لارو درمانی نوعی روش درمانی برای زخمهای مزمن کاربرد دارد که با استفاده از مگسهای سبز رنگ ضد عفونی شده به اسم لارو به داخل زخمها وارد میشوند و بافتهای نکروتیک زخم و مرده را از بین میبرد و در روند بهبودی آن سرعت میبخشند. لاروتراپی که به آن ماگوت تراپی نیز گفته میشود بیشتر برای زخم پای دیابتی، زخم بستر و هرنوع زخم بستر کاربرد دارد و اگر مستعد عفونت باشد به تمیز شدن زخم بعد از پاکسازی کمک بسیاری میکند.
برای کسانی که مراقبت از فرد زخمی را به عهده دارد لازم است اطلاعات درستی از این روش درمانی داشته باشد تا پرستار سالمند در هنگام ماگوت تراپی زخم بستر سالمند، آرامش خود را حس کند.
ماگوت تراپی یا لارو درمانی چیست؟
لارو را از نوعی مگس سبز بطری به نام Lucilia sericata میگیرند که در بهبودی و درمان زخمهای مزمن و عفونی، پوستهای مرده و نکروزه یا بافت مردگی کاربرد دارد. در این روش غیرتهاجمی در حدود 200 مگس وارد زخم شده و با وجود قلاب در دهان خود روی زخمها را خراش میدهند و آنزیم پروتئولایتیک ترشح میشود که باعث میشود زخم از حالت جامدی خود به حالت مایع مانند دربیاید و بعد از میمکند و همین امر باعث از بین رفتن پوستهای مرده روی زخم میشود.
ترشحی که بهصورت مداوم مگسها انجام میدهند از دو لحظ سود دارد یکی اینکه باعث پاکسازی زخمها میشود و دواینکه باکتریهایی که در قسمت گوارش بدن قرار دارند با لارودرمانی از بین میروند. ماگوت تراپی طرفا برای پاکسازی بافت مرده و از بین بردن باکتریها کاربرد دارد و نباید برای درمان تمامی زخمها از روش لارو درمانی استفاده کرد.
به نقل از سایت chelwest:
ماگوت درمانی شامل استفاده از ماگت های مگس بطری سبز است که برای برداشتن بافت نکروزه، لجن دار و/یا عفونی به زخم وارد می شود. در صورتی که زخم خاصی مستعد کنده شدن مجدد در نظر گرفته شود، می توان از ماگوت ها برای تمیز نگه داشتن زخم پس از دبریدمان استفاده کرد.
پزشکان و متخصصان زندهمانی بافت که دریافتهاند حشرهها میتوانند زخمها را خیلی سریعتر از پانسمانهای معمولی پاک کنند، این تکنیک را دوباره وارد پزشکی مدرن کردهاند.
کاربردهای لارودرمانی
همانطور که گفته شد ماگوت تراپی مانند هرنوع روش درمانی دیگری مثل شن بازی درمانی، نوعی درمان برای زخمهای مزمن، دیابتیها و زخم بستر کاربرد دارد. اما از دیگر کاربردهای آن میتوان به بهبود زخمهای سرطانی و عفونی نیز اشاره کرد. به طورکلی کاربردهای لارودرمانی در موارد زیر است:
- زخم دیابتیها
- زخم بستر
- سوختگیها
- عفونتهای بعد از عمل
- عفونتهای استخوانی
- زخمهای سرطانی
در ادامه به بررسی اجمالی زخم بستر و دیابتی که از متداولترین کاربردهای لارو درمانی به حساب میآید، پرداخته شده است.
1. ماگوت تراپی در بهبود زخم دیابتی
در افراد دیابتی خیلی دیده میشود که زخمها باعث عفونتهای شدید میشود و با بستریهای طولانی مدت در بیمارستان یا بهبود مییابند یا قطع عضو میشود. از همین رو خیلی مهم است که زخمهای دیابتی را بهموقع درمان کنید و روند بهبودی آن را دقیقا زیر نظر پزشک خود انجام دهید.
