آیا نوشیدن 8 لیوان آب برای همه افراد مناسب است؟

نوشیدن آب توصیه‌ای که اغلب در رابطه با مصرف آب شنیده می‌شود، نوشیدن 8 لیوان آب روزانه است. این توصیه که به‌طور گسترده‌ای پذیرفته شده، معمولاً به عنوان یک معیار ساده و قابل درک برای حفظ هیدراتاسیون بدن مطرح می‌شود. با این حال، آیا این مقدار برای همه افراد مناسب است؟

نیازهای آبی بدن هر فرد ممکن است بسته به عوامل مختلفی نظیر سن، جنسیت، وزن، سطح فعالیت بدنی و شرایط آب و هوایی متفاوت باشد. مثلا امکان دارد با نوشیدن هشت لیوان آب، باز هم کم آبی در سالمندان دیده شود. از این رو، پرداختن به این موضوع که آیا نوشیدن 8 لیوان آب در روز برای تمامی افراد کافی و مناسب است یا خیر، اهمیت ویژه‌ای دارد. بررسی دقیق‌تر نیازهای فردی و شرایط خاص هر شخص می‌تواند ما را به پاسخ دقیق‌تری در این زمینه برساند.

چرا باید روزی 8 لیوان آب بنوشیم

نوشیدن 8 لیوان آب روزانه توصیه‌ای رایج است که به حفظ سلامت بدن کمک می‌کند. دلایل این توصیه عبارتند:

قدرت ذهن

به گفته دکتر لیمینگ، حتی کم‌آبی خفیف نیز به‌طور موقت بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارد و می‌تواند تمرکز و حل مسئله را دشوار کند. وی افزود: “بر اساس میزان تشنگی و رنگ ادرار، متوجه می‌شوید که بدنتان به چه میزان آب نیاز دارد. اگر رنگ ادرار شما کمرنگ و شبیه به آب لیمویی باشد، نشان‌دهنده آن است که بدن شما به آب بیشتری نیاز دارد. اما اگر رنگ ادرار شما شبیه به آب سیب غلیظ باشد، نشان‌دهنده آن است که باید بیشتر آب بنوشید.”

آب یا سایر مایعات

دکتر لیمینگ تأکید دارد که آبرسانی به بدن تنها به معنای آب نوشیدن نیست؛ در واقع، مایعات مانند چای، قهوه و افشره میوه‌ها نیز این نقش را ایفا می‌کنند. هر چند که کافئین موجود در چای و قهوه به‌طور کمی ادرارآور است، اما مقدار آن به حدی اندک است که از آبرسانی به بدن جلوگیری نمی‌کند. همچنین، مصرف غذا نیز تا حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از نیازهای مایع بدن را تأمین می‌کند. در صورتی که بدن‌تان به کم آبی دچار شده و بیمار شود، گزینه پرستاری از بیمار در منزل می‌‌تواند یک راه‌حل خوب باشد.

پوست نرم

دکتر انجلیا ماتو، مشاور پوست، تأکید دارد که رژیم غذایی که برای سلامت عمومی بدن مفید باشد، برای پوست نیز مفید است. او بیان می‌کند که نوشیدن آب کافی برای حفظ سلامت پوست اهمیت دارد، اما باید مراقب بود که بیش از حد نشود. به گفته او، بیشتر آسیب‌های پوستی ناشی از تابش آفتاب و ژنتیک هستند، بنابراین آب نوشیدن تأثیر مهمی در جلوگیری از پیری زودرس ندارد. دکتر ماتو توصیه می‌کند که برای بهبود پوست، به جای مصرف زیاد آب، از کرم ضدآفتاب مناسب استفاده کنید.

رفع یبوست

دکتر لیمینگ معتقد است که کم‌آبی بدن یکی از شایع‌ترین علل یبوست محسوب می‌شود. او توضیح می‌دهد که آب در بخش انتهایی روده دوباره جذب می‌شود تا بدن را هیدراته کند، که این ممکن است منجر به سفت و سخت شدن مدفوع شود. از طرفی، نوشیدن بیش از حد آب قدرت خاصی به روده کوچک نمی‌دهد. بر اساس گفته‌های دکتر لیمینگ، بدن قادر است آب اضافی را دفع کند.

کم شدن سایز بدن

کاهش وزن به دلیل آب نوشیدن به دو دلیل اتفاق می‌افتد: اولاً، احساس تشنگی گاهی اوقات به اشتباه به عنوان گرسنگی تفسیر شده که با نوشیدن آب، این اشتباه پیشگیری و جلوی پرخوری گرفته می‌شود. ثانیاً، نوشیدن یک لیوان آب قبل از وعده‌ی غذایی، جلوی مصرف زیاد غذا را می‌گیرد.

