بیماری با مصرف الکل و دخانیات، رژیم غذایی غلط، بالا رفتن سن و مواردی از این دست، بیشتر رخ میدهد. پرستار بیمار می تواند با رعایت تمامی نکات ضروری، سلامت شما یا عزیزانتان را تضمین کند
آشنایی با سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ نوعی سرطان است که از روده بزرگ شروع می شود. روده بزرگ آخرین قسمت دستگاه گوارش است . سرطان روده بزرگ معمولاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار می دهد ، اگرچه در هر سنی ممکن است رخ دهد. معمولاً به صورت توده های کوچک و غیر سرطانی (خوش خیم) از سلول ها به نام پولیپ شروع می شود که در داخل روده بزرگ ایجاد می شود.
با گذشت زمان برخی از این پولیپ های روده بزرگ می توانند به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند.
پولیپ ها ممکن است کوچک بوده و در صورت وجود، علائم کمی ایجاد کنند. به همین دلیل ، پزشکان آزمایشات منظم غربالگری را توصیه می کنند تا با شناسایی و برداشتن پولیپ ها قبل از تبدیل شدن به سرطان ، از سرطان روده بزرگ جلوگیری شود.
اگر سرطان روده بزرگ ایجاد شود ، درمان های زیادی برای کنترل آن در دسترس است ، از جمله جراحی ، پرتودرمانی و درمان دارویی ، مانند شیمی درمانی ، درمان هدفمند و ایمونوتراپی. سرطان روده بزرگ گاهی اوقات سرطان روده نامیده می شود، این واژه ترکیبی از سرطان روده بزرگ و سرطان راست روده است که از راست روده شروع می شود.
ارتباط تغذیه و سرطان روده بزرگ
تغذیه نقش مهمی در سرطان روده بزرگ دارد. چرا که روده همواره ارتباط مستقیم با غذاهای مصرفی شما دارد. برای کنترل این بیماری و کمک به درمان آن، لازم است که به غذاهایی که مصرف میکنید؛ دقت کافی داشته باشید. مصرف غلات کامل، لبنیات، حبوبات، میوه و سبزیجات رنگارنگ و ماهی در پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ مفید است. درمقابل باید از مصرف الکل، گوشت قرمز و گوشتهای فراوری شده تا حد ممکن پرهیز کرد. از طرفی در دوران ابتلا به این بیماری لازم است که بدن شما مواد مغذی و پروتئیندار را بهاندازه کافی دریافت کند. با آگاهی از اینکه پانیکولیت روده چیست میتوانید شرایط بهتری برای مراقبت از روده و پیشگیری از سرطان روده ایجاد کنید.
چه غذاهایی باعث سرطان روده میشود
در مدت زمان ابتلا به سرطان روده بزرگ و همچنین بعد از جراحی، بهتر است از مصرف برخی از غذاها پرهیز کنید تا روده بزرگ در وضعیت بهتری بوده و بهبود آن سادهتر باشد. همچنین استفاده از خدمات یک پرستار بیمار کمک زیادی در بهبود روند مراقبت از بیمار سرطانی به شما میکند. مهمترین غذاهایی که باعث ابتلا به سرطان روده بزرگ میشوند؛ عبارتاند از:
1. غذاهای سرشار از قند
غذاهای حاوی قندهای ساده مانند شیرینی ، آب نبات و نوشیدنی های شیرین ، ارزش غذایی کمی دارند و ممکن است جایگزین غذاهای مغذی تر مانند سبزیجات ، میوه ها و گوشت بدون چربی شوند.
خوردن غذاهای حاوی قند بالا نیز به چاقی کمک می کند که یک عامل خطر ساز مهم برای سرطان روده بزرگ است.
2. غذاهای سرشار از چربی اشباع شده
غذاهایی که چربی اشباع بالایی دارند شامل لبنیات پرچرب گوسفندی مانند کره و بسیاری از غذاهای میان وعده ، فرآوری شده است.
تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی کم چرب و عاری از چربی اشباع شده می تواند به بهبود نتایج درمان کمک کند.
اکثر پزشکان توصیه می کنند که چربی های غذایی را از منابع سالم غیر اشباع مانند روغن زیتون و کانولا دریافت کنید و سعی کنید اسیدهای چرب امگا 3 بیشتری بخورید که چربی های موجود در آجیل و ماهی هستند و در رژیم غذایی سرطان روده بزرگ قرار می گیرند.
3. غذاهای سرخ شده، مضر برای سرطان روده بزرگ
غذاهای سرخ شده چرب و فست فودها می توانند علائم سرطان روده بزرگ را تشدید کرده و عوارض جانبی مانند تهوع استفراغ و اسهال مرتبط با شیمی درمانی را بدتر کنند. هضم این غذاهای چرب و سنگین ممکن است دشوار باشد و ممکن است برای مدت طولانی در معده یک فرد باقی بماند و خطر رفلاکس اسیدی و دردناک را نیز افزایش دهد.
4. نوشابه های گازدار
نوشابه های گازدار می توانند علائم تهوع و نفخ را بدتر کنند. قندهای اضافی می توانند به چاقی کمک کنند زیرا این کالری های خالی، ارزش غذایی کمی دارند یا هیچ فایده ای برای بدن ندارند و می توانند منجر به افزایش وزن ناخواسته شوند.
5- کافئین
کافئین می تواند علائمی مانند تهوع و اسهال را تشدید کند. این ماده می تواند تولید اسید در معده فرد بیمار را افزایش دهد که ممکن است منجر به رفلاکس اسید معده و مشکل در بلع شود. همچنین کافئین ممکن است بی خوابی را بدتر کند که می تواند از عوارض جانبی شیمی درمانی باشد.
5. الکل
هنگامی که فردی مبتلا به سرطان روده بزرگ باشد ،باید از نوشیدن الکل اجتناب کند. الکل ممکن است با داروهایی که مصرف می کند مانند داروهای ضد درد تداخل داشته باشد و باعث خشکی دهان شود و درد گلو را تشدید کرده و مشکل بلع ایجاد کند. مصرف مداوم الکل از عواملی است که احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد. نوشیدن 2 تا 3 لیوان الکل در روز میتواند تا 20 درصد احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. مصرف الکل بیشتر نیز باعث میشود که تا 40 درصد احتمال ابتلا بهاین بیماری افزایش پیدا کند. نوشیدن الکل همچنین می تواند منجر به برگشت اسید معده و سوزش سر دل شود.
6. گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده، سم سرطان روده بزرگ
گوشتهای قرمز مانند گوشت خوک، گوشت گاو، گوشت بره و غیره باعث ایجاد سرطان روده بزرگ میشوند. هنوز مشخص نیست که گوشت قرمز و سرطان روده چه ارتباطی با هم دارند؛ اما فرضیه دانشمندان این است که در اثر پختن گوشت در دمای بالا، برخی از مواد سرطانزا آزاد میشود. اگر فردی مبتلا به سرطان روده بزرگ است ، روده بزرگ او بیش از حد حساس است و این گوشت ها می توانند به سرعت علائم بیماری را تشدید کنند.
در سال 2015 سازمان بهداشت جهانی گوشت های فرآوری شده را جزو مواد غذایی سرطان زا طبقه بندی کرد و به مردم توصیه کرد که از خوردن آنها خودداری کنند.گوشت فرآوری شده ممکن است حاوی مواد شیمیایی باشد که برای مخاط روده بزرگ بیمار مضر است . گوشتهایی که برای آمادهسازی و فراوری آنها از مواد شیمایی استفاده میشود؛ مانند داگ، بیکن، ژامبون و غیره اغلب حاوی ترکیبات مضری هستند که باعث ابتلا به سرطان روده میشود.
