ترک سیگار از نظر خیلی افراد کار سادهای است؛ اما اکثر کسانی که درگیر مصرف سیگار هستند؛ در تلاشهای مداوم برای ترک این اعتیاد، ناموفق هستند. قطعا میدانید که ترک سیگار چه فوایدی دارد پس تلاش برای این موضوع، ارزشش را دارد. برای ترک سیگار گاهی لازم است بخشی از لایفاستایل خود را تغییر دهید. در حین اینکه لازم است با نبود نیکوتین مقابله کنید؛ گاهی لازم است که راههای دیگری بهعنوان جایگزین مصرف سیگار انتخاب کنید. با برنامه مناسب میتوانید از اعتیاد به نیکوتین خلاص شوید و از فواید ترک سیگار بهرهمند شوید و عادت خوبی را جایگزین آن کنید.
مصرف سیگار مقوله کماهمیتی نیست. آمارها نشان میدهند که مصرف سیگار سالانه در ایالات متحده جان بیش از 480 نفر را میگیرد. این آمار در سطح دنیا به بیش از 8 میلیون نفر میرسد. بیماری کرونا و افزایش مشکلات ریوی، به این آمارها افزوده است. هر 3 قیقه یک بار یک نفر جانش را در اثر کشیدن سیگار از دست میدهد. افراد سیگاری بیش از دیگران در معرض مرگ و میر هستند.
ترک سیگار
ترک سیگار در پزشکی بهمعنی ترک مواد مخدر حاوی نیکوتین مانند تنباکو و نیکوتین موجود در سیگار و قلیان است. سمزدایی نیکوتین از بدن روند طولانی دارد. فرد برای انجام این کار نیاز به اراده بالایی دارد. چرا که عدم مصرف سیگار میزان ترشح دوپامین در مغز را کاهش داده و فرد با افسردگی، کلافگی و حتی افکار منفی مواجه میشود. مصرف دخانیات از دلایل اصلی مرگومیر در جهان است. ترک سیگار و تنباکو زمینهساز اصلی ابتلا به بیماریهای زیر است:
- سرطان ریه
- سرطان سینه
- مشکلات نعوظ
- آلزایمر
- سکته قلبی
- بیماری سرخرگ کرونری
- علائم تنگی نفس
به گفته سایت paho:
فواید ترک تنباکو تقریباً فوری است. تنها پس از 20 دقیقه ترک سیگار، ضربان قلب شما کاهش می یابد. در عرض 12 ساعت، سطح مونوکسید کربن در خون شما به حالت عادی کاهش می یابد. در عرض 2 تا 12 هفته، گردش خون شما بهبود می یابد و عملکرد ریه افزایش می یابد. در عرض 1 تا 9 ماه، سرفه و تنگی نفس کاهش می یابد. در عرض 5 تا 15 سال، خطر سکته مغزی شما به افراد غیر سیگاری کاهش می یابد. در عرض 10 سال، میزان مرگ و میر ناشی از سرطان ریه تقریباً نصف افراد سیگاری است. در عرض 15 سال، خطر ابتلا به بیماری قلبی در افراد غیر سیگاری است. اگر این کافی نیست در اینجا چند دلیل دیگر وجود دارد!
فواید ترک سیگار
ترک سیگار Quit smoking مزایای فراوانی برای سلامت جسمی و روحی فرد دارد و از جوانب مختلفی برزندگی فرد تاثیر گذار خواهد بود. اما چگونه ترک سیگار میتواند زندگی فرد را بهتر نماید؟ بعد از ترک سیگار بدن شروع به پاکسازی کرده و روند ترمیم را شروع میکند. تنها چند روز یا چند هفته بعد از ترک سیگار میتوانید از فواید ترک سیگار بهرهمند شوید. برای بهرهمندی از خواص ترک سیگار استفاده از خدمات پرستاری بیمار میتواند مفید باشد. از مهمترین فواید ترک سیگار عبارتاند از:
1. بهبود حس چشایی
وقتی سیگار را ترک میکنید، حس بویایی و چشایی شما تقویت میشود. ممکن است متوجه شوید که طعم و بوی غذاها پس از ترک سیگار متفاوت است. سیگار کشیدن باعث میشود دهان و بینی تحت تاثیر صدها ماده شیمیایی سمی قرار گیرد و این مواد بر روی حس چشایی و بویایی تاثیرات منفی میگذارند.
2. کاهش استرس
سطح استرس افراد پس از ترک سیگار و مصرف نیکوتین کمتر می شود. اگر متوجه شدید که مستعد استرس هستید، جایگزین کردن سیگار با یک عادت سالمتر و بهتر برای مقابله با استرس میتواند فواید سلامتی زیادی برای شما به همراه داشته باشد.
3. بهبود عملکرد ریه، مشکلات تنفسی و تنفس راحتتر
بعد از ترک سیگار افراد بسیار راحت نفس میکشند و سرفههای آنها کاهش مییابد. در دهه 20 و 30 سالگی، تأثیر سیگار بر ظرفیت ریه ممکن است تا زمانی که فرد فعالیت سنگین انجام ندهد قابل توجه نباشد، اما ظرفیت ریه به طور طبیعی با افزایش سن کاهش مییابد. در سالهای میانسالی، توانایی استفاده از حداکثر ظرفیت ریه میتواند به معنای تفاوت بین یک سالمندی فعال و سالم و در مقابل خسخس سینه هنگام پیادهروی یا بالا رفتن از پلهها باشد.
4. انرژی بیشتر و گردش خون بهتر
در عرض 2 تا 12 هفته پس از ترک سیگار، گردش خون شما بهبود می یابد. همچنین سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و مبارزه با سرماخوردگی و آنفولانزا را آسانتر میکند و باعث کم شدن سردردها و خستگی خواهد شد.
5. دهان، دندان و پوست سالمتر
با ترک سیگار روند پیر شدن پوست کند میشود و چین و چروکها دیرتر نمایان میشوند. افرادی که سیگار میکشند معمولا پوست کدر، رنگ پریده و تیره دارند. علاوه بر تاثیر ترک سیگار روی پوست در دندان و دهان نیز موثر است. باعث جلوگیری از لکه دار شدن دندانها و بوی بد دهان خواهد شد.
6. بهبود توانایی باروری
با کنار گذاشتن سیگار شانس توانایی باردار شدن را در خود بیشتر کنید. زیرا سیگار پوشش داخل رحم را آسیب میرساند و باعث ضعیف شدن اسپرم مردان میشود. غیر سیگاری شدن احتمال بارداری از طریق IVF را افزایش میدهد و احتمال سقط جنین را کاهش میدهد. مهمتر از همه، شانس تولد یک نوزاد سالم در اثر ترک سیگار به شدت افزایش مییابد.
7. افزایش توانایی جنسی
ترک سیگار جریان خون بدن را بهبود می بخشد، بنابراین تحریک و رضایت جنسی را بهبود می بخشد. در مردان بعد از ترک سیگار احتمال نعوظ بهتری خواهد بود و در زنان ممکن است متوجه شوند که ارگاسم آنها بهتر شده و راحتتر تحریک میشوند. همچنین افراد غیرسیگاری 3 برابر بیشتر از افراد سیگاری برای همسر خود جذاب هستند.
8. افزایش طول عمر و ظاهر بهتر
نیمی از افرادی که به مدت طولانی سیگار کشیدهاند به دلیل بیماریهای مرتبط با سیگار، از جمله بیماری قلبی، سرطان ریه و بیماری برونشیت مزمن، زود میمیرند. مردانی که تا سن 30 سالگی سیگار را ترک میکنند، 10 سال به زندگی خود اضافه میکنند. افرادی که در 60 سالگی این عادت را ترک میکنند، 3 سال به زندگی خود اضافه میکنند. به عبارت دیگر، هرگز برای بهرهمندی از فواید ترک سیگار دیر نیست. ترک سیگار نه تنها سالها به طول عمر فرد میافزاید، بلکه شانس او را برای داشتن دوران سالمندی بدون بیماری، پرتحرک و شادتر افزایش میدهد.
9. محافظت از عزیزان
با ترک سیگار، از سلامت دوستان و خانواده غیر سیگاری خود نیز محافظت خواهید کرد. استنشاق دود سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه، بیماری قلبی و سکته را افزایش می دهد. تنفس دود سیگار توسط کودکان، خطر ابتلا به بیماریهای قفسه سینه، از جمله ذات الریه، عفونت گوش، خس خس سینه و آسم را دو برابر میکند. این کودکان همچنین در مقایسه با کودکانی که با افراد غیر سیگاری زندگی می کنند، 3 برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه در سنین بالاتر هستند.
10. بالا رفتن اعتماد بهنفس و ذخیره پول بیشتر
و در آخر باید گفت ترک سیگار باعث اعتماد به نفس را افزایش میدهد و باعث حس سرزندگی در فرد به وجود میآورد. شایان به ذکر است از مزایای ترک سیگار هزینهایست که دیگر خرج این ماده مضر نخواهد شد و با پس اندازه هزینه فرد حس بهتری خواهد داشت.
عوارض کشیدن سیگار
مصرف سیگار در ابعاد فیزیکی و روحی و روانی میتواند تاثیرات سو و مخرب روی شما داشته باشد. از مضرات و عوارض مصرف سیگار عبارتاند از:
- زرد شدن دندانها و ایجاد پلاک روی دندان و ایجاد بوی بد دهان
- ایجاد چینوچروک پوست و تحریکپذیری پوست
- احتمال ابتلا به انواع سرطانها
- تهدید سلامت اطرافیان
- تهدید سلامت کودکان
- پیامدهای منفی اجتماعی
- مشکلات جنسی
- بیماریهای قلبی
- اختلال بینایی و شنوایی
- آسیب به اعضای بدن
روشهای ترک سیگار
میدانید که ترک سیگار چه فوایدی دارد پس لازم است برای ترک آن اصرار و تلاش مداوم داشته باشید. مانند هر مخدر دیگری، برای ترک سیگار و بهرهمند شدن از فواید ترک سیگار و مزایای ترک سیگار، روشها و راهکارهای متعددی وجود دارد. اولین و مهمترین گام برای ترک سیگار این است که روشهای مختلف را شناخته و از آنها بهره ببرید. در این پروسه میتوانید از خدمات پرستاری در منزل هم بهره ببرید.
- دلیل خود را برای ترک سیگار پیدا کنید: انگیزه مهمترین گام در ترک سیگار است.
- خود را آماده کنید: خودتان را برای عوارض دوری از نیکوتین و تمام علائم آن آماده کنید.
- درمانهای جایگزین را امتحان کنید: سیگار نوعی اعتیاد است که باعث وابستگی مغز میشود. پیش از ترک برای خود برنامه پشتیبان مهیا کرده و از تمام تراپیها، پادکستها، داروها و متدهای کمکی آگاه شوید.
- درمانهای جایگزین نیکوتین را درنظر بگیرید: ترک نیکوتین سردرد را در پی دارد و همچنین باعث کمبود انرژی میشود. از طرفی مقابله با عادت کشیدن سیگار در موقعیتهای احساسی و فیزیکی مختلف، کار سادهای نیست.
- از داروهای تجویزی باخبر شوید: برخی از داروها میتوانند عوارض ترک سیگار را کاهش داده و همچنین انگیزه مصرف سیگار را سرکوب کنند.
- به خودتان استراحت دهید: ترک سیگار عوارض زیادی داشته و باعث فشار مضاعف میشود. در این مدت از محرکهای دیگر دوری کنید.
- فعالیت بدنی داشته باشید: فعالیت بدنی وسوسه مصرف و دریافت نیکوتین را کاهش داده و علائم ترک را کمتر میکند. سوزاندن کالری برای کاهش وزن بعد از ترک سیگار مفید است و ترتیبی میدهد تا از فواید ترک سیگار بهرهمند شوید.
- سبزیجات و میوه مصرف کنید: مصرف میوه و سبزیجات و غلات سبوسدار و پروتئین در این مدت برای شما مفید است. همچنین سعی کنید چربی و غذاهای مضر را حذف کنید. بهاینترتیب مزایای ترک سیگار شامل حال شما میشود.
علائم بعد از ترک سیگار
پیش از اینکه شما از خواص ترک سیگار بهرهمند شوید؛ ترک سیگار برای مدتی عوارض جانبی و برخی علائم را در پی دارد. چرا که بعد از ترک سیگار، بدن باید خودش را با فقر نیکوتین وقف دهد. عوارض جانبی بعد از ترک سیگار از جمله علائم مشکلات قلبی موقتی بوده و بعد از مدتی رفع میشوند:
- گزگز دست و پا
- سردرد و حالت تهوع
- سرفه و گلودرد
- افزایش اشتها و افزایش وزن
- میل شدید به نیکوتین
- خشکی دهان
- مشکل در تمرکز
- اضطراب، افسردگی و بیخوابی
- یبوست
- تحریکپذیری و کلافگی
نکات مهم در ترک کردن سیگار
برای بهرهمندی از فواید ترک سیگار لازم است روشهای ترک سیگار را شناخته و برای انجام آن تلاش کنید. سیگار مضرات زیادی برای پوست، مو، سلامت جسمی، سلامت دهان و دندان و غیره دارد. همچنین این عملکرد جلوه خوبی در اجتماع ندارد. با ترک سیگار تمام ابعاد زندگی فرد از جمله زیبایی، سلامت کلی، اعتمادبهنفس و غیره بهبود پیدا میکنند.
- ترک سیگار یک برنامه طولانی مدت است و شما حداقل 21 روز باید برنامه سختگیرانه و دقیق داشته باشید.
- خودتان را برای تمام عوارض ترک سیگار آماده کرده و برای مقابله با آنها برنامه و پلن مشخص داشته باشید.
- در موقعیتهای مختلف مانند مهمانیها، محل کار و موقعیتهای مختلف روانی خودتان را برای نحوه مقابله با وسوسههای مصرف سیگار آماده کنید.
- در زمان ترک، برنامه غذایی کامل و مغذی داشته باشید.
- برای بهرهمندی از خواص ترک سیگار لازم است که برای هر مرحله از ترک برای خودتان پاداش در نظر گرفته و خودتان را با چیزهایی که میشناسید؛ خوشحال کنید.
- از داروها یا مکملهای کمکی استفاده کنید.
سوالات متداول
1. ویتامین ترک سیگار کدام است؟
ویتامین B و C برای درمان و کنترل مشکلات و نوسانات ترک سیگار مفید است. ویتامین C برای بهبود ریه و درمان آسیبهای مصرف سیگار کاربرد دارد.
2. برای ترک سیگار چند روز لازم است؟
برای ترک کامل سیگار و درمان عوارض آن، شما به 21 روز زمان نیاز دارید.
3. با ترک سیگار چه اتفاقی برای بدن شما می افتد؟
در عرض شش ساعت ضربان قلب شما کاهش می یابد و فشار خون شما پایدارتر می شود. در عرض یک روز جریان خون شما تقریباً بدون نیکوتین می شود، سطح مونوکسید کربن در خون شما کاهش می یابد و اکسیژن راحت تر به قلب و ماهیچه های شما می رسد. در عرض 12 ساعت، سطح مونوکسید کربن در خون شما به حالت عادی کاهش می یابد. گردش خون شما بهبود می یابد و عملکرد ریه افزایش می یابد. سرفه و تنگی نفس کاهش می یابد. در عرض 5 تا 15 سال، خطر سکته مغزی شما به افراد غیر سیگاری کاهش مییابد.
4. چرا ترک سیگار مهم است؟
ترک سیگار به شما کمک می کند زندگی طولانی تر و سالم تری داشته باشید. پس از ترک سیگار خطر حمله قلبی یا سکته در شما کاهش می یابد. خطر ابتلا به سرطان در شما کاهش می یابد.
5. مزایای 21 روز بدون سیگار چیست؟
بیوشیمی مغز در حال بازگشت به حالت عادی است. 21 روز تا 90 روز پس از ترک سیگار پیاده روی آسان تر است و ورزش کردن مشکلی نخواهد داشت.