افزایش سن مشکلات و بیماریهای متعددی ایجاد میکند. بیشتر کسانی که به کهنسالی میرسند؛ معمولا درگیر بیماریهای متعددی میشوند که تاثیر زیادی در زندگی روتین آنها دارد. بیشتر کسانی که دچار کمخونی در سالمندان هستند؛ معمولا رژیم غذایی خوبی ندارند. در برخی از موارد بروز بیماریهای خاص و عارضههای سلامتی نیز این مشکل را ایجاد میکند. با بروز کمخونی علائمی مانند سردرد، سرگیجه، ضعف و بیحالی و احساس خستگی مداوم به سراغ فرد میآید. معمولا با مصرف غذاهای خونساز و مصرف مکملهای آهن میتوان این عارضه را درمان کرد.
کم خونی چیست؟
کمخونی یک اختلال خونی است که زمانی رخ میدهد که تعداد گلبولهای قرمز خون کافی نیست یا گلبولهای قرمز به درستی عمل نمیکنند. برخی از انواع کمخونی وراثتی هستند، اما افراد همچنین ممکن است این وضعیت را در طول زندگی خود بهدست آورند یا توسعه دهند.
کمخونی میتواند به شیوههای مختلف بر زندگی فرد تأثیر بگذارد. برخی از انواع این وضعیت علائم خفیفی دارند که با درمان کاهش مییابند. سایر انواع کمخونی جدیتر هستند، مانند برخی از انواع وراثتی که باعث بروز مشکلات پزشکی مادامالعمر میشوند. کمخونی شدید میتواند تهدیدکننده زندگی باشد. این وضعیت همچنین ممکن است نشانهای از شرایط جدیتری مانند سرطان باشد.
کم خونی در سالمندان
کمخونی در سالمندان از وضعیتهای پزشکی است که طی آن تعداد گلبولهای قرمز خون از حد نرمال کمتر هستند. این وضعیت میتواند در اثر مشکلات متعددی از جمله کمبود مواد مغذی در بدن، عفونتها، بیماریهای کلیوی، بیماریهای قلبی و عروقی و حتی سرطان ایجاد شود. کمخونی در سالمندان معمولا یک عارضه رایج و شایع است. بیش از 10 درصد از افراد بیشتر از 65 سال از این عارضه رنج میبرند. در این سن میتوانید از خدمات پرستاری سالمند هم استفاده کنید.
درمان کمخونی در سالمندان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که درصورت عدم توجه مشکلاتی مانند خستگی، ضعف، اختلال در تمرکز، ضربان قلب نامنظم، و مشکلاتی در اعضا بدن را در پی دارد. از بهترین نکات برای درمان کمخونی در سالمندان تامین مواد مغذی برای بدن است.
بخ نقل از سایت healthline:
افراد بالای 65 سال یکی از گروه های در معرض خطر کم خونی هستند. این می تواند مربوط به رژیم غذایی یا بیماری های مزمن باشد.
شرایط سلامت مزمن یکی دیگر از عوامل خطر کم خونی است و اکثر افراد بالای 65 سال حداقل یک بیماری مزمن دارند. در واقع، طبق دادههای سال 2018 مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، تقریباً 64 درصد از آمریکاییهای بالای 65 سال دارای دو یا چند بیماری مزمن هستند.
علل کم خونی در سالمندان
کمخونی در سالمندان شامل دو گروه مختلف است. یک گروه از کمبود ویتامینها و مواد معدنی رنج میبرند. معمولا افراد مسن در جذب مواد مغذی از غذاها مشکل دارند.
گروه دوم معمولا بهخاطر شرایط جسمانی خاصی که دارند؛ درگیر کمخونی میشوند. با بالا رفتن سن، فرد دچار انواع بیماریها میشود. این بیماریها روی عملکردهای مختلف بدن تاثیر سو گذاشته و درنهایت به کمخونی در سالمندان منجر میشود. اصلیترین دلایل کمخونی در سالمندان عبارتاند از:
- کمبود آهن
- بیماریهای مزمن مانند سرطان، دیابت
- کمبود ویتامین B 12
- کمبود فولات
- خونریزی دستگاه گوارش
- سندروم میلودیسپلاستیک
- کمبود ویتامین C
دارو برای کمخونی سالمندان
در مواردی که کمخونی در سالمندان ناشی از کمبود آهن یا ویتامین باشد؛ مصرف مکملهای B12 یا آهن به درمان این عارضه کمک میکند. همچنین مصرف مکمل ویتامین C جذب آهن را افزایش میدهد. بهتر است از مکملهایی استفاده کنید که تمام ویتامینها و مقدار آهن کافی را در خود داشته باشند. دوز و نوع مکمل باید به تجویز پزشک انتخاب شود.
علائم کمخونی سالمندان
گلبولهای قرمز خون وظیفه حمل اکسیژن را برعهده دارند. هموگلوبین در داخل این گلبولها اکسیژن را از ریه دریافت کرده و به سلولهای بدن میرساند؛ اما اگر تعداد گلبولهای قرمز کمتر باشند؛ طبیعتا میزان اکسیژن کمتری هم در خون جابهجا میشود. بهاینترتیب سلولها و اعضا بدن میزان اکسیژن کمتری را دریافت میکنند. این روند درنهایت به کمخونی در سالمندان میانجامد. از مهمترین علائم کمخونی در سالمندان شامل موارد زیر است:
- کاهش فشار خون
- سردرد
- تپش قلب
- تنگی نفس
- احساس ضعیف
- احساس خستگی دائم و بدون دلیل
علائم کمخونی شدید در سالمندان نیز شامل علائم زیر است:
- ضربان قلب سریع
- خسخس سینه
- واکنشهای ضعیف به درمان
- مشکلات تنفسی
تشخیص کم خونی در سالمندان
کمخونی در سالمندان وضعیتی است که طی آن میزان هموگلوبین در خون کاهش پیدا کرده و فرد دچار احساس خستگی دائم، سردرد و عدم تمرکز است. کمخونی در سالمندان را میتوان به کمک آزمایش خون تشخیص داد. کمخونی در مردان سالمند درصورتی رخ میدهد که مقدار هموگلوبین خون آنها کمتر از 14 الی 17 گرم باشد. کمخونی در زنان سالمند نیز درمواردی رخ میدهد که میزان هموگلوبین در خون آنها بین 2 تا 15 گرم باشد در هر دسیلیتر خون باشد. بهعبارتی برای تشخیص کم خونی در کودکان و سالمندان با نمونهگیری میزان هموگلوبین موجود در خون انجام میشود.
بعد از تشخیص کمخونی در سالمندان باید به عامل ایجاد کننده آن هم پی برد. برای این منظور شاخص ظرفیت کل اتصال آهن یا TIBC اندازهگیری میشود. مواردی که شاخص TIBC میزانی بیشتر از 400 میکروگرم در دسیلیتر باشد؛ بهمعنی این است که فرد دچار کمبود آهن است. درصورتیکه این عدد بالاتر از 400 باشد؛ بهاحتمال زیاد، بروز بیماریهای مزمن سبب ایجاد کمخونی در سالمندان شدهاند.
از دیگر روشهای تست خون، اندازهگیری سطح فریتین سرم در خون است. درصورتیکه میزان این ماده از 15 میکروگرم در لیتر کمتر باشد؛ کمبود آهن در خون قطعی است. درمواردی که این عدد بیشتر از 100 باشد؛ احتمال کمبود آهن منتفی است. نرخ 15 تا 100 مشکوک به کمبود آهن است.
غذاهای خونساز برای سالمندان
بهترین درمان برای رفع مشکل کمخونی در سالمندان استفاده از غذاهای خونساز برای سالمندان است. بهترین غذاهای خونساز برای سالمندان عبارتاند از:
- آب آلو
- نانها و غلات غنی شده با آهن
- کشمش و قیسی و آلوی خشک
- نخودفرنگی، نخود، عدس، لوبیای سفید و قرمز
- سبزیجات دارای برگهای تیره از جمله اسفناج
- شکلات تلخ برای کم خونی خوبه
درمان کم خونی در سالمندان
کمخونی در سالمندان از بیماریهای شایع در این دوران است که عوارض بزرگی در پی دارد. این مشکل معمولا بهخاطر کمبود آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک ایجاد میشود. برای درمان کمخونی شدید در سالمندان استفاده از مکملهای حاوی آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک میتواند کاربردی باشد. همچنین مصرف غذاهایی که حاوی این ریزمغذیها هستند هم به بهبود بیماری سالمندان کمک میکند. جذب آهن در افراد سالمند از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چرا که کمبود آهن بیماریهای متعددی را در پی دارد.
برای بهبود پروسه جذب آهن و کمک به درمان کمخونی شدید در سالمندان، شما نیاز به ویتامین C دارید. این ویتامین نیز معمولا از منابعی مانند پرتغال، نارنج، گوجهفرنگی، فلفلدلمه و غیره تامین میشود. همچنین میتوان از مکملهای ویتامین C استفاده کرد.
ازاینگذشته مصرف غذاهایی که حاوی بتاکاروتن هستند؛ برای جذب بهتر و بیشتر آهن مفید هستند. غذاهایی مانند هویج و نخودفرنگی سرشار از بتاکاروتن هستند. از طرفی نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه میتوانند از جذب آهن بکاهند. پس تغذیه مناسب و انتخاب مکملهای مناسب، برای درمان و مشکل کمبود آهن مفید است.
مقدار مورد نیاز آهن در بدن سالمندان
فقر آهن دلیل اصلی کمخونی در سالمندان در بیشتر کیسها است. معمولا افرادی که رژیم غذایی مناسبی ندارند؛ دچار این عارضه میشوند. سالمندان بالای 50 سال باید روزانه 8 میلیگرم آهن دریافت کنند. این میزان آهن میتواند از غذاهای خونساز برای سالمندان تامین شود. همچنین مصرف مکملهای آهن هم در این افراد مفید است.
پیشگیری از کمخونی سالمندان
کمخونی در سالمندان بسیار مهم است؛ چرا که به دنبال آن عارضههای سلامتی و بیماریهای متعددی ایجاد میشوند. برای پیشگیری از کمخونی در سالمندان و حتی درمان کمخونی شدید در سالمندان میتوانید از رژیمهای غذایی ساده استفاده کنید. مصرف مواد غذایی حاوی پروتئین، آهن، ویتامین C و دیگر مواد مغذی برای پیشگیری از بروز کمخونی در سالمندان مفید است.
همچنین تقویت سیستم ایمنی از بروز التهاب و ایجاد کمخونی جلوگیری میکند. باری این منظور ویتامین سی بیشتری مصر کنید. ویتامین C برای تسهیل جذب آهن نیز کارساز است. بهعلاوه مصرف مکملهای آهن بهترین راه برای درمان کمخونی در سالمندان هستند؛ اما پیش از استفاده از آنها بهتر است با پزشک مشورت کنید.
نحوه مراقبت و پرستاری از سالمند مبتلا به کم خونی
برای درمان کمخونی شدید در سالمندان به مراقبت و پرستاری درست و بهینه نیاز دارید. پرستاری از این افراد شامل سه اصل کلیدی است.
- تغذیه مناسب شامل غذاهای خونساز برای سالمندان و پرهیز از غذاهای مضر
- مراقبت جسمانی از سالمند
- مراقبت روحی و درمان عارضهها و عوارض روحی ناشی از کمخونی سالمندان
افرادی که از کمخونی رنج میبرند؛ معمولا دچار احساس خستگی و بیحالی هستند. پرستاری از سالمندانی که این مشکل را دارند؛ شامل کمک به درمان این عوارض است. برای این منظور میتوان از خوراکیها یا مکملهای انرژیزا استفاده کرد و همچنین شرایط ایمن و مناسبی برای بهبود روحیه سالمندان در این دوران ایجاد نمود.
عوارض کم خونی در سالمندان
کمخونی در سالمندان از مشکلات شایع است که میتواند سلامت عمومی بدن را تحت تاثیر قرار دهد. افراد سالمند که درگیر این عارضه هستند؛ از بیماریها و مشکلات متعددی رنج میبرند. ابتلا به بیماریهای قلب و عروق در کنار کمخونی در سالمندان میتواند به بروز مشکلات شناختی منجر شود.