دکتر سایرا حمید، مشاور غدد درون‌ریز و دیابت، اظهار کرده است که هر دوی این نکات اشتباه و گمراه‌کننده هستند. او توضیح داده که «مسیرهای حس تشنگی و گرسنگی در مغز به طور کاملاً متفاوت عمل می‌کنند، بنابراین هیچ توجیه بیولوژیکی مناسبی برای اشتباه گرفتن تشنگی به جای گرسنگی وجود ندارد.

او گفت: “کاهش نوشیدن آب در بدن باعث می‌شود که فضای کمتری برای مصرف غذا باقی بماند، این می‌تواند در کوتاه‌مدت اثر داشته باشد، اما نیاز به مصرف مجدد غذا را از بین نمی‌برد و فرد به احتمال زیاد دوباره احساس گرسنگی خواهد کرد.”

او بیان کرد که هیدراته نماندن “احتمالا به‌طور موقت” می‌تواند به کاهش وزن کمک کند: “کم‌آبی باعث می‌شود که احساس گرسنگی کرده و به خوردن مواد شیرین نیز تمایل پیدا کنیم. آب برای واکنش‌های بیوشیمیایی مانند تجزیه ضروری است که در روند کاهش وزن نقش دارد.”

با اشاره به اینکه احتباس آب ممکن است نتیجه کم‌آبی بدن باشد، دکتر حمید نقل قول می‌کند: “این ممکن است به‌طور خودکار منجر به کاهش وزن شود.” او توصیه می‌کند که برای اطمینان از حالت مرطوب بودن دهان و لب‌ها و احساس تشنگی، به مشاوره‌ی پزشکی مراجعه کنید.

بنابه گفته‌های سایت healthline :

تعیین دقیق محل و زمان قانون “هشت لیوان در روز” دشوار است. تئوری هایی وجود دارد که ممکن است بر اساس مصرف مایعات 1 میلی لیتری به ازای هر کالری غذای مصرفی باشد. برای کسی که رژیم غذایی 2000 کالری در روز مصرف می کند، این مقدار به 2000 میلی لیتر (تقریبا 64 اونس) یا 8 لیوان اضافه می شود.

با این حال، تعداد فزاینده ای از تحقیقات نشان می دهد که این توصیه گسترده ممکن است در واقع برای برخی افراد آب بیش از حد باشد و برای برخی دیگر کافی نباشد.

در حالی که مطمئناً شرایطی وجود دارد که در آن نیاز به آب افزایش می یابد، افراد سالم به طور کلی نیازی به نوشیدن آب در چنین مقادیر زیادی ندارند.

سلامت اعضای بدن

جودی استوکی، یک متخصص تغذیه، توضیح می‌دهد که داخل سلول‌های بدنسازها، اسیدآمینه‌هایی وجود دارند که در شرایط کم‌آبی، به بخش‌های کوچکتری از خود تبدیل می‌شوند. این اسیدآمینه‌ها می‌توانند به داخل سلول‌های رشد یافته نفوذ کرده و باعث ایجاد تغییرات اسمزی شده و در حفظ آب درون سلول نقش داشته باشند. در شرایطی که بدن به آب کافی دسترسی دارد، سلول قادر به این کار نبوده و به جای آن، از این اسیدآمینه‌ها برای ساخت، محافظت از اندام‌ها و حفظ حجم خون استفاده می‌کند.

این نمونه‌ اهمیت تأمین آب کافی برای بدن را بیان می‌کند. او همچنین به قانون “هشت لیوان” در روز پایبند بوده و برای تحقیقات بدنی که انجام می‌دهد، روزانه بین یک تا دو لیوان آب ساده توصیه می‌کند.

در مورد تفاوت نوشیدنی‌ها با مواد دیگر، او اشاره کرد که نوشیدنی‌ها دارای ذرات بیشتری نسبت به خون هستند. غلظت خون سالم حدود ۲۸۵ تا ۲۹۵ میلی‌مول در کیلوگرم است. برای مقایسه، آب سیب حدود ۷۳۶، نوشابه ۴۹۳ و شراب قرمز حدود ۲۵۷۳ میلی‌مول در کیلوگرم غلظت دارد. از این رو، برای بدن سخت‌تر است تا این مایعات را هیدراته کند.

به گفته دکتر استوکی، بدن نیاز دارد که نوشیدن آب را به روده بفرستد تا این نوشیدنی‌ها را رقیق و جذب کند. با این حال، نیاز به آب ممکن است بسته به سن، جنسیت، وزن، سطح فعالیت بدنی و شرایط محیطی متفاوت باشد و برخی افراد ممکن است نیاز به بیشتر یا کمتر از ۸ لیوان آب در روز داشته باشند.

