درمان خانگی آبله مرغان در کودکان

آبله مرغان در کودکان یک بیماری ویروسی خفیف است است که توسط ویروسی با نام علمی واریسلا زوستر ایجاد می شود. این بیماری عموما با جوش و بثورات پوستی خارش دار شناخته می شود اما در بعضی موارد کمیاب تر نیز می تواند علائم متفاوتی نیز از خود نشان دهد. این ویروس عموما کودکان و نوزادان را مورد هدف قرار می دهد. آشنایی با مراقبت از کودکان مبتلا به این ویروس از مهارت های یک پرستار کودک است.

بیماری آبله مرغان به شدت واگیر دارد است و به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. افرادی که به آبله مرغان در کودکی یا نوجوانی مبتلا می شوند، تا پایان عمر در برابر آن ایمن خواهد بود. اما در هر 10 نفر که به این بیماری در کودکی مبتلا می شوند یک نفر ممکن است در بزرگسالی نوع شدید تر این بیماری به نام زونا را تجربه کند. بیماری زونا عود دوباره ویروس واریسلا نهفته در بدن است.

آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان یک عفونت ویروسی است که موجب بروز راش خارش‌دار و تاولی بر روی پوست می‌شود و به وسیله ویروسی به نام واریسلا زوستر ایجاد می‌گردد. این بیماری به شدت مسری است، اما به دلیل وجود واکسن، شیوع آن در حال حاضر کاهش یافته است. کودکان به‌ویژه در معرض ابتلا به این بیماری هستند، هرچند بزرگسالان نیز ممکن است به آن مبتلا شوند.

قبل از معرفی اولین واکسن آبله مرغان در سال 1995، تقریباً تمام افراد در دوران کودکی به این بیماری مبتلا می‌شدند، اما از اواخر دهه 1990، نرخ ابتلا به آبله مرغان تقریباً 90% کاهش یافته است. امروزه، بیشتر کودکان واکسن آبله مرغان و بیماری اوریون را به عنوان بخشی از برنامه واکسیناسیون روتین خود دریافت می‌کنند.

فرد پس از ابتلا به آبله مرغان، دیگر نمی‌تواند از شخص دیگری به این بیماری مبتلا شود. اما اگر واکسینه نشده‌ باشد، در هر سنی ممکن است به آبله مرغان مبتلا شود. بزرگسالانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند ممکن است دچار عوارض جدی‌تری شوند، بنابراین بهتر است که در دوران کودکی به این بیماری مبتلا شوند.

علائم آبله مرغان در کودکان

در اکثر مواقع علائم آبله مرغان در کودکان همان ظاهر شدن جوش ها و تاول های قرمز و خارش دارد است. عموم این تاول ها ابتدا در مناطق محدودی و با تعداد کم ظاهر می شوند سپس به صورت جهشی زیاد شده و کل پوست را تحت تاثیر قرار می دهند. دامنه تاثیر تاول های این بیماری با توجه به نوع آن بستگی دارد مثلا در آبله مرغان خفیف این تاول ها کمتر است و در نوع دیگر و شدیدتر ممکن است در نقاط کمی غیر معمول نیز مشاهده شوند. اگر جوش ها را در داخل دهان یا روی پلک هم مشاهده کردید، لازم نیست نگران باشید. بثورات پوستی این نوع بیماری، سه مرحله زیر را طی میکنند.

1. ابتدا بروز برجستگی ها و دانه های قرمز
2. دانه های قرمز تبدیل به بثورات پر از مایع می شوند که حساس هستند و به راحتی می توانند بترکند
3. در نهایت جای بثورات پوسته پوسته می شود و ترمیم می شوند.

با این حال که آبله مرغان بیماری خفیفی است اما برای افراد خاصی می تواند خطر ساز باشد. نوزادان زیر یک سال و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند نسبت به این بیماری آسیب پذیرند. بیماران سرطانی در حال شیمی درمانی یا پس از شیمی درمانی، مبتلایان به HIV، مبتلایان به آسم که ناچارا از اسپری های استرووئیدی استفاده میکنند که نوعی سرکوبگر سیستم ایمنی است یا افرادی که به هر دلیلی دارو های سرکوب کننده ایمنی مصرف میکنند، در برابر بیماری های زیادی آسیب پذیرند که آبله مرغان هم شامل آنها است.

