گرفتگی بینی نوزاد یا انسداد بینی، یک بیماری شایع در کودکان است و زمانی رخ می‌دهد که بافت های پوششی بینی به علت التهاب عروق خونی متورم شوند. در نوزادان تازه متولد شده، گرفتگی بینی بسیار شایع است اما خوشبختانه منشا بیماری های خطرناک و جدی ندارد. البته اگر مسئولیت مراقبت از نوزاد شما با پرستار کودک است او به خوبی به این امر واقف است که باید این موارد را هنگام سرماخوردگی، آلرژی در نظر بگیرد زیرا مرکز خدمات پرستاری سلامت اول به پرستاران می‌آموزد ابتدا راحتی و آرامش نوزاد دلبند ما اهمیت دارد.
در کودکان، مسیر های بینی بیمار، باریک بوده و زمانی که دچار گرفتگی بینی می‌شوند، تنفس آن ها با مشکل رو به رو می گردد. در صورتی که گرفتگی بینی نوزاد مورد تشخیص و درمان به موقع قرار نگیرد، منجر به بیماری های گوش شده و ایجاد اختلالات شنوایی و مشکلات گفتاری می‌نماید. در مواردی گرفتگی بینی نوزاد، خود را به صورت آپنه خواب و خروپف نشان می دهد.
پیشنهاد مطالعه: سوالات ضروری مربوط به مراقبت از کودکان خارج از خانه
احساس ناخوشایند گرفتگی بینی نوزاد
نوزادان، کوچکتر از آن هستند که بتوانند بینی خود را پاک کنند و یا از گرفتگی بینی شکایت کنند به همین علت نقش والدین در تشخیص این علت که منشا گرفتگی بینی چیست، بسیار مهم و حائز اهمیت است.
بینی ساختار اصلی تنفسی است و هر گونه گرفتگی بینی نوزاد می‌تواند برای وی آزار دهنده باشد. خشکی بینی، سرماخوردگی، عفونت، آلرژی، خشکی و آلودگی هوا و سایر محرک ها از جمله شایع ترین دلایل گرفتگی بینی در نوزادان محسوب می‌گردد که جلوتر به طور مختصر در مورد هر یک از این دلایل صحبت خواهیم کرد.
دلایل گرفتگی بینی نوزاد
گرفتگی بینی علت های زیادی دارد، مانند:
- عفونت
- آلرژی
- خشکی هوا
- پسایر محرک‌ها
- اجسام خارجی
در ادامه به مهم‌ترین دلایل کیپ شدن بینی می‌پردازیم.
1. عفونت
بیماری‌های عفونی دستگاه تنفس مانند آنفولانزا و سرماخوردگی به خصوص در فصل های سرد سال، از اصلی ترین علت‌های گرفتگی بینی نوزاد می‌باشد که این شیوع بالا ناشی از وضعیت دستگاه تنفسی نوزاد نشات می‌گیرد. سیستم ایمنی بدن نوزادان در حال تکامل است و همین عامل هم سبب حساسیت بالای سیستم ایمنی نسبت به ویروس ها و باکتری های بیماری زا خواهد شد.
2. آلرژی
تمامی مواد آلرژی زا در محیط اطراف ما می‌توانند منشا گرفتگی بینی نوزاد باشند، خارش دست، گرفتگی بینی، عطسه و جوش از علائم گرفتگی بینی با منشا مواد آلرژی زا است.
3. خشکی هوا
نوزادان، بینی های بسیار کوچک و حساس به هوای خشک دارند که منجر به گرفتگی بینی در آن ها می‌شود. استفاده از قطره های مرطوب کننده بینی و دستگاه بخور به رفع این مشکل کمک قابل توجهی می‌کند.
4. سایر محرک‌ها
محرک‌های مختلفی نظیر مواد شیمیایی، گرد و خاک، دود سیگار، خوشبوکننده ها، اسپری های مو،بخار بنزین، امولسیون، حساسیت بینی می‌شود و ایجاد گرفتگی بینی در نوزاد می‌کند. استفاده از قطره سالین یا قطره آب و نمک، جهت تخلیه مجاری بینی نوزاد بسیار کمک کننده است.