در روش لارودرمانی در زخم دیابتی ماگوتهای استریل شده را روی محل زخم میگذارند و این مگسها با ترشح آنزیم روی زخم بافت مرده را خورده و زخمهای جدید را پاکسازی میکنند. لارو درمانی به تنهایی به درمان زخمهای دیابتی جوابگو نیست و درکنار آن باید روشهای دیگری مانند پلاکتهای خونی و ریشه نیشکر استفاده میشود.
ماگوت تراپی نیز میتواند همین روند را در زخم پای دیابتیها نیز انجام دهد و کسانی که مبتلا به زخم پای نوروپاتیک هستند با روش لارو درمانی درمان شوند. توجه شود این روش برای بیماری هایی مانند پیسی کاربردی ندارد.
2. ماگوت تراپی در بهبود زخم بستر
این حشرات که روی زخم بستر وارد شده به بافت سالم کاری ندارند و شروع به خوردن بافتهای به اصطلاح نکروزه یا مرده میکنند و تغذیه خود را بین عفونتها و باکتریها فراهم میکنند. در نهایت تمام زخم بستر بیمار را پاکسازی میکنند و باکتریهای عفونی را از پیشرفت باز میدارند. فرآیند لارودرمانی بسیار مؤثر است و لاروها گاها میتوانند یک زخم را در عرض چند روز تمیز کنند.
چه کسانی از ماگوت تراپی استفاده کنند؟
تمام کسانی که دچار زخمهای مزمن و مختص ماگوت تراپی هستند میتوانند برای درمان زخمهای قانقاریا و چرکی خود تحت درمان لارو درمانی قرار بگیرند.
چه کسانی از ماگوت تراپی استفاده نکنند؟
افرادی که شرایط زیر را دارند، درمان با روش ماگوت تراپی پیشنهاد نمیشود.
- وجود زخم خشک در بدن
- وجود زخم باز در بدن
- داشتن بیماری انعقادی و زخمهای تونلی عمیق
- ارتباط زخمهای بدن افراد با سیستم عصبی و رگهای مهم در بدن
- وجود زخم در اندام مهم مانند قرنیه چشم
فواید لارو درمانی
لارودرمانی از فواید و مزایای بسیاری برخوردار است. از مزایای ماگوت تراپی میتوان موارد زیر را نام برد:
- عدم نیاز به بیهوش شدن بیمار
- از بین بردن بوی عفونت شدید زخم
- جلوگیری احتمالی از قطع عضو
- تسریع در روند بهبودی زخمهای مزمن
- کم شدن عفونت زخم
- عدم وجود درد
- بدون نیاز به مصرف آنتی بیوتیک
- درمان آسان با هزینه کم
- دبریدمان زخم بستر
نحوه انجام لارو درمانی
برای درمان با روش ماگوت تراپی، دو روش وجود دارد:
- پانسمان بایوبگ
لاروها را در یک کیسه توری ریز میریزند و چند تکه فوم را با آنها محبوس میکنند و ترشحات را مدیریت میکنند. این فومها به رشد لاروها کمک میکند. این پانسمان BioBag در سایزهای متفاوت وجود دارد و با توجه به اندازه و نوع زخم مورد درمان قرار میدهند.
این لاروهای در تمام طول درمان در پانسمان زندانی هستند و حس ترس یا انزجار نخواهید داشت.
- پانسمان آزاد
در این نوع روش درمانی لاروها به صورت آزادانه روی زخم قرار میگیرند و با توجه به نوع، شدت زخم و محل قرارگیری زخم شرایط درمانی متفاوت و پانسمان ویژهای دارند. بسته به زخم تعداد تکرار دفعات این نوع درمان لارو متفاوت است. ممکن است زخمی چندین بار نیاز به گذاشتن پانسمان داشته باشد اما زخم دیگری با یک بار گذاشتن کاملا پاکسازی شود.