به جز به وجود آمدن جوش ها و تاول های قرمز این بیماری با علائم زیر نیز می تواند همراه باشد:

• تب
• کاهش اشتها
• بدن درد، بی‌حال بودن و سردرد
• درد معده که به صورت دل درد در کودکان ظهور پیدا می‌کند
• درد ماهیچه ای یا مفصلی
• سرفه یا آبریزش بینی

الگوی مشخصی برای ظهور این علایم وجود ندارد. این علائم می تواند قبل یا بعد از ظهور بثورات پوستی ظاهر شوند. همچنین هر شخص یا کودکی ممکن است موارد متفاوتی از لیست بالا را نسبت به دیگر کودکان تجربه کند.

علائم آبله مرغان نوزادان

اگر مادر نوزاد قبل از بارداری به آبله مرغان مبتلا شده و درمان شده باشد، پادتن های این ویروس را در دوران جنینی به فرزند خود منتقل می کند و بسیار بعید است که ابله مرغان نوزادان به وجود آید. ولی اگر این طور نبود و نوزاد ویروس را دریافت کند، علائم اولیه این بیماری همانطور که می بینید می تواند بسیار شبیه به آنفلانزا یا سرماخوردگی باشد و تشخیص دقیق آن دشوار است. البته امکان دارد که کودک هیچ یک از موارد لیست بالا را تجربه نکند و مستقیما شاهد پیدایش ظهور جوش های قرمز باشید.

هشدار: یک سری علایم خطرناک نیز می تواند در نوزادان ظاهر شود که نشان می دهد سیستم ایمنی بی تجربه نوزاد در حال شکست خوردن از ویروس است و باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. این موارد شامل پیدایش بثورات در چشم یا چشم های نوزاد، سرفه شدید، تغییر در ضربان قلب (عموما افزایش شدید)، استفراغ، تنفس نا متعارف ( تنفس سخت، تند، کم و…)، خواب آلودگی غیر طبیعی یا نا توانی در بیدار شدن، گرفتگی گردن، لرزش عضلات می شوند.

در مورد آبله مرغان در نوزادان هیچ گونه جای ریسکی وجود ندارد پس در صورت مشاهده هر یک از این علایم به سرعت و به صورت اورژانسی به پزشک مراجعه کنید.برای بزرگسالانی که دوباره به این ویروس مبتلا شده اند، یک پرستار در منزل می تواند بسیار مفید باشد.

آبله مرغان در حاملگی و بارداری

می توان گفت که زنان باردار، اصلی ترین قشر در معرض خطر برای بیماری آبله مرغان هستند. بانوان در تمام طول دوران بارداری خود، در برابر این ویروس به شدت آسیب پذیر هستند. زنانی که در طول دوران حاملگی دچار این ویروس می شوند، به احتمال بسیار قوی کودکی با نا هنجاری های جسمی به دنیا خواهند آورد.

اگر ابتلا به این ویروس در هفته های آخر بارداری رخ دهد، احتمال انتقال عفونت به فرزند و مرگ او بسیار بالا است. حساسیت این موضوع به قدری زیاد است که حتی استفاده از واکسن آبله مرغان در دوران بارداری نیز ممنوع است. پیشنهاد میکنیم چنانچه هرگز به این بیماری مبتلا نشده اید، قبل از اقدام برای باردار شدن، برای واکسیناسیون این ویروس اقدام فرمایید. جدول واکسن های نوزاد در وبلاگ ما موجود است.