5. اجسام خارجی
نوزادان به سبب روحیه کنجکاوی که دارند، علاقه زیادی به اشیای کوچک مانند آجیل، نخود، ذرت، دکمه، سنجاق ته گرد، اسباب های ریز مانند لوگو دارند، به همین دلیل هر جسم خارجی می‌تواند وارد بینی شود و علائم گرفتگی بینی را در نوزاد ایجاد کند که با خارج کردن این اشیا می توان علائم را کاهش داد.
علائم گرفتگی بینی شامل
- خرناس کشیدن مداوم و به صورت مکرر هنگام خواب
- اختلال خواب و بیدار شدن های مکرر
- خس خس سینه هنگام تنفس
موارد گفته شده از مهم‌ترین علائم گرفتگی بینی می‌باشد.
روش‌های رفع گرفتگی بینی نوزاد
راهکارهای مهم برای از بین بردن گرفتی بینی نوزاد شامل موارد زیر می‌باشد:
- استفاده از قطره آب نمک (سالین)
- یک دستگاه بخور را کنار تخت نوزاد قرار دهید
- استفاده از شیشه های مکنده مخصوص بینی نوزاد را برای تمیز کردن بینی نوزاد
- مایعات بیشتری را به کودک بدهید
در ادامه به توضیح کامل‌تری از این روش‌ها می‌پردازیم.
1. استفاده از قطره آب نمک (سالین)
قطره بینی سالین یا آب نمک به راحتی از تمامی داروخانه ها و با قیمت مناسب می‌توانید تهیه نمایید. 2 تا 3 قطره از قطره سالین را در هر سوراخ بینی بریزید و 30 تا 60 ثانیه صبر کرده و بعد از آن، بینی نوزاد را تخلیه کنید. توجه داشته باشید، برای راحتی نوزاد، او را به پشت بخوابانید و یک پشتی با ارتفاع کوتاه و یا یک حوله یا لباس تا شده را در پشت شانه های او قرار دهید تا نوزاد، احساس راحتی بیشتری کند.
قطره سالین در تمامی داروخانه ها، معمولا بدون نیاز به نسخه به فروش می‌رسد و بهترین زمان استفاده از آن، قبل از خواب و قبل از غذا دادن به نوزاد است تا قبل از غذا خوردن و خوابیدن، کودک بتواند به راحتی تنفس کند.
قطره آب نمک، سبب نرم شدن مخاط بینی و در نتیجه تسهیل خروج آن، می‌گردد. لطفا از اسپری های ضد احتقان بینی برای نوزاد استفاده نکنید، زیرا نه تنها موثر نبوده و اثر برگشتی دارد و موجب بدترشدن حال نوزاد در طولانی مدت می‌شود، بلکه پزشکان هم این اسپری ها را برای کودکان کمتر از شش سال توصیه نمی‌کنند. ازاسپری های سالین هم بیش از چهار روز پشت سرهم استفاده نکنید، زیرا این کار به مرور موجب خشک شدن بینی نوزاد و بدتر شدن اوضاع می‌گردد.
2. یک دستگاه بخور را کنار تخت نوزاد قرار دهید
پیش تر اشاره کردیم که از علت‌های اصلی گرفتگی بینی نوزاد، خشکی بینی است. به همین علت، استفاده از بخور گرم، به مرطوب شدن مخاط بینی نوزاد کمک می‌کند. دقت داشته باشید که بخور را به صورت روزانه تمیز کرده و دستگاه بخور را به صورت روزانه تمیز کرده و دستگاه بخور را در اتاق نوزاد و کنار تخت نوزاد قرار دهید تا خواب آرامشی را برای نوزاد به ارمغان آورد.
