زمین خوردن در سالمندان اتفاق ترسناکی است. مرکز کنترل بیماری ها (CDC) گزارش می دهد که در هر پنج سقوط یکی از آن ها آسیب جدی مانند شکستگی سر یا استخوان ایجاد میکند. ترس از افتادن نیز می تواند به طور جدی بر کیفیت زندگی یک فرد سالمند تأثیر بگذارد و متأسفانه می تواند فرد را از فعالیت و شکوفایی باز دارد.
بنابراین، بسیاری از سالمندان و مراقبین آنها علاقهمند به پیشگیری از زمین خوردن هستند زیرا خطرات در این شرایط برای سالمند بسیار زیاد هستند. اما میتوان اقداماتی انجام داد که احتمال سقوط های خطرناک را کاهش دهد. دلایل سقوط در سالمند را میتوان به عدم وجود تعادل یا حفظ سلامت روان هنگام راه رفتن، مشکلاتی مثل بینایی، شنوایی و کند بودن عملکرد مغز، مشکلات مفصلی و یا حتی نبود مراقبی مناسب در پرستاری سالمندان دانست.
شناسایی علت زمین خوردن سالمندان
بیشتر افراد مسن به دلایل بسیار متفاوتی در معرض سقوط قرار دارند. بنابراین، چگونه باید در مورد کاهش خطر سقوط عمل کرد؟
اکنون لازم است سعی کنید نکات ایمنی را که اغلب در اکثر منابع پیشگیری از سقوط ذکر شده است، پیاده سازی کنید. مانند: ورزش ، بررسی دارو، مشورت با پزشک، بررسی بینایی و بررسی ایمنی در منزل. اما اگر واقعاً میخواهید به یک سالمند کمک کنید که از سقوط جلوگیری کند، توصیه میکنیم که دلایل سقوط او را شناسایی کنید.
دانستن علت زمین خوردن سالمندان به شما کمک می نماید که:
- در جهت پیشگیری اقدامات مناسبی را برای کمک به سالمند انتخاب نمایید.
- موقعیتهای مخاطره آمیز را بشناسید و برای جلوگیری از آنها قدم بردارید.
- نسبت به شرایط پزشکی و نوع داروها شناخت داشته باشید.
- متوجه شوید که چه عامل خاصی سبب سقوط سالمند شده است و این می تواند به شما در جلوگیری از زمین خوردن در آینده کمک کند.
به عبارت دیگر ، یادگیری علت های سقوط سالمندان به این معنی است که شما میتوانید متوجه شوید که اصلا چرا سالمند شما سقوط میکند و قدم هایی برای کمک به آنها بردارید. درنظر گرفتن احتمالات و پیشگیری از زمین خوردن سالمند بسیار مهم است. اکنون که بیان کردیم چگونه درک سقوط می تواند به شما کمک کند، بیایید درباره سقوط صحبت کنیم . ابتدا توضیح خواهیم داد که چه چیزی باعث میشود سقوط سالمندان اتفاق بیافتد.
دلایل سقوط در سالمندان
کاهش توانایی حفظ تعادل در برابر توانایی ایستادن به حالت ایستاده ” به عبارت دیگر، وقتی سالمند در شرایطی قرار میگیرد که به نوعی توانایی های او برای حفظ تعادل در حال ایستاده کاهش می یابد به زمین خواهد افتاد و احتمال هرنوع شکستگی مثل شکستگی لگن در سالمندان رخ دهد. هنگامی که ما جوان و سالم هستیم، اگر در معرض سقوط قرار بگیریم ، اغلب می توانیم قبل از سقوط جلوی آن را بگیریم.
بیماری یا ضعف وضعیت دیگری است که باعث میشود توانایی سالمند در حالت ایستادن را کاهش یابد. (به همین دلیل است که افراد در هر سنی در بیمارستان مستعد سقوط هستند.) اما مطمئناً، در سالمندان اغلب موارد دیگری نیز وجود دارد که بر توانایی آنها در ایستادن روی پای تأثیر می گذارد.
عوامل جسمانی روانی و محیطی بسیاری می توانند در سقوط در سالمندان دخیل باشند.
- کاهش بینایی و نور کم در محیط
- کاهش شنوایی
- عوارض جانبی داروها
- ابتلا به دیابت
- ابتلا به فشار خون بالا
- بی حسی مزمن در پا
- بیماری های مفصلی
- لیز خوردن روی زمین خیس
- خطرات محیطی
- تعویض مفصل لگن در سالمندان
در ادامه به توضیح مختصری در مورد هر یک از علل زمین خوردن سالمندان خواهیم پرداخت.
