بیماری‌های قلبی عروقی اشکال مختلفی دارند، از فشار خون بالا گرفته تا بیماری عروق کرونر، بیماری دریچه‌ای قلبی سکته مغزی و آریتمی (ضربان قلب نامنظم) که هر یک سلامت قلب و عروق Cardiovascular health را به خطر می‌اندازند. سازمان بهداشت جهانی می‌گوید بیماری‌های قلبی عروقی سالانه منجر به مرگ بیشتر از 17 میلیون نفر در جهان می‌شود.
بیماری عروق کرونر به عنوان شایع‌ترین بیماری قلبی و عروقی شناخته می‌شود که علت اصلی مرگ و میر در آمریکا است و پرستار سالمند باید توجه زیادی در نگهداری و مراقبت از بیمار داشته باشد. البته انجام برخی امور به صورت روزانه، می‌تواند سلامتی شما را تضمین می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را تا حد چشمگیری کاهش دهد. این موارد اصلا پیچیده و سخت نیستند و می‌توان با هر سن و در هر شرایطی برای انجامشان اقدام کرد. ما همراه باشید تا با این روش‌ها بیشتر آشنا شوید.
سلامت قلب و عروق
راهکارهای مربوط به سلامت قلب آن قدر گسترده هستند که شاید در نظر گرفتن چند مورد از آنها هم تاثیرات شگفت‌انگیزی در زندگی شما داشته باشد. جدا از رعایت رژیم غذایی مانند مصرف شکلات تلخ، جهت حفظ سلامت قلبتان حتما به معاشرت خود با دیگران ادامه دهید. فعالیت‌های اجتماعی نظیر شرکت در گروه‌های آشپزی یا کلاس‌های کتابخوانی موجب کاهش تنهایی و انزوای اجتماعی شده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کم می‌کند.
ارتباطات اجتماعی درست و سالم سطح استرس و فشار خون افراد را کاهش داده و از هر نظر برای سلامتی قلب مفید هستند. افرادی که ارتباطات اجتماعی قوی داشته و برنامه‌هایی در راستای رسیدن به اهدای خود دارند، زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری نسبت به دیگران دارند. این برای برخی کشورها مانند ایتالیا و ژاپن صدق کرده که آمار افرادی که از سن 100 سال عبور می‌کنند، کم نیست.
همچنین، انجام کارهای متنوع، حداقل یک بار در ماه را به شما پیشنهاد می‌کنیم. همین حالا لیستی از کارهایی که دوست دارید انجام بدهید، اما تا کنون از انجامشان سر باز زده‌اید را یادداشت نمایید. بعد از آن سعی کنید هر یک را انجام دهید. کارهایی مانند باغبانی و دوچرخه‌سواری و هر کاری که استعداد ویژه‌ای در آنها داشته و بسیار سخت نیستند را امتحان کنید. برخی از این امور آرامش و رضایت زیادی را به شما انتقال داده و به این ترتیب از خطرات قلبی به دور خواهید بود.
عوامل موثر بر سلامت قلب
برخی عوامل مانند دیابت در سالمندان در سلامتی قلب تاثیر دارند که در این بخش از مقاله می‌خواهیم آنها را بررسی کنیم.
میزان کلسترول خون و سلامت عروق
کلسترول خون نیز عامل دیگری در سلامت قلب و عروق است. کلسترول چربی است که در خون شما حمل شده و روی تمام سلول‌های بدن نیز تاثیر می‌گذارد. کبد فرد تمام کلسترول مورد نظر بدن را برای تشکیل غشای سلولی و تولید هورمون‌هایی خاص به وجود می‌آورد. کلسترول اضافی درست در زمانی که غذاهای حیوانی مانند گوشت، تخم مرغ و محصولات لبنی یا غذاهای چرب مصرف می‌کنید، به راحتی وارد بدن شما می‌شود و این می‌تواند خطرات زیادی را به دنبال داشته باشد.
همچنین این موضوع می‌تواند مقادیر زیادی لیپوپروتئین با چگالی کم را در خون به وجود آورد که این تشکیل پلاک در دیواره سرخرگ‌ها را به دنبال خواهد داشت. در واقع این مراحل ایجاد بیماری به نام آترواسکلروز است و فرد در معرض حمله قلبی قرار می‌گیرد.