تشخیص آبله مرغان در کودکان 

تشخیص آبله مرغان در کودکان که پیش تر هم اشاره کردیم، علائم این بیماری در کودکان می توانند بسیار گیج کننده باشند و چراکه شباهت زیادی به آنفلانزا و آبله میمونی دارند. به همین خاطر اصلی ترین راه تشخیص آبله مرغان در کودکان و نوزادان همان جوش و تاول های آبدار سطح پوست هستند. البته فاصله بین ظهور علایم گیج کننده اولیه تا پیدایش بثورات پوستی بسیار کوتاه است. ولی با این وجود اگر علایم اولیه را مشاهده کردید و تا بحال به این بیماری مبتلا نشده اید، می توانید از طریق یک آزمایش خون ساده به قطعیت برسید.

نحوه انتقال آبله مرغان در کودکان

ابله مرغان در کودک به سادگی از طریق تنفس و تماس پوستی منتقل می شود. امکان انتقال ابله مرغان کودکان از 2 روز پیش از ظهور بثورات پوستی وجود دارد و تا زمانی که این بثورات خشک نشده اند همچنان قابل انتقال است. البته شاید مهم ترین نکته راجب این بیماری آن است که اگر تنها یک بار در کل طول عمرتان به این بیمار دچار شوید دیگر از آن پس به آن مبتلا نخواهید شد و ایمنی خواهید داشت.

به نقل از hopkinsmedicine.org :

آبله مرغان پس از آلوده شدن ممکن است 10 تا 21 روز طول بکشد تا ایجاد شود. آبله مرغان 1 تا 2 روز قبل از ظاهر شدن بثورات و تا زمانی که تاول ها خشک شده و پوسته پوسته شوند، مسری است. تاول ها معمولاً ظرف 4 تا 5 روز پس از شروع بثورات خشک می شوند و به پوسته تبدیل می شوند، اما معمولاً چندین محصول جدید تاول در این دوره زمانی ایجاد می شود. کودکان باید در خانه بمانند و از سایر کودکان دور بمانند تا زمانی که تمام تاول ها پوسته پوسته شوند.

درمان سریع آبله مرغان کودکان

درمان سریع آبله مرغان در کودکان به چه شکل است؟ این بیماری یک ویروس با چرخه زندگی پپتیک است. این ویروس ها با سرعت بسیار بالایی در بدن منتشر و تکثیر می شوند اما نکته اصلی آن است که ویروس ها درون سلول های بدن ما خود را تکثیر می کنند. سلول مرده پس از مرگ ماده ارزشمند به نام اینترفرون را از خود به میراث می گذارند که موجب می شود سلول های دیگر در برابر ورود ویروس مقاوم شوند. پس از گذشت مدت زمان مشخصی، ویروس ها سلول جدیدی برای تکثیر و نابودی پیدا نمیکنند و از بین می روند. این فرایند درمان بیماری های رایج در کودکان است.

در نتیجه بهترین برای درمان آبله مرغان در کودکان، انواع دارو های ضد خارش، ضد حساسیت و به طور کلی کاهنده علائم آزار دهنده بیماری و اندکی صبر است. ویروس به طور خودکار پس از مدتی از بدن دفع می شود. اقداماتی که در طول این مدت می توانید برای اذیت نشدن کودکتان انجام دهید تا درمان آبله مرغان صورت گیرد، شامل موارد زیر است:

1. کاهش و تسکین خارش: برای این کار به صورت همزمان از قرص هایی که لزوما پزشک تجویز کرده است در کنار پماد کالامین استفاده کنید. میتوانید از کمپرس آب یخ هم برای از بین بردن خارش استفاده کنید.
2. مانع خاراندن و کنده شدن جوش ها شوید: این کار در مواجهه با کودکان کم سن تر سخت تر است. اما در صورت لزوم یک دستکش به کودک بپوشانید تا خود را نخاراند. هیچ چیز به این انداره روند درمان این بیماری را کند نمی کند.
3. کاهش تب: احتمال کمتری وجود دارد که کودک شما با آبله مرغان تب کند اما اگر اینطور شد حتما به پزشک مراجعه کنید و با مشورت پزشک برای کاهش تب از قرص استامینوفن استفاده کنید.

این موضوع هم شایان ذکر است که بعضی داروهای ضد ویروسی (نه همه آن ها) ناچارا به سلول های بدن ما نیز خواه سالم یا آلوده آسیب میرسانند. بنابراین بیشتر پزشک ها استفاده از دارو های ضد ویروسی را تنها برای موارد وخیم تجویز می کنند تا درمان آبله مرغان سریعا محقق شود.