8 لیوان آب چند لیتر است؟

هر لیوان آب به طور معمول حدود 250 میلی‌لیتر است. بنابراین برای محاسبه‌ی لیترهای 8 لیوان آب، مراحل زیر را دنبال می‌کنیم:

حجم یک لیوان آب: 250 میلی‌لیتر

تعداد لیوان‌ها: 8

ابتدا حجم کل آب را به میلی‌لیتر محاسبه می‌کنیم:

8×250=2000میلی لیتر

سپس، برای تبدیل میلی‌لیتر به لیتر (هر لیتر برابر با 1000 میلی‌لیتر است)

2000 میلی‌لیتر=2 لیتر

پس، هشت لیوان آب برابر با 2 لیتر است.

آیا نوشیدن 8 لیوان آب روزانه علمی است؟

توصیه‌ی متداول برای مصرف حداقل 8 لیوان آب در روز، نادرست است. برخی متخصصان تغذیه بر این ایده اصرار دارند، اما شواهد علمی قاطعی برای حمایت از این توصیه وجود ندارد. به‌طور معکوس، طبق تحقیقات، حتی این ممکن است زیان‌آور باشد که فرد روزانه هشت لیوان آب مصرف کند.

در سال 2002، Heinz Valtin، یکی از صاحب‌نظران در علم تغذیه، نتایج تحقیقات خود را منتشر کرده که به چالش کشیدن توصیه عمومی مصرف 8 لیوان آب در روز در جوامع مدرن را دنبال داشت. او معتقد بود که این توصیه نه‌تنها بر اساس شواهد کافی ارایه نمی‌شود، بلکه ممکن است برای سلامتی مضر باشد.

این مقاله منجر به بازنگری توصیه‌های Institute of Medicine (IOM) شد که تأکید کرد “تشنگی” باید راهنمای اصلی برای نیازهای آبی بدن باشد. این اصل همان است که حکمای طب سنتی از قرون گذشته بر آن تأکید داشتند.

یک نکته دیگر مهم این است که توصیه‌های بهداشتی در پزشکی معمولاً برای همه افراد، بدون توجه به مزاج و ویژگی‌های شخصی صادر می‌شوند، در حالی که در طب سنتی، قوانین آب نوشیدن بر اساس مزاج‌ها و ویژگی‌های شخصی متفاوت است.

آیا نوشیدن 8 لیوان از هر نوشیدنی نیاز بدن را کامل می کند؟

نوشیدن 8 لیوان آب یا هر نوشیدنی، به تنهایی برای تأمین نیازات بدنی کافی نیست. مقدار مورد نیاز مایعات بر اساس عوامل مختلف از جمله سن، فعالیت فیزیکی، آب و هوا و وضعیت سلامتی متفاوت است. به طور کلی، توصیه می‌شود که افراد روزانه حداقل 8 لیوان (حدود 2 لیتر) مایعات مصرف کنند، اما این مقدار ممکن است بسته به شرایط فرد بیشتر یا کمتر شود. علاوه بر آب، می‌توانید از نوشیدنی‌های دیگری مانند نوشابه‌های غیر قنددار، چای یا دم‌کرده، آب میوه و مواد مایع دیگر نیز استفاده کنید.

فواید نوشیدن آب کافی برای بدن

نوشیدن آب کافی برای بدن فواید زیادی دارد، این شامل موارد زیر می‌شود:

• سلامت بدن: نوشیدن آب برای عملکرد صحیح اعضا و بازدارندگی از عفونت‌ها ضروری است.
• حفظ تعادل آبی: آب برای حفظ تعادل الکترولیتی و عملکرد بهینه عضلات و اعضای دیگر ضروری است.
• پایداری فشار خون: نوشیدن آب به اندازه کافی می‌تواند به حفظ فشار خون طبیعی کمک کند.
• حفظ رطوبت پوست: آب برای حفظ ترطیب پوست و جلوگیری از خشکی و چروک شدن ضروری است.
• تنظیم دمای بدن: آب به تنظیم دمای بدن در هنگام ورزش یا در شرایط آب و هوایی گرم کمک می‌کند.
• تخلیه مواد زائد: آب با تخلیه مواد زائد از بدن از طریق ادرار و عرق، به بازیابی سیستم ایمنی و کاهش خطر ابتلا به سنگ‌های کلیه کمک می‌کند.
• کمک به هضم غذا: نوشیدن آب برای تخلیه بهتر مواد غذایی و کمک به هضم و جذب غذاها ضروری است.
• کنترل وزن: نوشیدن آب به اندازه کافی می‌تواند به کاهش احساس گرسنگی کمک کرده و در نتیجه کنترل وزن را تسهیل کند.

