علت کاهش وزن ناگهانی کودکان چیست؟

کاهش وزن در کودکان همیشه نگران کننده است. تنها استثنا زمانی است که کودکان دارای اضافه وزن تحت نظر پزشک وزن کم می‌کنند. هرگونه کاهش وزن غیرقابل توضیح در یک کودک مستلزم مراجعه به پزشک است. این مقاله از موسسه پرستاری سلامت اول جایگزین آن نخواهد شد، اما به شما اطلاعاتی درباره برخی از سوالاتی که پزشک خواهد داشت و آزمایش‌ها یا درمان‌هایی که ممکن است تجویز شود، ارائه می‌دهد.

کودکان زمانی وزن کم می‌کنند که یا کالری کافی دریافت نمی‌کنند یا به دلیل بیماری یا دلایل دیگر بیش از حد معمول کالری می‌سوزانند. در این مقاله به علل کاهش وزن ناگهانی کودک شما خواهیم پرداخت.

علل کاهش وزن غیرطبیعی در کودکان

نوسانات وزن در کودکان شایع و اغلب خوش خیم است. اگر فرزند شما با گذشت زمان چند پوند از دست داد، نباید نگران باشید. رشد سریع، بلوغ و استرس امتحان می‌تواند دلایل آن باشد. با این حال، به اینجا ختم نمی‌شود. چندین دلیل دیگر برای کاهش وزن غیرقابل توضیح در کودکان وجود دارد. پرستار بچه با ایجاد یک برنامه غذایی مناسب نقش مهمی را ایفا می‌کند.

1) عادات غذایی نادرست

مهم‌ترین علت کاهش وزن ناگهانی کودکان تغذیه نامناسب است. کودکان برای رشد، رشد و رزق و روزی مناسب باید از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنند. وقتی بچه‌ها به درستی غذا نمی‌خورند یا کالری کمتری از میزان مورد نیاز می‌خورند، وزن کم می‌کنند. این وضعیت موقتی است و به محض اینکه کودک شروع به خوردن یک رژیم غذایی متعادل و از نظر کالری بهینه کند برطرف می‌شود.

به گفته سایت childrens :

Children can rapidly lose weight due to a number of environmental, medical, physical or psychological reasons. Since there are many possible triggers, it’s best to speak with a pediatrician about the symptoms, what a healthy weight is for your child and how to move forward.

2) افزایش فعالیت

فعالیت پیش از حد می‌توان از دیگر علت کاهش وزن ناگهانی کودکان باشد. کودکان به تمرینات و فعالیت‌های مختلفی می‌پردازند که انرژی مورد نیاز بدن را افزایش می‌دهد. اگر این الزامات برآورده نشود، کودک ممکن است کاهش وزن را تجربه کند. والدین باید با یک متخصص تغذیه واجد شرایط مشورت کنند تا نیازهای انرژی کودک خود را مشخص کنند و بر این اساس یک برنامه غذایی مناسب دریافت کنند.

3) رویدادهای استرس زا

استرس از مهم‌ترین علت کاهش وزن ناگهانی کودکان است که می‌تواند تا حدودی آسیب زننده باشد. طلاق والدین، تغییر مدرسه یا شهر و قلدری در مدرسه از جمله رویدادهای استرس زا در زندگی کودکان هستند.

استرس مزمن همراه با اضطراب و افسردگی می‌تواند تغییراتی را در رژیم غذایی ایجاد کند، مانند کم خوردن یا از دست دادن اشتها و در نتیجه کاهش وزن. از سوی دیگر، اگر کودکان به پرخوری یا خوردن احساسی افراط کنند، می‌توانند وزن خود را افزایش دهند.

4) اختلالات خوردن

اختلالات خوردن، مانند بی اشتهایی، مشکلات سلامت روانی هستند که باعث می‌شود کودک در یک الگوی غذایی بیش از حد محدود کننده که باعث کاهش وزن مداوم و شدید می‌شود، افراط کند. خطر کمبودهای تغذیه ای را افزایش می‌دهد و منجر به کاهش وزن بیشتر و مشکلات رشد می‌شود. آن‌ها در دختران به‌ویژه در نوجوانان شایع هستند.

5) بیماری های کوتاه مدت

معمولا دوره نقاهت بیماری‌های خاص سبب کاهش وزن ناگهانی کودکان می‌شود. بیماری‌های کوتاه مدت مانند سرماخوردگی یا آنفولانزای معده می‌تواند باعث کاهش وزن کودکان شود. بسته به شدت عفونت، کاهش وزن می‌تواند خفیف یا شدید باشد. اکثر کودکان به محض درمان بیماری و اینکه بتوانند رژیم غذایی منظمی داشته باشند، وزن از دست رفته خود را دوباره به دست می‌آورند. اگر در زمان بهبودی وزن اضافه نکنند، پزشک به دنبال بیماری مزمن زمینه‌ای می‌گردد.

