فتق نوزاد به اصطلاح انگلیسی Baby hernia معمولا به علت پارگی عضلات در یکی از اندام ها به صورت متورم در همان نقطه به وجود می آید. امکان ایجاد باد فتق در همه افراد وجود دارد اما در نوزادان پسر این عارضه شایعتر می باشد. فتق در نوزادان در نواحی مختلفی از بدن چون ناف، کشاله ران، بیضه و سایر نقاط به وجود می آید که به این واسطه دارای انواع مختلف می باشد. که برای آشنایی بیشتر با انواع باد فتق در نوزادان پسر تا آخر این مقاله ما را همراهی کنید.
فتق چیست؟
به طور کلی فتق یا باد فتق hernia زمانی رخ می دهد که بخشی از اجزای داخلی بدن به علت ضعیف بودن و پارگی عضلات در مکان غیر طبیعی و نامناسب قرار می گیرند. این جا به جایی ارکان داخلی بدن به صورت تورم در همان نقطه ظاهر شده که به این برآمدگی فتق یا باد فتق می گویند که می تواند با درد، حالت تعوع، استفراغ و سایر علائم همراه باشد که در برخی موارد نیاز به خدمات و رسیدگی پرستار کودک می باشد.
چگونگی بوجود آمدن فتق در نوزادان
درزمان بارداری، بند ناف از طریق یک سوراخ کوچک به عضلات شکم کودک شما متصل می شود. این سوراخ پس از تولد کودک بسته می شود. در صورتی که این سوراخ بسته نشود و روده و مایعات از آن عبور کنند، باعث برجستگی یا تورم شکم می شود.
فتق می تواند در هر سنی رخ دهد اما بیشتر در نوزادان مشاهده می شود. اما ممکن است چندین هفته یا چند ماه پس از تولد قابل تشخیص نباشد. وقتی کودک شما دچار فتق کشاله ران است، معمولاً می توانید برجستگی در کشاله ران یا بیضه را مشاهده کنید. برآمدگی ایجاد شده همیشه قابل رویت نیست.
انواع فتق در نوزادان
فتق نوزاد پسر با توجه به نواحی بروز این عارضه متفاوت بوده و دارای انواع مختلف می باشد که اصلی ترین انواع فقق در نوزادان به صورت زیر می باشد:
فتق اینگوینال نوزادان
فتق اینگوینال نوزاد یا فتق بیضه در پسران می تواند در هر سنی اتفاق افتد، اما بیشترین احتمال بروز آن در دوره نوزادی و اوایل کودکی می باشد که میزان بروز آن در پسران ۸۰ تا ۹۰ درصد است. فتق اینگوئینال به صورت برجستگی یا تورم در کشاله ران یا بیضه ظاهر می شود .
هنگامی که کودک شما صاف خوابیده است ممکن است فتق او ناپدید شود و یا اندازه آن نسبت به مواقع دیگر کاهش یابد . هنگامی که کودک شما گریه می کند ، سرفه کرده یا به خود فشار می آورد ، ممکن است فتق او بیشتر قابل رویت باشد یا اندازه آن افزایش یابد .
فتق بیضه در کشاله ران پای راست شیوع بیشتری دارد اما ممکن است در سمت چپ یا دو طرف کشاله ران یا کیسه بیضه ایجاد شود . فتق کشاله ران زمانی ایجاد می شود، که محتویات شکم (بیشترروده کوچک و مایع شکم) بداخل کیسه بیضه یا ناحیه کشاله ران راه پیدا کند.
با استناد به وبسایت clevelandclinic.org:
فتق اینگوینال در نوزاد، فتق است که در کشاله ران ایجاد می شود. اینگوینال به معنای کشاله ران است. کشاله ران ناحیه بین شکم (شکم) و ران کودک شما است.
فتق اینگوینال زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از روده کودک شما از طریق کانال مغبنی از سوراخی در دیواره شکم او عبور کند. کانال اینگوینال از شکم کودک شما تا اندام تناسلی او امتداد دارد.