به نقل از سایت MSD MANUAL :
وضعیت جسمانی فرد تحت تأثیر تغییرات ناشی از افزایش سن، آمادگی جسمانی، اختلالات موجود و داروهای مورد استفاده قرار می گیرد. وضعیت فیزیکی احتمالاً نسبت به خطرات محیطی و موقعیت های خطرناک تأثیر بیشتری بر خطر سقوط دارد. نه تنها یک وضعیت جسمی ضعیف یا مختل، خطر سقوط را افزایش می دهد، بلکه بر نحوه واکنش افراد به خطرات و موقعیت های خطرناک نیز تأثیر می گذارد.
شرایط فیزیکی که خطر افتادن را افزایش می دهد شامل اختلالاتی در موارد زیر است:
- تعادل یا راه رفتن
- چشم انداز
- احساس، به ویژه در پاها
- قدرت عضلانی
- شناخت
- فشار خون یا ضربان قلب
کاهش بینایی و نور کم در محیط
سالمندان به مرور زمان دچار مشکلات در بینایی خود میشوند که به طور معمول این تاری دید آنها از بیماریهایی مثل آب مروارید شروع میشود. همین موضوع باعث میشود سالمندان به نور بسیار بیشتری در محیط نیاز دارند که بتوانند خودشان را سالم به مقصد مورد نظرشان برسانند.
کاهش شنوایی
مشکلات شنوایی در سالمندان باعث سردرد و سرگیجه میشود که همین امر نمیگذارد تعادل خود را حفظ نمایند. طبق بررسی های انجام شده سالمندانی که دارای سلامت روان و تغذیه مناسبتری بودند کمتر دچار سرگیجه و اختلالات گوش میانی خود شدهاند.
عوارض جانبی داروها
داروهای آرام بخش، اعصاب یا ضد افسردگی و مسکن ها و یا حتی مصرف هم زمان داروهای متعدد میتوانند عوارض جانبی چشمگیری به همراه داشته باشند. برای مثال داروهای Tylenol PM یا هر داروی بدون نسخه با عنوان “PM” حاوی یک ماده آرام بخش، معمولاً به شکل آنتی هیستامین یا دیفن هیدرامین (نام تجاری بنادریل) است. سالمندان اغلب نسبت به این داروها حساس هستند، و میتواند تعادل یا حتی بر توانایی تفکر آنها تاثیر گذارد.
ابتلا به دیابت
برخی از افراد مبتلا به دیابت مستعد ابتلا به افت قند خون (هیپوگلیسمی) هستند، به ویژه اگر انسولین یا داروهای دیگری مصرف کنند تا قند خون را به طور فعال کاهش دهند. می توان از فرد سالمند سؤال کرد كه آیا او تا به حال علائم افت قند خون را داشته زیرا می تواند باعث زمین خوردن در سالمندان شود. اگر فرد سالمند دچار افت قند خون شد، باید سریعا این موضوع به پزشک معالج اطلاع داده شود. همچنین سالمندان دیابتی از بیحسی مزمن پا رنج میبرند که این خود یکی از عوامل مهم در سقوط سالمندان است.
ابتلا به فشار خون بالا
سالمندی که مبتلا به فشار خون است داروهایی مصرف میکند که میتواند خطر زمین خوردن در سالمندان را افزایش دهد، به خصوص اگر فشار خون اغلب زیر 80/120 باشد.
بیماری های مفصلی
بیماریها و مشکلات مفصلی در سالمندان یکی از اصلیترین موارد در سقوط سالمندان است که بخاطر پوکی استخوان، ضعف و درد عضلانی که دارند حرکت عادی روزمره نیر برای آنها بسیار سخت میشود. همچنین به دلیل کند بودن روند درمان بیماری های مفصلی در سالمندان توصیه میشود اگر در راه رفتن خود تعادل کافی را ندارند حتما از عصا استفاده کنند.
لیز خوردن روی زمین خیس
سالمندان نسبت به بقیه افراد بیشتر باید به سطوحی که قرار است روی آن راه بروند توجه کنند. به دلیل ضعف شدید بدن آنها نمیتوانند عکس العمل سریع نسبت به نگه داشتن خود روی سطح خیس و لیز داشته باشند.
خطرات محیطی
این موارد مانند خطرات خانگی (به عنوان مثال فرشهای لیز)، خطرات بیرونی (به عنوان مثال پیاده روهای سربالایی و سرازیری) یا کفشهای خطرناک (به عنوان مثال کفش پاشنه بلند) است. این دسته همچنین می تواند شامل استفاده نادرست از سایر وسایل کمکی نیز باشد.
نکات مهم در پیشگیری از سقوط سالمندان
اگر در خانه ی خود فردی سالمند دارید و میخواهید از او در برابر سقوط مراقبت کنید نکات زیر را باید در نظر بگیرید :
- به سالمند در پوشیدن جوراب و کفش ترمز دار کمک کنید.
- اطمینان داشتن از نور مناسب در خانه به ویژه در نقاطی که امکان افتادن وجود دارد.
- استفاده از چراغ خواب در اتاق خواب، راهرو و پله ها
- فرش هایی که روی زمین ثابت نیستند را با چسب ثابت کنید.
- سیم های برق را روی زمین رها نکنید.
- دستگیرههایی در حمام، سرویس بهداشتی راهرو، راه پله و کنار تخت سالمند نصب کنید.
- از نردبان یا چهارپایه برای دسترسی به وسایل مورد نیاز استفاده نکنید.
- شکستگی و ناهمواری های پله و سطح زمین را تعمیر کنید تا صاف شوند.
- به طور منظم به پزشک مراجعه کنید و تحت نظر باشد. و حتما پزشک را در جریان داروهایی که مصرف می کند، قرار دهید.
- سالیانه چشم او را از نظر آب مروارید، گلوکوم و سایر اختلالات بینایی بررسی کنید.
- شنوایی او را هر دوسال یکبار یا زمانی که فکر میکنید خوب نمی شنوید، ارزیابی کنید.
- اگر درد پا دارد حتما به پزشک مراجعه کنید.
- زمانی که سرگیجه و ضعف دارد یا نمی تواند روی پای خود باستید سریعا به پزشک خود مراجعه کنید.
- اگر پزشک به شما توصیه کرد از عصا یا واکر استفاده شود حتما طبق دستور پزشک عمل کنید و استفاده از آن را آموزش دهید.
- اگر شب از خواب بیدار شدید، چند دقیقه لب تخت نشسته تا فشار خون شما تنظیم شود و از سقوط جلوگیری کند.
- در حفظ سلامت جسمانی او تلاش کنید.
- ورزش منظم به ویژه پیاده روی انجام شود.
- از مصرف دخانیات اجتناب شود.
- از مصرف مشروبات الکلی اجتناب شود.
سخن پایانی
زمین خوردن سالمندان به دلیل عوامل جسمی، روانی، و محیطی مختلفی رخ میدهد و میتواند منجر به آسیبهای جدی مانند شکستگیها شود. برای پیشگیری از سقوط، لازم است علتهای اصلی مانند مشکلات بینایی، شنوایی، تعادل، عوارض داروها، و بیماریهای مفصلی شناسایی و اقداماتی از جمله بهبود ایمنی منزل، ورزش، و مشاوره پزشکی انجام شود. با آگاهی از علل زمین خوردن، میتوان به طور مؤثرتری از این حوادث پیشگیری کرده و کیفیت زندگی سالمندان را بهبود بخشید. با استخدام پرستار سالمند میتوانید از این آسیب ها جلوگیری کنید و کیفیت زندگی افراد مسن در خانواده خود را بهبود ببخشید.
سوالات متداول
1. سقوط در سالمندان شامل چه مواردی میشود؟
از دلایل زمین خوردن سالمندان میتوان به کاهش بینایی و نور کم در محیط، کاهش شنوایی، عوارض جانبی داروها، ابتلا به دیابت، ابتلا به فشار خون بالا، بی حسی مزمن در پا، بیماری های مفصلی و یا خطرات محیطی اشاره کرد.
2. برای پیشگیری از زمین خوردن سالمند کم بینا جه باید کرد؟
باید اطمینان داشت از نور مناسب در خانه به ویژه در نقاطی که امکان افتادن وجود دارد، داشت و نور خانه بیش از حدمعمول باشد.
3. برای پیشگیری از سقوط در سالمند خود در منزل چه اقداماتی را انجام دهیم؟
سعی کنید نکات ایمنی را که اغلب در اکثر منابع پیشگیری از سقوط ذکر شده است، پیاده سازی کنید. مانند: ورزش ، بررسی دارو، مشورت با پزشک، بررسی بینایی و بررسی ایمنی در منزل.
4. کاهش شنوایی چه تاثیری روی زمین خوردن سالمندان دارد؟
مشکلات شنوایی در سالمندان باعث سردرد و سرگیجه شدیدی در آنها میشود که همین امر نمیگذارد تعادل خود را حفظ نمایند و احتمال سقوط افزایش مییابد.
5. آیا ممکن است زمین خوردن سالمندان نشانه سکته باشد؟
بله، زمین خوردن در سالمندان ممکن است نشانه سکته باشد، بهویژه اگر با ضعف ناگهانی و مشکلات تعادل همراه باشد.