در رابطه با کودکان و نوزادان دلبندتان، این مسئله که مقدار شیر خشک نوزاد چقدر است، می تواند یک مسئله‌ی گیج کننده باشد و بسته به وزن و سن و اینکه آیا به کودک از شیر مادر نیز تغذیه میکند یا خیر، این مسئله می تواند تغییر کند. در ادامه به چند نکته اشاره خواهد شد تا در تغذیه نوزاد و حل این مسئله به شما کمک کند.
البته این موضوع مورد پیش پا افتاده ای نیست و به اشکال مختلف می تواند رشد و در نتیجه آینده کودک شما را تحت تاثیر قرار دهد. به خصوص که بعضی نوزاد ها تا وقتی که به درجه بحرانی از گرسنگی نرسند گریه نمیکنند.
در این مقاله، شما با میزان شیر خشک نوزاد، جدول زمانبندی شیر دادن به نوزاد بر اساس سن، باید ها و نباید های شیر دادن به نوزاد، جلوگیری از شیر خوردن بیش از حد نوزاد و موارد ضروری دیگر آشنا خواهید شد.
مقدار شیر خشک نوزاد در سنین مختلف
این که کودکتان به چقدر شیر خشک نیاز دارد، تنها به وزن کودک بستگی ندارد و سن کودک نیز در این مورد مؤثر است. در زیر به چند نکته در مورد مقدار شیر خشک برای نوزاد و غذا دادن به او توسط مادران و پرستار کودک اشاره شده است:
در رابطه با مقدار شیر خشک نوزاد در طی هفته های نخستین، به کودک بیش از 60 تا 70 میلی لیتر در هر وعده شیر ندهید.
در دو هفتگی تا دو ماهگی، در هر وعده به کودک 75 تا 105 میلی لیتر شیر خشک بدهید. بدین ترتیب مصرف روزانه ی کودک چیزی بین 450 تا 735 میلی لیتر خواهد بود. اگر کودک به مقدار بیشتری شیر خشک نیاز داشته باشد، با سریع تمام کردن شیر و نگاه کردن به شما این مسئله را اعلام خواهد کرد.
مقدار شیر خشک نوزاد سه ماهه، میزان 150 تا 210 میلی لیتر و 5 یا 6 بار در روز می‌باشد.
میزان شیر خشک نوزاد 4 ماهه، بین 180 تا 220 میلی لیتر و 5 یا 6 بار در روز خواهد بود. از این مقدار شیر خشک برای نوزاد 5 ماهه نیز می‌توانید استفاده کنید.
در رابطه با مقدار شیر خشک نوزاد 6 ماهه، در هر وعده حدود 210 تا 240 میلی لیتر و به دفعات 6 تا 8 بار می‌توانید استفاده کنید.
پس از شروع مصرف مواد جامد، مصرف شیر خشک کودک به حدود 600 میلی لیتر در روز کاهش پیدا خواهد کرد. البته کودکان شبیه هم نیستند. اگر کودک کمتر از این مقدار را مصرف می کند، می توانید برای نگهداری کودک به صورت موثر، در کنار موارد قبلی، به کودک غذاهای شیر دار مانند کاسترد ، ماست و یا پودینگ برنج دهید. در ادامه مطلب، جدول شیر خشک مورد نیاز برای نوزادان را برای سهولت درک این مطلب قرار داده ایم.
جدول میزان شیر خشک نوزاد
در جدول مقدار شیر خشک برای نوزاد که در ادامه مشاهده می‌کنیم آمده است. در جدول زیر،میزان مصرف شیر خشک نوزاد در روزهای اول تولد، سن یک ماهگی، مقدار شیر خشک نوزاد 2 ماهه و 3 ماهه، میزان مصرف شیر خشک برای نوزاد چهار ماهه و … تا انتهای ماه دوازدهم رشد نوزاد برای شما آورده شده است. توجه داشته باشید که موارد عنوان شده در این جدول، مقدار میانگین برای تمام نوزادان فارغ از سن و جنسیت بوده و با توجه به شرایط خاص نوزاد شما می‌تواند دستخوش تغییرات جزئی قرار گیرد.
