بیماری التهابی روده یا IBD چیست و روش های کنترل و درمان آن چیست؟

فهرست عناوین :

بیماری التهابی روده یا IBD نوعی مشکل در دستگاه گوارش است که روده های (کوچک ، بزرگ) ملتهب می شوند. IBD یک اصطلاح چتری است که برای توصیف اختلالات مربوط به التهاب مزمن دستگاه گوارش استفاده می شود و انواع مختلفی دارد.

انواع بیماری التهابی روده

بیماری کرون

این بیماری می تواند بر روی هر قسمت از دستگاه گوارش (از دهان تا مقعد) تأثیر بگذارد . اغلب اوقات روی بخشی از روده کوچک قبل از روده بزرگ تأثیر می گذارد.

کولیت زخمی

این بیماری در روده بزرگ و راست روده رخ می دهد. علائم این بیماری ها، که ممکن است خفیف یا شدید باشند شامل موارد زیر است:

اسهال اغلب خونین

بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو که یک نوع از بیماری های التهابی روده است ، دچار اسهال شدید می شوند و از دست دادن خون و آب بدن می تواند باعث کاهش وزن و کم خونی شود.
بیماران مبتلا به اسهال حاد می توانند به دلیل از دست دادن مایعات ، کم آبی بدن را تجربه کنند. کسانی که دچار کم آبی شدید هستند ممکن است به مایعات داخل وریدی نیاز داشته باشند .

تنگی روده

تنگی، باریک شدن روده است که در اثر تجمع بافت اسکار پس از چرخه های مکرر التهاب و بهبودی در پوشش روده ایجاد می شود.

خونریزی از رکتوم

علائم غیر مرتبط بیماری التهابی روده با دستگاه گوارش

درد مفصل
کاهش مقاومت استخوان
کاهش قدرت استخوان یک عارضه شایع در افراد مبتلا به IBD است. که سالمندان را در معرض خطر افزایش شکستگی استخوان قرار می دهد.

دلایل کاهش مقاومت استخوان عبارتند از

جذب ضعیف کلسیم
کمبود ویتامین D
کاهش فعالیت بدنی
التهاب
استفاده طولانی مدت از برخی داروها از جمله کورتیکواستروئیدها
بثورات پوستی
چشم درد
زخم های دهان می توانند به طور ناگهانی بروز کرده و در زمان های تصادفی دوباره بروز نمایند

این موارد به عنوان “عود بیماری ” شناخته می شوند.این علائم دائمی نیستند وقتی از بین بروند به این معنی است که ، بیمار در حال بهبود است.

عوامل موثر در ایجاد بیماری التهابی روده

سن
بیشتر افرادی که به بیماری های التهابی روده مبتلا می شوند ، قبل از 30 سالگی تشخیص داده می شوند. اما برخی از افراد تا 50 یا 60 سالگی به این بیماری مبتلا نمی شوند وبه همین خاطر این بیماری در سالمندان بسیار حائز اهمیت است. بیماری های گوارشی برای همه ی افراد خطرناک هستند اما برای سنین های بالاتر، سالمندان، به مراتب خطرناک تر می باشند در مقاله بیماری های گوارشی سالمندان علائم و نشانه های این بیماری را شرح داده ایم.
نژاد یا قومیت
اگرچه سفید پوستان بیشترین خطر ابتلا به این بیماری را دارند ، اما ممکن است در هر نژادی رخ دهد.
سابقه خانوادگی
در صورت داشتن یک خویشاوند نزدیک مانند پدر و مادر ، خواهر و برادر یا فرزند با این بیماری در معرض خطر بیشتری هستید.
سیگار کشیدن
استعمال دخانیات مهمترین عامل قابل کنترل برای ابتلا به بیماری کرون است. سیگار کشیدن ممکن است به جلوگیری از کولیت اولسراتیو کمک کند. با این حال ، آسیب آن به سلامت بدن بیش از فواید آن است و ترک سیگار می تواند سلامت عمومی دستگاه گوارش را بهبود بخشد .
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
این موارد شامل ایبوپروفن ، ناپروکسن سدیم، دیکلوفناک سدیم و غیره است. این داروها ممکن است خطر ابتلا به IBD را افزایش دهند یا بیماری را در افرادی که IBD دارند بدتر کنند.

درمان بیماری التهابی روده

درمان IBD در هر بیمار متفاوت است. بعضی از بیمار ها ممکن است به دارو نیاز داشته باشند ، که می توان از کورتیکواستروئیدها یا درمان های بیولوژیک و آنتی بیوتیک استفاده کرد. به عنوان مثال ، داروی Mesalamine که به صورت تنقیه مقعدی ، شیاف یا قرص ارائه می شود ، برای باز کردن روده کوچک عمل می کند.