به طور کلی، نوشیدن آب به اندازه کافی به عنوان یک عادت سالم می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و حفظ سلامت بدن کمک کند.

مضرات کم آبی برای بدن

کم آبی یا دیگر نام آن کمبود آب در بدن، می‌تواند به شدت ضررآور باشد. در زیر تأثیرات مهم کم آبی و مصرف نکردن 8 لیوان آب بر بدن را بررسی می‌کنیم:

• خشکی و ترشح: کم آبی باعث خشکی پوست، لب‌ها و غشاء مخاطی می‌شود. همچنین می‌تواند به ترشح ناگهانی و غیر معمول موثر باشد.
• ضعف عضلات: برخی عوارض کم‌آبی، شامل دلپیچه، سستی عضلانی و احساس ضعف و خستگی هستند.
• اختلال در کارکرد کلیه: آب مهم ترین مورد برای کارکرد صحیح کلیه است. کم آبی می‌تواند به عملکرد این عضو آسیب وارد کند.
• اختلال در گوارش: کم آبی می‌تواند منجر به مشکلاتی چون زبری دستگاه گوارش، قرمزی روده‌ها و یبوست شود.
• افزایش خطر ابتلا به سنگ‌های کلیه: کم آبی می‌تواند باعث افزایش غلظت مواد شیمیایی در ادرار شده که به سنگ‌های کلیه منجر می‌شود.
• ناراحتی و عدم تمرکز: افرادی که کم آبی دارند، ممکن است دچار سردرد، عدم تمرکز و تاری دید شوند.
• تنظیم دمای بدن: آب مهم برای تنظیم دمای بدن است. کم آبی می‌تواند به مشکلاتی چون سرد شدن یا گرم شدن بیش از حد بدن منجر شود.

مشکلات زیاد نوشیدن آب

مشکلات زیاد نوشیدن آب می‌تواند شامل این موارد باشد:

• به هم خوردن هم ایستایی بدن: اگر زیادی آب بنوشید، ممکن است وضعیت الکترولیت‌های بدنتان تحت تأثیر قرار بگیرد، به خصوص در شرایطی مانند ورزش.
• مشکلات کلیوی: در برخی افراد، نوشیدن آب ممکن است به مشکلات کلیوی منجر شود، به ویژه اگر در کنار آن اختلالات دیگری هم وجود داشته باشد.
• تاثیرات بر دستگاه گوارش: برخی افراد ممکن است با نوشیدن زیاد آب، مشکلاتی مانند دل درد یا تورم معده تجربه کنند.
• اختلالات متابولیک: در شرایطی مثل مصرف زیاد آب در زمان‌های خاص، مثلاً در شرایطی که کلیدودرمانی لازم است، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود.

از این رو، مصرف آب به مقدار مناسب و بر اساس نیازهای بدن اهمیت دارد.

سخن پایانی

با توجه به اطلاعاتی که در مورد نوشیدن 8 لیوان آب در این مقاله بیان شد، اندازه‌گیری مقدار آبی که در روز می‌نوشید، کار درستی نیست. بهتر است به احساس تشنگی توجه کرده و آب بنوشید. اما، اگر نشانه‌هایی از کم‌آبی یا زیاده‌روی در مصرف آب را تشخیص دادید، بهتر است میزان مصرف آب روزانه خود را به صورت کنترل شده و مطلوب تغییر دهید. مصرف آب کافی می‌تواند تأثیرات بسیار مثبتی بر عملکرد اندام‌های بدن داشته باشد، همچنین بر زیبایی پوست و بافت‌های بدن تأثیر مثبت دارد. در صورتی که به سلامتی خود اهمیت می‌دهید، می‌توانید مقالات شرکت پرستاری سلامت اول را مطالعه کرده و آگاهی کسب کنید.

سوالات متداول

برای پیشگیری از کم آبی چه توصیه ای می‌شود؟

توصیه می‌شود که روزانه مقدار کافی آب مصرف کرده و در طول روز از نشانگرهای نیاز به آب بدن مانند تشنگی استفاده شود.

عوارض زیاده روی در نوشیدن آب چیست؟

زیاده‌روی در نوشیدن آب می‌تواند باعث ضعف عضلانی، درد و ضعف ماهیچه‌های بدن شود.

علائم کم آبی در بدن چیست؟

ادرار با رنگ زرد شدید و بوی تند، سرگیجه و کاهش توجه، احساس خستگی و خواب آلودگی، خشکی دهان، لب‌ها و چشم‌ها، افزایش دمای بدن