| سن نوزاد | مقدار شیر خشک نوزاد بر حسب میلی لیتر | تعداد دفعات شیر خوردن نوزاد در روز |
| هفت روز اول |
روز اول 5 میلی لیتر روز دوم 5 تا 15 میلی لیتر روز سوم 15 تا 30 میلی لیتر روز چهارم تا هفتم 30 تا 60 میلی لیتر |
6 تا 10 بار (بسته وزن و میزان اشتها) |
| روز 8 ام تا روز 21 ام | 60 تا 90 میلی لیتر | 6 تا 10 بار |
| روز 22 ام تا پایان 30 روز | 90 تا 120 میلی لیتر | 6 تا 10 بار |
| ماه دوم | 120 تا 150 میلی لیتر | 6 تا 8 بار |
| ماه سوم | 150 تا 210 میلی لیتر | 5 تا 6 بار |
| ماه چهارم | 180 تا 220 میلی لیتر | 5 تا 6 بار |
| ماه پنجم | 180 تا 220 میلی لیتر | 5 تا 6 بار |
| ماه ششم | 210 تا 240 میلی لیتر | 6 تا 8 بار |
| انتهای ماه ششم تا انتهای ماه نهم | 210 تا 240 میلی لیتر | 4 تا 5 بار |
| انتهای ماه نهم تا انتهای ماه دوازدهم | 210 تا 240 میلی لیتر | 3 تا 4 بار |
اندازه شیر خشک برای نوزاد، چه مقدار شیر خشک باید استفاده کنم؟
اگر کودک هنوز نمی تواند مواد جامد مصرف کند، دستورالعملی تقریبی وجود دارد که می تواند در تغذیه کودک با شیر خشک موثر باشد. اکثر کودکان به ازای هر کیلوگرم از وزن خود به حدود 150 تا 200 میلی لیتر شیر خشک نیاز دارد. برای مثال اگر کودک شما 3 کیلوگرم وزن دارد، در طی 24 ساعت برای تغذیه نوزاد با شیر خشک به صورت صحیح، بین 450 تا 600 میلی لیتر شیر خشک باید به کودک دهید.
اگر چه ممکن است در هفته ی اول به علت کوچک بودن معده، کودک کمتر از این مقدار را بخورد. به این نکته در شیر خشک دادن به نوزاد توجه داشته باشید که اشتهای کودک در هر بار غذا خوردن می تواند متغیر باشد. بنابراین به کودک اجبار نکنید تا تمام شیر موجود در شیشه را بخورد.
همچنین اگر مقدار مشخصی شیر خشک برای کودکتان از قبل تجویز شده، حتما با پزشک عمومی درباره نگهداری کودک و مسائل غذایی او مشورت کنید. توجه کنید که شیر خشک آماده شده یک ماده بی نهایت مقوی است که می تواند توجه های ناخواسته را نیز به خود جلب کند. مثل باکتری ها. به هیچ عنوان شیر مانده به نوزاد ندهید.
در صورتی که سهوا شیر مانده به نوزاد خود داده اید باید با دقت او را تا حد اقل تا 18 ساعت بعد با دقت تحت نظر بگیرید و اگر با علائم مسمومیت نوزاد با شیر خشک مانده رو به رو شدید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
به نقل از healthychildren.org :
به طور متوسط، کودک شما باید روزانه به ازای هر پوند (453 گرم) از وزن بدنش، حدود 2½ اونس (75 میلی لیتر) شیر خشک نوزاد مصرف کند. اما آنها احتمالاً مصرف روزانه خود را تنظیم می کنند تا نیازهای خاص خود را برآورده کنند، بنابراین اجازه دهید به شما بگویند که چه زمانی به اندازه کافی سیر شده اند. اگر در حین شیر دادن بی قرار می شوند یا به راحتی حواسشان پرت می شود، احتمالاً دیگر تمایلی به شیر خوردن ندارند و سیر شده اند. اگر بطری را تخلیه کنند و به لب زدن ادامه دهند، ممکن است هنوز گرسنه باشند.
از کجا بفهمم که کودکم گرسنه است؟
اشتهای کودک از زمانی تا زمان دیگر می تواند متغیر باشد. بنابراین در تغذیه نوزاد با شیر خشک سعی کنید تا الگوی ثابتی را برای غذا دادن کودک به وجود آورید. البته به این نکته توجه کنید که نباید این کار به یکباره انجام شود بلکه برای موثر بودن آن، به صورت تدریجی باید این کار انجام شود و توجه داشته باشید که فواید شیر مادر برای نوزاد تقریبا تمامی نیاز های او را در سنین کم تامید می کند.
در تغذیه کودک و اطلاع از مقدار شیر خشک برای نوزاد به این نکته توجه کنید که کودک زمانی که گرسنه است، با باز کردن دهان و تکان دادن سر و یا حتی مکیدن انگشتان، گرسنگی خود را اعلام می کند.
در حین شیر خشک دادن به کودک و به محض مشاهده ی نشانه های بالا، یک شیشه شیر به کودک بدهید. اگر این عمل را تا حد گریه‌ی کودک به تاخیر بیندازید ممکن است باعث ناراحتی کودک بشوید و دادن شیر خشک را دشوار کند. غذا دادن به موقع به کودک سبب خواهد شد تا لحظات جذابتری با کودک داشته باشید و نگهداری کودک ساده تر گردد.
میزان مصرف شیر خشک برای نوزاد و دفعات شیر خوردن نوزاد
تعداد دفعات شیر خوردن نوزاد نیز یک فرمول ثابت برای همه نمی تواند داشته باشد. نیاز ها و اشتهای نوزادان مختلف با یکدیگر فرق می کند. به طور متوسط نوزاد باید هر چهار ساعت یک بار شیر بخورد. به یاد داشته باشید که نوزادان برای رشد مغزی خود به خواب زیادی نیاز دارند ولی خواب بر غذا اولویت ندارد. اگر وقت شیر خوردن کودک شما فرارسیده است او را بیدار کنید و شیر بدهید. کودک شما تا شش ماهگی باید روزانه 4 تا 5 وعده شیر بخورد.
به یاد داشته باشید که خود شما بهتر از هر کس دیگری می توانید میزان مصرف شیر خشک کودک خود را بسنجید. مقدار شیری که کودک از زمان آغاز شیر خورن تا سیر شدن، می خورد را بسنجید تا دریابید اشتهای نوزاد شما چقدر است. اگر در حال شیر خوردن حواس او به راحتی پرت می شود یا از شیر خوردن امتناع کرد، سیر شده است.
اگر نوزاد شیر خود را با سرعت تمام کند ولی همچنان به بطری لب بزند، احتمالا هنوز سیر نشده است. بعضی نوزادان نیاز بیشتری به مکیدن در خود احساس میکنند تا گرسنگی. به یاد داشته باشید که بافت پایه چربی در بدن در همین سنین تشکیل می شود. پس اگر کودک شما دچار اضافه وزن شود احتمالا این اضافه وزن را تا آخر عمر با خود حمل می کند. پس اگر کودک شما بیش از حد شیر میخورد با پزشک مشورت کنید.
چه زمان باید مصرف شیر خشک را کنار بگذارم و به کودک غذای جامد بدهم؟
از حدود 6 ماهگی که دادن غذای جامد به کودک شروع می شود، کودک قادر نخواهد بود که با خوردن غذاهای متنوع، نیاز غذایی خود را تامین کند.بنابراین در شیر خشک دادن به نوزاد مهم است که تا حدود یک سالگی به دادن شیر به کودک ادامه دهید. همچنین از 6 ماهگی به بعد، اگر مصرف شیر خشک کودک کمتر از 500 میلی لیتر است، می توانید از قرص ها و یا شربت های ویتامینه برای رشد و نگهداری کودک استفاده کنید.
دقت داشته باشید که پس از یک سالگی تا 18 ماهگی الی 2 سالگی، شیر خشک را به عنوان غذای کمکی در کنار غذای جامد به کودک بدهید.
شیر خشک نوزاد، علائم شیر خوردن بیش از حد
مهم ترین نشانه این امر، استفراغ در کودکان است. استفراغ یعنی مقدار زیادی از شیر خورده شده یا تمام آن را بالا بیاورد. به یاد داشته باشید که نوزادان بعضا مقدار کمی از شیر را بالا می آورند و این یک امر طبیعی است. اگر نوزاد شما پس از شیر خوردن دچار دل درد شود، احتمالا بیش از حد به او شیر داده اید.
