داشتن یک سیستم ایمنی قوی که بتواند با میکروب هایی که ممکن است با آنها برخورد کنید، مقابله کند از همه چیز مهم تر است و شما باید علائم ضعف سیستم ایمنی بدن را جدی بگیرید. سیستم ایمنی بدن تا حد بسیار زیادی شبیه به نیرو های پلیس درون شهری عمل می کنند. در این صورت تبعات ضعف یا هدف گیری اشتباه در این سیستم به طور واضحی می تواند خطرناک باشد. علائم سیستم ایمنی ضعیف می توانند بسیار گیج کننده باشند.
ضعف سیستم ایمنی بدن یک عارضه مادرزادی است. حال اگر فردی در بدو تولد علائم ضعف سیستم ایمنی بدن را نشان دهد، به این معناست که بدن توانایی مقابله با ویروس ها و عفونت ها را ندارد. اجزای سیستم ایمنی در طحال، غدد لنفاوی، مغز استخوان و لوزه ها قرار دارد. این اعضای بدن وظیفه آزاد سازی لنفوسیت ها و تبدیل آن به گلبول های سفید به دو نوع T و B دارند. این سلول ها با آنتی ژن ها مبارزه می‌کنند و سلول T وظیفه تخریب سلول های خارجی و سلول B وظیفه رهاسازی آنتی بادی‌های اختصاصی بیماری را دارند. حال اگر آنتی ژن ها عواملی مثل باکتری، سلول سرطانی، ویروس و انگل ها را داشته باشند بدن نمیتواند در مقابل آنها از خود دفاع کند. و ممکن است افرادی که سیستم ایمنی پایینی برخوردار باشند به نوع خاصی از پرستار بیمار در منزل نیاز پیدا کنند.
علائم ضعف سیستم ایمنی بدن
در این مطلب 6 عامل هشدار دهنده برای کاهش سیستم ایمنی بدن را در ادامه با هم بررسی خواهیم کرد :
- بالا بودن سطح استرس شما
- سرما خوردگی مکرر و همیشگی
- وجود مشکلات گوارشی زیاد
- التیام کند زخم‌های بدن
- تجربه عفونت‌های مکرر
- احساس خستگی مداوم
هم‌چنین اگر متوجه شده‌اید که اغلب مواقع احساس بیماری و کسالت دارید، این احساس مداوم خستگی یا علائم آزاردهنده دیگر که نمی‌توانید علت آن را تشخیص دهید، ممکن است به این معنی باشد که سیستم ایمنی بدن شما ضعیف شده است.
- سطح استرس شما بالا است: تصادفی نیست که معمولا بعد از یک پروژه بزرگ در محل کار یا به دنبال یک موقعیت احساسی در خانه بیمار شوید. بر اساس گزارش انجمن روانشناسی آمریکا ، استرس طولانی مدت واکنش سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند.
“این به این دلیل استرس لنفوسیت های بدن را کاهش می‌دهد. در حقیقت لنفوست ها گروهی از گلبول های سفید خون هستند که به مبارزه با عفونت کمک می کند. هرچه سطح لنفوسیت های بدن کمتر باشد، بیشتر در معرض خطر ویروس هایی مانند سرماخوردگی قرار می گیرید. ”
- همیشه سرما می خورید: این عادی است که افراد بزرگسال هر سال دو یا سه مرتبه سرماخوردگی را تجربه کنند. علایم سرماخوردگی در اکثر مردم در عرض هفت تا 10 روز از بین میرود.متخصصان بر این باورند که در طول این مدت، سیستم ایمنی بدن سه تا چهار روز طول می کشد تا آنتی بادی ایجاد کند و با میکروب های مزاحم مبارزه کند. اما اگر دائماً در حال سرماخوردگی هستید، یا سرماخوردگی دارید که دوره خود را طی نمی‌کند و علایم آن کم نمی شود، این نشانه واضحی است که سیستم ایمنی بدن شما به سختی در تلاش برای ادامه فعالیت است. و از علائم ضعف سیستم ایمنی بدن است.
