مدیتیشن و ریلکسیشن برای کاهش استرس

در دنیای امروزی، به دلیل وجود دغدغه‌های مختلف، بسیاری از افراد دچار نگرانی و اضطراب در زمینه‌های گوناگون می‌شوند و به دنبال پرستار بیمار برای رفع این مشکل هستند. این اضطراب‌ها و نگرانی‌ها تأثیر زیادی بر روی زندگی افراد می‌گذارند و در بسیاری از موارد، سبب ایجاد اختلال در روند زندگی برای افراد می‌‌شوند.

این احساسات نه تنها باعث مشغولیت ذهن افراد می‌شوند، بلکه بیماری‌های جسمی گوناگون را نیز در پی دارند. از این رو، یکی از اساسی‌ترین راهکار‌ها برای کنترل این احساسات و داشتن زندگی آرام‌تر، استفاده از مدیتیشن برای کاهش اضطراب است. برای آشنایی بیشتر با این تکنیک، می‌توانید در ادامه با ما همراه باشید.

مدیتیشن برای کاهش اضطراب

همه افراد قطعا در مواقعی دچار استرس و اضطراب شده‌اند و به همین دلیل بسیاری از افراد به دنبال مدیتیشن و یوگا برای کاهش استرس و اضطراب هستند. در حقیقیت، وقتی فردی تحت فشار و نگرانی‌های مختلف باشد، استرس بروز پیدا می‌کند. این احساس در هنگام تصمیم‌گیری‌های بزرگ، کار‌های سنگین و یا شرایط ناخوشایند، بیشتر در افراد دیده‌می‌شود.

در مقابل، کلمه اضطراب به معنای نگرانی و استرس بیش از حد، بدون وجود دلیل و یا مواجهه با خطر است. در واقع اضطراب، زمانی رخ می‌دهد که فرد حتی در خطر واقعی وجود ندارد، اما حس نگرانی در او بروز می‌یابد. این احساس در روند زندگی فرد و ارتباطات اجتماعی او تأثیر فراوانی دارد و در برخی مواقع حتی سلامت روانی و جسمی فرد را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مدیتیشن برای رفع استرس، روشی کاربردی و مفید به شمار می‌رود. در حقیقت، این روش که نوعی فرایند ذهنی محسوب می‌شود، افزایش تمرکز و آرامش ذهنی افراد را به دنبال دارد. به دنبال آن، افراد از سلامت جسمی و روانی بالاتری برخوردار خواهند شد که در تمام جنبه‌های زندگی آنان تأثیرگذار است. به طور کلی فواید مدیتیشن برای کاهش اضطراب عبارت است از:

افزایش تمرکز و آرامش ذهنی

با استفاده از ریلکسیشن به صورت منظم، ذهن در حالتی آرام قرار می‌گیرد و تمرکز آن از موضوعات غیرضروری برداشته می‌شود. این روند باعث می‌شود تا تمرکز ذهن افزایش و در پی آن، استرس والدین کاهش یابد.

افزایش میزان انرژی و انگیزه

یکی دیگر از فواید استفاده از مدیتیشن، ایجاد انرژی مضاعف و مثبت در افراد است. این انرژی مثبت سبب می‌شود تا افراد در مقابل مسائل و مشکلات، مقاومت بیشتری داشته و انگیزه لازم برای زندگی را بدست آورند‌.

بنابه گفته های سایت Mayo Clinic :

مدیتیشن هزاران سال است که وجود داشته است. مدیتیشن اولیه برای کمک به درک عمیق نیروهای مقدس و عرفانی زندگی بود. این روزها، مدیتیشن بیشتر برای آرامش و کاهش استرس استفاده می شود.

مدیتیشن نوعی طب مکمل ذهن و بدن است. مدیتیشن می تواند به شما کمک کند تا عمیقاً آرام شوید و ذهن خود را آرام کنید.

در طول مدیتیشن، شما روی یک چیز تمرکز می کنید. شما از شر جریان افکاری که ممکن است ذهن شما را شلوغ کرده و باعث استرس شوند خلاص می شوید. این فرآیند می تواند به رفاه جسمی و عاطفی بهتر منجر شود.

ریلکسیشن برای کاهش استرس

اگرچه، وجود استرس و اضطراب در افراد، یک امر طبیعی بشمار می‌رود، اما اگر این احساسات به مدت طولانی در فرد باشند، بسیاری از فعالیت‌های او را دچار اختلال می‌کنند. از این رو، افراد می‌توانند با استفاده از تکنیک‌ها و روش‌هایی همانند مدیتیشن و یا ریلکسیشن، جهت از بین بردن استرس و اضطراب خود اقدام کنند و تجربه لذت‌بخش‌تری را از زندگی داشته‌باشند. این تکنیک سبب می‌شود تا تمرکز افراد از روی مسائل و مشکلات برداشته‌شود و به دنبال آن آرامش بیشتری را تجربه و اقدام به حل مسائل کنند.

برای شروع روند ریلکسیشن برای کاهش استرس، فرایندی ساده وجود دارد. اما افراد باید این نکته را مدنظر داشته‌باشند که برای نتیجه‌گیری از این تکنیک لازم است با مداومت و به دور از فشار این کار را انجام دهند تا در نهایت نتیجه‌ای مطلوب برای آن‌ها حاصل شود. نکات قابل توجه شروع مدیتیشن، شامل موارد زیر است:

انتخاب مدیتیشن مناسب برای هر فرد

در ابتدا باید بدانید که انواع مختلفی از روش‌های مدیتیشن جهت کاهش اضطراب وجود دارد. به عنوان مثال، مدیتیشن تمرکز، مدیتیشن تنفس و مدیتیشن یوگا از جمله معروف‌ترین روش‌های ایجاد آرامش در افراد هستند. بنابراین، نیاز است تا افراد متناسب با شرایط خود نوع مشخصی از آن را برای خود انتخاب نمایند.

نحوه شروع مدیتیشن

یکی دیگر از موارد مهم که در هنگام شروع مدیتیشن باید به آن توجه کرد، مداومت داشتن در انجام این فرایند است. در ابتدا بهتر است با روزی ۵ الی ۱۰ دقیقه شروع به انجام ریلکسیشن کنید و به مرور آن را افزایش دهید. نکته مهم در هنگام انجام این فرایند، انجام آن به صورت منظم و مداوم است تا نتیجه مطلوب حاصل شود.

روش‌های مدیتیشن برای کاهش اضطراب

انواع مختلفی از روش‌های مدیتیشن برای کاهش اضراب وجود دارد. افراد باید با توجه به روشی که نسبت به آن راحت‌تر هستند، شروع به انجام این فرایند کنند و از نتایج فوق‌العاده آن بهره‌مند شوند.

مدیتیشن شیکاتازا برای رفع استرس

در این روش از مدیتیشن برای کاهش استرس، لازم است افراد اجازه دهند تا تمام افکار از ذهن گذر کرده و رد شوند. در حقیقت در مدیتیشن شیکاتازا، افراد به احوالات درون و بیرون خود آگاه هستند و اجازه می‌دهند تا افکار مختلف در ذهن سرازیر شوند و آن‌ها تنها به صورت تماشاچی اجازه گذر به این افکار را می‌دهند.

مدیتیشن به صورت آگاهانه برای کاهش اضطراب

در این روش، افراد تمرکز خود را به لحظه حال معطوف کرده و از فکر کردن به آینده که موجب اضطراب و نگرانی می‌شود، خودداری می‌کنند. در این روش افراد با استفاده از الگو‌های خاصی همچون تمرکز بر تنفس و یا استفاده از حس چشایی یا لامسه، ذهن خود را کنترل می‌کنند. این فرایند سبب کاهش استرس و اضطراب در فرد می‌شود.