فقط کافی است بیمار در هنگام پانسمان با هرروشی مثل موسیقی درمانی سالمندان گذاشتن موسیقی آرامشبخش برای بیمار، آرامش او را حفظ کنید.
مراقبت های بعد از ماگوت تراپی
از آنجایی که لاروها قابلیت تولید آمونیاک را نیز دارند، خاصیت میکروب کشی آنها بسیار است. تخم این لاروها ضدعفونی میشود و بعد از انجام لارو درمانی نیاز به مراقبتهای است که در ادامه به آن پرداخته شده است:
- به هیچ عنوان بعد از ماگوت تراپی حمام نروید و زخم را در معرض آب قرار ندهید. زیرا آب باعث از بین رفتن لاروها میشود.
- تحت هیچ شرایطی بعد از لارو درمانی به زخم فشار وارد نکنید. از نشستن و راه رفتن روی محل زخم خودداری کنید.
- لاروها در معرض گرما خشک میشوند و میمیرند. بنابراین بعد از انجام لارودرمانی در معرض گرما یا رادیاتور نباشید.
نکات مهم در انجام ماگوت تراپی
در طول انجام ماگوت تراپی ممکن است تغییراتی در زخم مشاهده کنید، بهتر است نکات زیر را از قبل بدانید:
- زخم به علت فعالیتهای لاروها از حالتی که وجود داشت مرطوبتر خواهد شد و ترشحاتی به رنگ قرمز تیره یا گاها صورتی نشان دهد.
- در هنگام لارو درمانی بویی خاص ایجاد میشود که به علت وجود لاروها است و جای نگرانی ندارد.
- لاروها روی پوست حس نمیشوند. ممکن است بعضی افراد خارش خفیفی را حس کنند.
- وجود درد در هنگام لارو درمانی در افرادی که دچار گردش خون شدید هستند حس میشود و با دارو مدیریت خواهد شد.
- گاها بلافاصله بعد از ماگوت تراپی درد بیمار کاهش پیدا میکند.
هزینه لارو درمانی
هزینه ماگوت تراپی بسته به نوع زخم و محل آن تعداد کیسههای کتفاوتی را مورد استفاده قرار میدهد که قیمت آن متفاوت است. اما طبق تجارب بسیاری از افراد از مقرون به صرفه بودن این روش درمانی میگویند.
سخن پایانی
این روش درمانی از سال 2004 به بعد رایج شد و در درمان بسیاری از زخمها کمک کننده بوده است. برای افراد ناتوان که از زخم بستر رنج میبرند و تمام کارهای آنها توسط پرستار در منزل انجام میشود روشی بیدرد و بیخطر است. اما باید توجه داشته باشید که این روش درمانی را در محیطی استریل شده و زیر نظر پزشک متخصص انجام دهید.
سوالات متداول
1. سایز لاروها چقدر است؟
لاروها بسیار کوچک هستند و فقط چند میلی متر طول دارند. بزرگترین آنها نیز از دانه برنج کوچکتر است. اما در حین پاکسازی بزرگ میشوند و به 12 میلی متر میرسند.
2. لاروها چگونه کار میکنند؟
لاروها را با تغذیه کردن از زخم بافت مرده باکتری وعفونتها را پاکسازی میکنند و روند بهبود زخم را تسریع میبخشند.
3. طول مدت لارو درمانی چقدر است؟
مدت زمان بسته به نوع درمان و روش استفاده متفاوت است. پانسمان بایوبگ تا چهار روز در محل زخم باقی میماند و هرروز باید زخم بررسی شود.
4. آیا لاروها به بافت سالم آسیب میزنند؟
لاروهای در هنگام حمله به زخم بافت سالم را آسیب نمیرسانند و فقط بافت مرده را از بین میبرند.
5. آیا لاروها روی زخم تکثیر میشوند؟
فقط مگسهای بالغ میتوانند تخم بگذارند، بنابراین لاروها نمیتوانند در تکثیر زخم موثر باشند.