- وجود مشکلات گوارشی زیاد: اگر اسهال، گاز یا یبوست مکرر دارید، می تواند علائم ضعف سیستم ایمنی بدن شما باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که تقریباً 70 درصد سیستم ایمنی بدن در دستگاه گوارش شما قرار دارد. باکتری ها و میکروارگانیسم های مفید که در آنجا زندگی می کنند از روده در برابر عفونت دفاع می‌کنند و از سیستم ایمنی بدن پشتیبانی می‌کنند. مقادیر کم این باکتری‌های مفید روده می تواند شما را در معرض خطر ویروس ها، التهاب مزمن و حتی اختلالات خود ایمنی قرار دهد.
به گفته ی my.clevelandclinic.org
در انتهای دیگر طیف، سیستم ایمنی بدن شما ممکن است به مهاجمان (واقعی یا درک شده) خیلی شدید واکنش نشان دهد. وقتی مهاجمی وجود ندارد ممکن است حمله کند. یا ممکن است پس از خلاص شدن از شر یک مهاجم به حمله ادامه دهد. سیستم ایمنی بیش فعال می تواند منجر به مشکلاتی مانند بیماری های خود ایمنی یا واکنش های آلرژیک شود.
- التیام کند زخم‌های بدن: پوست شما پس از سوختگی، بریدگی یا خراش وارد حالت کنترل محل آسیب دیده می شود. بدن با ارسال خون غنی از مواد مغذی به محل آسیب، از زخم محافظت می کند تا به بازسازی پوست جدید کمک کند. این روند بهبودی به سلولهای ایمنی سالم بستگی دارد. اما اگر از ضعف سیستم ایمنی بدن برخوردار باشید، پوست نمی تواند بازسازی شود. در عوض، زخم های بدن ماندگار شده و به سختی بهبود می‌یابند.
- تجربه عفونت های مکرر: اگر به نظر می رسد با عفونت های مکرر مبارزه می‌کنید، سیستم ایمنی بدن شما ممکن است پرچم قرمز و هشدار را برای شما به نشان داده باشد.
- احساس خستگی مداوم: این نیز می تواند از علائم سیستم ایمنی ضعیف باشد شما می دانید که لازم است به اندازه کافی در شبانه روز بخوابید و استراحت نمایید. اما اگر به اندازه کافی می‌خوابید و هنوز از خستگی رنج می‌برید، به این معناست که سیستم ایمنی بدن سعی دارد در مورد وضعیت خود شما را آگاه سازد. وقتی سیستم ایمنی بدن دچار مشکل می شود، سطح انرژی نیز دچار مشکل می‌شود. محققان بیان می‌کنند که این امر به این دلیل است که بدن در حال تلاش برای ذخیره انرژی برای تقویت سیستم ایمنی است تا بتواند با میکروب‌ها مبارزه کند.
علائم هشداردهنده ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
فردی که سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد، دارای نقص ایمنی است. این فرد ممکن است در مقابل بیماری‌های خاص، سوء تغذیه، مصرف داروهای ضد سرطان، رادیوتراپی، پیوند اعضا بدن و یا حتی اختلالات ژنتیکی دچار نقص ایمنی شود. اگر بخواهیم از نشانه های این بیماری بگوییم باید گفت سیستم ایمنی ضعیف دارای انواع مختلف با شدت های مختلف است اما اکثر ان‌ها تمایل سریع به ورود عفونت ها و نشانه های زیر را دارند:
- عفونت برفک دهان و بیماری و التهابات لثه
- دردهای مفصلی
- ریزش تکه ای مو
- سرد شدن انگشتان، گوش ها و بینی
- قرمز شدن و خشکی چشم ها
- درد شکم
- کاهش وزن بی دلیل
تشخیص ضعف سیستم ایمنی بدن
برای تشخیص نقص ایمنی در اولیت فرصت پزشک این اقدامات را انجام خواهد داد:
- اطلاع از سابقه پزشکی فرد
- تعیین دقیق تعداد گلبول‌های سفید خون بخصوص گروه T
- تعیین سطح ایمونوگلوبولین
- انجام معاینات فیزیکی در بدن
اگر پزشک در سلول T اختلالاتی را ببیند فرآیند تشخیص دقیق تر با انجام آزمایشات ژنتیکی و آزامیش خون را شروع می‌کند.