بیماران با علائم شدید تر ممکن است به استروئیدهایی مانند پردنیزون نیاز داشته باشند ، اما این دارو می تواند عوارض جانبی داشته باشد سرکوب کننده های سیستم ایمنی و داروهای بیولوژیکی نیز ممکن است تجویز شوند.

جراحی

بیماران با علائم جدی تر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند. با کولیت اولسراتیو ، 25 تا 40 درصد بیماران نیاز به جراحی دارند که می تواند شامل برداشتن کامل روده بزرگ باشد .
افراد مبتلا به بیماری کرون و کولیت اولسراتیو به دلیل این بیماری در تأمین نیازهای تغذیه ای روزمره خود دچار مشکل می شوند. ویتامین ها و سایر مکمل های غذایی می توانند به برخی از نیازهای تغذیه ای لازم برای مبتلایان به IBD کمک کنند.

رژیم غذایی برای بیماری های التهابی روده

پرستار فرد سالمند باید رژیم غذایی متناسب با بیماری را انتخاب کند و از استفاده مواد غذایی که باعث بروز علائم می شود جلوگیری کند .
بیماری های التهابی روده به دلیل آنچه می خورید نه ایجاد می شود و نه قابل درمان است .

با این وجود پزشکان و متخصصان تغذیه موافقند که غذا ممکن است در روند این بیماری و زمینه ای که باعث علائم IBD می شود ، نقش داشته باشد. برخی از غذاها ممکن است علائم را تشدید کنند ، در حالی که برخی دیگر باعث آرامش و بهبودی می شوند. بنابراین ، توجه به آنچه می خورید و واکنش بدن شما به غذاهای مختلف یکی از مولفه های مهم برنامه درمانی برای IBD است .

یک برنامه غذایی می تواند مکمل درمان پزشکی باشد اما هرگز نباید جایگزین درمان پزشکی IBD شود. همیشه داروهای خود را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید .

IBD و سوء تغذیه

بیماری التهابی روده اغلب به دلیل موارد زیر با سوء تغذیه همراه است :
بیماری کرون و کولیت اولسراتیو می تواند بر توانایی بدن شما در هضم مناسب غذا و جذب مواد مغذی تأثیر بگذارد ، که ممکن است منجر به کمبود جدی ویتامین و سوء تغذیه شود .

کاهش اشتها و کاهش وزن ناخواسته

افزایش نیازهای کالری بدن ، به ویژه در هنگام شعله ور شدن بیماری غذاهای غنی از مواد مغذی بیشتری باید مصرف شوند ، که در صورت فعال بودن علائم ممکن است مشکل باشد .

یک رژیم غذایی کم حجم می تواند شعله ور شدن را تسکین دهد. غذاهایی را که نرم و هضم آنها راحت استنلی کنید . به عنوان مثال: سیب، موز ،بلغور، جو دوسر ، مرغ یا ماهی بدون چربی ، تخم مرغ، پوره سیب زمینی میوه کنسرو شده برنج رشته فرنگی نان سفید آب میوه های رقیق شده غلات ساده در صورت ابتلا به بیماری التهابی روده ، با پزشک ، متخصص تغذیه یا سایر متخصصان بهداشت در مورد نیازهای غذایی خاص خود صحبت کنید .

نقش پرستار در مراقبت از سالمند مبتلا به بیماری التهابی روده

پرستاران باید از علائم و نشانه های بیماری های التهابی روده ، کولیت حاد و شدید آگاه باشند تا تصمیمات به موقع در مورد افزایش درمان پزشکی یا پیش بینی نیاز به جراحی را فراهم کنند. بیماران معمولا مایل نیستند که جراحی شوند بنابراین شجاعت ، دلسوزی ، صلاحیت و مهارتهای ارتباطی در درجه اول قرار دارند.

در صورتي كه بيماران بخواهند در مسير مراقبت گام بردارند و احساس قدرت در تصميم گيري درباره مراقبت و درمان خود را براساس شواهد نشان دهند ، ارائه مشاوره و حمايت از اهميت بسياري برخوردار است .

ارزیابی بدنی فرد سالمند

ارزیابی بدنی فرد سالمند که می تواند توسط پرستار هم انجام شود . شامل آگاهی از وضعیت کلی سلامت عمومی و همچنین انجام مشاهدات سیستمی از ضربان نبض ، فشار خون ، دما و وزن است. بیماران مبتلا به حمله شدید ممکن است تب ، تاکی کاردی و کاهش وزن داشته باشند . در بیشتر موارد ، تغییر در رژیم غذایی ، کاهش استرس و استراحت کافی روش های جهانی برای درمان علائم این بیماری است .

منابع: