آفتاب سوختگی کودکان child’s sunburn زمانی اتفاق می افتد که کودک به مدت پانزده تا سی دقیقه در معرض آفتاب مستقیم و بدون هرگونه پوششی قرار می‌گیرد، نشانه‌های آفتاب سوختگی معمولاً از دو تا شش ساعت پس از آن آشکار می‌شود. در واقع درمان خوبی برای آفتاب سوختگی وجود ندارد، بنابراین بهتر است راه پیشگیری را در پیش بگیریم و از کلاه‌های آفتابگیر و عینک آفتابی مخصوص کودکان استفاده کنیم. همچنین این مسئله را در نظر بگیرید که ماندن بیش از حد در معرض آفتاب، احتمال ابتلای کودک به سرطان پوست را در آینده بیشتر می‌کند. با همه این توضیحات، بسیاری از مواقع نمی‌توان جلوی کودکان را گرفت؛ در این مقاله، علائم آفتاب سوختگی را با هم بررسی کرده و درمان‌های مناسب آن را معرفی می‌کنیم.
آفتاب سوختگی چیست؟
آفتاب سوختگی نوعی سوختگی محسوب می‌شود؛ اما به جای آنکه با اتوی داغ یا فر داغ یا هر شی‌ء داغی ایجاد شود با قرار گرفتن بیش از اندازه در برابر اشعه فرابنفش نور آفتاب به وجود می‌آید.
درست مانند سایر سوختگی‌ها، آفتاب سوختگی نیز ممکن است درجه بندی داشته باشد که معمولاً درجه یک است. در سوختگی درجه یک، پوست کودک شما، قرمز و دردناک خواهد شد، اما تاولی بر روی پوست ظاهر نمی‌شود. آفتاب سوختگی‌های شدیدتر یا عمیق‌تر منجر به سوختگی‌های درجه دوم می‌شود که با تاول روی پوست همراه است. آفتاب سوختگی‌های درجه سوم به ندرت رخ می‌دهد.
والدین باید بدانند که اشعه فرابنفش A و B هر دو ممکن است به پوست آسیب بزنند. ولی این اشعه فرابنفش بی است که آفتاب سوختگی را ایجاد می‌کند و اشعه فرابنفش اِی بیشتر مسئول پیری پوست است. اشعه‌ی فرابنفش A مداوم‌تر هستند و به صورت عمیق‌تری به پوست نفوذ می‌کند. هر دو نوع اشعه باعث تخریب DNA پوست می‌شود و همین مسئله عامل سرطان پوست است. البته نمی‌توان گفت حتی اگر کودک شما فقط به یک آفتاب سوختگی اندک دچار شد یا اصلاً آفتاب سوخته نشد این میزان تخریب به وجود بیاید.
بیشتر بخوانید: بهترین روشهای محافظت از کودک در مقابل نور خورشید
مسمومیت خورشیدی چیست؟
مسمومیت خورشیدی، اصطلاحی غیرپزشکی برای آفتاب سوختگی شدید است. این نوع سوختگی ممکن است شامل قرمزی و دردناک شدن پوست، ورم و تاول باشد. کودکی که با نور خورشید مسموم شده است احتمالاً علائمی همچون لرز و تب و حالت تهوع را تجربه می‌کند.
گاهی اصطلاح مسمومیت با خورشید برای توصیف وضعیت افرادی به کار می‌رود که در برابر نور خورشید دچار راش (جوش) بر روی پوست می‌شوند و به نور خورشید حساس هستند. این‌گونه افراد، به خصوص بانوان جوان، دچار ضایعات پلی مورف نوری هستند.
عارضه دیگری که در مواجهه با نور خورشید ممکن است در برخی افراد ظاهر شود، به کهیر خورشیدی معروف است؛ این عارضه باعث قرمزی و کهیر پوست می‌شود؛ اما مشکلی نادر است.
علائم آفتاب سوختگی کودکان چیست؟
زمانی که کودک شما به مدت پانزده تا سی دقیقه در معرض آفتاب مستقیم و بدون هرگونه پوششی قرار می‌گیرد، نشانه‌های آفتاب سوختگی معمولاً از دو تا شش ساعت پس از آن آشکار می‌شود. نشانه‌های رایج آفتاب سوختگی عبارتند از: درد، قرمزی پوست به همراه تاول یا بدون تاول و گاهی تب. چهار تا هفت روز پس از آفتاب سوختگی معمولاً پوست کنده شده یا اصطلاحاً ور می‌آید.
بیشتر بخوانید: سوختگی در کودکان چه دلایلی دارد و روشهای درمان آن چگونه است
درمان آفتاب سوختگی کودکان:
هدف بیشتر درمان‌های رایج آفتاب سوختگی، آرام کردن کودک و کاهش درد ناشی از سوختگی است؛ به خصوص در چند روز اول پس از این حادثه که کودک درد و سوزش زیادی را تجربه می‌کند.
دوباره تأکید می‌کنیم که درمان‌های ارائه شده برای آفتاب سوختگی کودکان، هیچ‌کدام سوختگی را درمان نمی‌کنند. در واقع هیچ درمان بخصوصی برای آسیبی که ایجاد شده وجود ندارد و درمان‌ها فقط شامل آرام کردن بیمار و رهایی وی از درد است تا زمانی که خود بدن، پوست را بهبود بخشیده و ترمیم کند.
کمک‌های اولیه برای بهبود آفتاب سوختگی کودکان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
* به کودکتان آب و مایعات بیشتری بدهید تا بدنش دچار کمبود آب نشود.
* با تجویز پزشک از مسکن‌هایی استفاده کنید همچون استامینوفن، ایبوپروفن یا مسکن‌های قوی‌تر که پزشک بنا بر تشخیص میزان درد بیمار تجویز می‌کند.
* کمپرس آب سرد را فراموش نکنید.
اگر پوست به دلیل آفتاب سوختگی کودکان تاول دارد، تاول را نترکانید. زیرا ترکیدن تاول‌ها، احتمال عفونت را افزایش می‌دهند. زمانی که تاول‌ها خودشان به خودی خود پس از چند روز می‌ترکند، معمولاً می‌توان از پمادهای آنتی بیوتیک روی آن‌ها (مانند باکی تراسین یا نئوسپورین) چند بار در روز استفاده کرد و روی آن‌ها را با بانداژ پوشاند تا عفونی نشوند
* لوسیون های نرم کننده حاوی آلوئه ورا مصرف کنید.
* از مصرف لوسیون‌هایی که در تبلیغات گفته می‌شود آفتاب سوختگی را درمان می‌کند و حاوی مواد دارویی است که موضع را بی‌حس می‌کند (مواد تشکیل دهنده‌ای دارد به نام بنزوکائین) بپرهیزید؛ زیرا بسیاری از این‌گونه مواد ممکن است واکنش حساسیتی به وجود آورند.
* حمام با آب سرد و دوش آب سرد بدهید.
* استروئیدهای موضعی مانند کرم هیدروکورتیزون (البته برخی متخصصان معتقدند که این داروها بی‌اثر هستند) مصرف کنید.
* کرم‌های سوختگی تجویز پزشک؛ که البته همیشه هم ضروری نیستند و نظر پزشک برای استفاده از آن‌ها لازم است. این کرم‌ها از میزان درد و سوزش در سوختگی‌های شدید می‌کاهد.
* استروئیدهای خوراکی. کورتیکوستروئیدها که به ندرت تجویز می‌شود و مخصوص سوختگی‌های بسیار شدید هستند.
* زمانی که مناطق آفتاب سوخته شروع به پوست انداختن می‌کنند و منطقه خارش دارد، از آنتی‌هیستامین‌های خوراکی و مرطوب کننده‌ها استفاده کنید.
اقدامات لازم در زمان ظاهر شدن تاول ها :
اگر پوست کودک تاول دارد، تاول را نترکانید. زیرا ترکیدن تاول‌ها، احتمال عفونت را افزایش می‌دهند. زمانی که تاول‌ها خودشان به خودی خود پس از چند روز می‌ترکند، معمولاً می‌توان از پمادهای آنتی بیوتیک روی آن‌ها (مانند باکی تراسین یا نئوسپورین) چند بار در روز استفاده کرد و روی آن‌ها را با بانداژ پوشاند تا عفونی نشوند. هر زمان که متوجه علائم عفونت مانند قرمزی بیشتر، ترشحات زردرنگ، ورم یا تب شدید فوراً با پزشک مراجعه کنید.
سایر مواردی که باید درباره آفتاب سوختگی کودکان بدانید:
* بیشتر کودکان دو تا هفت روز پس از آفتاب سوختگی بهبود می‌یابند و این روند بستگی به این دارد که میزان آفتاب سوختگی کودکان تا چه حد زیاد باشد، با چه میزان آفتاب سوختگی آغاز شده باشد و در اولین روزها بدتر شده باشد.
* در این‌گونه موارد با پزشک مشورت کنید: اگر میزان آفتاب سوختگی جدی و شدید است، تاول‌ها ظاهر شده‌اند، کودک تب دارد و سطح وسیعی از پوست کودک دچار آفتاب سوختگی شده است.
* درمان‌هایی خاصی مانند بیشتر داروهایی که برای درمان آکنه استفاده می‌شود می‌تواند کودک شما را در معرض آفتاب سوختگی‌های شدیدتر قرار دهد.
* انسان‌ها نیمی از مدت زمان زندگی کودکی‌شان را در معرض اشعه ماوراء بنفش به سر می‌برند؛ پس مهم است که برای کاهش احتمال ابتلای کودکان به سرطان پوست از آن‌ها محافظت کنیم.
* زمانی که کودک شما در حال بهبودی است؛ از حمام آب داغ و موارد این چنینی که پوست آفتاب سوخته را تحریک کرده و بدتر می‌کند و درد وی را افزایش می‌دهد، بپرهیزید.
* اگر کودک شما دچار آفتاب سوختگی شد، خودتان را سرزنش نکنید. آفتاب سوختگی بسیار رایج است. اما برای دفعه بعد از کودکتان بیشتر مراقبت کنید.
پیشنهاد مطالعه: 5 مشکل واقعی حل شده در رابطه با پرستار کودک
لازم است والدین یا پرستار کودک قبل از اینکه کودک به مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار گیرد برای جلوگیری از آفتاب سوختگی در کودکان اقدامات لازم را انجام داده و کودکان را از خطرات ثانویه ناشی از آفتاب سوختگی حفظ نمایند. مرکز پرستاری سلامت اول با داشتن پرستاران کودک ماهر و باتجربه می توانند به والدین گرامی در حفظ سلامت جسمی و روحی کودکان دلبندشان خدمات رسانی نمایند. با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
