افتادگی لگن یا پرولاپس اندام های لگنPelvic organ prolapse زمانی اتفاق می افتد که 1 یا چند عدد از اندام های داخل لگن از موقعیت طبیعی خود پایین تر آمده و به داخل واژن وارد شوند .
این مشکل می تواند رحم ، روده ، مثانه یا بالای واژن را درگیر نماید. افتادگی لگن یک مشکل تهدید کننده زندگی نیست ، اما می تواند باعث درد و ناراحتی شود.
علائم را می توان با تمرینات کف لگن و تغییر شیوه زندگی بهبود بخشید ، اما گاهی اوقات به درمان پزشکی و جدی نیاز است.
علائم افتادگی اندام لگن
علائم افتادگی اندام لگن شامل موارد زیر است:
– احساس سنگینی در ناحیه زیر شکم و اندام تناسلی
– ناراحتی شدید در داخل واژن
– احساس وجود جسمی خارجی در داخل واژن – ممکن است فرد در هنگام نشستن احساس کندکه روی یک توپ کوچک نشسته است
احساس یا مشاهده برآمدگی یا توده ای در واژن یا بیرون آمدن قسمتی از اندام از داخل واژن
– ناراحتی یا بی حسی در هنگام رابطه جنسی
– مشکلات در ادرار : مانند احساس اینکه مثانه به طور کامل تخلیه نمی شود ، نیاز به توالت رفتن بیشتر یا نشت مقدار کمی ادرار هنگام سرفه ، عطسه یا ورزش (بی اختیاری فشاری )
– گاهی اوقات افتادگی اندام لگنی هیچ علامتی ندارد و طی معاینه داخلی تشخیص داده می شود که به دلایل دیگری مانند غربالگری دهانه رحم انجام می شود.
چه زمانی برای افتادگی لگن باید به پزشک مراجعه نمایید :
در صورت مشاهده علائم پرولاپس یا مشاهده توده ای در داخل واژن یا اطراف آن به پزشک عمومی مراجعه کنید.
آنچه در هنگام مراجعه به پزشک انجام می شود :
پزشک از شما می پرسد که آیا می تواند معاینه داخلی لگن را انجام دهد یا خیر.
برای این کار باید از کمر به پایین لباس نداشته باشید و روی تخت معاینه قرار بگیرید.
سپس پزشک بررسی می کند که برآمدگی در ناحیه لگن و داخل واژن شما وجود دارد یا خیر .
پزشک ممکن است به آرامی وسیله ای به نام اسپکولوم را داخل واژن بیمار بگذارد تا دیواره های آن باز بماند تا بتواند ببیند آیا پرولاپس وجود دارد یا خیر.
گاهی اوقات پزشک از بیمار می خواهد به پهلوی چپ خود دراز بکشید و او را در آن وضعیت معاینه کند تا دید بهتری از افتادگی داشته باشید.
می توانید درخواست کنید که این معاینه توسط پزشک زن انجام شود و در صورت تمایل ، شخص مورد اعتماد خود را برای حضور با خود همراه کنید.
بیشتر بخوانید : نگهداری از سالمند مبتلا به شکستگی لگن خاصره از چه روشهایی امکان پذیر است
آزمایشات و معاینات بیشتر برای تشخیص افتادگی لگن :
اگر با مثانه خود مشکل دارید ، پزشک ممکن است شما را برای آزمایشات بیشتر به بیمارستان ارجاع دهد.
این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آزمایش ادرار برای بررسی عفونت
قرار دادن یک لوله کوچک در مثانه برای بررسی هر گونه مشکل
درمان افتادگی لگن
اگر بیمار هیچ علائمی نداشته باشد یا پرولاپس او خفیف باشد و باعث آزار بیمار نشود ، ممکن است نیازی به درمان پزشکی نداشته باشید.
اما ایجاد برخی تغییرات در شیوه زندگی احتمالاً به رفع این مشکل کمک کننده خواهد بود.