3. استفاده از شیشه های مکنده مخصوص بینی نوزاد را برای تمیز کردن بینی نوزاد
استفاده از پوآر یا شیشه های مکنده مخصوص نوزادان، بسیار کمک کننده است. برای استفاده درست از اسپیراتور، در ابتدا هوای داخل شیشه مکنده را خارج کرده و به آرامی سر پوآر را به داخل بینی نوزاد فرو کنید، لطفا این کار را به آرامی و با دقت و تمرکز کافی انجام دهید، زیرا قسمت های داخلی بینی نوزاد، بسیار حساس و آسیب پذیر است. همین که پوآر را در ابتدای بینی قرار دهید، کفایت می‌کند.جازه دهید که هوا دوباره وارد شیشه شود و همزمان محتویات داخل بینی نوزاد را وارد شیشه کنید و در نهایت محتویات شیشه را با یک دستمال تمیز کرده و برای دفعات بعدی، قابل استفاده باشد. دقت نمایید که پوآر بینی نوزاد را قبل و بعد از هر بار مصرف، به صورت کامل بشویید.
4. مایعات بیشتری را به کودک بدهید
اگر منشا گرفتگی بینی نوزاد، ابتلا به سرماخوردگی است، به علت احتمال ایجاد کم آبی برای وی، با نوشاندن مقادیر زیاد آب و سایر مایعات به نوزاد، از کم آبی بدن نوزاد پیشگیری می‌کنید. بهترین نوشیدنی قطع به یقین آب است، اما آبمیوه های یخ زده گزینه مناسبی برای کاهش گلودرد و کمک به آبرسانی به بدن نوزاد، نیست.
پیشنهاد مقاله: احساس بوی نامطبوع در بینی و شناخت دلایل ایجاد کننده آن
گرفتگی بینی در نوزاد و مراجعه به پزشک
در صورتی که علائم زیر را هنگام گرفتگی بینی نوزاد در کودک خود مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- راش پوستی
- تورم پیشانی، چشم ها، گونه ها و اطراف بینی بیش از دو هفته
- مشکلات تنفسی یا تتفس تند
- مشکلات شدید در غذا خوردن یا بی اشتهایی
- نوزاد بی حوصله و عصبانی است و مدام گریه می‌کند.
موارد ذکر شده را حتما جدی بگیرید و از یک دکتر برای کمک به نوزاد خود استفاده کنید.
به یاد داشته باشید بیماری یا nasal congestionin the chil موضوعی بسیار مهم است، که اگر قصد استخدام پرستار در منزل را داشتید، حتما توجه داشته باشید که فرد حرفه ای و کار بلد را جذب کنید زیرا رعایت نکردن این موارد می‌تواند موجب ایجاد آسیب های جدی به کودک شود.
سوالات متداول
روش‌های رفع گرفتگی بینی نوزاد چیست؟
استفاده از قطره آب نمک (سالین)، یک دستگاه بخور را کنار تخت نوزاد قرار دهید، استفاده از شیشه های مکنده مخصوص بینی نوزاد را برای تمیز کردن بینی نوزاد، مایعات بیشتری را به کودک بدهید.
چرا دستگاه بخور برای نوزاد مفید است؟
به مرطوب شدن مخاط بینی نوزاد کمک می کند. دقت داشته باشید که بخور را به صورت روزانه تمیز کرده و دستگاه بخور را به صورت روزانه تمیز کرده و دستگاه بخور را در اتاق نوزاد و کنار تخت نوزاد قرار دهید تا خواب آرامشی را برای نوزاد به ارمغان آورد.
علائم گرفتگی بینی چیست؟
خرناس کشیدن مداوم و به صورت مکرر هنگام خواب، اختلال خواب و بیدار شدن های مکرر، خس خس سینه هنگام تنفس.
سایر محرک‌ها برای گرفتگی بینی را توضیح دهید؟
محرک‌های مختلفی نظیر مواد شیمیایی، گرد و خاک، دود سیگار، خوشبوکننده ها، اسپری های مو،بخار بنزین، امولسیون، حساسیت بینی می‌شود و ایجاد گرفتگی بینی در نوزاد می‌کند. استفاده از قطره سالین یا قطره آب و نمک، جهت تخلیه مجاری بینی نوزاد بسیار کمک کننده است.