تاثیر میزان فشار خون بر سلامت قلب و عروق
در صورتی که فشار خون بالا باشد، خطر ابتلا به انواع بیماری‌های قلبی، حمله قلبی در زنان و سکته وجود خواهد داشت. اگر اضافه وزن دارید، سیگار می‌کشید یا سطح کلسترول خون همیشه بالایی دارید، وقت ایجاد تغییراتی در سبک زندگی‌تان رسیده است. تمام این موارد به همراه کارهای روزمره دیگر، خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. فشار خون می‌تواند با توجه به میزان فعالیت و سن متفاوت باشد، اما میزان طبیعی آن برای یک فرد بالغ و سالم در حال استراحت چیزی در حدود 80 تا 120 است.پ
تاثیر سیگار بر سلامت قلب
تقریبا تمام افراد می‌دانند سیگار و دخانیات خطر ابتلا به سرطان ریه را زیاد می‌کند، اما شاید ندانند که روی قلب هم تاثیرگذار است. سیگار و دخانیات می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروق محیطی (خون‌رسانی به بازوها و پاها) را افزایش دهد. سیگار منجر به افزایش ضربان قلب، سفت کردن رگ‌های اصلی و بی نظمی در ریتم ضربان قلب را در بر دارد.
همه این موارد سبب می‌شود قلب به سختی کار کند. سیگار همچنین فشار خون در سالمندان را بیشتر کرده که یکی دیگر از عوامل بروز بیماری‌ها است. با وجود این که نیکوتین عامل اصلی فعال در دود سیگار است، برخی دیگر از مواد شیمیایی و ترکیباتی نظیر قطران و مونوکسید کربن نیز برای قلب مضر هستند. پس تا جای ممکن باید از دخانیات فاصله گرفت.
رابطه جنسیت با سلامت قلب
شاید دانستن این موضوع برایتان جالب باشد که مردان به صورت کلی بیشتر از زنان در معرض خطر حمله قلبی هستند، اما این تفاوت درست بعد از رسیدن زنان به یائسگی کم می‌شود. بعد از 65 سالگی و در صورتی که دیگر عوامل خطر مشابه باشند، خطر ابتلا به بیماری قلبی میان دو جنس تقریبا یکسان خواهد بود. ضمنا تحقیقات نشان می‌دهد شدت تاثیر بیماری‌های قلبی عروقی در زنان بیشتر از مردان بوده و آنها حساسیت بیشتری نسبت به این بیماری‌ها نشان می‌دهند.
تاثیرات دیابت بر سلامت قلب و عروق
مشکلات قلبی عامل اصلی مرگ در بین افراد مبتلا به دیابت است؛ به خصوص در مورد سالمندان یا مبتلایان به دیابت نوع 2 که در گروه‌های حساس‌تری قرار می‌گیرند. تحقیقات نشان می‌دهد برخی گروه‌های نژادی خاص در آفریقا، آمریکا و آسیا بیشتر در معرض این بیماری هستند. در نتیجه احتمال مشکلات قلبی آنها نیز زیاد است.
انجمن قلب آمریکا چندی پیش تخمین زد که 65 درصد از بیماران مبتلا به دیابت به خاطر نوعی بیماری قلبی عروقی جانشان را از دست می‌دهند. پس اگر می‌دانید که به دیابت مبتلا هستید، حتما تحت نظر پزشک باشید؛ زیرا کنترل درست سطح قند خون خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کم می‌کند. اگر در مورد ابتلا به دیابت مطمئن نیستید، حتما آزمایش‌هایی را انجام داده و نتیجه آن را نزد پزشک ببرید.
وراثت و سلامت عروق
گروهی از دانشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که وراثت عاملی دیگر برای بروز بیماری‌های قلبی و به خطر انداختن سلامت قلب است. مثلا اگر والدین یا خواهر و برادر شما پیش از 55 سالگی مشکل قلبی یا گردش خون داشتند، شاید شما بیشتر از خانواده‌های سالم در معرض این بیماری قرار بگیرید.
عوامل خطر نظیر فشار خون بالا، دیابت و چاقی که زمینه‌ساز بیماری‌های قلبی و عروقی هستند نیز می‌توانند از نسلی به نسل دیگر منتقل شوند. یک سری از بیماری‌های قلبی عروقی در بین گروه‌های نژادی و قومی خاص شایع‌تر است. برای نمونه، آمریکایی‌های آفریقایی تبار نسبت به بسیاری از اقوام دیگر فشار خون شدیدتر و در نتیجه بیماری‌های قلبی بیشتری دارند.