این تغییرات در شیوه زندگی شامل موارد زیر است :
کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
جلوگیری یا درمان یبوست
اگر افتادگی لگن شدیدتر است یا علائم بیمار بر زندگی روزمره او تأثیر می گذارد ، چندین گزینه درمانی دیگر نیز باید در نظر گرفته شود.
این گزینه های درمانی افتادگی لگن شدید شامل موارد زیر است :
– تمرینات کف لگن
– درمان هورمونی
– پساری های واژن: (pessary)، وسیله ای از جنس پلاستیک است که برای حمایت از بافت های رحم، واژن، مثانه و راست روده، در واژن کار گذاشته می شود.
– عمل جراحي
درمان توصیه شده بستگی به نوع و شدت پرولاپس ، علائم و سلامت کلی بیمار دارد. بیمار و پزشک با هم تصمیم می گیرید که بهترین گزینه برای درمان کدام است.
علل افتادگی لگن
افتادگی اندام های لگن زمانی اتفاق می افتد که گروه ماهیچه ها و بافت هایی که به طور معمول اندام های لگن را پشتیبانی می کنند ، که کف لگن نامیده می شود ، ضعیف شده و نمی توانند اندام ها را محکم در محل خود نگه دارند.
تعدادی از شرایط جسمی می توانند کف لگن را ضعیف کرده و شانس ابتلا به افتادگی اندام لگن را افزایش دهند.
بیشتر بخوانید : شکستگی استخوان لگن در سالمندان چه دلایلی دارد؟
عوامل ضعیف کننده عضلات کف لگن شامل :
بارداری و زایمان – به خصوص اگر زایمان طولانی و دشواری داشته اید یا اگر نوزاد بزرگ یا چند نوزاد به دنیا آورده اید
افزایش سن و یائسگی
اضافه وزن
داشتن یبوست طولانی مدت یا بیماری طولانی مدت که باعث سرفه و فشار می شود
انجام هیسترکتومی
شغلی که نیاز به جابجایی و حمل وسایل دارد
برخی از بیماری ها نیز می تواند احتمال پرولاپس را افزایش دهد ، از جمله:
سندرم بیش فعالی مفصل
سندرم مارفان
سندرم های Ehlers-Danlos
انواع افتادگی لگن
4 نوع اصلی افتادگی لگن عبارتند از:
1- متورم شدن مثانه و فشار به دیواره جلویی واژن (افتادگی قدامی)
2- برآمدگی یا آویزان شدن رحم به داخل واژن (افتادگی رحم)
3- افتادگی قسمت بالای واژن – این حالت برای برخی از زنان بعد از عمل جراحی برداشتن رحم اتفاق می افتد
4- برجستگی و فشار روده به داخل دیواره پشت واژن (افتادگی دیواره خلفی)
که ممکن است بیمار بیش از 1 مورد از این موارد را همزمان داشته باشد. پرولاپس اندام لگن معمولاً در مقیاس 1 تا 4 طبقه بندی می شود تا شدت آن را نشان دهد ، به صورتی که 4 پرولاپس از نوع شدید است.
اکثر زنان فقط یک پرولاپس خفیف دارند که حتی ممکن است بعد از چند ماه یا چند سال خود به خود از بین برود. اما در برخی موارد ممکن است به تدریج و با گذشت زمان بدتر شود. تقریبا نیمی از زنانی که دچار افتادگی خفیف (درجه اول یا درجه دوم) اندام های لگنی هستند گاهی اوقات ادرار نشت می کنند.
مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه ارزشمند در ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد به صورت شبانه روزی به همشهریان گرامی ارائه خدمت نماید.
کادر متخصص و آموزش دیده این مرکز در قالب پرستار کودک ، پرستار سالمند و پرستار بیمار با اندوختن تجارب ارزشمند در طی سال ها خدمت رسانی همواره آماده حضور در کنار شما عزیزان می باشد.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
لطفا به این مقاله امتیار دهید.
