هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori) نوعی باکتری است و یکی از دلایل عمده بیماری های گوارشی ، از جمله ورم معده (تحریک و التهاب مخاط معده) ، زخم معده (زخم های داخلی معده ، روده کوچک یا مری) و حتی سرطان معده است.
این باکتری ها در سراسر جهان ، به ویژه در کشورهای در حال توسعه یافت می شوند ، جایی که تا 10 درصد کودکان و 80 درصد بزرگسالان احتمالاً به هلیکوباکتر پیلوری آلوده شده اند و این ابتلا در بیشتر افراد بدون هیچ علامتی می باشد.
علائم و نشانه های عفونت هلیکوباکتر پیلوری
همه افراد ممکن است به عفونت هلیکوباکتر پیلوری مبتلا شود – بیشتر عفونت های هلیکوباکترپیلوری “خاموش ” و بدون هیچ علامتی هستند . وقتی باکتری ها علائمی ایجاد می کنند ، معمولاً علائم شامل ورم معده یا بیماری زخم معده هستند.
دستگاه گوارش از قسمت هایی از بدن تشکیل شده است که با هم کار می کنند و غذا و مایعات را به عناصر سازنده و سوخت مورد نیاز بدن تبدیل می کنند. که تصویر کامل آن را در شکل زیر مشاهده می نمایید .
در کودکان ، علائم ورم معده ممکن است شامل حالت تهوع ، استفراغ و درد شکم باشد ، اگرچه این علائم ممکن است در بسیاری از بیماری های دوران کودکی دیده شود بنابراین تشخیص آن باید توسط یک متخصص انجام شود.
هلیکوباکتر پیلوری ، که قبلاً Campylobacter pylori نامیده می شد ، همچنین می تواند باعث ایجاد زخم پپتیک (یا همان زخم معده) شود. در کودکان بزرگتر و بزرگسالان ، شایع ترین علامت بیماری زخم معده ، درد شکم یا سوزش در شکم است و معمولاً در ناحیه زیر دنده ها و بالای ناف احساس می شود
این درد اغلب با معده خالی بدتر می شود و به محض اینکه فرد غذا بخورد ، شیر بنوشد و یا داروی ضد اسید بخورد بهبود می یابد. کودکانی که به بیماری زخم معده مبتلا هستند ، ممکن است زخم هایی در دستگاه گوارش خود داشته باشند که خونریزی کند و باعث هماتمزیس (استفراغ خونی ) یا ملنا (مدفوع سیاه ، خونی یا شبیه قیر) گردد.
کودکان خردسال مبتلا به زخم معده ممکن است چنین علائم واضحی نداشته باشند ، بنابراین تشخیص بیماری آنها دشوارتر از بزرگسالان است.
میزان سرایت هلیکوباکتر پیلوری :
دانشمندان گمان می كنند كه عفونت هلیكوباكترپیلوری ممكن است مسری باشد زیرا به نظر می رسد این عفونت در همه اعضای یک خانواده وجود دارد و بیشتر در جاهایی مشاهده میشود كه افراد در شرایط شلوغ یا غیر بهداشتی زندگی می كنند. اگرچه تحقیقات نشان می دهد که عفونت از فردی به فرد دیگر منتقل می شود ، اما دقیقاً نحوه وقوع این سرایت مشخص نیست.
پیشنهاد مطالعه: هر آنچه لازم است در مورد عمل لاپاراسکوپی بدانید ؟
روشهای تشخیص:
پزشکان می توانند با استفاده از انواع آزمایشات ، عفونت H.pylori را تشخیص دهند. یک پزشک ممکن است از روشهای زیر استفاده نماید:
- روش آندوسکوپی که پزشک به طور مستقیم به معاینه پوشش داخلی معده می پردازد. بیمار در طی این روش تحت تاثیر داروی آرامبخش قرار می گیرد . آندوسکوپ یک لوله کوچک و قابل انعطاف است که در انتهای آن یک دوربین کوچک قرار دارد. این لوله از طریق دهانه به سمت پایین گلو و داخل معده و دوازدهه هدایت می شود . حتی ممکن است پزشک نمونه هایی از پوشش دستگاه گوارش تهیه نموده و آن را در آزمایشگاه از نظر وجود علائم میکروسکوپی عفونت و باکتری های H.pylori بررسی کند.
– آزمایش خون ، که می تواند وجود آنتی بادی های H.pylori را در خون تشخیص دهد. انجام آزمایش خون آسان است ، اگرچه آزمایش مثبت خون ممکن است نشانگر قرار گرفتن در معرض هلیکوباکترپیلوری در گذشته فرد باشد و لزوما به معنای وجود یک عفونت فعال در دستگاه گوارش نمی باشد.
– آزمایش تنفس ، که می تواند کربن تجزیه شده توسط H.pylori را پس از نوشیدن محلول خاصی توسط بیمار تشخیص دهد. آزمایشات نفس زمان بر است ، هیچ اطلاعاتی در مورد شدت عفونت ارائه نمی دهد و انجام آن در کودکان خردسال دشوار است.
– آزمایشات مدفوع ، که می تواند وجود پروتئین های H.pylori در مدفوع را تشخیص دهد. آزمایشات مدفوع مانند آزمایش تنفس ، وجود H.pylori را نشان می دهد اما هیچ اطلاعاتی در مورد شدت عفونت ارائه نمی دهد.
روشهای درمان هلیکوباکتر پیلوری :
پزشکان با استفاده از آنتی بیوتیک می توانند عفونت های H.pylori را درمان کنند. از آنجا که یک آنتی بیوتیک ممکن است باکتری را از بین نبرد ، به طور معمول ترکیبی از آنتی بیوتیک ها برای بیمار تجویز می گردد. معمولاً پزشک همچنین داروهای ضد اسید یا سرکوب کننده اسید به بیمار می دهد تا تولید اسیدهای معده را خنثی یا مسدود کند.
اگر کودکی علائم خونریزی از معده یا روده کوچک را نشان دهد ، این علائم به طور معمول در بیمارستان درمان می شود. از آنجا که عفونت هلیکوباکترپیلوری با آنتی بیوتیک قابل درمان است ، مهمترین درمان خانگی این است که همه داروی آنتی بیوتیکی تجویز شده را طبق دستور پرشک و درست سر وقت مشخص ، به بیمار داده شود
یکی از راه های کمک به تسکین درد شکم رعایت یک برنامه غذایی منظم است. این به معنای برنامه ریزی وعده های غذایی است تا معده بیمار برای مدت طولانی خالی نماند.
خوردن پنج یا شش وعده غذایی کوچکتر در روز ممکن است بهترین برنامه غذایی باشد و کودک باید بعد از هر وعده غذایی مدتی را به استراحت اختصاص دهد.
همچنین مهم است که از دادن آسپرین ، داروهای حاوی آسپرین ، ایبوپروفن یا داروهای ضد التهاب به بیمار خودداری کنید زیرا این مواد ممکن است باعث تحریک معده یا خونریزی معده شوند.
با آنتی بیوتیک درمانی طولانی مدت، می توان بیماری گاستریت و بیماری زخم معده (به ویژه زخم های اثنی عشر ، بخشی از روده کوچک) را درمان نمود.
پیشگیری از هلیکوباکتر پیلوری:
در حال حاضر ، هیچ واکسنی علیه H. pylori وجود ندارد. و از آنجا که انتقال به وضوح قابل درک نیست ، دستورالعمل های دقیق پیشگیرانه در دسترس نیستند. با این حال ، بهتر است موارد زیر را در هر شرایطی رعایت بفرمایید :
- دستان خود را کاملا بشویید.
- غذایی که به درستی تهیه شده است بخورید.
- از منبع ایمن آب بنوشید.
چه موقع با دکتر تماس بگیریم
اگر بیمار هر یک از این علائم زیر را داشت فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- درد شدید شکم
- استفراغ خونی است یا به نظر می رسد مانند قهوه است
- مدفوع خونی ، سیاه یا شبیه قیر است
- درد یا سوزش در ناحیه زیر دنده که پس از خوردن ، نوشیدن شیر یا مصرف داروهای ضد اسید بهبود می یابد
با این حال ، مهم است که به یاد داشته باشید کودکان به دلایل زیادی می توانند معده درد بگیرند – مانند سوهاضمه ، ویروس ها ، تنش و نگرانی و آپاندیسیت و لازم است بدانید که در بیشتر موارد ، درد معده ناشی از هلیکوباکتر پیلوری نیست.
مطالعه بیشتر: گرلین یا هورمون گرسنگی چه تاثیری بر رژیم کاهش وزن دارد
مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و درمان و کادری مجرب ، سال هاست که در عرصه ارائه خدمات مراقبت و پرستاری مشغول به فعالیت می باشد. کارد مجرب این مرکز متشکل از پرستار کودک ، پرستار سالمند و پرستار بیمار در هر ساعت از شبانه روز آماده رائه خدمت می باشد.