تاثیر سن بر سلامتی قلب و عروق
طبیعتا هر چه سن افزایش یابد، احتمال بروز بیماری‌های قلبی نیز بیشتر می‌شود. از هر 5 مرگ مرتبط با بیماری‌های قلبی، 4 تا از آنها سن بیشتر از 65 سال دارند. قلب با افزایش سن فعالیت گذشته را نداشته و دیواره‌های آن ضخیم‌تر می‌شود. به دنبال سفت و سخت شدن سرخرگ‌ها و پمپاژ خون کمتر، سلامتی قلب با خطر مواجه می‌شود.
راز سلامت قلب در وزن ایده آل
اضافه وزن باعث افزایش سطح کلسترول، فشار خون و ابتلا به دیابت شده که همه از عوامل خطر اصلی بیماری قلبی هستند. پزشکان چاقی را بر حسب شاخص توده بدنی (BMI) می‌سنجند که فرمولی براساس وزن به کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد بر حسب متر است. اگر BMI بیشتر از 25 باشد، یعنی فرد اضافه وزن دارد. فرد با BMI بالای 30 هم چاق در نظر گرفته می‌شود.
پزشکان همواره رژیم درست غذایی و تحرک بدنی را راهی برای راهایی از شر اضافه وزن می‌دانند. افرادی که تحرک ندارند، بیشتر از ورزشکاران در معرض حملات قلبی هستند. ورزش باعث سوختن کالری و حفظ وزن سالم شده و همچنین سطح کلسترول و دیابت را در فرد کنترل می‌کند.
به علاوه، با ورزش کردن می‌توانید به جنگ با فشار خون بالا بروید. تحقیقات نشان می‌دهد کسانی که حدود 500 الی 3500 کالری در هفته می‌سوزانند، عمر بیشتری نسبت به آن دسته افرادی دارند که ورزش نمی‌کنند. حتی ورزش با شدت متوسط یا کم مانند پیاده‌روی هم تاثیر به سزایی در سلامتی دارد.
این موارد تمام عوامل تاثیرگذار در سلامت قلب و عروق را شامل نمی‌شود، بلکه عواملی مانند استرس، هورمون‌های جنسی، قرص‌های ضد بارداری تشدید بیماری‌ها را به دنبال دارند. اگر زمینه بیماری‌های قلبی در خانواده دارید، ریسک ابتلای شما به این بیماری کم نیست و باید برای تست سلامت به پزشکی متخصص مراجعه نمایید.
برای سلامتی قلب چه باید کرد؟
یک‌سری راهکارهای ساده روزانه برای سلامتی قلب وجود دارد که عبارتند از:
خوردن صبحانه برای سلامتی قلب
لذت بردن از صبحانه سالم و مفید از ساده‌ترین راه‌ها برای جلوگیری از گرفتگی عروق است. آن دسته از افرادی که وعده صبحانه خود را جدی نگرفته و تنها به نوشیدن یک قهوه، آبمیوه یا شیر بسنده می‌کنند، نسبت به دیگران بیشتر دچار گرفتگی عروق و شریان‌ها می‌شوند.
رسوب رگ‌های آنها بعد از مدتی بیشتر شده و این نتیجه عادتهای اشتباه است. برخی عادتهای اشتباه مانند سیگار کشیدن به جای صرف وعده کامل، ریسک بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. ضمنا افرادی که صبحانه نمی‌خورند، بیشتر دچار اضافه وزن می‌شوند که این خود از عوامل بروز حملات قلبی است.
به نقل از healthline :
برای صبحانه وقت بگذارید
اولین وعده غذایی در روز یک وعده غذایی مهم است. خوردن یک صبحانه مقوی هر روز می تواند به شما در حفظ رژیم غذایی و وزن سالم کمک کند. برای ایجاد یک وعده غذایی سالم برای قلب، به موارد زیر دست پیدا کنید:غلات کامل، مانند بلغور جو دوسر، غلات سبوس دار، یا نان تست گندم کامل
منابع پروتئین بدون چربی، مانند بیکن بوقلمون یا یک وعده کوچک آجیل یا کره بادام زمینی
میوه ها و سبزیجات
سلامت عروق با اجتناب از رژیم‌های غذایی پی در پی
اگر دائما در حال رژیم گرفتن هستید، کمی به خود استراحت بدهید. محققان بر این باورند که رژیم‌های غذایی پی در پی سبب می‌شود شما وزن کم کرده و دوباره اضافه کنید. این نوع از رژیم‌ها به نام یویو نیز شناخته می‌شود که علاوه بر فرم بدن، روی قلب شما نیز تاثیر می‌گذارد؛ خصوصا بانوانی که دوران بعد از یائسگی خود را طی می‌کنند. نوسانات وزن بانوان بالای 55 سال، خطر ابتلای آنها به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. به همین خاطر، پیشنهاد محققان حفظ وزن در یک عدد مناسب است.