روش هدایت‌شده

در این مدیتیشن، فرد با گوش دادن به صدای شخصی دیگر، تمام کار‌هایی که او برای افزایش آگاهی و تمرکز ذهن بیان می‌کند را انجام می‌دهد. در این روش که ساده‌ترین نوع مدیتیشن برای کاهش استرس بشمار می‌رود، نیاز نیست تا افراد اطلاعات خاصی در زمینه مدیتیشن داشته‌باشند. تنها کافی است تا به گفته‌ها عمل شود و به این ترتیب استرس و اضطراب، کاهش می‌یابد.

روش متعالی ریلکسیشن برای کاهش استرس

در مدیتیشن متعالی، افراد یک جمله تکراری و یا اصطلاحاً مانترا را به مدت تقریباً ۲۰ دقیقه تکرار می‌کنند. یکی از مانترا‌های معروف در این روش، مانترا ام است که برای کاهش استرس و اضطراب بسیار کاربردی بشمار می‌رود.

در واقع با استفاده از این مانترا، علاوه بر افزایش تمرکز برروی این کلمه، تار‌های صوتی افراد نیز به لرزش در می‌آیند. این کار موجب می‌شود، عصبی به نام پاراسمپاتیک فعال شود و به دنبال آن ضربان قلب را کاهش و عمق تنفس را نیز افزایش دهد. همه این امور سبب کاهش اضطراب و استرس خواهد شد.

تصویرسازی

یکی از روش‌های قدیمی مدیتیشن، روش تصویر‌سازی است. در حقیقت در این روش افراد برای کاهش اضطراب و استرس خود، تصاویری را با جزئیات زنده و پویا تصور می‌کنند و تمرکز خود را بر روی آن‌ها می‌گذارند. این فرایند سبب می‌شود تا ذهن برروی این تصاویر تمرکز کند و از مسائل غیر ضروری فارغ شود.

روش اسکن بدن ریلکسیشن برای رفع استرس

در این نوع از مدیتیشن، تک تک اعضا بدن را اسکن کرده و تمرکز خود را برروی آن‌ها می‌گذاریم. این نوع از ریلکسیشن بهتر است به صورت خوابیده انجام شود. اما درصورت لزوم، می‌توان در حالت نشسته از مدیتیشن اسکن بدن استفاده کرد.

تمرین مدیتیشن برای کاهش اضطراب

استفاده از مدیتیشن برای کاهش اضطراب و استرس، از بهترین راهکار‌های لازم در این زمینه بشمار می‌رود. اما برای تمرین این روش افراد باید نکاتی را در نظر داشته‌باشند:

• برای انجام تمرینات مربوط به مدیتیشن، لازم است تا محیطی آرام و خلوت را انتخاب نمایید تا این تمرینات را به بهترین نحو و با بالاترین تمرکز انجام دهید. با استفاده از این کار در نهایت نتیجه مطلوبی برای شما حاصل خواهد شد.
• برای انجام تمرینات مربوط به ریلکسیشن، تایم مناسبی را انتخاب کنید. به عنوان مثال برخی افراد در ابتدا صبح از انجام این تمرینات بیشتر لذت می‌برند. انتخاب زمان مناسب، باعث می‌شود تا مدیتیشن با تمرکز بالاتر صورت گیرد و نتیجه بهتری حاصل نماید.
• در فرایند مدیتیشن، مداومت را فراموش نکنید. این فرایند باید به صورت منظم صورت گیرد تا سبب رفع استرس و اضطراب شود.
• در ابتدا شروع تمرینات ریلکسیشن، ممکن است مقاومت‌های درونی برای افراد بوجود آید و تفکرات منفی در آن‌ها شکل گیرد. اما لازم است تا مدیتیشن را ادامه داده و با استفاده از روش‌های متخلف مثل تمرین تنفس، این مقاومت‌ها را کاهش دهید.

بهترین مدیتیشن برای رفع استرس

یکی از بهترین روش‌های مدیتیشن برای کاهش استرس، تمرین آگاهی و یا اسکن بدن است. همانطور که کمی پیش‌تر توضیح داده‌شد، در این روش افراد تمرکز خود را برروی اندام‌های مختلف بدن می‌آورند و با تمرکز بر آن‌ها، ذهن را کنترل می‌کنند.