6) مشکلات دهانی یا عصبی

کودکانی که مشکلات دهانی مانند شکاف کام و لب و نگرانی‌های عصبی مانند فلج مغزی در کودکان دارند، ممکن است مشکلاتی در تغذیه و بلع داشته باشند. این مشکلات می‌تواند مصرف غذای آن‌ها را کاه‌ش دهد و منجر به کاهش وزن ناخواسته شود.

7) اختلالات گوارشی

اختلالات گوارشی، مانند بیماری التهابی روده و بیماری سلیاک، اغلب بر هضم مناسب و جذب غذا تأثیر می‌گذارد. علاوه بر این، آن‌ها بر اشتهای کودک تأثیر می‌گذارند و در نتیجه در طول زمان باعث کاهش وزن ناخواسته خواهند شد.

8) مشکلات هورمونی

مسائل هورمونی مانند بیماری آدیسون (نارسایی غده فوق کلیوی)، پرکاری تیروئید و دیابت نوع 1 بر متابولیسم فرد تأثیر می‌گذارد و در نتیجه باعث کاهش وزن می‌شود. کودکان مبتلا به مشکلات هورمونی بر اساس نوع اختلال، احتمالاً علائم دیگری مانند درد شکم، استفراغ و اسهال را نشان می‌دهند.

9) اختلالات ژنتیکی

برخی اختلالات ژنتیکی مانند فیبروز کیستیک می‌تواند باعث کاهش وزن ناخواسته شود. فیبروز کیستیک با وجود اشتهای بیش از حد کودک، کاهش وزن ناخواسته را نشان می‌دهد. برخی از اختلالات ژنتیکی بر سطوح سالم آنزیم‌ها در بدن تأثیر می‌گذارند و باعث کاهش ماهیچه‌ها و چربی می‌شوند که منجر به کاهش وزن می‌شود.

علائم کاهش وزن ناگهانی در کودکان

در بالا گفته شد که در اکثر موارد کاهش وزن کودکان طبیعی بوده و به ندرت پیش می‌آید که خطرناک باشد، موضوع دیگری که مطمئن شویم کاهش وزن فرزند ما طبیعی است که با علائم دیگری همراه نباشد. در ادامه علائم کاهش وزن غیرطبیعی در کودکان آورده شده که اگر همراه با کاهش وزن این علائم همراه باشد نباید روند درمان را به تعویق انداخت.

• سرفه و گلودرد
• تب
• درد در ناحیه شکم
• ضعف و بی‌حالی
• خواب آلودگی یا بی‌خوابی
• کاهش ادرار و کم آب شدن بدن
• بی اشتها شدن
• اسهال و یبوست
• استفراغ
• سرگیجه

درمان کاهش وزن ناگهانی در کودکان

برای درمان کاهش وزن ناگهانی کودکان و  تدوین رژیم غذایی آنچه برای بزرگسالان مفید است ممکن است برای بچه ها خوب نباشد. توجه داشته باشیم: کودکان نیازهای غذایی خاص خود را برای رشد و حفظ سلامتی دارند. شاید بپرسید بهترین راه برای کاهش وزن کودک چیست؟ با پزشک متخصص اطفال کودک مشورت کنید تا مطمئن شوید که کودک به طور ایمن لاغر می‌شود. همچنین می‌توانید در مورد رفع این مشکل راهکارهای درمانی زیر را انجام دهید.

1. کنترل وزن ایده آل کودک

کودکان نباید اضافه وزن داشته باشند. از آنجا که آنها هنوز در حال رشد هستند ، لازم است وزن خود را حفظ کرده یا دچار اضافه وزن نشوند. نوجوانان ممکن است در هفته نیمی از وزن خود را از دست بدهند. متخصص کودک می تواند شما را راهنمایی کند که باید  چه هدفی را دنبال کنید تا کودک به وزن ایده آل خود برسد.

2. مقاوت در برابر رژیم ها و مکمل ها بدون تایید پزشک

اولین انگیزه شما باید این باشد که کودک خود را با برنامه غذایی آشنا کنید. برای کاهش وزن کودک متخصص اطفال توصیه میکند تا از استفاده از رژیم‌های غذایی کاهش کالری برای کودک اجتناب کنید زیرا این امکان وجود دارد که کودک مواد مغذی و کالری مورد نیاز برای رشد را دریافت نکند؛ به علاوه، بسیاری از رژیم های غذایی ممکن است برای کودک “بد” و یا نامناسب باشد. محدودیت‌ها می‌توانند باعث تغییر در تغذیه کودک شود. داروهای کاهش وزن یا مکمل ها نیز ایده خوبی نیستند (به جز زمانی که پزشک کودک آنها را تجویز کند) در مورد چگونگی تأثیر این قرص ها بر کودکان ، تحقیقات کم یا ناچیزی وجود دارد ، بنابراین ممکن است سلامت کودکان در معرض خطر باشد.