کانال اینگوینال قرار است قبل از تولد بسته شود، اما گاهی اوقات تا آخر بسته نمی شود. با این کار سوراخی برای روده فرزندتان ایجاد می‌شود تا از آن سر بخورد. شما می توانید یک برآمدگی یا توده غیر طبیعی را در کشاله ران یا کیسه بیضه کودک خود ببینید و احساس کنید. شما ممکن است تنها زمانی متوجه برآمدگی شوید که کودکتان گریه می کند، سرفه می کند یا زور می زند.
فتق مغبنی معمولاً فقط در یک طرف کشاله ران کودک شما ایجاد می شود. آنها در سمت راست بیشتر از سمت چپ رشد می کنند. در حدود 10 درصد مواقع، فتق مغبنی در هر دو طرف کشاله ران ایجاد می شود.
فتق ناف نوزاد
این نوع فتق کودک به صورت یک برآمدگی در ناف دیده می شوند که اندازه آن ها می تواند از اندازه یک نخود فرنگی تا یک آلوی کوچک باشد. این فتق ها دردناک نبوده و در هنگام گریه کردن کودک بیشتر پدیدار می شوند. گرانولوم نافی یا فتق نافی در نوزادان نارس و کودکان مبتلا به سندرم داون و کودکان آفریقایی و آمریکایی شیوع بیشتری دارد و به صورت برجستگی یا تورم در ناحیه ناف شکم ظاهر می شوند. به این موضوع توجه داشته باشید که برخی از کودکانی که دچار فتق ناف هستند هیچ علائم و نشانه ای ندارند.
فتق دیافراگم کودک
فتق دیافراگم کودک و نوزاد یک نقص مادرزادی است که علت بوجود آمدن آن سوراخی در دیافراگم (عضله بزرگی که قفسه سینه را از شکم جدا می کند) است .این سوراخ باعث می شود اندام های موجود در شکم مانند: روده ، معده و کبد به سمت بالا در قفسه سینه کودک حرکت کنند. فتق دیافراگم می تواند از رشد کامل ریه های کودک جلوگیری کند و باعث ایجاد مشکلات تنفسی در هنگام تولد کودک شود.
علائم فتق در نوزادان
با توجه به اینکه فتق نوزادان دارای انواع مختلفی می باشد اما علائم انواع فتق حدودا یکسان و مشابه بوده و در برخی از موارد والدین این علائم را با دل درد کودکان به اشتباه تشخصی می دهند. شما می توانید در ادامه با علائم کلی فتق بیضه و ناف در کودکان و نوزادان آشنا شوید.
-
علائم فتق ناف نوزاد
علائم و نشانه های فتق ناف در نوزادان معمولا به صورت زیر می باشد:
- ایجاد برآمدگی در اطراف ناف
- مشاهده توده هنگام گریه کردن
- درد در اطراف ناف شکم
- حساس بودن کودک به لمس توده
- معده درد
- حالت تهوع و استفراغ
-
علائم فتق بیضه در کودکان پسر
از بارزترین علائم فتق بیضه و اینگوینال در نوزادان پسر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشاهده توده در هنگام ایستادن، خم شدن
- مشاهده برآمدگی هنگام سرفه کردن
- درد در ناحیه کشاله ران
- محو شدن توده در حالت دراز کشیدن
عوامل ابتلا به فتق بیضه در کودکان پسر
- نارس بودن
- بیضه نزول نکرده
- سابقه خانوادگی فتق
- فیبروز سیستیک
- دیسپلازی مفصل ران
- ناهنجاری های مجرای ادرار
تشخیص فتق در نوزادان
برای تشخیص فتق در نوزادان پسر، پزشک کودک شما را معاینه فیزیکی می کند. وی بررسی می کند که آیا می توان فتق را دوباره به داخل شکم رانده یا کاهش داد. بعد از اینکه پزشک معالح تشخیص داد نوزاد شما فتق دارد ، هر چه سریعتر باید عمل جراحی فتق انجام شود به این دلیل که روده می تواند در کانال اینگوئینال گیر کند، وقتی این اتفاق می افتد، ممکن است خون رسانی به روده قطع شود و در نهایت باعث آسیب دیدن روده شود. جراحی معمولاً باید قبل از بروز این آسیب ها انجام شود .