آزمایش سیستم ایمنی بدن چیست؟
این آزمایش به دو شکل انجام می شود. به صورت کمی و کیفی. اگر بخواهیم توانمندی یا عدم توانمدی سیستم ایمنی بدن شما را در برابر یک عامل بیماری زای خاص مثل مثلا باکتری فلج اطفال بسنجیم، از آزمایشات کمی استفاده می کنیم که به ما نشان می دهند که آیا آنتی بادی ضد این باکتری، توسط سیستم ایمنی شما تولید می شود یا خیر.
ولی در بعضی مواقع نیاز است که بدانیم میزان آنتی بادی تولید شده توسط سیستم ایمنی، به اندازه کافی است یا خیر. در این صورت از آزمایش های کمی استفاده می کنیم. در این آزمایشات مشخص می شود که دقیقا چه غلظتی از آنتی بادی ضد فلج اطفال توسط سیستم ایمنی شما تولید شده است. اگر این مقدار از حد معینی کمتر باشد به این معناست که شما به طور کامل در برابر این باکتری واکسینه نشده اید.
علائم نقص ایمنی احتمالی در بزرگسالان
آکادمی آلرژی و آسم شناسی آلرژی آمریکا گزارش می‌دهد که علائم نقص ایمنی احتمالی در بزرگسالان عبارتند از:
- ابتلا به بیش از چهار عفونت گوش در یک سال
- ایجاد پنومونی دو بار در یک دوره یک ساله
- مبتلا شدن به سینوزیت مزمن یا بیش از سه بار سینوزیت باکتریایی در یک سال
- نیاز به بیش از دو دوره آنتی بیوتیک در سال
مواد غذایی مفید و مضر برای افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف
مواد غذایی مفید برای تقویت سیستم ایمنی بدن شامل موارد زیر می‌باشد:
- بادام
- کلم بروکلی
- گوشت ماکیان
- تخم مرغ
- جودوسر
- تخم کتان
- اسفناج
- مرکبات
- ماست
- مصرف مکمل های گیاهی
- خوردن آب کافی
- مکمل پروبیوتیک
مواد غذایی که بهتر است از خوردن آنها پرهیز کنید:
- نوشیدنی های کافئین دار
- روغن های تصفیه شده
- فست فود و نوشابه
- موادغذایی که حاوی گلوتن هستند مثل بلغور جو و گندم
- غذا به صورت خام یا نیمه پز
- اجتناب از هونوع قند مصنوعی
راه‌های تقویت سیستم ایمنی بدن
اگر علائم هشداردهنده بالا را در خود یافته اید پس لازم است به سیستم ایمنی بدن Immune System خود توجه بیشتری داشته باشید. چند تغییر در شیوه زندگی و وارد نمودن عادات جدید به طور طبیعی می تواند سیستم ایمنی بدن را قوی و سالم نگه دارد:
- داشتن یک رژیم متعادل و سالم
- به اندازه کافی خوابیدن
- به طور منظم ورزش کردن
- شستن مرتب دست‌ها
- واکسن زدن در موعد مقرر
- حفظ کردن وزن سالم خود
- نکشیدن سیگار
- حداقل رسوندن استرس خود
- مصرف سرم تقویتی و مکمل‌های مثل : زینک، سیر، سنجد، ویتامین D و C
سیستم ایمنی بدن شما کلید سلامتی شماست، بنابراین هرچه بیشتر بتوانید از آن محافظت کنید ،کیفیت زندگی شما بهتر خواهد بود.
سوالات متداول
1. ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن چه علائمی دارد؟
سطح استرس شما بالا است، همیشه سرما می خورید و وجود مشکلات گوارشی زیاد، التیام کند زخم های بدن از علائم ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن است
2. چطور سیستم ایمنی بدنمان را تقویت کنیم؟
داشتن یک رژیم متعادل و سالم، به اندازه کافی خوابیدن، به طور منظم ورزش کردن، شستن مرتب دست ها و سیگار کشیدن می توانیم سیستم ایمنی بدنمان را تقویت کنیم
3. چه خوراکی‌هایی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند؟
گریپ‌فروت، پرتقال، نارنگی، لیمو شیرین، لیمو ترش، نارنگی یافا، کلم بروکلی، زنجبیل بادام و سوپ مرغ از خوراکی‌هایی است که می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