بهعلاوه سالمندانی که دچار کمخونی هستند؛ معمولا عملکرد جسمی کمتری داشته و احتمال شکستگی استخوان در آنها بیشتر است. پس تشخیص و درمان کمخونی در سالمندان از اهمیت بالایی برخوردار است.
رژیم غذایی کم خونی در سالمندان
برای درمان کمخونی سالمندان بهترین نکتهای که باید به آن توجه کنید؛ استفاده از غذاهای خونساز برای سالمندان است. داشتن یک رژیم غذایی مناسب حاوی غذاهای خونساز برای سالمندان است و درکنار آن دوری از غذاهایی که برای سالمندان مضر است. این رژیم غذایی میتواند به جبران کمخونی در مردان سالمند و کمخونی در زنان سالمند کمک کند. این روند حیاتی بری درمان کمخونی شدید در سالمندان هم کارساز است. مشخص است که برای کمخونی در سالمندان استفاده از غذاهای حاوی مقدار زیادی آهن بسیار مهم است. رژیم غذایی سالمندانی که با مشکل کمخونی مواجه هستند؛ باید 10 تا 12 میلیگرم آهن در روز باشد. از مهمترین غذاهای خونساز برای سالمندان عبارتاند از:
- ماهی
- جگر
- آجیل
- حبوبات
- گوشت قرمز و سفید
- فلفل قرمز
- پرتغال
- سبزیجاتی مانند اسفناج و کلمپیچ
- توتفرنگی
همچنین برخی از غذاها از جذب میزان کافی آهن جلوگیری میکنند که بهتر است از رژیم غذایی سالمندان بهطور کامل حذف شوند. از مهمترین غذاهایی که در کمخونی در سالمندان باید پرهیز شوند؛ عبارتاند از:
- قهوه
- محصولات تولید شده با گندم سبوسدار
- شکلات
- ذرت
- انگور
سخن آخر
کمخونی در سالمندان یک عارضه رایج در این سنین است. معمولا ابتلا به بیماریهای مزمن، عدم مصرف غذاهای خونساز برای سالمندان و کمبود آهن و ویتامینها باعث بروز این اختلال و حتی علائم کمخونی شدید در سالمندان میشود. علائم کمخونی در سالمندان مرد و علائم کمخونی در سالمندان زن معمولا یکسان است.
هرچند نوسانات هورمونی و خلقی در خانمها میتواند بیشتر باشد. برای درمان این عارضه در سالمندان کافی است از رژیم غذایی مناسب و مکملهای آهن و ویتامین بهره ببرید. همچنین درمان عامل بهوجود آورنده کمخونی در سالمندان هم مفید و کارساز است.
سوالات متداول
1. چرا مصرف ویتامین C در کمخونی در سالمندان توصیه میشود؟
ویتامین C به جذب بیشتر و بهتر آهن کمک کرده و مشکل کمخونی در سالمندان را کاهش میدهد.
2. چه غذاهایی برای درمان کم خونی سالمند خوب است؟
ماهی، جگر، گوشت قرمز و سفید، آجیل و حبوبات بسیار برای کم خونی سالمندان مفید است.
3. کمخونی در سالمندان معمولا چه عارضهای است؟
کمخونی در سالمندان از وضعیت های پزشکی است که طی آن تعداد گلبول های قرمز خون از حد نرمال کمتر هستند.
4. کم خونی چه خطراتی دارد؟
کمخونی میتواند منجر به خستگی، مشکلات قلبی، اختلال در سیستم ایمنی، مشکلات روانی، کاهش تمرکز و اختلال در رشد کودکان شود.
5. کم خونی شدید باعث چه بیماری هایی میشود؟
کمخونی شدید میتواند باعث بروز بیماریهایی مانند نارسایی قلبی، اختلالات روانی (مانند افسردگی)، اختلال در سیستم ایمنی، مشکلات در رشد و تکامل در کودکان، و افزایش خطر عفونتها شود.