این روش به دلیل اینکه به صورت‌های مختلف یعنی نشسته و یا خوابیده مورد استفاده قرار می‌گیرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. در هنگام انجام این تمرین لازم است که بدن در حالتی آرام و بدون تنش قرار گیرد.

مدیتیشن کاهش استرس و اضطراب

میزان اثربخشی و نتایج حاصل از مدتیشن برای رفع استرس، در بسیاری از مطالعات ثابت شده‌است. به عنوان مثال برخی از نتایج و تأثیرات مدیتیشن در طول زمان عبارت است از:

کاهش دغدغه در افراد مشغول و فعال

در حقیقت افرادی که با مسائل گوناگون سر و کار دارند، در زمان‌های گوناگون ممکن است دچار تنش و اضطراب شوند. این افراد با استفاده از ریلکسیشن قادرند تا ذهن خود را کنترل کنند و با آرامش به حل مسائل و انجام فعالیت‌های خود بپردازند.

رفع مشکلات خواب

بسیاری از افراد که در زمینه خواب مشکلاتی را دارند، بااستفاده از مدیتیشن به صورت منظم، می‌توانند به رفع این مشکلات بپردازند و کیفیت خواب خود را بهبود ببخشند.

افزایش تمرکز

یکی دیگر از نتایج حاصل از مدیتیشن، افزایش توجه و تمرکز ذهن است. این امر موجب می‌شود تا افراد عملکرد بهتر و تمرکز بالاتری را در هنگام انجام فعالیت‌های گوناگون داشته‌باشند.

بهبود روابط اجتماعی

ریلکسیشن با ایجاد آرامش، سبب می‌شود تا افراد در برخورد با دیگران بهتر و با اعتماد به نفس بیشتر عمل کنند. این امر موجب بهبود روابط اجتماعی و شادی بیشتر در اشخاص می‌شود که از طریق مدیتیشن برای کاهش استرس بر می خیزد.

سخن پایانی

در دنیای امروزی که بسیاری از افراد درگیر تنش‌های مختلف هستند، بکار‌گیری تکنیک‌های گوناگون برای رفع این تنش‌ها ضروری بشمار می‌رود. مدیتیشن یکی از مؤثرترین این تکنیک‌ها محسوب می‌شود که با برقراری آرامش ذهنی و بهبود تمرکز، افراد را در جهت داشتن زندگی با کیفیت‌تر و شادتر یاری می‌کند. از این رو، استفاده از مدیتیشن برای کاهش اضطراب و استرس و افزایش آگاهی به افراد توصیه می‌شود تا از این طریق بتوانند زندگی لذت‌بخش‌تری را تجربه نمایند. در مجله سلامت اول شما می‌توانید بهترین روش‌ها جهت زندگی سالم‌تر را دنبال کنید.

سؤالات متداول

آیا مدیتیشن روشی درمانی محسوب می‌شود؟

در پاسخ به این سؤال باید گفت که مدیتیشن برای رفع استرس، یکی از روش‌های غیر دارویی بشمار می‌رود. این روش تأثیر فراوانی بر سلامت جسمی و روانی افراد دارد. با این وجود، نمی‌توان کامل جایگزین روش‌های درمانی پزشکی شود.

آیا با استفاده از ریلکسیشن برای کاهش استرس، می‌توان بی‌خوابی را بهبود داد؟

بله. با استفاده از مدیتیشن، ذهن افراد آرام می‌شود و این امر موجب بهبود کیفیت خواب و منظم شدن آن می‌شود.

آیا برای انجام مدیتیشن برای کاهش استرس، تجهیزات خاصی نیاز است؟

خیر. برای انجام ریلکسیشن به وسیله خاصی نیاز نبوده و تنها وجود محیطی خلوت و آرام برای شروع این روش کافی است.

آیا برای انجام مدیتیشن برای رفع استرس، به زمان خاصی نیاز است؟

خیر. افراد می‌توانند از مدیتیشن برای کاهش استرس در هر زمانی استفاده کنند.