کنترل خشم و عصبانیت برای داشتن قلب سالم
خشم و عصبانیت تاثیرات منفی زیادی روی سلامت قلب دارد. میزان زیاد خشم، بدگمانی و سوءظن نسبت به دیگران باعث بروز یک سری از بیماری‌های قلبی می‌شود، در حالی که افراد خوش‌بین، آرام و خونسرد کمتر در معرض آنها هستند. محققان به این نتیجه رسیده‌اند که خشم فراوان، بانوان را بیشتر از آقایان تحت تاثیر قرار می‌دهد. ضمنا خشم و عصبانیت شدید باعث ترشح هورمون استرس، افزایش فشار خون و افزایش کلسترول می‌شود که این موارد زمینه‌ساز بروز بیماری‌های زیادی هستند.
سلامت قلب و عروق با ترک سیگارهای الکترونیکی
شاید سیگارهای الکترونیکی گزینه بهتری نسبت به سیگارهای معمولی و انواع دیگر دخانیات به نظر برسند، اما مطالعات نشان می‌دهد مضراتی برای قلب دارند. با مصرف بیش از یک سال ویپورایزر یا همان سیگار الکترونیکی، میزان هورمون آدرنالین را در بدن خود افزایش داده و استرس بیشتری را تجربه می‌کنید که این خود احتمال ابتلا به برخی بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
میزان زیاد آدرنالین در بدن منجر به بالا رفتن فشار خون و تپش قلب می‌شود. استرس در سوی دیگر، توانایی‌های بدن در مقابل دفع رادیکال‌های آزاد را کم می‌کند. با این که سیگار الکترونیکی تنباکویی در خود ندارند، اما ترکیبی از نیکوتین و اسانس حرارت دیده را به دهان و ریه افراد وارد می‌کند. برخی شواهد نشان می‌دهد این نیکوتین موجب باریک شدن رگ‌های قلب شده و تاثیرات دراز مدتی روی عملکرد قلب و ریه بر جای می‌گذارد.
مدیتیشن برای سلامتی عروق
مدیتیشن جدا از این که بدن و ذهن شما را ریلکس و آرام می‌کند، نقش موثری در سلامت قلب و عروق دارد. نیز دارد. این در واقع نتیجه‌ای است که دانشمندان در سال 2017 در آمریکا به آن دست یافتند. روزانه حداقل یک بار و برای یک دقیقه هم که شده، روی نفس کشیدن و تکرار برخی عبارات مثبت تمرکز کنید. این کار کاهش استرس، افسردگی و تنش را به دنبال داشته و احساسات منفی را از شما دور خواهد کرد.
برای سلامت قلب چه بخوریم؟
حال که کاملا به این موضوع پی بردید که چطور باید از سلامت قلب خود مطمئن شوید، نوبت به دانستن غذاهای مفید برای قلب و عروق رسیده است. متاسفانه افراد به دلیل مشغله زیاد و فرصت کم، هر نوع غذایی را مصرف می‌کنند، خصوصا فست فود‌ها که بسیار در دسترس هستند. این در حالی است که از عواقب و مضرات آن بی‌خبر هستند.
سلامت قلب و عروق با خوردن سبزیجات دارای برگ سبز
سبزیجات از مفیدترین مواد غذایی برای قلب هستند و انواع دارای برگ سبز آن مانند اسفناج، کلم پیچ و سبزی کولارد را می‌توان در برنامه‌های غذایی قرار داد. این مواد دارای ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌های معروف بوده و به محافظت از شریان‌ها و بهبود لخته شدن مناسب خون کمک زیادی می‌کنند.
سبزیجات دارای برگ سبز همچنین دارای نیترات‌های غذایی هستند که فشار خون را تا حد چشمگیری کاهش می‌دهند. سفت شدن شریان‌ها و بهبود عملکرد سلول‌های پوشاننده هم از دیگر مزایای آنها است. متخصصان حوزه تغذیه به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف سبزیجات خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.