اما نشانه دل درد و دل پیچه کودکان و نوزادان چیست؟ اگر نوزاد شکمش سفت شده و گریه می کند می تواند نشانه دل درد باشد اگر پاهای خود را جمع کند نیز نشانه دل درد است. بنابر این ضروری است که توجه کافی را به مقدار شیر خشک برای نوزاد داشته باشید تا از بروز مواردی مانند دلدرد جلوگیری کنید.
چرا دادن شیر گاو به نوزادان ممنوع است؟
حجم پروتئین های درشت و پیچیده در شیر گاو بسیار بیشتر است و هضم این شیر برای معده نوزاد بسیار سخت یا حتی نا ممکن است. زیرا که آنزیم های معده نوزاد هنوز به طور کامل تکامل پیدا نکرده اند و بسیاری از غدد تولید آنزیم های هضم کننده در ابتدای روده اصلا هنوز فعال نشده اند.
علاوه بر آن نیاز های نوزاد انسان از شیر گاو برطرف نمی شود. شیر خشک دارای مواد معدنی، ویتامین های اساسی، پروتئین های ساده و چربی مورد نیاز بدن کودک است که در شیر گاو وجود ندارد. تا قبل از یک سالگی نباید به نوزاد شیر گاو بدهید. لازم به ذکر است که به جز آب، از اضافه کرده مواد و مایعات دیگر به شیر نوزاد جدا خودداری کنید. مگر به دستور پزشک. حتی آب هم نباید به صورت جداگانه به نوزاد داده شود و شیر خشک را با آب بیشتر رقیق نکنید.
در این مقاله از سلامت اول، سعی کردیم تا راهنمایی کامل در رابطه با مقدار شیر خشک برای نوزاد را خدمت شما ارائه دهیم. توجه به میزان شیر خشک که در هر وعده به نوزاد در سنین مختلف داده می‌شود، امری بسیار مهم و ضروری بوده و در صورتی که اهتمام کافی به این موضوع نداشته باشید و میزان بیش از حد استاندارد از شیر خشک را به نوزاد خود بدهید، بیماری هایی مانند دلدرد و سفت شدن شکم را در او به وجود خواهید آورد. پیاز برای نوزاد یکی دیگر از مواردی است که باید در استفاده ی آن با احتیاط زیاد عمل کنید.
سوالات متداول
مقدار شیر خشک نوزاد سه ماهه چقدر است؟
مقدار شیر خشک برای نوزاد 3 ماهه، 150 تا 210 میلی لیتر و دفعات 5 تا 6 بار در روز می‌باشد.
میزان شیر خشک نوزاد ۴ ماهه چقدر باید باشد؟
میزان شیر خشک نوزاد چهار ماهه، 180 تا 220 میلی لیتر و تعداد 5 تا 6 بار در روز می‌تواند باشد.
آیا شیر خشک نوزاد انواع مختلفی دارد؟
بله شیر خشک های داخل بازار از لحاظ طعم و محتویات باهم متفاوت هستند. بعضا شیر خشک های گیاهی نیز وجود دارد. در این مورد از پزشک مشورت بگیرید
آیا می توان شیر خشک را جایگزین شیر مادر کرد؟
خیر. مزیت هایی که در شیر مادر وجود دارد در شیر خشک نیست. اما اگر بنا به هر دلیلی مجبور به این کار شدید ترجیحا زودتر از هفته سوم نباشد.
آیا گرم کردن شیر خشک نوزاد با ماکروفر اشکال دارد؟
بله؛ ماکروفر ذرات چربی را بیش از حد داغ میکند و این ذرات دیرتر از سایر مواد موجود در شیر خنک می شوند. این امر می تواند بافت نرم گلوی بچه را بسوزاند. علاوه بر آن پروتئین های موجود در شیر خشک بسیار ساده و کوچکند و با اشعه می شکنند و خواص خود را از دست می دهند.
شیر خشک را تا چه مدت می توان در یخچال نگهداری کرد؟
24 ساعت با دمای 5 درجه سانتیگراد