درمان خانگی آبله مرغان در کودکان

برای درمان ابله مرغان کودک در خانه روش های بسیار زیادی وجود دارد که موثر ترین روش های خانگی به صورت زیر می باشد:

• درمان آبله مرغان بچه در منزل با عسل

عسل دارای خاصیت التیام بخش و ضد عفونی کننده است. پس از تمیز و خشک کردن پوست، یک لایه نازک عسل را روی زخم بمالید. این عمل را سه وعده در روز تکرار کنید

• درمان خانگی آبله مرغان کودکان با آلوئه ورا

ژل آلوئه ورا از هر لحاظ برای پوست مفید است. فرایند عسل را میتوانید برا آلوئه ورا نیز تکرار کنید. این کاز آسیب دیدن و لک شدن پوست جلوگیری میکند و بهبودی آن را سرعت می بخشد.

• درمان فوری ابله مرغان با روغن اسطوخودوس در خانه

روغن اسطوخودوس نیز یک روغن مفید برا پوست است. اگر کودک بدن خود را خارانده و زخم ایجاد کرده، برای جلوگیری از بجا ماندن جای زخم این بیماری، روغن اسطوخودوس را با روغن نارگیل ترکیب کنید و رو پوست ماساژ دهید.

• درمان ابله مرغان در کودکان با دمنوش های گیاهی

استفاده از دمنوش‌های گیاهی همچون بادرنجبویه، بابونه، گل همیشه بهار و ریحان مقدس برای بهبود علائم بیماری آبله مرغان موثر هستند و باعث تسکین التهابات و خارش‌های پوستی ناشی از آن می‌شوند.

درمان ابله مرغان با خاکشیر

درمان ابله مرغان با خاکشیر چگونه انجام می‌شود؟ برای یافتن پاسخ این سوال باید به شما توضیح کاملی را ارائه دهیم. از گذشته به یاد داریم که هروقت که آبله مرغان در کودکان به وجود می‌آمد، قدیمی‌تر ها مانند مادر بزرگ و پدر بزرگ برای فرد مبتلا به این بیماری، شربت خاکشیر آماده می کردند و اجبارا فرد نیز باید آن را مینوشید. خاکشیر علاوه بر طعم و مزه بسیار خوب، دارای خواص و فواید بسیار بالایی نیز می‌باشد که در ادامه قصد داریم برخی از آن ها را باهم بررسی کنیم.

ماده خاکشیر به دلیل اینکه دارای طبع بسیار سردی می‌باشد توانایی آرامش دادن و تسکین بخشی به التهابات حاصل از آبله مرغان در کودکان را دارا می‌باشد. در برخی از موارد حتی افراد تفاله شربت خاکشیر را بر روی التهابات این بیاری به دلیل تسکین و بهبود التهاب می‌مالند و یا حتی گاها خاکشیر را مانند اسپند دود کرده و دود حاصل از آن را در معرض التهابات پوستی حاصل از آن قرار می‌دهند و تاثیر مثبت نیز دارد.

عوارض آبله مرغان در کودکان

درکل می‌توان گفت آبله مرغان اگر در کودکی رخ دهد، عوارض خطرناکی نخواهد داشت و مانند یک روند اگر طبیعی و با مراقبت‌های صحیح طی شود در بزرگسالی هیچ فردی را اذیت نخواهد کرد. اما اگر در بدترین شرایط بخواهیم عوارض آبله مرغان در کودکان را بررسی نماییم می‌توان به موارد زیر و احتمال بروز آن‌ها اشاره کرد.