تغذیه بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ چگونه باید باشد
سرطان روده بزرگ ارتباط نزدیکی به رژیم غذایی و تغذیه فرد دارد. رعایت برخی از موارد در رژیم غذایی بعد از درمان سرطان روده میتواند در درمان سریعتر سرطان روده بزرگ موثر باشد. با آگاهی از اینکه چه چیزهایی باعث سرطان روده میشود، میتوانید شرایط بهتری برای درمان هرچه سریعتر سرطان روده ایجاد کنید:
- غذاهای سرشار از پروتئین بخورید: یکی از مزایای مصرف پروتئین این است که برای ترمیم بافتهای بدن مفید است. از طرفی مصرف پروتئین باعث بالابردن و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن هم میشود. بهتر است در همه وعدههای غذایی روزانه مقداری پروتئین بگنجانید. مصرف گوشت، لوبیا، تخممرغ، محصولات لبنی، آجیل، کره آجیلها، سویا و غیره منابع غنی پروتئین هستند.
- غذاهای غنی از غلات: غذاهای غنی از غلات حاوی کربوهیدرات و فیبر هستند. این غذاها برای تامین انرژی مفید هستند. هضم این غذاها برای بدن ساده نیست. درنتیجه ممکن است پزشکتان از شما بخواهد که تا زمان وجود استومی، غذاهای حاوی فیبر مصرف نکنید.
- مصرف روزانه میوه و سبزیجات: میوه و سبزیجات بهخاطرداشتن مقادیر زیاد آنتیاکسیدان برای مقابله با سرطان مفید هستند. میوههای رنگی آنتیاکسیدان بیشتری دارند. برای کمک به درمان سرطان روده بزرگ، بهتر است حداقل 5 وعده میوه مصرف کنید.
- مصرف منابع چربی سالم: چربیها به هضم راحتتر غذا کمک میکنند و این روند برای کمک به بهبود روده بزرگ و پیشگیری از آن مفید است. در دوران بهبود سرطان روده بزرگ سعی کنید از روغنهای سالم مانند روغن زیتون، آجیل، دانههای خوراکی و غیره استفاده کنید. همچنین مصرف غذاهایی که چربی مضر دارند؛ مانند فستفودها و غیره را کنار بگذارید.
- مصرف قندها و شیرینیها را محدود کنید: غذاهای سرشار از قندهای افزوده مانند دسرها و شیرینیها ارزش غذایی محدودی دارند. بهتر است بهجای این مواد خوراکی، غذاهای سالم مصرف کنید.
- آب مصرف کنید: یکی دیگر از کارهایی که برای درمان سرطان روده بزرگ مفید است؛ مصرف آب و مایعات زیاد است. بهتر است روزانه حدود 1800 سی سی آب و مایعات مصرف کنید. نوشیدنیهای کافئیندار توصیه نمیشود. چرا که مصرف کافئین خود باعث دفع مقدار زیادی آب از بدن میشود.
به نقل از uchealth.com :
افزایش مصرف فیبر غذایی از غذاهای غنی از فیبر مانند نان سبوس دار یا برنج قهوه ای و لوبیا و حبوبات مانند سویا، عدس، نخود، لوبیا چیتی، لوبیا سیاه و لوبیا قرمز استفاده کنید. اینها منابع عالی پروتئین، فیبر، ویتامین B و ویتامین E هستند. به گفته موسسه تحقیقات سرطان آمریکا، “مصرف حبوبات رژیمی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد.”
چه چیزهایی باعث سرطان روده میشود
موارد زیادی مکن است زمینهساز بروز بیماری سرطان روده بزرگ شود که رایجترین آنها عبارتاند از:
- سن بالا: سرطان روده بیشتر در سنین 50 سال به بالا رخ میدهد.
- سابقه ابتلا به سرطان کولورکتال: درصورت بروز سرطان کولورکوتال، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ یا راست روده هم در شما وجود دارد.