استفاده از میوه جات برای سلامتی عروق
در کنار سبزیجات، میوه‌جات نیز تاثیر زیادی در سلامتی قلب دارند. توت فرنگی، زغال اخته و تمشک دارای موادی هستند که نقشی اساسی برای سلامتی دارند. توت‌ها نیز سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی مانند آنتوسیانین بوده که ضمن کنترل میزان استرس و التهاب، مانع از پیشرفت بیماری‌های قلبی می‌شود. خوردن مقادیر کافی از توت در طول روز، تاثیر چندین عامل در ایجاد بیماری قلبی را کم می‌کند و از گزینه‌های مناسب برای پیشگیری است.
در کنار این موارد، آووکادو نیز منبعی عالی از چربی‌های غیراشباع سالم برای قلب است که با کاهش سطح کلسترول می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی مرتبط را کم کند. البته این تحقیقی است که دانشمندان اخیرا در مورد آن به نتیجه رسیده‌اند.
سایر مواد غذایی مفید برای قلب
در بالا از سبزیجات دارای برگ سبز و میوه‌جات به عنوان مواد غذایی مفید برای قلب و عروق صحبت شد، اما این پایان ماجرا نیست. مواد غذایی دیگری مانند غلات کامل، گردو، لوبیا، شکلات تلخ و گوجه فرنگی نیز در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های این چنین نقش دارند نیازی نیست تمام موارد ذکر شده را در لیست برنامه غذایی روزانه خود بگنجانید. تنها تعدادی از آنها نیز جهت پیشگیری از ابتلا یا پیشرفت بیماری‌ها نیز اثرگذار هستند. همچنین خواص و فواید ماهی برای سلامت عروق بسیار اثر گذار می باشد.
پس از بررسی تمام عوامل موثر در سلامت قلب و عروق که در این مطلب از سلامت اول ذکر شدند، به این نتیجه می‌رسیم بسیاری از عوامل نظیر مصرف دخانیات، تغذیه سالم، تحرک کافی، دوری از چاقی و اضافه وزن، فرد را در معرض بیماری‌های قلبی قرار می‌دهند. خبر خوب این که تمام این موارد توسط شما قابل کنترل است و می‌توانید با تغییر آنها، نقش پررنگی در حفظ سلامتی خود داشته باشید. برنامه‌های غذایی و ورزشی اصولی کمک زیادی به پیشگیری از ابتلا و پیشرفت این بیماری‌ها می‌کنند. تا جای ممکن باید مصرف غذاهای بیش از حد چرب را فراموش کرده و تحرک بدنی داشته باشید.
سوالات متداول
آیا سیگار باعث بروز بیماری‌های قلبی می‌شود؟
تحقیقات نشان از افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی در اثر استفاده از سیگار دارد. پس تا جای ممکن باید مصرف آن را به حداقل رساند.
چطور بفهمیم مشکلی در قلب ما وجود ندارد؟
از علائم رایج اکثر بیماری‌های قلبی می‌توان درد قفسه سینه، درد فک و گردن را نام برد. جدا از آن، حالت تهوع و خستگی همیشگی نیز دلایل مهمی بر وجود این بیماری‌ها و به خطر افتادن سلامت قلب هستند.
آیا میزان خواب روی سلامت قلب اثر دارد؟
خواب از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر سلامت قلب و عروق است. اگر خواب مورد نیاز نداشته باشید، در معرض حوادث قلبی خواهید بود؛ فارغ از هر سن و عادتهای بهداشتی که داشته باشید. با توجه به شرایط و نیاز بدنی، 6 تا 8 ساعت خواب در طول روز نیاز خواهد بود.
برای سلامت قلب چه کنیم؟
انجام ورزش، کنترل قند و رژیم غذایی متعادل برای داشتن قلبی سالم امری ضروری می باشد.
برای سلامت قلب چی خوبه؟
خوردن صبحانه، استفاده از میوه جات و سبزیجات تاثیر زیادی بر سلامت قلب و غروق دارند.
راز سلامتی قلب چیست؟
داشتن وزن ایده آل و داشتن فعالیت ورزشی راز سلامتی قلب در طول زندگی می باشد.
چه کارهایی به سلامت قلب کمک می‌کند؟
دوری از سیگار، الکل و انجام مدیتیشن بر سلامتی قلب تاثیر زیادی دارد.