• جای زخم دائمی (اگر جلوی خارش ها پوست گرفته نشود و کودک تاول ها را بکند)
• التهاب بافت هاب اطاف مغز و نخاع یا همان مننژیت
• آنسفالیت ویروسی (نوع دیگری از التهاب بافت مغز)
• سندروم ری که موجب سوهان مغز می شود (البته بسیار نادر است)
• سندروم شوکی سمی به واسطه ابتلا کودک به آبله مرغان
• انواع عفونت پوستی باکتریایی
• عفونت بافت های مختلف از بافت های نرم مثل کلیه و پانکراس تا بافت های سفت استخوانی و مفصلی
• عفونت خونی
• ذات الریه
• کم آبی شدید

پیشگیری از آبله مرغان

تزریق واکس اصلی ترین راه پیشگیری از این بیماری است. البته واکسن آبله مرغان در کودکان خود دارای نکاتیی است که باید به آنها پرداخه شود.

1. تزریق واکس برای کودکان دوبار توصیه می شود. یک بار در سن 12 تا 15 ماهگی و بار دوم در سن 4 تا 6 سالگی.
2. اگر کودک شما به هر دلیلی داروی استروئیدی یا هر داروی کاهنده ایمنی دیگری استفاده می کند حتما قبل از تزریق با پزشک مشورت کنید
3. کودکان بالا 6 سال می توانند هر دو دوز واکسن را دریافت کنند

سخن پایانی

آبله مرغان در کودکان و نوزادان یکی از بیماری های مسری بوده که احتمال ابتلا به این بیماری در دوران حاملگی و بارداری نیز وجود دارد. علت به وجود آمدن ابله مرغان به دلیل ویروس واریسلا زوستر بوده که درمان های سریع و خانگی برای آن وجود دارد. پیشگیری از این بیماری صد در صد نبوده اما شما می توانید با مراقبت از نوزاد و کودک و راه هایی مانند تزریق واکسن از ابتلا به این بیماری و در امان ماندن از علائم و نشانه ها و عوارض احتمالی آن تا حدودی پیشگیری نمایید.

سوالات متداول

1. طول مدت بیماری آبله مرغان در کودکان چقدر است؟

به طور میانگین طول مدت این بیماری دو هفته طول می‌کشد و نهایت تا هفته سوم باید بهبود یابد.

2. آیا آبله مرغان کودکان داخل چشم طبیعی است؟

خیر، این مورد یکی از علائم خطرناک است و در صورت مشاهده دانه‌های قرمز در چشم کودک باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

3. واگیر آبله مرغان چند روز است؟

از ابتدای شروع علائم و حتی تا 2 روز قبل از شروع علائم آن واگیردار است و تا پایان بسته شدن بثورات پوستی و خشک شدن آن‌ها امکان سرایت آن وجود دارد.

4. چه چیز هایی برای آبله مرغان در کودکان مضر است؟

کم آبی بدن و عدم مصرف مایعات کافی، غذاهای پرنمک، پر از ادویه و غذاهای ترش مضر است. فعالیت زیاد و استراحت نکردن کافی نیز مضر است. هم‌چنین از غذاهایی با طبع سرد و مقوی استفاده کنید.

5. آیا کودک مبتلا به آبله مرغان می تواند به مدرسه برود؟

خیر تا زمان خشک شدن بثورات پوستی به علت سرایت بیماری به بقیه افراد نمی‌تواند به مدرسه برود و بهتر است طول استراحت بیشتری داشته باشند.

6. از چه سنی ابتلا به آبله مرغان می تواند شروع شود؟

از نوزادی امکان ابتلا تا نوجوانی وجود دارد و به‌خاطر واگیردار بودن این بیماری فرد در هر سنی که ویروس در مکان وجود داشته باشد می‌تواند بگیرد.

7. چه نوع درمان خانگی برای آبله مرغان کودکان وجود دارد؟ 

مصرف خاکشیر و عسل بهترین و سریع‌ترین درمان آبله مرغان در خانه است که به شدت توصیه می‌شود.

8. برای آبله مرغان چی بخوریم؟

غذاهای نرم و ملایم مانند پوره سیب‌زمینی و ماست، میوه‌ها و سبزیجات تازه، مایعات فراوان و غذاهای غنی از ویتامین C و پروتئین بهترین تغذیه ها در دوران بیماری آبله مرغان هستند. سعی کنید از غذاهای تند و سنگین پرهیز کنید.