3. همگام سازی خانواده با کودک

به جای اینکه فرزندتان را مجبورکنید تنهایی رژیم غذایی خود را تغییر دهد،با تمام اعضای خانواده در مورد چگونگی ایجاد تغییرات سالم در رزیم غذایی صحبت کنید. خوب است بدانید بچه ها عادات خود را از والدین خود می آموزند! در یک تحقیق مشخص شد که کودکان هنگام لاغر شدن والدینشان، خیلی بیشتر از آنها وزن کم می کنند!

4. شروع تدریجی و با حوصله 

سعی نکنید تنها یک بار رژیم غذایی خانواده خود را تغییر دهید. بلکه برای کاهش وزن کودک باید سعی کنید چند بار تغییراتی در روش تغذیه ای خانواده ایجاد کنید. برنامه های کوچک و قابل کنترل به احتمال زیاد برای طولانی مدت دوام خواهند داشت.

5. انجام عادات هفتگی

• نوشیدنی های مضر کودک مانند شیر پرچرب و نوشابه را با آب، شیر کم چرب یا شیر بدون چربی جایگزین کنید.
• اطمینان حاصل کنید که کودک شما صبحانه سالم می خورد. یک وعده غذایی صبحانه سالم با غلات سبوس دار یا پروتئین، مانند نان گندم سبوس دار با کره بادام زمینی، به او کمک می کند که احساس سیری داشته باشد تا در ادامه ی روز دچار پرخوری نشود.
• سعی کنید بیشتر از یک بار در هفته در رستوران ها یا فست فودی ها غذا میل نکنید.
• میوه، سبزیجات و سایر میان وعده های سالم را بیشتر و میزان کمتری چیپس، کلوچه و آب نبات خریداری کنید. اگر این خوراکی های پر کالری در خانه تان موجود نباشد کودک نیز دسترسی به آنها نخواهد داشت و در نتیجه،در وزن ایده آل خود می مانند. به فرزندان خود کمک کنید که آنها را در حد اعتدال رعایت کنند.

6. توجه به اندازه غذای کودک

اگر در بشقاب و لیوان های بزرگ خوردن را بیشتر دوست دارند، این کار را انجام دهید. ممکن است بخواهید سفره خود را کم رنگ کنید و یک سفره ی ساده بیندازید.

7. با هم وعده های غذایی بخورید

وقتی به عنوان یک خانواده با هم غذا بخورید البته نه جلوی تلویزیون، عادات سالم‌تر را رعایت می‌کنید. یک مطالعه نشان داد کودکانی که سه وعده یا بیشتردر هفته غذای خود را با خانواده می خورند، 20% از خوردن غذاهای ناسالم پرهیز می کنند و 12% کمتر اضافه وزن دارند.

هم‌چنین در شروع هر هفته، برای چند وعده صبحانه خانوادگی، ناهار یا شام برنامه‌ریزی کنید در صورت امکان، تمام اعضای خانواده را در برنامه ریزی و پخت و پز برای وعده‌های غذایی درگیر کنید.

8. وجود میوه و سبزیجات در برنامه غذایی کودک

• میوه و سبزیجات کالری کمتری دارند و کودکان روزانه به مقدار 2 تا 3 عدد میوه احتیاج دارند با استفاده از این راهکارها خلاقیت به خرج دهید.
• از فرزندتان بخواهید مواد غذایی مورد علاقه خود را در فروشگاه مواد غذایی انتخاب کند.
• یک اسموتی میوه تازه را برای صبحانه یا میان وعده انتخاب کنید.
• غلات، حبوبات و ساندویچ را به همراه سالاد میل کنید و در این بین وعده های غذایی را با سبزیجات سرو کنید.
• از غذاهای سبزیجاتی به جای گوشت در غذاهای مناسب کودک مانند فلفل قرمز، لازانیا و اسپاگتی استفاده کنید.

9. قرار دادن فعالیت بدنی در برنامه کودک

• بچه‌ها باید هر روز 60 دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند.
• ورزش را برای به صورت خانوادگی انجام دهید. با هم به پیاده روی بروید یا دوچرخه سواری کنید.
• به کودک خود کمک کنید تا فعالیتی را که از آن لذت می‌برد پیدا کند، مثلا: فوتبال، شنا، رقصیدن و … .
• او را تشویق کنید که به جای تماشای تلویزیون یا بازی با رایانه، وقت خود را با ورزش،مطالعه یا رفتن به بیرون بگذراند.

اگر این روش‌ها را امتحان کردید اما فرزند شما بعد از چند ماه هنوز دچار کاهش وزن نشد، لازم است با یک متخصص بهداشت و درمان که متخصص کاهش وزن کودک است صحبت کنید.