- شرایط التهابی روده
- سوابق خانوادگی
- رژیم غذایی کمفیبر یا پرچرب
- سبک زندگی بیتحرک
- دیابت
- اضافهوزن
- مصرف دخانیات
- الکل
- پرتودرمانی
سرطان روده چه علائمی دارد
به ادعا مرکز پرستار اول سرطان روده بزرگ در بیشتر کیسها بهصورت خاموش است و هیچ علائمی ندارد؛ اما در برخی از افراد شاهد بروز علائم خاص هستیم. رایجترین علائم سرطان روده بزرگ عبارتاند از:
- ضعف یا سستی
- خونریزی مقعد
- مشاهده خون در مدفوع
- تغییر مدام عادتهای روده و مشاهده مواردی مانند اسهال یا یبوست
- احساس درد و ناراحتی در شکم
- کاهش وزن بیش از اندازه
پیشگیری از سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ ارتباط تنگاتنگی با رژیم غذایی دارد؛ بنابراین اگر بدانید چه چیزهایی باعث سرطان روده میشود؛ میتوانید به کنترل این بیماری کمک کنید. رعایت برخی از نکات تغذیهای برای پیشگیری از این بیماری مفید خواهد بود:
- مصرف غذاهای فراوری شده را محدود کنید
- از مصرف گوشت قرمز و غذاهای پرچرب بپرهیزید
- سبزیجات و غذاهای فیبردار را به اندازه مصرف کنید.
- مصرف میوهها و مواد غذایی در رنگهای مختلف را فراموش نکنید.
- سیبزمینی تاثیر خوبی در محافظت از روده در برابر ابتلا به سرطان دارد.
- وزن خود را کاهش دهید.
سخن آخر
سرطان روده بزرگ از انواع بیماریهایی است که ارتباط نزدیکی به نوع و جزئیات رژیم غذایی دارد. بهطوری که انتخاب درست و اصولی رژیم غذایی در پیشگیری از این بیماری، درمان و بهبود سرطان روده موثر است. مصرف غذاهای حاوی پروتئین، فیبر زیاد، سبزیجات و میوههای رنگارنگ، مایعات و غیره در حفظ سلامت روده بزرگ موثر است. در مقابل پرهیز از مصرف بیرویه گوشت قرمز، گوشت فراوری شده و الکل احتمال ابتلا به سرطان روده را کاهش میدهد.
وقتی مبتلا به سرطان هستید، انتخاب غذای سالم از اهمیت زیادی برخوردار است. زندگی با سرطان روده بزرگ دشوار است اما ایجاد یک رژیم غذایی سالم که به بیمار کمک می کند احساس بهتری داشته باشید از اهمیت زیادی برخوردار است برای اطلاعات بیشتر درخصوص غذاهای مناسب برای بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ بهتر است با پزشک متخصص تغذیه مشورت نمایید تا با تجویز یک برنامه غذایی مناسب به بهبود کیفیت زندگی فرد بیمار کمک نماید.
مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.
کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمندان، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان یک فرد را اولویت اصلی خویش قرار داده است.
سوالات متداول
آیا با رژیم غذایی میتوان سرطان روده را درمان رد؟
خیر؛ اما با آگاهی از اینکه چه چیزهایی باعث سرطان روده میشود و پرهیز غذایی و داشتن رژیم غذایی اصولی در پیشگیری، درمان و کنترل سرطان روده موثر است.
کدام مواد غذایی باعث ابتلا به سرطان روده میشوند؟
مصرف گوشت قرمز، گوشت فراوری شده و الکل احتمال ابتلا به سرطان روده را افزایش میدهد.
مصرف غذاهای فیبردار چه تاثیری در پیشگیری از سرطان روده بزرگ دارند؟
فیبر زیاد با تسهیل عملکرد هضم، از حجم کار و فشار روده بزرگ کاسته و در پیشگیری از ابتلا به سرطان در این بخش از بدن موثر است.