دلیل اینکه چرا یک دارو یا درمان جدید برای کودک شما تجویز می شود و چگونه به کودک شما کمک می کند را جویا شده و همچنین بدانید که عوارض آن چیست. همچنین از پزشک بپرسید آیا فتق ناف فرزند شما از راه های دیگری قابل درمان است یا خیر.
تشخیص فتق دیافراگم نوزاد
در دوران بارداری، آزمایش های غربالگری و سونوگرافی برای بررسی برخی نقص های مادرزادی وجود دارد. پزشکان معمولاً می توانند فتق دیافراگم نوزاد را قبل از تولد تشخیص دهند.در بعضی موارد، سونوگرافی در دوران بارداری فتق دیافراگماتیک را نشان نمی دهد. با این حال، به محض تولد نوزاد، پزشکان ممکن است پس از مشاهده مشکل تنفس کودک، بیماری را تشخیص دهند .
کودکی که از فتق دیافراگم رنج می برد ممکن است هنگام خم شدن ، دراز کشیدن یا بلعیدن دچار دل درد شود . همچنین ممکن است بطور مداوم درد در قفسه سینه داشته باشد. علاوه بر این ،آروغ زدن میتوان نشانه دیگری از فتق در نوزادان پسر باشد .
درمان فتق در کودکان
برای درمان باد فتق در کودکان نوزاد معمولا 2 روش کلی وجود دارد که به صورت زیر می باشد:
درمان باد فتق نوزاد با دارو
در این روش از درمان فتق نوزاد اغلب از موارد داروهایی که باعث کاهش اسید معده یا تقویت عضله بین مری و معده می شوند تجویز می شود.
جراحی فتق نوزاد
زمانی که فتق نوزاد متورم و بزرگ شده باشد و درد آن غیر قابل تحمل باشد دارو درمانی فایده نداشته و نیاز به جراحی کودک و نوزاد می باشد. لاپاراسکوپی یکی از بهترین شیوه های جراحی این مورد که کمترین درد و عوارض را خواهد داشت.
سخن پایانی
همانطور که مشاهده کردید، فتق در نوزادان، به ویژه در پسران، یک مشکل شایع و نیازمند توجه است که می‌تواند در نواحی مختلف بدن رخ دهد و علائم متنوعی داشته باشد. شناسایی به موقع و درمان این عارضه، از جمله دارو درمانی یا جراحی، می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی و بهبود کیفیت زندگی کودک کمک کند. بنابراین، والدین و پرستاران کودک باید با آگاهی از علائم و نشانه‌های فتق، به طور منظم وضعیت نوزاد خود را تحت نظر داشته باشند و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنند.
سوالات متداول
1. چند نوع فتق برای نوزادان پسر رخ می‌دهد؟
- فتق اینگوینال یا کشاله ران
- فتق نافی
- فتق دیافراگم
2. چطور فتق نوزاد را درمان کنیم؟
- داروهایی که باعث کاهش اسید معده یا تقویت عضله بین مری و معده می شوند توسط پزشک تجویز می‌گردد.
- در موارد خاصی ممکن است لاپاراسکوپی سینه میانی انجام شود
3. کدام نوزادان در معرض خطر فتق هستند؟
فتق بیشتر در نوزادانی اتفاق می افتد که زود به دنیا می آیند.
4. کدام نوزادان در معرض خطر فتق هستند؟
فتق بیشتر در نوزادانی اتفاق می افتد که زود به دنیا می آیند .
5. فتق در نوزادان پسر چه عوارضی دارد؟
فتق در نورادان و کودکان پسر می توانید با عوراضی چون گیر کردن روده در عضلات شکم و آسیب دائمی به روده به سبب جربان خون ناکافی شود.
6- چرا ناف نوزاد باد میکند ؟
این مسئله ممکن است به دلایل مختلفی مانند فتق، نفخ، عفونت، مشکلات گوارشی و … به وجود بیاید. برای تشخیص علت دقیق باید به پزشک مراجعه کرد.
